lyx_mirror/lib/doc/eu_Extended.lyx

20027 lines
379 KiB
Plaintext
Raw Normal View History

#LyX 1.3 created this file. For more info see http://www.lyx.org/
\lyxformat 221
\textclass scrbook
\begin_preamble
\usepackage{multicol}
\newcommand{\extratablespace}[1]{\noalign{\vskip#1}}
\end_preamble
\language basque
\inputencoding latin1
\fontscheme pslatex
\graphics default
\paperfontsize default
\spacing single
\papersize a4paper
\paperpackage a4
\use_geometry 0
\use_amsmath 0
\use_natbib 0
\use_numerical_citations 0
\paperorientation portrait
\secnumdepth 3
\tocdepth 3
\paragraph_separation indent
\defskip medskip
\quotes_language english
\quotes_times 2
\papercolumns 1
\papersides 2
\paperpagestyle default
\layout Title
LyX Ezaugarri Hedatuak
\layout Author
egilea: LyX taldea
\begin_inset Foot
collapsed false
\layout Standard
Fitxategi honen arduradun nagusia
\noun on
Mike Ressler
\noun default
da.
Bidali iradokizunak edo erroreei buruzko zuzenketak LyX dokumentazioko
posta-zerrendara: <lyx-docs@lists.lyx.org>.
\newline
Itzulpena: I<>aki Larra<72>ga Murgoitio, <dooteo@euskalgnu.org>, 2004.
\newline
Zuzenketak: Hizkuntza Politikarako Sailburuordetza, <hizpol@ej-gv.es>, 2004.
\end_inset
\layout Standard
\begin_inset LatexCommand \tableofcontents{}
\end_inset
\layout Chapter
Sarrera
\layout Standard
\emph on
LyX
\emph default
\emph on
Ezaugarri Hedatuak
\emph default
eskuliburua, oraintxe irakurtzen ari zarena, batik bat
\emph on
Erabiltzailearen Gida
\emph default
-ren 2.
zatia da.
Dokumentu hau zatitzearen arrazoia hau da:
\emph on
Erabiltzailearen Gida
\emph default
jadanik oso handia da, eta dokumentu gehienak prestatzeko behar diren oinarrizk
o ezaugarriak azaltzen ditu.
Hala ere, LyX taldeak aspalditik hainbat konfigurazio-fitxategiren eta
kanpoko paketeen bitartez LyX programa hedatzeko helburua izan du.
Horrek esanahi du LaTeX-eko Trikitixa (ez dago, adibidea besterik ez da)
paketearen euskarria eduki nahi baduzu, LyX bera aldatu gabe fitxategiaren
diseinua sor dezakezula.
Horrela, ezaugarri berri asko ekarriko lizkizuke.
Eskuliburu honetan hori guztia dokumentatzen da.
\layout Standard
Eskuliburu honek ezaugarri berezi batzuk dokumentatzen ditu, ongi lantzeko
software gehigarria eskatzen dutenak alegia: adibidez faxaren euskarria,
bertsio-kontrola eta SGML euskarriari buruzkoak.
Azkenik, LaTeX-eko tresnei eta trikimailuei buruzko kapitulu bat dago,
LaTeX-en ezaugarri ahaltsuak erabiliz zure dokumentuak hobetzeko.
Azken finean, LyX WYSIWYM bakarrik da, eta LaTeX-eko hainbat funtziorentzako
intefazea besterik ez da.
\layout Standard
Noski, dokumentazio osagarri horrekin guztiarekin,
\emph on
LyX Ezaugarri Hedatuak
\emph default
bere txapelean sartzeko gehiegi handitu daiteke.
Egoera horretan, adar jotzeko " Eskuliburu gain-hedatua" dei diezaiokezu!
\layout Standard
Oraindik ez baduzu
\emph on
Sarrera
\emph default
eskuliburua irakurri, orduan okerreko eskuliburuan zaude.
Lehenengo eta behin
\emph on
Sarrera
\emph default
irakurri behar da, eta berak eramango zaitu eskuliburu egokira.
Gainera, eskuliburu guztien jakinarazpenak eta egiturak azaltzen ditu.
\emph on
Erabiltzailearen Gida
\emph default
-rekin eta LyX-eko oinarrizko ezaugarriekin ere arituta egon beharko zenuke.
\layout Standard
Dokumentu honetan, atal asko laguntzaile batzuk idatzitako artikulu askeak
dira, eta hori direla jakinarazten da.
Idazle bakoitzak, orokorrean, LaTeX pakete edo dokumentu-klase berri batentzako
diseinu-fitxategia idatzi du, edo bestela funtzioren bat garatu du.
Kapitulu batean (edo dagokion atalean) egilearen izenik ez bada aipatzen,
LyX-eko Dokumentazio taldeak idatzi duela esan nahi du.
\layout Standard
Eskuliburu honetako gai guztiek azaltzen dute (LyX programa LaTeX-en oinarritzen
denez) LyX barrutik nola dabilen eta LyX-en nahi duzun LaTeX-eko kodea
zuzenean nola sortzen den.
Hau, agerian dagoenez, LyX-eko erabiltzaile aurreratuentzako prestatua
dago.
\layout Chapter
LyX eta LaTeX
\layout Section
LyX-ek nola erabiltzen du LaTeX
\layout Standard
\begin_inset LatexCommand \label{atal:lyxetalatex}
\end_inset
Kapitulu hau bai TeX-eko teknikarientzat bai LaTeX-eko kuxkuxeroentzat da.
Berton, LyX eta LaTeX elkarrekin nola aritzen diren erakutsiko dugu, inprimatu
daitekeen irteera sortzeko.
LaTeX-i buruzko zerbait dakizula eskuliburu honetan bakarrik suposatuko
da, ez beste eskuliburuetan.
\layout Standard
Garai batean LyX-i "LaTeX-entzako WYSIWYM motako interfazea" deitzen genion,
baina ez da gehiago egia izango.
Hor kanpoan LaTeX-entzako beste interfaze batzuk badaudelako.
Horiek, orokorrean, LaTeX exekutatzeko eta editatzen duzun fitxategian
edozein errore markatzeko gaitasuna duten editoreak dira.
LyX ere editore bat da, LaTeX exekutatzen du eta fitxategian erroreak markatzen
ditu, baina hori baino gauza gehiago egiten ditu, askoz ere gauza gehiago.
WYSIWYM kontzeptuari esker, LyX era eraginkor batean erabiltzeko ez duzu
LaTeX-ik behar.
LyX-ek ere LaTeX-entzako zenbait hedapen dakartza.
Saiatu zaitez noizbehinka honako hau egiten: hautatu
\family sans
\bar under
F
\bar default
itxategia\SpecialChar \menuseparator
Esportatu\SpecialChar \menuseparator
LaTeX
\family default
menua, ondoren
\family typewriter
.tex
\family default
fitxategiaren emaitzeko hitzaurrean begiratu.
Jabetuko zara LyX-ek hainbat makro berri bereziki definitu dituela.
Makro horiek automatikoki definitzen dira, dokumentuan erabiltzen dituzun
ezaugarrien arabera.
\layout Standard
LaTeX-i automatikoki deitzeko komando asko daude.
Hona hemen:
\layout Itemize
\family sans
\bar under
I
\bar default
kusi\SpecialChar \menuseparator
\emph on
Formatua
\layout Itemize
\family sans
\bar under
I
\bar default
kusi\SpecialChar \menuseparator
\bar under
E
\bar default
guneratu\SpecialChar \menuseparator
\emph on
Formatua
\layout Itemize
\family sans
\bar under
F
\bar default
itxategia\SpecialChar \menuseparator
I
\bar under
n
\bar default
primatu...
\layout Itemize
\family sans
\bar under
F
\bar default
itxategia\SpecialChar \menuseparator
\bar under
F
\bar default
axa...
\layout Standard
Horiek LaTeX-i deituko diote baldin eta LaTeX landu den azken alditik fitxategia
n aldaketak egon badira.
Editatzen ari zaren fitxategiarekin LaTeX exekutatzen duzunean, LyX-ek
urrats hauek lantzen ditu:
\layout Enumerate
Dokumentua LaTeX-era bihurtzen du, eta fitxategia
\family typewriter
.tex
\family default
luzapenarekin
\family typewriter
.lyx
\family default
dagoen direktorioan gordetzen du.
\layout Enumerate
LaTeX abiatzen du
\family typewriter
.tex
\family default
fitxategiarekin (agian hainbat aldiz).
\layout Enumerate
Errorerik gertatzen bada, dokumentuan errore-kutxak txertatzen ditu, non
gertatu diren adierazteko.
Kutxa horiek aldi baterako izaten dira eta ez dira dokumentuarekin batera
gordetzen.
\layout Standard
\family sans
\bar under
I
\bar default
kusi\SpecialChar \menuseparator
DVI
\family default
erabiliz LaTeX exekutatzen baduzu, LyX-ek orduan
\family typewriter
xdvi
\family default
abiaratuko du Dvi fitxategiarentzako.
\family sans
\bar under
I
\bar default
kusi\SpecialChar \menuseparator
PostScript
\family default
edo
\family sans
\bar under
F
\bar default
itxategia\SpecialChar \menuseparator
Inprimatu
\family default
erabiltzen baduzu, LyX-ek beste bi urrats gehiago landuko ditu:
\layout Itemize
Dvi fitxategia PostScript<70>-era bihurtzeko
\family typewriter
dvips
\family default
abiatuko du:
\begin_deeper
\layout Itemize
\family sans
PostScript
\family default
hautatu bada, irteerako fitxategiaren luzapena
\family typewriter
.ps_tmp
\family default
izango da.
\layout Itemize
\family sans
I
\bar under
n
\bar default
primagailua...
\family default
\SpecialChar ~
hautatu bada, irteerako fitxategiaren luzapena
\family typewriter
.ps
\family default
izango da, espero zenuen bezalaxe.
\end_deeper
\layout Itemize
\family typewriter
ghostview
\family default
exekutatu, edo bidali PostScript<70> fitxategia inprimagailura.
\layout Section
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
Lagundu! LyX-ek
\family typewriter
.tex
\family default
fitxategi irakurkaitza sortu du!
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
\layout Standard
LaTeX-eko erabiltzaile sutsuek alkondarak txikitu eta garrasika igaroko
dute urte hasierako gaua (San Juan bezpera, alegia), ilargi betearen itzalpean
LyX erabilkaitza dela lau haizetara aldarrikatuz, eta hori guztia gertatzen
zaie eskuliburu guztiak ez irakurtzeagatik.
\layout Standard
Goazen, bada, gauzak argitzera.
LyX-ek bi LaTeX fitxategi-mota sortzen ditu.
Bata, gizakiok irakur dezakeguna; bestea, LyX-ek irakur dezakeena.
LyX-ek LaTeX lantzen duen bakoitzean, LaTeX fitxategi bat sortzen du erroreak
errazago antzemateko.
Ondorioz, sortzen den
\family typewriter
.tex
\family default
fitxategia gizakientzako irakurtezina da.
Ez saiatu hori irakurtzen.
\family typewriter
.tex
\family default
fitxategia nahi baduzu (lankide bati bidaltzeko, adib.), hautatu
\family sans
\bar under
F
\bar default
itxategia\SpecialChar \menuseparator
\bar under
E
\bar default
sportatu\SpecialChar \menuseparator
\bar under
L
\bar default
aTeX
\family default
menua.
\layout Section
LaTeX fitxategiak LyX-era bihurtzen
\layout Standard
LaTeX fitxategi bat LyX-era inportatzeko, erabili
\family sans
\bar under
F
\bar default
itxategia\SpecialChar \menuseparator
\bar under
I
\bar default
nportatu\SpecialChar \menuseparator
\bar under
L
\bar default
aTeX
\family default
komandoa LyX leihoan.
Horrek Perl programaketa hizkuntzan egindako script bati deituko dio:
\family typewriter
reLyX
\family default
; horrek
\family typewriter
fitxat1.tex
\family default
fitxategia jasoz
\family typewriter
fitxat1.lyx
\family default
sortzen du.
Ondoren, LyX-ek
\family typewriter
fitxat1.lyx
\family default
fitxategia irekitzen du.
Bihurketa ez bada ongi ibili, saia zaitez reLyX tresna komando lerrotik
exekutatzen, aukera sofistikatuagoak erabilita.
\layout Standard
\family typewriter
reLyX
\family default
-ek LaTeX-eko zilegia den ia dena bihurtuko du, baina ez guztia.
TeX moduan ulertzen ez dituen gauzak ez ditu bihurtuko; beraz, bihurtu
gabekoak gorri koloreko testuetan agertzen dira, eta eskuz editatu beharko
dituzu ongi ikusteko.
\layout Standard
\family typewriter
reLyX
\family default
-ek
\emph on
Ezaugarri Hedatuak
\emph default
eskuliburuan (eta dagokion Unix-eko man orrialdeetan ere) bere atala dauka.
Irakurri atal hori, jakiteko LaTeX-eko zein ezaugarri ez dauden onartuta,
zein akats dauden (eta nola konpondu) eta aukera batzuk nola erabili.
\layout Standard
\family typewriter
reLyX
\family default
-ek lana egitea lortzen ez baduzu, edo LyX fitxategi batean LaTeX kodea
txertatzea nahi baduzu, ikusi
\begin_inset LatexCommand \ref{atal:latexkodeak}
\end_inset
\SpecialChar ~
atala.
\layout Section
LaTeX kodea LyX dokumentuetan txertatzea
\begin_inset LatexCommand \label{atal:txertat-LaTeX-kodea}
\end_inset
\layout Standard
\begin_inset LatexCommand \label{atal:latexkodeak}
\end_inset
Ezaugarri hau nahiko garrantzitsua da: beti izango duzu LaTeX kodea LyX-eko
dokumentu batean txertatzeko aukera.
LyX-ek ezin ditu, eta litekeena da inoiz ezin izatea, LaTeX-eko egitura
guztiak bistaratu.
LyX dokumentu batean LaTeX-eko komando bat txertatu behar duzunean, erabili
ERT kutxa.
ERT kutxa lortzeko, hautatu
\family sans
\bar under
T
\bar default
xertatu\SpecialChar \menuseparator
\bar under
T
\bar default
eX
\family default
menua.
ERT kutxa hiru modutan ager daiteke: tolestuta, irekita eta lerro barnean.
Aurreneko biak beste kutxa tolesgarriak bezala erabiltzen dira, adib.
oin-oharrak, eta LaTeX-eko komando kopuru askorekin erabiltzen dira.
"Barneko" ERT kutxa batek bere edukia botoiaren zati bezala bistaratzen
du, eta LaTeX komandoen zati motz bezala erabiltzen dira.
\begin_inset ERT
status Inlined
\layout Standard
% hau bezala
\end_inset
\layout Standard
Hiru moduen artean txandakatzeko, ERT kutxa bertan klikatu saguaren eskuineko
botoiarekin.
Jakin ezazu LaTeX-eko komandoak lerro bat baino gehiagotan erabiltzea nahi
badituzu, ezin duzula barneko modua erabili.
\layout Standard
Ondorengoa LyX-eko dokumentu batean LaTeX kodea txertatzearen adibidea duzu.
Kodeak honelako itxura eduki ohi dute:
\layout LyX-Code
\backslash
begin{tabular}{ll}
\newline
\backslash
begin{minipage}{5cm}
\newline
Hau orritxo ingurunearen adibide bat da.
Zuk
\newline
nahi duzuna jar dezakezu bertan, edozein (ez-mugikor)
\newline
irudi eta taula.
\newline
\backslash
end{minipage}
\newline
&
\newline
\backslash
begin{minipage}{5cm}
\newline
\backslash
begin{verbatim}
\newline
\backslash
begin{minipage}{5cm}
\newline
Hau ...
\newline
\backslash
end{minipage}
\newline
\backslash
end{verbatim}
\newline
\backslash
end{minipage}
\newline
\backslash
end{tabular}
\layout Standard
Adibideko testuak daukan ERT kutxa paragrafo honen ondoren agertzen da.
Eskuliburu hau pantailan (LyX-eko leihoan) irakurtzen ari bazara, gris
koloreko botoi bat (gorri koloreko testu bitxi batekin) ikusiko duzu.
Inprimatutako bertsioan, ordea, honen emaitza ikusiko duzu:
\layout Standard
\begin_inset ERT
status Collapsed
\layout Standard
\backslash
begin{tabular}{ll}
\newline
\backslash
begin{minipage}{5cm}
\newline
Hau orritxo ingurunearen adibide bat da. Zuk nahi duzuna jar dezakezu bertan, edozein (ez-mugikor) irudi eta taula.
\newline
\backslash
end{minipage}
\newline
&
\newline
\backslash
begin{minipage}{5cm}
\newline
\backslash
begin{verbatim}
\newline
\backslash
begin{minipage}{5cm}
\newline
Hau ...
\newline
\backslash
end{minipage}
\newline
\backslash
end{verbatim}
\newline
\backslash
end{minipage}
\newline
\backslash
end{tabular}
\end_inset
\layout Standard
Bi metodo hauetaz gain, LaTeX-eko egitura konplexua duen aparteko fitxategi
bat sor dezakezu.
Gero
\family sans
\bar under
T
\bar default
xertatu\SpecialChar \menuseparator
Txertatu\SpecialChar ~
fitxategia
\family default
menua erabili fitxategia txertatzeko (sarrera mota hautatu beharko duzu).
Hau aholkatzen dizugu ongi dabilen
\family typewriter
.tex
\family default
fitxategi bat jadanik badaukazu.
Bestela izugarrizko lana izango duzu LaTeX-eko erroreak zuzentzen.
\layout Standard
Azpimarratu beharreko azken oharrak:
\layout Itemize
LyX-en barruan LaTeX-eko kodea
\emph on
gorriz
\emph default
agertzen da.
\layout Itemize
LyX-ek
\emph on
ez du
\emph default
LaTeX-eko kodea ongi a dagoen egiaztatzen.
\layout Itemize
Kontu ibili gurpila berriz asmatzearekin.
\layout Standard
Azken oharrak bi gauza adierazi nahi ditu.
Lehenbizi, LyX-ek bere barnean ezaugarri batzuk ditu, eta gehiago ekartzekotan
dago.
LaTeX-eko kodea idazten hasi aurretik, ziurtatu zaitez eskuliburuetan irakurriz
LyX-ek zuk behar dituzun LaTeX-eko ezaugarri horiek ez dakartzala, bestela
alferrikako lana egingo baituzu.
Bigarrenik, hor kanpoan (zure LaTeX-eko banaketan) hainbat gauza ezberdin
egiten dituzten pakete asko daude, eta agian zuk behar duzuna horietariko
bat izan daiteke, kartazalentzako etiketetatik hasi eta hainbat orrialdeko
tauletaino.
Begiratu CTANeko gunean xehetasunak irakurtzeko (ikusi
\emph on
Erabiltzailearen Gida
\emph default
eskuliburuko "Beharrezko aplikazioak" atala)
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
\emph on
\noun on
John Weiss
\noun default
-en oharra
\emph default
: hori egiten askotan ikusi izan dut.
Etiketak inprimatzeko kodea batzuk prestatzen hasi, eta buruhauste asko
igaro eta gero konturatzea hori egiteko jadanik LaTeX-eko bi pakete erabilgarri
daudela.
Eta okerrena da neuk banituela pakete horiek!
\end_inset
\layout Standard
Zure dokumentuan zerbait sofistikatua eta sakona egin behar baduzu, ziurtatu
zaitez alboan LaTeX buruzko liburu on bat edukitzea, kodea garatzen laguntzeko.
\emph on
Erabiltzailearen Gida
\emph default
eskuliburuko bibliografian batzuk zerrendatzen dira.
\layout Standard
Badaude LaTeX-eko komando batzuk testuaren aurretik kokatu behar izaten
direnak.
Hauek hitzaurrean kokatzen dira, eta hurrengo atalean honi buruz hitz egiten
da.
\layout Section
LyX eta LaTeX-eko hitzaurrea
\layout Subsection
LaTeX-eko hitzaurreari buruz
\layout Standard
\begin_inset LatexCommand \label{atal:hitzaurrea}
\end_inset
LaTeX ezagutzen baduzu, hemen ez daukagu hitzaurrea zertarako egokia den
azaldu beharrik.
Ez baduzu ezagutzen ordea, datozen azalpenek ideia batzuk lortzen lagunduko
dizute (berriro diogu, xehetasun gehiagorako LaTeX-eko liburu on bat eskuratu
eta irakurri).
Dena den, ondorengo azalpenak irakurri beharko zenituzke, LyX-eko dokumentu
batean LaTeX-eko hitzaurrerekin zer egin dezakezun eta zer ez duzun egin
behar azaltzen baitute.
\layout Standard
LaTeX-eko hitzaurrea dokumentuaren hasieran agertzen da, edozein testuren
\emph on
aurretik
\emph default
.
Ondorengoentzako da:
\layout Itemize
Dokumentu-klasea zehazteko.
Jadanik, LyX-ek hau zuregatik egiten du.
\begin_deeper
\layout Standard
LaTeX arloan aditua bazara, eta erabili nahi dituzun dokumentu-klase pertsonaliz
atuak badituzu, irakurri
\emph on
Pertsonalizazioa
\emph default
eskuliburua, LyX horien interfaze gisa ezartzeko egin beharrekoak agertzen
baititu.
Ziurtatu zure lanak LyX taldeari bidaltzen dizkiozula, datozen bertsioetan
sartzeko!
\end_deeper
\layout Itemize
Paketeen erabilera zehazteko.
LaTeX-eko paketeek komando bereziak eskaintzen dituzte; horiek dokumentuan
erabili ahal izango dira baldin eta dokumentuko hitzaurrean zehaztu badira.
Adibidez,
\family typewriter
indentfirst
\family default
paketeak paragrafo guztiak koskatuak izan daitezen derrigortzen du.
Etiketak, kartazalak, marjinak eta beste hainbat gauzetarako beste pakete
batzuk badaude.
\layout Itemize
Zenbatzaileak, aldagaiak, luzera eta zabalerak zehazteko.
LaTeX-en hainbat zenbatzaile eta aldagai daude, eta nahi den eragina egiteko
modu global batean hitzaurrean ezarri behar dira.
Beste zenbait aldagai, ordea, dokumentuaren barruan ezar eta berrasiera
ditzakezu.
Marjinak adibide egokiak dira hitzaurrean zer ezarri behar den erakusteko.
Beste adibide bat zerrendentzako etiketen formatua da.
Gaur egun, horiek dokumentuko edozein lekutan ezar ditzakezu, baina egokiena
leku bakar batean egitea da, hitzaurrearen barruan.
\layout Itemize
Erabiltzaileak definitutako komandoak (
\family typewriter
\backslash
newcommand
\family default
edo
\family typewriter
\backslash
renewcommand
\family default
-ekin) zehazteko.
Gehienetan LaTeX-eko komandoen laburtzapenak izan ohi dira dokumentu barruan
askotan agertzen direnak.
Gainera, hitzaurrea leku egokia da komando horiek zehazteko, beste edozein
lekutan ere zehatz daitezke (hori bai, lehen aldiz erabili
\emph on
aurretik
\emph default
).
Hau oso erabilgarria izan daiteke zure dokumentuan LaTeX-eko kode gordin
asko daudenean, normalean ez da horrelakorik gertatzen.
\layout Standard
LyX-ek sortzen duen
\family typewriter
.tex
\family default
fitxategian dagokion definizio-multzoa hitzaurrean gehitzen du.
Horrela, LyX-ek sortutako LaTeX fitxategia eramangarria izaten da.
\layout Subsection
Hitzaurrea aldatzea
\layout Standard
LaTeX fitxategiko hitzaurrean LyX-ek gehitzen dituen komandoak finkatuta
daude; ezin dituzu aldatu baldin eta LyX programaren iturburua ez baduzu
aldatzen.
Hala ere, zure komandoak hitzaurrean gehitzeko aukera daukazu.
Hori egiteko bi bide daude:
\layout Enumerate
Hautatu
\family sans
Diseinua\SpecialChar \menuseparator
Hitzaurrea,
\family default
edo
\family sans
\bar under
D
\bar default
iseinua
\family default
\SpecialChar \menuseparator
\family sans
\bar under
D
\bar default
okumentua
\family default
menutik sortzen den leihoko
\family sans
\bar under
H
\bar default
itzaurrea
\family default
fitxa, erabiltzen duzun LyX bertsioaren arabera.
LyX-eko laster-teklak leihoan ez dira erabilgarriak.
\layout Enumerate
Gehitu dituzun hitzaurreko edukiak erabili lehenetsitako txantiloi gisa
(ikus "Oinarrizko LyX konfigurazioa"
\emph on
Erabiltzailearen Gida
\emph default
eskuliburuan), horrela sortzen dituzun fitxategien hitzaurre lehenetsia
izango da.
\layout Standard
Aurrez berak eraikita duen hitzaurreko guztia Hitzaurrean gehitzen du LyX-ek.
Hitzaurrean zure komandoak sartu aurretik, ziurtatu zaitez zuk nahi duzuna
LyX-ek ez daukala (gogoratzen zara nola esan genizun gurpila berriro ez
asmatzeko?).
Gainera,
\emph on
ziurtatu zure hitzaurrearen kodea zuzena dela
\emph default
.
LyX-ek ez ditu egiaztatzen.
\layout Subsection
Adibideak
\layout Standard
Hemen agertzen diren adibideek azaltzen dute hitzaurrean zer gehitu ditzakezun
eta zer egiten duten:
\layout Subsubsection
1.
adibidea: desplazamendua
\layout Standard
LaTeX-en bi aldagai daude orrialdearen kokapena kontrolatzeko:
\family typewriter
\backslash
hoffset
\family default
eta
\family typewriter
\backslash
voffset
\family default
.
Horizontalki eta bertikalki desplazatzeko erabiltzen dira, hurrenez hurren.
Aldagai horiek oso baliagarriak dira etiketak inprimatzeko.
Noizbehinka, orriaren (edo inprimakiaren) tamaina eta orrian inprimatu
daitekeen arearen tamainak ez datoz bat.
Horretarako erabiltzen dira
\family typewriter
\backslash
hoffset
\family default
eta
\family typewriter
\backslash
voffset
\family default
.
\layout Standard
Lehenetsitako balioak bai
\family typewriter
\backslash
hoffset
\family default
bai
\family typewriter
\backslash
voffset
\family default
-entzako
\family typewriter
0\SpecialChar ~
pt.
\family default
izan ohi dira, adibidez, orrialdea ez badago mailakatuta.
\layout Standard
Zoritxarrez, badirudi zenbait DVI kontrolatzailek orrialdea beti mailakatzen
dutela.
Ez dakigu zergatia, agian sistemako arduradunak ez du dagokion jokaera
egokiro finkatu.
LyX erabiltzen ari zaren ordenagailuko arduraduna ez bazara, edota sistemako
arduraduna alfer-ontzi bat bada,
\family typewriter
\backslash
hoffset
\family default
eta
\family typewriter
\backslash
voffset
\family default
aldagaiek lagunduko dizute.
Demagun ezkerreko eta goiko marjinak
\family typewriter
0,5
\family default
hazbete (inch) handiagoak direla beti.
Gehitu hauek hitzaurreari:
\layout LyX-Code
\backslash
setlength{
\backslash
hoffset}{-0.5 in}
\layout LyX-Code
\backslash
setlength{
\backslash
voffset}{-0.5 in}
\layout Standard
\SpecialChar \ldots{}
eta marjinak egokiro edukiko dituzu orain.
\layout Subsubsection
2.
adibidea: etiketak
\layout Standard
Etiketez ari garela, helbideen etiketa-sorta bat inprimatu nahi duzula suposatu.
Badago
\family typewriter
labels.sty
\family default
izeneko pakete polit bat (CTAN-eko artxiboetatik eskura dezakezuna) etiketa-orr
iak inprimatzeko.
Litekeena da zure sistemak pakete hau lehenetsi gisa instalatuta ez edukitzea.
Egiaztatze-lanak zure esku uzten ditugu.
Agian dagokion dokumentazioa irakurtzea komeniko zaizu, ez baitugu hori
hemen azalduko.
Hau adibide bat denez, pakete hori nola erabili azalduko dizugu.
\layout Standard
Lehenik, ziurtatu
\family sans
article
\family default
dokumentu-klasea erabiltzen ari zarela.
Gero, jarri honako hau hitzaurrean:
\layout LyX-Code
\backslash
usepackage{labels}
\layout LyX-Code
\backslash
LabelCols=3
\layout LyX-Code
\backslash
LabelRows=7
\layout LyX-Code
\backslash
LeftBorder=8mm
\layout LyX-Code
\backslash
RightBorder=8mm
\layout LyX-Code
\backslash
TopBorder=9mm
\layout LyX-Code
\backslash
BottomBorder=2mm
\layout Standard
Horrek gauzak etiketa-orri motarentzat konfiguratzen ditu Avery®, #5360
erreferentziarekin.
Etiketak inprimatzeko prest egon arren, LaTeX kodea txertatu beharko duzu,
etiketa bakoitzaren inguruan
\family typewriter
\backslash
begin{labels}
\family default
eta
\family typewriter
\backslash
end{labels}
\family default
komandoak jarriz.
Hori eta
\family typewriter
labels.sty
\family default
paketeko beste ezaugarri bereziak dokumentazio honetan azaltzen dira.
\layout Standard
Noizbait norbaitek LyX diseinuren bat idatz lezake pakete hau zuzenean erabiltze
ko.
Agian norbait hori zeu izan zintezke.
\layout Subsubsection
3.
adibidea: paragrafoak koskatzea
\layout Standard
Amerikarrak ohituta daude paragrafo
\emph on
bakoitzeko
\emph default
lehenbiziko lerroa kostatzen.
Dituzten beste lilurazko jokabideekin, amerikar gehienek negar-zotinka
aritzen dira beraiena lortu eta paragrafo guztien lehenbiziko lerroa koskatu
arte
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
\emph on
\noun on
John Weiss
\noun default
-en oharra
\emph default
: hau amerikar batek idatzi du --- neuk! Nire herrialdeko biztanleei buruzko
neure ikuspegia da.
Ez baduzu atsegin, pikuteaaaaaaaaa, <20>o!
\end_inset
.
\layout Standard
Noski, jokabide hau tipografia ikuspuntutik ez da batere estandarra.
Liburuetan, normalean paragrafo bateko lehenbiziko lerroa koskatzen da
baldin eta beste baten atzetik badoa.
Paragrafo bateko aurreneko lerroa koskatzearen ideia inguruetako paragrafoetati
k nabarmentzeko da.
Aurretik ez badago paragraforik, irudi baten atzean dagoelako edo atal
bateko lehenbiziko paragrafoa delako, orduan ez da koskatze berezirik egiten.
\layout Standard
Amerikar liluratu horietariko bat bazara, ez zaitez gauza esoterikoetaz
arduratu: zuk koskatzea nahiko duzu! Gehitu hau hitzaurrean:
\layout LyX-Code
\backslash
usepackage{indentfirst}
\layout Standard
Zure TeX banaketa ez badago hondatuta, pakete hau edukiko duzu, eta paragrafo
guztiek lortuko dute hain maiteak dituzun koskak.
\layout Subsubsection
4.
adibidea: dokumentu hau
\layout Standard
Dokumentu honen hitzaurrea ere begiratu dezakezu, egin ditzakezun gauza
aurreratu batzuen burutazioa argitzeko.
Agian
\family sans
Hitzaurrea
\family default
dagoen leihoa handitu beharko duzu bertakoa erosoago ikusteko.
Adibide gehiago eta LaTeX-eko
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
trikimailu zikin" batzuk
\begin_inset LatexCommand \ref{kapi:sekretuak}
\end_inset
\SpecialChar ~
kapituluan aurkitzen dira.
\layout Section
LyX eta LaTeX-eko erroreak
\layout Standard
LyX-ek LaTeX-i deitzen dionean, erroreei ezikusi egiteko eta aurrera jarraitzeko
esaten dio.
Gero, LaTeX-ek landutako egunkari fitxategia eskuratzen du erroreak aztertzeko.
Kapitulu hasieran azaldu dugun bezala, LyX-ek bi
\family typewriter
.tex
\family default
fitxategi-mota sortzen ditu, horietariko bat dokumentuko erroreak antzemateko
erabiltzen da.
Nonbaiten errore bat egonez gero, LyX-ek
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
Errorea" etiketa duen kutxa dokumentuko leku egoki batean jarriko du
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
Batzuetan LyX-ek ezin du asmatu errorea zehazki non gertatu den.
Arruntena irudi, taula, matematika eta hitzaurrearekin gertatzea izaten
da.
\end_inset
.
Honekin batera, leiho bat kaleratuko du zenbat errore gertatu diren jakinarazte
ko.
\layout Standard
Errore artean mugitzeko erabili
\family sans
\bar under
A
\bar default
rakatu
\family default
menuko
\family sans
\bar under
E
\bar default
rrorea
\family default
aukera.
Saguarekin klikatuz errore-kutxak ireki eta mezuak irakur ditzakezu.
\layout Standard
Erabiltzaile batzuk egunkari-fitxategian zuzenean begiratu nahi izaten dute,
\family sans
\bar under
I
\bar default
kusi\SpecialChar \menuseparator
\bar under
L
\bar default
aTeX\SpecialChar ~
egunkaria
\family default
menua erabiliz.
Bertan errore-mezu eta abisu gehienak azaltzen dira.
Horiek hemen azaltzen ditugu.
Zerrenda osoa lortzeko, eskuratu LaTeX liburu on bat.
\layout Itemize
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
\family typewriter
LaTeX Warning:
\family default
"
\layout Standard
Hitz horiekin hasten den edozer gauza abisuko mezu bat da, LaTeX kodea arazteko
xededuna.
Honelako mezuak jasoko dituzu erreferentzia gurutzatuak edo bibliografien
sarrerak gehitu edo aldatu badituzu, kasu horietan LaTeX-ek beste exekuzio
bat egin behar duzula esaten ari da.
\layout Standard
Orokorrean mezu hauek ahaztu ditzakezu.
\layout Itemize
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
\family typewriter
LaTeX Font Warning:
\family default
"
\begin_deeper
\layout Standard
Abisuko beste mezu bat, oraingoan LaTeX-ek aurkitu ezin dituen letra-tipoengatik
ari da.
Mezuaren beste zatiak LaTeX-ek erabiltzen dituen letra-tipoak aldatzeko
zerbait esaten du askotan.
\layout Standard
Horietaz lasai asko ahaztu zaitezke.
\end_deeper
\layout Itemize
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
\family typewriter
Overfull
\backslash
hbox
\family default
"
\begin_deeper
\layout Standard
LaTeX-ek mezu hauek botatzen ditu sarritan.
Lerro batzuk luzeegiak direla eta eskuineko marjina gaindituko dutela ohartaraz
ten dute.
Lerro bukaeran hitz bat zatitu eta hitzaren beste zatia lerro berrira ezin
duelako bidali gertatzen da.
Betiko moduan, azken irteerako bertsioan ez zara ohartuko.
Edo karaktere bakarrak edo bik igaroko dute marjina.
Idazten duzun edozein dokumentutan LaTeX-ek behintzat honelako mezu bat
kaleratuko du.
\layout Standard
Mezu alu horiek bazter ditzakezu.
Zure begiek esango dizute arazorik ba al dagoen luzeegia den zerbaitekin.
Irteerako bertsioa begiratzearekin nahikoa duzu.
\end_deeper
\layout Itemize
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
\family typewriter
Underfull
\backslash
hbox
\family default
"
\begin_deeper
\layout Standard
Ez da bere lehengusina bezain ospetsua, agerraldi gutxiago egiten baititu.
Badirudi LaTeX-ek atsegin duela lerro luzeak direnak inprimatzea, txikien
ordez.
Ez dakigu zergatia.
\layout Standard
Honelakoak ere ahaztu.
\end_deeper
\layout Itemize
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
\family typewriter
Overfull
\backslash
vbox
\family default
" eta
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
\family typewriter
Underfull
\backslash
vbox
\family default
"
\begin_deeper
\layout Standard
Orrialdeak zatitzeko (jauzteko) arazoak daudela ohartarazten dute.
Berriro, begiratu irteerako bertsioan.
Zure begiek esango dizute akatsa non gertatu den.
\end_deeper
\layout Itemize
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
\family typewriter
LaTeX Error: File "Xxxx" not found
\family default
"
\begin_deeper
\layout Standard
Sistema honetan
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
\family typewriter
Xxxx
\family default
" fitxategia ez dagoela instalatuta jakinarazten du.
Egoera hau normalki zure dokumentuak eskatzen duen paketea instalatu gabe
dagoenean gertatzen da.
Hitzaurrea ez baduzu aldatzen edo
\family typewriter
\backslash
usepackage{}
\family default
komandoa ez baduzu erabiltzen, orduan LyX-ek kargatu nahi izan duen paketea
falta da.
Erabili
\family sans
\bar under
L
\bar default
aguntza
\family default
\SpecialChar \menuseparator
\family sans
\bar under
L
\bar default
aTeX\SpecialChar ~
konfigurazioa
\family default
LyX-ek ezagutzen duen pakete-zerrenda lortzeko.
Fitxategi hau LyX birkonfiguratzen duzun (
\family sans
\bar under
E
\bar default
ditatu\SpecialChar \menuseparator
\bar under
B
\bar default
irkonfiguratu
\family default
erabili) bakoitzean eguneratzen da, eta zein pakete antzeman dituen eta
zer egiten duten argituko dizu.
\layout Standard
Baldin eta dokumentuan komando bat erabili baduzu, eta kortxete artean zehaztu
duzun paketea ez badago instalatuta, zeuk instalatu beharko duzu.
\end_deeper
\layout Itemize
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
\family typewriter
LaTeX Error: Unknown option
\family default
"
\begin_deeper
\layout Standard
Honekin hasten diren errore-mezuak pakete batentzako aukera oker bat edo
definitu gabea zehaztu duzula adierazten saiatzen dira.
Begiratu paketeen dokumentazioa.
\end_deeper
\layout Itemize
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
\family typewriter
Undefined control sequence
\family default
"
\begin_deeper
\layout Standard
Zure dokumentuan LaTeX kodea txertatu baduzu, baina hizkiren bat gaizki
idatzi baduzu, honelako mezu bat lortuko duzu.
Litekeena da pakete bat kargatzea ahaztu izana.
Edozein modutan, errore-mezu honek definitu gabeko komando bat erabiltzen
ari zarela adierazten du.
\end_deeper
\layout Standard
Bestelako errore eta abisu-motako mezuak ere badira.
Batzuk beraien burua azaltzen dute.
Oro har, LaTeX-eko mezuak dira.
Besteak apur bat zailago dira ulertzeko.
TeX-en errore-mezuak izan ohi dira, eta ez dakigu zer adierazi nahi duten
edo nola argitu beraien esanahia.
\layout Standard
Errore-mezuak agertzen badira, honako urrats hauek egin behar dituzu:
\layout Enumerate
Begiratu LaTeX-eko kodean ea hizkiren bat gaizki idatzi ote duzun jakin
eta zuzentzeko.
\layout Enumerate
Hizkirik ez baduzu jan, egiaztatu komandoak egokiro erabili dituzula.
\layout Enumerate
Dokumentu-hasieran zenbait errore-kutxa agertzen badira, hitzaurrean erroreak
daudela adierazten du.
Zure hitzaurrea arazten has zintezke.
\layout Enumerate
Dokumentuak ez badu ez hitzaurrerik ez LaTeX koderik, litekeena da akatsa
duzun LaTeX banaketan egotea.
Begiratu galdutako paketeak, eta instala itzazu.
\layout Enumerate
Ongi, pakete galdurik ez badago, erabili al duzu dokumentua fintzeko aukerarik
LyX-en? Gauzak zehaztuz, horietariko batzuk
\emph on
gaizki erabili
\emph default
dituzu? Adibidez, eskuz hainbat
\family sans
Zuriune\SpecialChar ~
babestu
\family default
,
\family sans
Lerro-jauzi
\family default
edo
\family sans
Orri-jauzi
\family default
txertatu dituzu? Horiekin zerbait oker bateratzen saiatu zara paragrafo-ingurun
e egokiak erabili ordez?
\layout Enumerate
Oso ondo, ez duzu dokumentua fintzeko aukerarik erabili, arauen barruan
jokatzen ari zara.
Dotoretzeko gauzak eskuz egiten ari zara? Taula edo ekuazio baten barruan
zerbait polita egin al duzu, grafiko bat taula bateko gelaxka batean txertatzea
bezalakoa?
\layout Enumerate
Testu-zati luzeak al dituzu, eta horietan LaTeX-ek lerroa eteteko leku egokia
ezin du aurkitu? Jatorriz, LaTeX nahiko zorrotza izaten da lerro bat eteteko
hitzen artean zenbat tarte gehitu behar duen erabakitzerakoan.
Egokiena paragrafoa berriro lantzea duzu, arazoa konpontzeko testua beste
modu batera idatz dezakezu.
Hori ez bada zuretzako aukera bat, zure testua itzulbiratu dezakezu
\family typewriter
\backslash
sloppypar
\family default
erabiliz LaTeX-ek lerro-jauzia nahi duen bezala egin dezan
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
Itzultzailearen oharra: LaTeX-ek nahi duen bezala testu zati baten lerro-jauzia
egiteko, kokatu testu zati hori honako komando hauen artean:
\newline
\family typewriter
\backslash
begin{sloppypar}
\newline
(...
hemen testu zatia sartu...)
\newline
\backslash
end{sloppypar}
\end_inset
.
\layout Enumerate
Habiaratze-sakonera maila guztiak gainditu dituzu? Gaur egun, LyX-ek ez
du egiaztatzen inguruneetako habiaratze-sakoneraren muga gainditzen al
duzun, oraingoz hori zure esku gelditzen da.
Inguruneak bata bestearen barruan
\begin_inset Formula $17.$
\end_inset
\SpecialChar ~
mailaraino habiaratzen badira, hor egongo da arazoa.
\layout Enumerate
Ederto! errore-mezurik ez daukazu, baina irteerako bertsioaren itxura zatar
agertzen da.
Dokumentuak taula edo irudi handiegia edo orrialdearentzat luzeegia badu,
saiatu hauekin:
\begin_deeper
\layout Enumerate
berreskalatu irudia, hobekiago finkatu dadin.
\layout Enumerate
txikitu edo zatitu taula, finkatu arte.
\layout Standard
Irteeran zerbait oker badoa, eta ez bazara saiatu gauzak dotoretzen edo
sofistikatzen, ez eta dokumentua fintzeko aukerarik ukitu, orduan ez dakigu
zer egon daitekeen gaizki .
\end_deeper
\layout Standard
Horrek guztiak ez badu laguntzen, agian LyX-en akats bat aurkitu duzu\SpecialChar \ldots{}
\layout Chapter
Tresna osagarriak
\layout Section
BibTeX-ekin bibliografia prestatzea
\layout Standard
\added_space_bottom bigskip
Idazlea:
\noun on
Mike Ressler
\layout Standard
\noindent
GELDITU! Ez badakizu zer den BibTeX, edo erabileraren inguruko ezagutza
onak (zure bibliografiarako datu-base bat konfiguratzea adibidez) badituzu,
zoaz korrika, aintza-aintzaka,
\noun on
Lamport
\noun default
-en
\emph on
LaTeX: A Document Preparation System
\emph default
liburuko 2.\SpecialChar ~
argitalpen baten gertuen daukazun kopiara,
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
Appendix B" atalera hain zuzen.
Azalpenean bibliografia-fitxategi egoki bat sortu duzula eta inguruneko
aldagaiak (
\family typewriter
BIBINPUTS
\family default
,
\family typewriter
BSTINPUTS
\family default
, eta
\family typewriter
TEXINPUTS
\family default
bereziki) ere egokiro konfiguratu dituzula suposatzen da, horrela BibTeX
datu-basea duen LaTeX fitxategi bat sortu eta
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
TeX"-atzeko aukera daukazu.
\layout Standard
Ez dakitenentzat BibTeX zer den, gehien erabiltzen dituzun bibliografien
erreferentziak gordetzen duen datu-base handi bat sortzeko sistema bat
da.
Etorkizunean idazten dituzun artikuluetan, gehitu datu-base estandar hau
eta egin erreferentzia bakoitzaren gakoari dagokion aipua.
Nahiz eta orri gutxi batzuk (bakoitzean erabilkorrak diren erreferentziekin)
idatzi, BibTeX aztertzea ongi igarotako denbora izango da, eta zuretzat
zenbateraino baliagarria izango den erabaki ahalko duzu.
\layout Standard
LyX-en BibTeX erabiltzeko, aurrenik irakurri
\emph on
Erabiltzailearen Gida
\emph default
, aipamenak nola txertatzen diren argitzen baitu.
BibTeX-eko erreferentziak txertatzeko oinarrizko urratsak berdinak dira.
Gero, zure dokumentuaren bukaeran, hautatu
\family sans
\bar under
T
\bar default
xertatu\SpecialChar \menuseparator
Zerrendak\SpecialChar ~
eta\SpecialChar ~
\bar under
A
\bar default
urk\SpecialChar \menuseparator
\bar under
B
\bar default
ibTeX\SpecialChar ~
erreferentzia
\family default
.
Bete horrek bistaratzen duen elkarrizketa-koadroan dauden eremuak:
\layout Description
Datu-basea: idatzi zure
\family typewriter
.bib
\family default
fitxategiaren izena,
\family typewriter
.bib
\family default
luzapenik gabe.
Hainbat
\family typewriter
.bib
\family default
fitxategitan bilaketa egiteko, idatzi nahi duzun ordenan, eta komaz bereiztuta.
\layout Description
Estiloa: idatzi zure BibTeX estiloaren izena, baina
\family typewriter
.bst
\family default
luzapenik gabe.
Lehenetsitako estiloa
\family sans
plain
\family default
(zure LaTeX banaketan egon behar duenez, ez kezkatu hori sortzen) da.
\layout Standard
Aipamen bakoitzarentzako iturburuak
\family typewriter
.bib
\family default
fitxategian daudela suposatuz, testuko kokaleku batean
\family sans
\bar under
T
\bar default
xertatu\SpecialChar \menuseparator
\bar under
Z
\bar default
itazio\SpecialChar ~
erreferentzia
\family default
menuari deitu, eta sartu erreferentziaren gako egokia.
Ez da besterik eskatzen:
\family sans
\bar under
I
\bar default
kusi\SpecialChar \menuseparator
\bar under
D
\bar default
VI
\family default
ikustaileari deitzen diozunean, adibidez, ikusiko duzu nola BibTeX eta
LaTeX exekutatzen diren behar diren heinean.
\layout Section
Indize bat sortzea
\layout Standard
Dokumentu luze batean indize ona sortzea oso zaila izan arren, LyX-ek gauzak
errazten laguntzen du, LaTeX-eko azken banaketetan dagoen
\family typewriter
makeindex
\family default
programaren interfaze lanak eginez.
Indize bat txertatzea eta hitzak markatzea indizearen aurkibidean gehitzeko,
arestiko atalean azaldu den bibliografia erreferentziekin lan egitearen
antzeko zerbait da.
\layout Standard
Lehenbizi, joan zure fitxategiaren amaierara eta hautatu
\family sans
\bar under
T
\bar default
xertatu\SpecialChar \menuseparator
Zerrenda\SpecialChar ~
eta\SpecialChar ~
\bar under
A
\bar default
urk\SpecialChar \menuseparator
Indize-zerrenda
\family default
.
Ondoren, indizean agertzea nahi duzun hitz bakoitzarentzako, zoaz hitz
horren atzera, eta klikatu
\family sans
\bar under
T
\bar default
xertatu\SpecialChar \menuseparator
Indize-sarrera
\family default
.
Honek, indize alfabetikoan agertuko den hitza erakutsiz, etiketa bat txertatuko
du.
Hori da dena; LyX-ek automatikoki
\family typewriter
makeindex
\family default
-eri deituko dio eta indizea sortuko du.
Indize-motako botoian saguaren eskuineko botoiaz klikatuz agertzen den
elkarrizketa-koadroko testuak LaTeX onartzen du; kontuz ibili eta saihestu
karaktere bereziak.
Aukera aurreratuak erabil ditzakezu (zure LaTeX banaketarekin datorren
dokumentazioa begiratu "habiaratutako sarrerak" bezalako gauzak lantzeko).
\layout Standard
Argi ibili testuko hitzaren eta indizearen markatzailearen artean tarterik
ez jartzearekin, bestela indize alfabetikoan okerreko orrialde baten zenbakiare
kin agertuko dira.
\layout Section
Zati anitzeko dokumentuak
\layout Subsection
Eragiketa orokorra
\layout Standard
Fitxategi luze batean hainbat atalekin lanean ari bazara, batzuetan egokia
izaten da dokumentua hainbat fitxategitan zatitzea, edo aldiro bere edukia
eguneratzen den taula bat edukitzea, baina arestian daukan testua ez ordea.
Egoera horietan, zati anitzeko dokumentuak erabiltzea egokiagoa izan dezakezu.
Adibidez, aldizkari zientifikoek bost atal nagusi izaten dituzte: sarrera,
behaketa, emaitzak, eztabaida eta ondorioak.
Horietariko bakoitza LyX fitxategi bereizi batean egon ohi da, eta fitxategi
'nagusi' batekin (honek titulua, egileak, laburpena, erreferentziak eta
bost fitxategiak txertatuta edukitzen ditu).
Garrantzitsua da jakitea fitxategi horietariko bakoitza erabateko LyX fitxategi
a dela, eta bera bakarrik egituratu eta inprimatu daitekeela, baita fitxategi
nagusian sartuta dagoenean ere.
Fitxategi horiek guztiak dokumentu-klase berdina erabili behar dute (ez
bateratu artikulu-klase bat liburu-klase batekin).
LaTeX fitxategiak ere sartu behar dituzu; fitxategi horiek ez dute beraien
hitzaurrea eduki behar (hori dela eta,
\family typewriter
\backslash
begin{document}
\family default
lerroraino dagoen guztia, komando hau barne, eta
\family typewriter
\backslash
end{document}
\family default
lerroa ezabatu behar dira) bestela DVI fitxategia sortzerakoan erroreak
gertatuko baitira.
\layout Standard
Fitxategiak gehitzeko, LyX-ek bide erraz bat aurkezten dizu:
\family sans
\bar under
T
\bar default
xertatu\SpecialChar \menuseparator
\bar under
T
\bar default
xertatu\SpecialChar ~
fitxategia
\family default
.
Hautapen honetan klikatzen duzunean kurtsorea kokatuta dagoen lekuan kutxa
txiki bat txertatzen da.
Kutxa horretan klikatuz elkarrizketa-koadro bat irekitzen da, gehitu nahi
den fitxategia hautatzeaz gain zein modu erabiliko den aukera dezakezu.
\layout Standard
Fitxategia hautatzeko kutxa nola erabiltzen den argi dago.
Hiru bide daude gehitzeko: "gehitu", "sarrera" eta " hitzez hitz".
LaTeX-eko adituentzako "gehitu" eta "sarrera" arteko ezberdintasunak garrantzia
eduki arren, "gehitu" diren fitxategiak orrialde berri batean konposatzen
diren bitartean, "sarrera" moduan gehitu direnak uneko orrialdean konposatzen
hasten dira.
Agian, egunen batean, LyX-eko etiketak aldatuko dira egoera hauek bereizteko.
\layout Standard
Orokorrean, fitxategi nagusia konposatu aurretik LaTeX fitxategi batera
bihurtu ohi da, gehitutako fitxategiak ordea hitzaurreko informazio guztia
ez duten LaTeX fitxategietara bihurtzen dira.
\family sans
Ez\SpecialChar ~
konposatu
\family default
botoia aktibatuta, bihurketa hau aurrezaintzen da.
\layout Standard
"hitzez hitz" moduan gehitutako fitxategi bat fitxategi nagusian egongo
bazen bezala konposatzen da, karaktereak finkatutako zabalera duen idazmakina
letra-tipoarekin ezartzen dira.
Normalki, fitxategi honetako zuriuneak ikusgaitzak dira, eta bi zuriune
jarraian egon daiteke, LyX zuriuneekin lan egiten duen bidetik aldenduz.
Hala ere,
\family sans
Markatu zuriuneak irteeran
\family default
aktibatuz zuriuneen agerpena nabarmentzen du.
\layout Subsection
Fitxategien arteko erreferentzia gurutzatuak
\layout Standard
Bi fitxategien artean erreferentzia gurutzatuak lantzeko aukera daukazu.
Aurrenik ireki fitxategi guzti horiek, A eta B deituko diegu bi fitxategiko
adibidean, non B fitxategia A barruan gehitzen den.
Orain kokatu A fitxategian eta txertatu etiketa bat, B fitxategian honi
buruzko erreferentzia bat sartzeko.
Ondoren, joan B fitxategira, erreferentzia gurutzatuen leihoa ireki eta
hautatu nahi duzun elementua.
\layout Section
Algoritmoak
\layout Standard
LyX-ek
\family typewriter
algorithm
\family default
paketea behar du algoritmo mugikorrak kaleratzeko.
Orri-jauzietan zehar algoritmo laburrak kokatzeko eta algoritmoen zerrenda
sortzeko erabiltzen da.
\layout Section
Azpirudiak
\layout Standard
Grafikoen leihoan "azpirudia" hautatzerakoan eta azpirudiaren epigrafea
sartzen duzunean, LyX-ek
\family typewriter
subfigure
\family default
paketea erabiltzen du.
Honela markatutako hainbat irudi mugikor bakar batean, azpi-epigrafeekin,
sar daiteke.
\layout Section
Goiburuko eta orri-oin sofistikatuak
\layout Standard
Lehenetsitako orrialdearen diseinua nahiko soila izaten da; artikulu motako
dokumentu-klase batentzako, lortzen duzun bakarra orrialdeko behean eta
erdira lerrokatuta dagoen orrialde-zenbatzaile bat da.
Dokumentu hau liburu-klasekoa da, eta dotorexeago azaldu beharko luke,
baina era horretan jartzeko (
\emph on
Erabiltzailearen Gida
\emph default
n aipatzen denez) dokumentuaren orri-estiloa "fancy" aukerarekin ezarri
behar duzu.
Atal honek hitzaurrean edo testuan sartu behar duzun LaTeX-en kodea argitzen
du, nahi duzun itxura lortzeko.
\layout Standard
Orrialdearen goiburukoa hiru eremutan banatzen da, "ezkerra" , "erdia" eta
"eskuina" etiketekin.
Orri-oina ere hiru eremu horietan banatzen da.
Eremu horiek ezartzeko, LaTeX-eko komandoak
\family typewriter
\backslash
lhead
\family default
,
\family typewriter
\backslash
chead
\family default
,
\family typewriter
\backslash
rhead
\family default
,
\family typewriter
\backslash
lfoot
\family default
, eta bestelakoak daude.
Demagun zure izena orrialde bakoitzeko goi eta ezkerreko ertzean jartzea
nahi duzula.
Hitzaurrean honako hau idaztea besterik ez duzu:
\layout LyX-Code
\backslash
lhead{Enbata Ondamendieta Lurrikaragoiena}
\layout Standard
Ikusi dezakezu zure izena goi-ezkerrean.
Eremu batek kendu nahiko zenukeen lehenetsitako sarrera badu (maiz gertatzen
da dokumentu baten orrialdeetako behean eta erdira lerrokatuta zenbaki
bat agertzea), idatzi argumentu huts bat duen komandoa.
Adibidez:
\layout LyX-Code
\backslash
cfoot{}
\layout Standard
Goazen, ordea, gauzak apaintzera: atalaren zenbatzailea "atala" hitzaren
atzetik jarriko dugu (adib.
"3.
atala") goi-ezkerrean, orrialdearen zenbakia (adib.
"4.
orria") goi-eskuinean, zure izena behe-ezkerrean, eta data behe-eskuinean.
Komando hauek hitzaurrean agertuko dira:
\layout LyX-Code
\backslash
lhead{
\backslash
thesection.
atala}
\layout LyX-Code
\backslash
chead{}
\layout LyX-Code
\backslash
rhead{
\backslash
thepage.
orria}
\layout LyX-Code
\backslash
lfoot{Enbata Ondamendieta Lurrikaragoiena}
\layout LyX-Code
\backslash
cfoot{}
\layout LyX-Code
\backslash
rfoot{
\backslash
today}
\layout Standard
LaTeX-eko atal eta orri zenbatzaileak
\family typewriter
\backslash
thesection
\family default
eta
\family typewriter
\backslash
thepage
\family default
kodeekin erabiltzen dira.
\family typewriter
\backslash
today
\family default
kodeak egungo data inprimatzen du.
\layout Standard
Goiburukoan eta orri-oinean agertzen diren marra mehe horizontalak ere alda
daitezke.
Goiburukoan ez baduzu nahi, ezarri bere lodiera
\family typewriter
0
\family default
\SpecialChar ~
baliora.
Goiburukoko marraren lehenetsitako lodiera
\family typewriter
0.4pt
\family default
balioa da, eta orri-oinarena berriz
\family typewriter
0pt
\family default
.
Lodierak berriz ezartzeko erabili komando hauek, atsegin dituzun balioak
idatziz:
\layout LyX-Code
\backslash
renewcommand{
\backslash
headrulewidth}{0.4pt}
\begin_deeper
\layout Standard
\family sans
eta
\end_deeper
\layout LyX-Code
\backslash
renewcommand{
\backslash
footrulewidth}{0.4pt}.
\layout Standard
Orrialde bakoitzean goiburuko eta orri-oineko ezarpenak aktibatu eta desaktibatz
eko aukera dago,
\family typewriter
\backslash
thispagestyle{empty}
\family default
,
\family typewriter
\backslash
thispagestyle{plain}
\family default
, eta
\family typewriter
\backslash
thispagestyle{fancy}
\family default
bezalako komandoak erabiliz.
Aldatzea nahi duzun orrialdeko testuan txertatu eta jakinarazi TeX kode
gisakoak direla.
Izan ere, tituluek duten orrialdeak "plain" orri-estilo lehenetsia bezala
ezarrita daude, eta ondorengo orrialdeak berriz "fancy" bezala, orri-estilo
orokorra "fancy" bezala ezarrita dagoenean.
\layout Standard
Badaude askoz ere komando zailagoak, orrialde bakoitietako goi-ezkerrean
gauzak sartzea eskaintzen dizutenak, eta bestelako gauza batzuk egiteko,
baina horretarako
\family typewriter
fancyhdr
\family default
paketearen dokumentazioa irakurtzea aholkatzen dizugu.
Adibidez, teTeX bat instalatuta baduzu, bilatu hau:
\layout LyX-Code
/usr/share/texmf/doc/latex/fancyhdr/-fancyhdr.dvi.
\layout Standard
Azken adibide bat, goiburukoan edo orri-oinean Kapsulatutako PostScript<70>
(EPS) fitxategi bat sartzeko aukera dago.
Demagun enpresa baten logoa goi-ezkerreko ertzean kokatu nahi duzula.
Saiatu honelako zerbaitekin:
\layout LyX-Code
\backslash
lhead{
\backslash
resizebox{1in}{!}{
\backslash
includegraphics{logo_politta.eps}}}
\layout Standard
(hau hitzaurrean
\family typewriter
\backslash
usepackage{graphics}
\family default
aginduarekin idatzi beharko zenuke EPS motako fitxategirik dokumentuan
gehitu ez baduzu).
\layout Section
Orritxoak
\layout Standard
LaTeX-ek orri baten barruan beste orri bat sortzeko tresna eskaintzen du,
orritxoak deritze.
Orritxo batean, ohiko arauak erabil ditzakezu: koskatzea, lerroak itzulbiratzea
, e.a.
LyX-ek ere orritxoen gaitasuna eskaintzen du.
\layout Standard
Orritxoek, LyX-en, kutxa toleskorra dute:
\family sans
\bar under
T
\bar default
xertatu\SpecialChar \menuseparator
\bar under
O
\bar default
rritxoa
\family default
menutik txertatu.
Kutxan saguaren eskuineko botoiarekin klikatuz, orritxoaren zabalera eta
bertako lerrokadura aldatzeko aukera izango duzu.
Abisua: orritxoa orrialde batean doitzeko luzeegia bada, moztu egingo da,
ez da hurrengo orrialdera itzulbiratuko.
\layout Standard
Erabili
\family sans
\bar under
T
\bar default
xertatu\SpecialChar \menuseparator
Hizki\SpecialChar ~
\bar under
b
\bar default
erezia
\family default
menuko
\family sans
HBete
\family default
orritxo bat beste baten alboan jartzeko, honek bien artean ahalik eta tarte
horizontal handiena jarriko du.
Horrela orritxo bat ezkerreko mugara eta bestea eskuinekora derrigortuko
ditu.
Hurrengo adibideek ezberdintasunak erakutsiko dituzte.
\layout Standard
\added_space_top bigskip
\begin_inset Minipage
position 1
inner_position 0
height "0pt"
width "100col%"
collapsed true
\layout Standard
Orritxo honek ez du HBete erabiltzen.
Hau HBete erabiltzen ez duen orritxo bateko bigarren esaldia da.
\end_inset
\layout Standard
\begin_inset Minipage
position 1
inner_position 0
height "0pt"
width "100col%"
collapsed true
\layout Standard
Hau HBete erabiltzen ez duen bigarren orritxoa da.
Hau HBete erabiltzen ez duen bigarren orritxoko bigarren esaldia da.
\end_inset
\layout Standard
\added_space_top bigskip \added_space_bottom bigskip
Hemen bi adibideak bereizteko erabili dugun testu arrunta dago.
\layout Standard
\begin_inset Minipage
position 1
inner_position 0
height "0pt"
width "100col%"
collapsed true
\layout Standard
Hau HBete erabiltzen duen orritxoa da.
Hau HBete erabiltzen duen orritxoaren bigarren esaldia da.
\end_inset
\hfill
\begin_inset Minipage
position 1
inner_position 0
height "0pt"
width "100col%"
collapsed true
\layout Standard
Hau HBete erabiltzen duen bigarren orritxoa da.
Hau HBete erabiltzen duen bigarren orritxoaren bigarren esaldia da.
\end_inset
\layout Section
Testua irudien inguruan egokitzea
\begin_inset LatexCommand \label{atal:floatflt}
\end_inset
\layout Standard
\begin_inset Wrap figure
placement r
width "6cm"
collapsed true
\layout Standard
\begin_inset Graphics
filename mobius.eps
display color
width 40col%
rotateOrigin center
\end_inset
\layout Caption
Hau egokitutako irudia da, eta esaldia berriz honi buruzko epigrafe distiratsua
da.
\end_inset
\layout Standard
Maiz galdetzen da ea testua irudien inguruan egokitu daitekeen, irudiak
zutabe bateko zati bat bete eta gelditzen den zatia testuek osatuta LaTeX-eko
\family typewriter
floatflt
\family default
paketea instalatuta edukiz gero (honi buruz
\emph on
LaTeX konfigurazioa
\emph default
eskuliburuan aurkituko duzu) egin dezakezu hau.
\layout Standard
Paragrafo hauen eskuinean
\noun on
Mobius
\noun default
-en banda duen irudia dago (irudia
\emph on
Erabiltzailearen Gida
\emph default
n ikusiko zenuen).
Hautatu
\family sans
\bar under
T
\bar default
xertatu
\family default
menuko
\family sans
\bar under
M
\bar default
ugikorrak\SpecialChar \menuseparator
Floatflt\SpecialChar ~
irudia
\family default
eta egokitze-kutxa bat txertatuko du.
Ondoren, egokitze-kutxa horretan irudi bat txertatu.
Horrela, irudiaren inguruan honen bezalako testua egokitu ahal izango duzu.
\layout Description
\emph on
Oharra
\emph default
: pakete hau oso hauskorra da! Adibidez, irudi bat orrialdearen behetik
oso gertu badago, gauzak izorra ditzake, bi irudi gertuegi edukitzea bezalaxe.
Pakete hau kontu handiz erabili eta berorrekin datorren dokumentazioa irakurri
(bertan testuak taulen inguruan nola finkatu ditzakezun argituko dizu).
\layout Section
Taulen aukera osagarriak
\layout Standard
Nahiz eta dituzun taulen diseinu estandarrarekin taulen %99 sortzeko nahikoa
izan, noizbehinka lan gehiago egitea eskatzen duten taulak sortu beharko
dituzu.
Taula baten gainean saguaren eskuineko botoiarekin klikatuz taularen leihoa
irekiko zaizu, leiho horrek lan hauek egiteko aukera eskaintzen dizu.
Zutabeen lerrokaduraren argumentu osagarriekin lan egin dezakezu.
Hemen LaTeX-eko kodea piskat erabilgarri daukazu: LaTeX-en taula bat konfigurat
zen duzunean, zutabe bakoitza lerrokadura-mota batekin jartzen da.
Adibidez, zutabeak ezkerrera, erdira edo eskuinera lerrokatzeko, eman "
\family typewriter
l
\family default
", "
\family typewriter
c
\family default
", or "
\family typewriter
r
\family default
" balioak (aukerak, LyX-en, zerrenda batean agertzen dira).
Laugarren mota "
\family typewriter
p
\family default
" da, zutabe baten zabalera zehazten du (LyX-en zutabe zabalera markoa izan
ohi da), eta testua gelaxka horrekiko egokitzea uzten du.
Bosgarrena "
\family typewriter
|
\family default
" da (marra bertikala), puntu batean zutabea marra bertikalarekin marrazten
du (LyX-en " ertzak" fitxako marrekin jartzen dira).
Azkenik,
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
\family typewriter
@
\family default
" motakoa ere badago, horrek zutabeen bereizle bezala kortxete artean dauden
argumentuak erabiltzea uzten dizu, argumentu hutsa barne.
Hori egitearen zergatia hain argia ez izan arren, ahalmen handia eskaintzen
dute.
Hoberena adibideekin erakustea da.
\layout Subsection
Zutabeko tarte gehigarria ezabatzea
\layout Standard
Hemen taula arrunt bat:
\layout Standard
\align center
\begin_inset Tabular
<lyxtabular version="3" rows="3" columns="2">
<features>
<column alignment="center" valignment="top" width="0">
<column alignment="center" valignment="top" leftline="true" width="0">
<row>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
Mota
\end_inset
</cell>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
Adibidea
\end_inset
</cell>
</row>
<row topline="true">
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
Haitza
\end_inset
</cell>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
Granitoa
\end_inset
</cell>
</row>
<row>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
Minerala
\end_inset
</cell>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
Kuartzoa
\end_inset
</cell>
</row>
</lyxtabular>
\end_inset
\layout Standard
Ohartu zaitez taulako goiburukoa azpimarratzen duen marra horizontala bi
alboetako testuak baino zertxobait gehiago zabaltzen dela.
LyX pantailan ez da hain argi ikusten, egokiena aurrebistan edo inprimatutako
dokumentuan ikustea da.
Marra hori testuarekin amaitzea nahi baduzu, amaieran bereizle huts bat
jar dezakegu, LaTeX-ek, lehenetsi gisa, gehitzen dion tarte osagarria kentzeko.
Hona adibidea:
\layout Standard
\align center
\begin_inset Tabular
<lyxtabular version="3" rows="3" columns="2">
<features>
<column alignment="left" valignment="top" width="0pt" special="@{} l">
<column alignment="left" valignment="top" leftline="true" width="0pt" special="l @{}">
<row bottomline="true">
<cell alignment="left" valignment="top" topline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
Mota
\end_inset
</cell>
<cell alignment="left" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
Adibdiea
\end_inset
</cell>
</row>
<row>
<cell alignment="left" valignment="top" topline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
Haitza
\end_inset
</cell>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
\family roman
\series medium
\shape up
\size normal
\emph off
\bar no
\noun off
\color none
Granit
\family default
\series default
\shape default
\size default
\emph default
\bar default
\noun default
\color default
oa
\end_inset
</cell>
</row>
<row>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
\family roman
\series medium
\shape up
\size normal
\emph off
\bar no
\noun off
\color none
Mineral
\family default
\series default
\shape default
\size default
\emph default
\bar default
\noun default
\color default
a
\end_inset
</cell>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
K
\family roman
\series medium
\shape up
\size normal
\emph off
\bar no
\noun off
\color none
uartz
\family default
\series default
\shape default
\size default
\emph default
\bar default
\noun default
\color default
oa
\end_inset
</cell>
</row>
</lyxtabular>
\end_inset
\layout Standard
Adibidean, ezkerreko zutabearen argumentuen eremuan "
\family typewriter
@{} l
\family default
" ezarri den bitartean eskuinekoan "
\family typewriter
l @{}
\family default
" ezarri da, ertzetan karaktere hutsa jartzeko.
\layout Subsection
Zutabeko karaktere-bereizlea aldatzea
\layout Standard
Demagun (gaur irrifarre bihurri horrekin esnatu zarelako)
\begin_inset Formula $\sqrt{\pi}$
\end_inset
bezalako tarte bereizlea erabiltzea nahi duzula, zutabe artekoa noski.
Kendu marra bertikala, eta eskuineko zutabeko argumentuen eremuan
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
\family typewriter
@{~$
\backslash
sqrt{
\backslash
pi}$~} l
\family default
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
jarri.
Orain taulak honen antza izango du:
\layout Standard
\align center
\begin_inset Tabular
<lyxtabular version="3" rows="3" columns="2">
<features>
<column alignment="left" valignment="top" width="0pt">
<column alignment="left" valignment="top" width="0in" special="@{\nobreakspace$\sqrt{\pi}$\nobreakspace}l">
<row bottomline="true">
<cell alignment="left" valignment="top" topline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
Mota
\end_inset
</cell>
<cell alignment="left" valignment="top" topline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
Adibidea
\end_inset
</cell>
</row>
<row>
<cell alignment="left" valignment="top" topline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
Haitza
\end_inset
</cell>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
\family roman
\series medium
\shape up
\size normal
\emph off
\bar no
\noun off
\color none
Granit
\family default
\series default
\shape default
\size default
\emph default
\bar default
\noun default
\color default
oa
\end_inset
</cell>
</row>
<row>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
\family roman
\series medium
\shape up
\size normal
\emph off
\bar no
\noun off
\color none
Mineral
\family default
\series default
\shape default
\size default
\emph default
\bar default
\noun default
\color default
a
\end_inset
</cell>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
K
\family roman
\series medium
\shape up
\size normal
\emph off
\bar no
\noun off
\color none
uartz
\family default
\series default
\shape default
\size default
\emph default
\bar default
\noun default
\color default
oa
\end_inset
</cell>
</row>
</lyxtabular>
\end_inset
\layout Description
\emph on
Itzultzailearen\SpecialChar ~
oharra
\emph default
: batzuetan, dokumentuak erabiltzen duen hizkuntzaren arabera, taula horretan
sartu den aukerak LaTeX-eko erroreak ematen ditu.
Antzeko erroreak euskarazko eta gaztelaniazko dokumentuetan gerta daitezke,
adibidez.
Horrelakoren bat gertatzen bazaizu, saia zaitez beste hauetariko bat sarzen:
\begin_deeper
\layout LyX-Code
@{~{}$
\backslash
sqrt{
\backslash
pi}$~{}}l
\layout Standard
edo
\layout LyX-Code
@{
\backslash
nobreakspace$
\backslash
sqrt{
\backslash
pi}$
\backslash
nobreakspace}l
\layout Standard
Juan M.
Aguirregabiria
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
Juan M.
Aguirregabiria EHU-ko Fisika Teorikoa eta Zientziaren Historia Saileko
irakaslea da, eta LaTeX euskaraz erabiltzeko bahyph.tex, basque.ldf eta basque.sty
fitxategiak sortzeaz gain, liburua.cls dokumentu-klasea (euskarazko liburuak
LaTeX-ekin jorratzeko) sortu zuen.
Mila esker Juan!
\end_inset
eta Jean-Marc Lasgouttes
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
Jean Marc Lasgouttes LyX taldeko garatzailea da, eta pazientzia handiarekin
egindako euskaraketak LyX-en barneratzen lagundu dit.
Mertzi Jean Marc!
\end_inset
azaldu zidaten batzuetan
\family typewriter
~
\family default
ikurra erabiltzeak arazoak ekartzen dituela.
Hona hemen Juan M.ren hitzak:
\layout Quotation
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
Niri ere agertu zait nohizean behin problemaren bat espazio apurtezina lortzeko
tildea erabili dudanean: adibidez, fisikan zenbakia eta unitateak ezin
dira banandu lerro desberdinetan, beraz, batzuetan 1~N erabili dut eta
emaitza izan da 1<> eta ez nahi nuen 1 N.
Horrelakoak erraz konpontzen dira {} bikote hutsa erabiliz, 1~{}N, eta
modu berean konpontzen da zure problema.
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
\layout Standard
Aipuan esaten den bezala, batzuetan
\family typewriter
~
\family default
ikurraren ostean
\family typewriter
{}
\family default
kortxete bikotea sartzea komeni izaten da:
\family typewriter
~{}
\family default
.
Edo beste bide bat, Jean Marc-ek argitu zidana,
\family typewriter
\backslash
nobreakspace
\family default
sartzean datza,
\family typewriter
~
\family default
ikurraren ordez.
\end_deeper
\layout Subsection
Puntu dezimalean lerrokatutako zutabea sortzea
\layout Standard
Ongi, azken adibidea oso xumea zen, baina oraingoarekin\SpecialChar \ldots{}
eutsi arnasari!
Demagun puntu dezimalean lerrokatutako zutabea duen taula sortzea bururatu
zaizula.
LaTeX arrunt baten trikimailua zenbaki osoak eskuinera lerrokatutako zutabe
batean, eta zati dezimala berriz ezkerrera lerrokatutako zutabean, kokatzean
datza.
Honen aldaketa bat dezimal puntua zenbaki osoa dagoen zutabean sartu, eta
zutabeen arteko tartearentzako bereizle hutsa erabiltzea da.
Ondoren azken aldaketa erakusten da:
\layout Standard
\align center
\begin_inset Tabular
<lyxtabular version="3" rows="5" columns="3">
<features>
<column alignment="center" valignment="top" width="0pt">
<column alignment="right" valignment="top" leftline="true" width="0pt">
<column alignment="center" valignment="top" width="0pt" special="@{} l">
<row bottomline="true">
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
Adierazpena
\end_inset
</cell>
<cell multicolumn="1" alignment="center" valignment="top" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
Balioa
\end_inset
</cell>
<cell multicolumn="2" alignment="center" valignment="top" topline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
\end_inset
</cell>
</row>
<row>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
\family roman
\series medium
\shape up
\size normal
\emph off
\bar no
\noun off
\color none
\begin_inset Formula $\pi$
\end_inset
\end_inset
</cell>
<cell alignment="right" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
\family roman
\series medium
\shape up
\size normal
\emph off
\bar no
\noun off
\color none
3
\family default
\series default
\shape default
\size default
\emph default
\bar default
\noun default
\color default
,
\end_inset
</cell>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
\family roman
\series medium
\shape up
\size normal
\emph off
\bar no
\noun off
\color none
1416
\end_inset
</cell>
</row>
<row>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
\family roman
\series medium
\shape up
\size normal
\emph off
\bar no
\noun off
\color none
\begin_inset Formula $\pi^{\pi}$
\end_inset
\end_inset
</cell>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
\family roman
\series medium
\shape up
\size normal
\emph off
\bar no
\noun off
\color none
36
\family default
\series default
\shape default
\size default
\emph default
\bar default
\noun default
\color default
,
\end_inset
</cell>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
\family roman
\series medium
\shape up
\size normal
\emph off
\bar no
\noun off
\color none
462
\end_inset
</cell>
</row>
<row>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
\family roman
\series medium
\shape up
\size normal
\emph off
\bar no
\noun off
\color none
\begin_inset Formula $(\pi^{\pi})^{\pi}$
\end_inset
\end_inset
</cell>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
\family roman
\series medium
\shape up
\size normal
\emph off
\bar no
\noun off
\color none
80663
\family default
\series default
\shape default
\size default
\emph default
\bar default
\noun default
\color default
,
\end_inset
</cell>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
\end_inset
</cell>
</row>
<row>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
\family roman
\series medium
\shape up
\size normal
\emph off
\bar no
\noun off
\color none
\begin_inset Formula $\pi^{\pi^{\pi}}$
\end_inset
\end_inset
</cell>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
\family roman
\series medium
\shape up
\size normal
\emph off
\bar no
\noun off
\color none
1
\family default
\series default
\shape default
\size default
\emph default
\bar default
\noun default
\color default
,
\end_inset
</cell>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
\family roman
\series medium
\shape up
\size normal
\emph off
\bar no
\noun off
\color none
3402
\begin_inset Formula $\times10^{18}$
\end_inset
\end_inset
</cell>
</row>
</lyxtabular>
\end_inset
\layout Standard
Badirudi LyX-en nahiko barregarri agertzen dela, baina inprimatutako bertsioan
bi zutabeko taula izango da; bertan goiburukoak erdira eta eskuineko zutabea
puntu dezimalarekiko lerrokatuta agertzen diren.
\layout Standard
Agian, hobeto izango da nola egin dudan azaltzea: lehenbizi 3
\begin_inset Formula $\times$
\end_inset
3 gelaxkadun taula sortu, eta kendu ertz guztiak.
Gero, aurreneko errenkadaren azpiko ertza (marra) jarri, eta lehen zutabeko
eskuineko ertza jarri.
Lehenbiziko zutabean balioak idatzi eta bere lerrokadura erdira ezarri.
Idatzi
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
\family typewriter
3
\family default
,
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
,
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
\family typewriter
36
\family default
,
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
,
\family typewriter
80663
\family default
,
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
eta
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
\family typewriter
1
\family default
," balioak, ondoren zutabearen lerrokadura eskuinera ezarri.
Idatzi beste balio hauek:
\family typewriter
1416
\family default
,
\family typewriter
462
\family default
, eta
\family typewriter
3402
\begin_inset Formula $\times10^{18}$
\end_inset
\family default
.
Dagokion zutabea
\family typewriter
@{} l
\family default
-rekin lerrokatu.
Azkenik, Idatzi goiburukoko erdiko zutabean
\family typewriter
Balioa
\family default
hitza, nabarmendu hitz hori, bere eskuineko zutabean sarrera hutsik utzi,
hautatu bi zutabeon goiburukoak eta aktibatu
\family sans
Zutabe\SpecialChar ~
anitza
\family default
kontrol-laukia.
Erraza, ez?
\layout Subsection
Dezimalen lerrokadura hobea
\layout Standard
Dezimalen lerrokadura lantzeko beste bide bat
\family typewriter
dcolumn
\family default
paketearen bitartez egitea da.
LaTeX-eko hitzaurrean hau idatzi:
\layout LyX-Code
\backslash
usepackage{dcolumn}
\layout LyX-Code
\backslash
newcolumntype{d}[1]{D{,}{,}{#1}}
\layout Standard
Dezimalki lerrokatutako zutabe bat edukitzeko, idatzi hau
\family sans
Taula
\family default
leihoko argumentuen eremuan:
\layout LyX-Code
d{datuen dezimal kopurua}
\layout Standard
Zutabeen arteko tarte gehigarria edukitzeko
\family typewriter
d{}
\family default
argumentuan dezimal kopurua handitu.
Gelaxka bakun batentzako zutabe anitzak atributua ezarriz lerrokadura dezimala
sentikaitza bihurtzen du, eta honek bere erabilkortasuna edukitzen du.
Bide honen ordaina hau da: lerrokadura dezimala duen zutabean matematika
erak ez direla onartzen, zutabe anitza atributua gaitzen ez bada bederen.
\layout Standard
Bide honek
\family typewriter
dcolumn
\family default
paketearen malgutasun berdina eskaintzen du.
Adibidez, norbaitek lerrokaduraren bereizlea alda dezake, eta zutabe bakoitzare
ntzako lerrokadura bereizle ezberdin bat eduki dezake, hitzaurrean hainbat
zutabe definituz.
Sintaxia ondorengoa da:
\layout LyX-Code
D{sarrerabereizlea}{irteerabereizlea}{kokapen dezimalak}
\layout Standard
Xehetasun gehiagorako, irakurri
\family typewriter
dcolumn
\family default
paketearekin datorren dokumentazioa.
\layout Section
Elementuen bulet hautapena
\begin_inset LatexCommand \label{atal:bulet}
\end_inset
\layout Standard
Idazlea:
\noun on
Allan Rae
\layout Subsection
Sarrera
\layout Standard
LyX-ek 216 bulet eskaintzen ditu, eta leiho batetik erabil daiteke.
Leiho hori erabiliz elementuen zerrendako habiaratze-maila bakoitzean erabili
nahi dituzunak zehatz ditzakezu.
Ezarpen hauek dokumentu osoarentzat izaten denez, ezin duzu paragrafo bakoitzar
entzat bulet ezberdinik zehaztu
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
Dena den, gaur egun LyX-ekin ezin izan arren, eskuz egin dezakezu.
\end_inset
.
\layout Subsection
Nolako itxura dauka
\layout Standard
Ireki
\family sans
\bar under
D
\bar default
iseinua\SpecialChar \menuseparator
\bar under
D
\bar default
okumentua
\family default
elkarrizketa-koadroa eta joan
\family sans
Buletak
\family default
fitxara.
\layout Standard
Leihoak bulet irudiak dituen taula bat dauka.
LyX-eko bertsio berrietan (1.3.x-tik goruntz)
\family sans
Ezarri\SpecialChar ~
buletak
\family default
zerrenda ireki eta sei elementu dituela ikusiko duzu.
Elementu horietariko bakoitzak panel bat irekitzen du.
Panel horiek ireki aurretik, aukeratu zein habiaratze-mailatan aldatu nahi
duzun.
Ondoren, ireki buleten panel bat, hautatu eta agertzen diren horietatik
bat.
Ohartuko zara nola aukeratu duzun habiaratze-mailako buleta aldatu den.
Behin nahi dituzunak hautatutakoan, dokumentuan aldaketek eragina izan
dezaten, sakatu
\family sans
Aplikatu
\family default
botoia.
\layout Standard
Beste bulet batzuen forma erabili nahi baduzu, LaTeX-eko hitzaurrean dagokion
paketea erabiltzeko zehaztu beharko diozu.
\layout Standard
Sei panelak bakoitzari dagokien paketeen arabera sailkatu dira.
Taula honek bulet formen izena eta LaTeX paketeak zerrendatzen ditu.
\layout Standard
\align center
\begin_inset Tabular
<lyxtabular version="3" rows="7" columns="2">
<features>
<column alignment="center" valignment="top" leftline="true" width="0pt">
<column alignment="center" valignment="top" leftline="true" rightline="true" width="0pt">
<row topline="true" bottomline="true">
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
\family roman
\series medium
\shape up
\size normal
\emph off
\bar no
\noun off
\color none
B
\family default
\series default
\shape default
\size default
\emph default
\bar default
\noun default
\color default
otoia
\end_inset
</cell>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
Beharrezko paketea
\end_inset
</cell>
</row>
<row topline="true">
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
\family sans
Standar
\end_inset
</cell>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
LaTeX oinarria
\end_inset
</cell>
</row>
<row topline="true">
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
\family sans
\series medium
\shape up
\size normal
\emph off
\bar no
\noun off
\color none
Maths
\end_inset
</cell>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
\family typewriter
\series medium
\shape up
\size normal
\emph off
\bar no
\noun off
\color none
amssymb.sty
\end_inset
</cell>
</row>
<row topline="true">
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
\family sans
\series medium
\shape up
\size normal
\emph off
\bar no
\noun off
\color none
Ding
\series default
\shape default
\size default
\emph default
\bar default
\noun default
\color default
\series medium
\shape up
\size normal
\emph off
\bar no
\noun off
\color none
1
\end_inset
</cell>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
\family typewriter
\series medium
\shape up
\size normal
\emph off
\bar no
\noun off
\color none
pifont.sty
\end_inset
</cell>
</row>
<row topline="true">
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
\family sans
\series medium
\shape up
\size normal
\emph off
\bar no
\noun off
\color none
Ding
\series default
\shape default
\size default
\emph default
\bar default
\noun default
\color default
\series medium
\shape up
\size normal
\emph off
\bar no
\noun off
\color none
2
\end_inset
</cell>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
\family typewriter
\series medium
\shape up
\size normal
\emph off
\bar no
\noun off
\color none
pifont.sty
\end_inset
</cell>
</row>
<row topline="true">
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
\family sans
\series medium
\shape up
\size normal
\emph off
\bar no
\noun off
\color none
Ding
\series default
\shape default
\size default
\emph default
\bar default
\noun default
\color default
\series medium
\shape up
\size normal
\emph off
\bar no
\noun off
\color none
3
\end_inset
</cell>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
\family typewriter
\series medium
\shape up
\size normal
\emph off
\bar no
\noun off
\color none
pifont.sty
\end_inset
</cell>
</row>
<row topline="true" bottomline="true">
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
\family sans
\series medium
\shape up
\size normal
\emph off
\bar no
\noun off
\color none
Ding
\series default
\shape default
\size default
\emph default
\bar default
\noun default
\color default
\series medium
\shape up
\size normal
\emph off
\bar no
\noun off
\color none
4
\end_inset
</cell>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
\family typewriter
\series medium
\shape up
\size normal
\emph off
\bar no
\noun off
\color none
pifont.sty
\end_inset
</cell>
</row>
</lyxtabular>
\end_inset
\layout Standard
LyX-ek ez dizu ukatuko ez daukazun paketeko buletak erabiltzea.
LaTeX-ek erroreak ematen badizkizu, aurrebistan edo inprimatzerakoan, litekeena
da pakete bat ez egotea.
LyX-ek ez dizu hegorik ebakiko, horrela fitxategia etxean editatu eta beste
nonbaitera eraman baitezakezu, agian bigarren leku horretan bulet berrien
paketea instalatuta egon daitekeelako.
\layout Subsection
Nola erabili
\layout Standard
Hautatu aldatu nahi duzun habiaratze-sakoneraren buleta; Ondoren, aukeratu
bulet irudi berria eta tamaina.
Egiten dituzun aldaketak ez dira LyX-eko pantailan ikusiko, baizik eta
\family typewriter
xdvi
\family default
edo
\family typewriter
ghostscript
\family default
programekin dokumentuaren aurrebistan.
\layout Standard
Bulet baten irudia berrasieratzeko,
\family sans
Dokumentu-ezarpenak
\family default
leihoko
\family sans
Buletak
\family default
nahikoa izaten da dagokion botoiaren gainean saguaren eskuineko botoiarekin
klikatzea
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
Itzultzailearen oharra: LyX 1.3.x edo bertsio garatuagoetan badirudi hau ezin
dela egin, horretarako klikatu Erabili klase lehenetsia botoia.
Eskuliburu hau LyX 1.3.3 bertsioarekin euskaratua izan da.
Zure esku gelditzen da beraz hau ziurtatzea.
Atal honetako informazio zati bat erabilgarria izan daitekeelakoan guztia
euskaratu dut.
\end_inset
.
\layout Standard
Egitan nahi baduzu paragrafo-multzoak bulet multzo ezberdinekin aritzea,
orduan goazen eskuak zikintzera.
Buleten leihoak lagundu diezazuke, zeren eta bulet irudi gehienen LaTeX
kodea bistaratzen baitu.
Zure paragrafoak pertsonalizatzeko, aukera hauek dituzu:
\layout Standard
\begin_inset ERT
status Inlined
\layout Standard
\backslash
let
\backslash
savelabelitemi=
\backslash
labelitemi
\end_inset
\layout Standard
\begin_inset ERT
status Inlined
\layout Standard
\backslash
renewcommand
\backslash
labelitemi[0]{
\backslash
small
\backslash
(
\backslash
sharp
\backslash
)}
\end_inset
\layout Itemize
Habiaratze-sakonera jakin batean bulet irudi berri bat zehazteko
\family typewriter
\backslash
renewcommand{}{}
\family default
LaTeX komandoa erabili.
Uneko buleta geroago berreskuratu ahal izateko gorde dezakezu, ikus hurrengo
kodeko lehenbiziko lerroa.
\family sans
Elementua
\family default
inguruneko zerrenda honetako lehenbiziko habiaratze-sakoneran erabiltzen
den buleta aldatzeko honako kodea idatzi da:
\newline
\family typewriter
\backslash
let
\backslash
savelabelitemi=
\backslash
labelitemi
\family default
\family typewriter
\newline
\backslash
renewcommand
\backslash
labelitemi[0]{
\backslash
small
\backslash
(
\backslash
sharp
\backslash
)}
\family default
\newline
Jabetu zaitez elementuaren sakonera Erromatar letra-tipodun zenbakiekin
zehaztu dela,
\family typewriter
\backslash
labelitem
\family default
komandoko zati gisa.
\layout Itemize
\begin_inset ERT
status Inlined
\layout Standard
[
\backslash
(
\backslash
star
\backslash
)]
\end_inset
Banakako sarrera bakoitza zehazteko, idatzi elementuaren hasieran lauki-kortxet
etan sartutako bulet irudia , ezarri eta TeX bezala.
Adibidez, elementu hau honekin hasi dugu:
\family typewriter
[
\backslash
(
\backslash
star
\backslash
)]
\family default
.
\layout Standard
\begin_inset ERT
status Inlined
\layout Standard
\backslash
renewcommand
\backslash
labelitemi[0]{
\backslash
savelabelitemi}
\end_inset
\layout Standard
Elementuaren jatorriko buletera itzuli beharra daukazu, etor daitezkeen
beste zerrendetan ohiko buleta erabiltzeko.
Horretarako idatzi hau:
\newline
\family typewriter
\backslash
renewcommand
\backslash
labelitemi[0]{
\backslash
savelabelitemi}
\layout Chapter
Dokumentu-klase bereziak
\layout Section
AMS LaTeX
\layout Standard
Idazlea:
\noun on
David Johnson
\layout Standard
\added_space_top bigskip \noindent
AMS LaTeX diseinuak matematikako idazkientzat (Amerikar Matematika Elkarteako
argitalpenera bidaltzeko) aholkatutako estiloen neurrira konfiguratuta
daude.
Diseinuak ez daude aldizkari zehatz batzuentzako finkatuta, nahiz eta erraz
egin daitekeen.
Aldizkari bakoitzaren neurrira egokitzeko irakurri AMS-ko dokumentazioa,
askotan TeX-eko irteeran lerro bakarra aldatzea nahiko izan ohi da.
Dokumentazio hori
\begin_inset LatexCommand \url{http://www.ams.org}
\end_inset
web gunean edo
\begin_inset LatexCommand \url{ftp://ftp.ams.org/pub/tex/amslatex/}
\end_inset
ftp gunean aurkituko duzu.
Diseinu hauek matematikako idazkientzako oso erabilgarri eta baliagarriak
dira.
Une honetan 4 AMS LaTeX diseinu ezberdin daude:
\layout Enumerate
amsart: AMS artikulu estandarraren formatua.
Emaitza eta sententzia guztiak
\begin_inset Formula $(n.m)$
\end_inset
bezala zenbatzen dira; bertan, lehenbiziko zenbakiak atala aipatzen du,
eta bigarrenak, berriz, atal horretako emaitza-kopurua (teoremak, korolarioak,
proposizioak, definizioak eta oharrak, eta e.a.) aipatzen du.
Batzuetan behar dituzun zenbatu gabeko hainbat (baina ez guztiak) ingurune
ere badaude.
Gogoratu zenbatu gabeko inguruneak adierazteko izartxoa (*) edukitzen dutela
amaieran.
\layout Enumerate
amsart-seq: Hemen sententzi bakoitzaren zenbaketak bere sekuentzia dauka,
eta atalaren zenbakiari ez diote aipurik egiten.
Batzuetan beharko dituzun zenbatu gabeko hainbat (baina ez guztiak) ingurune
ere badaude.
Zenbatu gabeko inguruneak adierazteko izartxo (*) bat edukitzen dute amaieran.
\layout Enumerate
amsart-plain: Hau askoz ere laburragoa da, ingurune guztiak zenbatu gabekoak
baitira.
\layout Enumerate
amsbook: AMS liburu (monografikoak) estandarraren formatua.
Zenbaketa amsart diseinuaren antzekoa erabiltzen du:
\begin_inset Formula $(n.m.p)$
\end_inset
; bertan, lehenbiziko zenbakiak kapitulua adierazten du, bigarrenak atala,
eta hirugarrenak berriz atal horretako emaitza-kopurua (teoremak, korolarioak,
proposizioak, definizioak eta oharrak, e.a.) aipatzen du.
Batzuetan beharko dituzun zenbatu gabeko hainbat (baina ez guztiak) ingurune
ere badaude.
Ez ahaztu zenbatu gabeko inguruneak adierazteko izartxoa (*) edukitzen
dutela amaieran.
\layout Standard
Edozein AMS diseinuko LyX fitxategia nahi den zenbakerara bihur daiteke,
\family sans
\bar under
D
\bar default
iseinua\SpecialChar \menuseparator
\bar under
D
\bar default
okumentua
\family default
leihoan dokumentu-klasea aldatuz.
\layout Subsection
Diseinuok eskaintzen dutena
\layout Standard
Diseinu hauek ematen dituzten hainbat ingurune zerrendatuko dira orain.
Matematikako artikulu edo liburu gehienek ingurune hauek sententzia berezi
bezala ezartzen dituzte, AMS LaTeX-ekin mugatu gabeko barietatea deklarazio
bezala definitzeko aukera dago.
Hala ere, LyX-en AMS-eko eskuragarri dauden inguruneak aholkatzen dira.
Inguruneen zerrenda (
\family sans
atala, bibliografia, titulua, egilea, data
\family default
bezalakoak ez dira zerrendatuko) hau da:
\layout Description
Teorema (
\emph on
Theorem
\emph default
) Emaitza nagusietako sententzietan erabili ohi da.
\family sans
"Theorem"
\family default
hitza letra lodiz agertzen da, automatikoki ezarritako zenbaki batekin
(zenbatu gabeko bertsioentzat
\family sans
Teorema*
\family default
ere badago).
Testua letra etzanaz agertuko da.
\layout Description
Korolarioa (
\emph on
Corollary
\emph default
) Aurreko sententziei zuzenean jarraitzen dien sententzietan erabiltzen
da.
Hemen ere, hauek emaitza nagusiak izan daitezke.
Zenbatu gabeko
\family sans
Korolarioa*
\family default
bertsioa erabilgarri dago.
\layout Description
Lema (
\emph on
Lemma
\emph default
) Hauek beste sententziak frogatzeko behar diren emaitza txikiak (minoreak)
dira.
\layout Description
Proposizioa (
\emph on
Proposition
\emph default
) Hauek emaitza nagusi minoreak dira, eztabaidatzen ari den teori orokorrari
gehitzeko.
\layout Description
Aierua (
\emph on
Conjecture
\emph default
) Justifikaziorik gabe dauden sententziak dira, egileak nola frogatu ez
dakien arren badirudi egiak direla (egilearen ikuspuntutik bederen).
Batzuek honi "hipotesia" ere deitzen diote.
\layout Description
Irizpidea (
\emph on
Criterion
\emph default
) Beharrezko baldintza bat.
\layout Description
Algoritmoa (
\emph on
Algorithm
\emph default
) Erabiliko den prozedura orokor bat.
\layout Description
Axioma (
\emph on
Axiom
\emph default
) Hau eztabaidatzen ari den sisteman egiatzat hartzen den propietate edo
sententzi bat da.
\layout Description
Definizioa (
\emph on
Definition
\emph default
) Badakizu zertarako den.
Letra-tipoa, bai pantailan bai inprimatuko den bertsioan, aurreko inguruneek
dutenaren ezberdina izaten da.
Izenburua ("definition") letra lodiarekin izaten jarraitzen du, zenbakiarekin
jarraituz, baina beste guztia zutik egongo da.
\layout Description
Adibidea (
\emph on
Example
\emph default
) Definizioa bezala konposatzen da.
\layout Description
Baldintza (
\emph on
Condition
\emph default
)
\layout Description
Buruketa (
\emph on
Problem
\emph default
)
\layout Description
Ariketa (
\emph on
Exercise
\emph default
)
\layout Description
Oharra (
\emph on
Remark
\emph default
) Hau teorema mota berri bat da.
Horrek
\family typewriter
"Remark"
\family default
hitza letra etzanez edukitzen du, eta beste guztia zutik.
\layout Description
Ohar (
\emph on
Note
\emph default
) Oharra ingurunea bezala ezartzen da.
\layout Description
Idazkera (
\emph on
Notation
\emph default
)
\layout Description
Aldarrikapena (
\emph on
Claim
\emph default
)
\layout Description
Laburpena (
\emph on
Summary
\emph default
)
\layout Description
Aitorpena (
\emph on
Acknowledgement
\emph default
)
\layout Description
Kasua (
\emph on
Case
\emph default
) Orokorrean argumentu luzeak zatitzeko erabiltzen dira, baldintza bateko
instantzia zehatzak erabiliz.
Kasuek zenbaketa propioa daukate, zenbatutako beste sententzietatik kanpo.
\layout Description
Ondorioa (
\emph on
Conclusion
\emph default
)
\layout Description
Egitatea (
\emph on
Fact
\emph default
)
\layout Description
Frogapena (
\emph on
Proof
\emph default
) Pantailan
\family typewriter
"Proof"
\family default
hitza letra etzanez eta beste guztia zutik agertzen da.
Ingurunearen amaieran (beste batzuk honetan abiarazi daitezke) QED ikur
bat (gehienetan laukitxo bat izaten da, nahiz eta estilo ezberdinetan ager
daitekeen) jartzen da.
\layout Description
Helbidea (
\emph on
Address
\emph default
) Egilearen helbide iraunkorra izan beharko luke.
\layout Description
Uneko\SpecialChar ~
helbidea (
\emph on
Current Address
\emph default
) Egileak dokumentua bidaltzerakoan duen aldi bateko helbidea da,
\family sans
Helbidea
\family default
-ren ezberdina bada.
\layout Description
Helb.\SpecialChar ~
elek.
(
\emph on
Email
\emph default
) Egilearen helbide elektronikoa.
\layout Description
URLa (
\emph on
URL
\emph default
) Egilearen web gunea, nahi izanez gero.
\layout Description
Gakoak (
\emph on
Keywords
\emph default
) Artikuluan eztabaidatzen den gai zehatza identifikatzeko erabiltzen den
gako hitzak edo esaldiak.
\layout Description
Gai-sailkapena (
\emph on
Subjectclass
\emph default
) Hauek AMSko Gai-sailkapenei aipamena egiten diote,
\emph on
Mathematical Reviews
\emph default
-en argitaratu eta azaltzen den bezala.
Interneten ere arestian zerrendatutako AMSko zitak eskuragarri daude.
\layout Description
Esker\SpecialChar ~
ona (
\emph on
Thanks
\emph default
)
\layout Description
Eskaintza (
\emph on
Dedicatory
\emph default
)
\layout Description
Itzultzailea (
\emph on
Translator
\emph default
)
\layout Standard
Gainera, AMS LaTeX eta AMS letra-tipoen paketeek ingurune hauek automatikoki
eskaintzen dituzte.
Ingurune hauek erabiltzeko zure sisteman paketeok eskuragarri egon beharko
dute.
\layout Section
Dinbrief
\layout Standard
Dokumentu-klase hau,
\family sans
dinbrief
\family default
, alemanierako itunarekin bat datozen gutun motentzako erabiltzen da.
Txantiloi bat
\family typewriter
.../lyx/share/templates
\family default
direktorioan aurkituko duzu, abiapuntu bezala erabiltzeko.
\layout Section
Paper
\layout Standard
Honek (
\family sans
paper
\family default
dokumentu-klaseak) artikulu estandarra klasearen ordezko aukera eskaintzen
du.
Antzeko erabilgarritasuna eskaintzen duen arren, diseinu hau (atal, izenburu
eta bestelakoak sans serif-ekin lantzeko) erabiltzea nahiago izango duzu.
\layout Section
A&A Paper
\layout Standard
Idazlea:
\noun on
Peter S<>tterlin
\layout Subsection
Sarrera
\layout Standard
Atal honek
\emph on
Astronomy and Astrophysics
\emph default
(
\begin_inset LatexCommand \url{http://www.edpsciences.fr/aa}
\end_inset
) aldizkari zientifikora bidaltzeko LyX-ekin artikuluak nola idatzi azaltzen
du,
\family sans
aa.cls
\family default
dokumentu-klasearen 5.01 bertsioa erabiliz.
Pakete hau helbide honetatik jaitsi dezakezu:
\layout Standard
\added_space_top medskip \added_space_bottom medskip \align center
\begin_inset LatexCommand \url{ftp://ftp.edpsciences.org/pub/aa/readme.html}
\end_inset
\layout Standard
Paketearekin eskuliburu bat dator, eta atal honek jatorrizko eskuliburua
ordezteko asmorik ez dauka, atal hau artikuluarentzako inprimaki egoki
bat nola sortzen den azaltzen duen gida laburra besterik ez baita.
\layout Standard
Aldizkariaren argitaletxea 2001.
urtean Springer-tik EDP Sciences-ra aldatu zen.
Ondorioz, estiloen fitxategietan zenbait aldaketa gertatu ziren, batik
bat tesaurus komandoa kentzea.
LyX-eko
\family sans
aa
\family default
klaseak fitxategi hauen azken bertsioak, V 5.01, onartzen ditu.
Bertsio zaharragoa edukiz gero, hobe da eguneratzea.
Konpatibilitatea dela eta, diseinu zaharra (4.
bertsiokoa) article (A&A V4) bezala mantendu da.
Ikus
\family typewriter
LyXDir/layouts/aapaper.layout
\family default
-eko iruzkinak.
\layout Subsection
Lanean hastea
\layout Standard
LyX-ekin datorren txantiloitik hastea aholkatzen da.
Txantiloia ez baduzu erabiltzen, irakurri honako hauek:
\layout Itemize
Hautatu
\family sans
article
\family default
(A&A) dokumentu-klasea,
\family sans
Diseinua\SpecialChar \menuseparator
Dokumentua
\family default
erabili (nahiko erraza izan da hau).
\layout Itemize
Ez aldatu
\family sans
Orri-estiloa
\family default
aukera: utzi "lehenetsi" (default) bezala.
Diseinu guztia makroekin egingo da, ez zenuke besterik aldatu behar.
\layout Subsection
Goiburuko zatia
\layout Standard
Lehenbizi goiburukoari dagokion informazioa sartu behar da.
Zazpi sarrera ditu, eta batzuk aukerazkoak dira.
Hauek dira:
\layout Itemize
\family sans
Titulua
\family default
: [beharrezkoa]
\layout Itemize
\family sans
Azpititulua
\family default
: [aukerazkoa]
\layout Itemize
\family sans
Egilea
\family default
: [beharrezkoa]
\layout Itemize
\family sans
Helbidea
\family default
: [beharrezkoa]
\layout Itemize
\family sans
Artikulu zatia
\family default
(Offprints): [aukerazkoa] egile bat baino gehiago diren kasuan; artikuluaren
zatiei buruz egileekin harremanetan jartzeko da.
\layout Itemize
\family sans
Gutuna
\family default
(Mail): [aukerazkoa] harremanetarako gutun-helbidea.
\layout Itemize
\family sans
Data
\family default
: [beharrezkoa].
Aholkatutako egitura
\family typewriter
Jasota:<data>; Onartuta <data>
\family default
\layout Standard
Ez dago
\family typewriter
\backslash
maketitle
\family default
komandoa azaldu beharrik, goiburukoa amaitzen denean, LyX-ek automatikoki
deitzen baitu.
Nahiz eta goiburuko bakarreko sarreren ordenak arazorik ez eman, arestiko
sekuentzia mantentzeko aholkua ematen da, benetako dokumentuaren diseinutik
gertuenik eta optika hoberena lortzeko.
\layout Standard
Goiburukoaren zatian oin-oharrak sartu nahi badituzu, adib.\SpecialChar ~
\begin_inset ERT
status Collapsed
\layout Standard
\backslash
\end_inset
uneko helbidea azaltzeko, erabili ohiko oin-oharra
\family sans
\bar under
T
\bar default
xertatu\SpecialChar \menuseparator
Oi
\bar under
n
\bar default
-oharra
\family default
.
Kasu horretan LyX-ek automatikoki
\family typewriter
\backslash
thanks{}
\family default
hitza erabiliko du.
\layout Standard
Gainera, makroek LyX-en antzekoak ez dauden LaTeX-eko hiru komando erabiltzen
dituzte:
\layout Itemize
\family typewriter
\backslash
and
\family default
izen ezberdinak bereizteko, egile eta institutu bat baino gehiagoentzako,
hurrenez hurren.
\layout Itemize
\family typewriter
\backslash
inst{<nr>}
\family default
egile/institutu bikotea markatzeko.
Institutuak sekuentzialki zenbatzen dira Helbidea eremuan agertzen diren
ordenan; beraz, egile bakoitzari marka bat jarri beharko diozu.
\layout Itemize
\family typewriter
\backslash
email{helbidea}
\family default
helbide elektroniko bat ordezteko; harreman azkarrentzako.
\layout Standard
Kasu guztietan, komando guztiak LyX-en LaTeX kodea bezala sartu behar dira.
Ikus adibideak.
\layout Subsection
Laburpena
\layout Standard
Laburpena goiburukoa zatiaren ondoren jarraitu behako luke.
5.\SpecialChar ~
bertsioarekin laburpena ingurunea komando batera aldatu zen, eta orain
paragrafo batera mugatzen da.
Horretaz gain, gako-sarrera bat eduki beharko luke.
Hori oraindik LyX-en ez dago garatuta.
Hori dela eta, LaTeX-eko
\family typewriter
\backslash
keywords{}
\family default
komandoa eskuz sartu beharko duzu, eta LaTeX kodea bezala markatu.
Ikus artikuluaren adibidea.
\layout Subsection
Onartutako inguruneak
\layout Standard
A&A artikuluaren diseinuak zure testua egitura dezan, ondorengo inguruneak
onartzen ditu:
\layout Itemize
\family sans
Estandarra
\layout Itemize
\family sans
Atala
\layout Itemize
\family sans
Azpiatala
\layout Itemize
\family sans
Azpiazpiatala
\layout Itemize
\family sans
Elementua
\layout Itemize
\family sans
Zenbatuta
\layout Itemize
\family sans
Azalpena
\layout Itemize
\family sans
Epigrafea
\layout Itemize
\family sans
Laburpena
\layout Itemize
\family sans
Aitorpena
\layout Itemize
\family sans
Bibliografia
\layout Itemize
\family sans
LaTeX
\layout Subsection
LyX-ek onartzen ez dituen komandoak
\layout Standard
LyX-en
\family sans
paper (A&A)
\family default
diseinuko zenbait komando ez ditu oraindik onartzen.
Batzuk aipatu dira, guztiak hemen zerrendatzen dira:
\layout Itemize
\family typewriter
\backslash
and
\layout Itemize
\family typewriter
\backslash
email
\layout Itemize
\family typewriter
\backslash
appendix
\layout Itemize
\family typewriter
\backslash
authorrunning
\layout Itemize
\family typewriter
\backslash
inst{}
\layout Itemize
\family typewriter
\backslash
keywords{}
\layout Itemize
\family typewriter
\backslash
object{}
\layout Itemize
\family typewriter
\backslash
titlerunning{}
\layout Standard
Komando horietariko bat edo beste erabili nahi badituzu, zeuk sartu beharko
dituzu.
\series bold
Ez ahaztu LaTex-eko kodea bezala ezartzea!
\layout Subsection
Irudi eta taula mugikorrak
\layout Standard
LyX-ek
\family sans
Irudia
\family default
,
\family sans
Irudia*
\family default
,
\family sans
Taula
\family default
eta
\family sans
Taula*
\family default
ingurune mugikorrekin lan egiteko euskarria daukanez, ez dugu hemen gauza
askorik azalduko.
Ikus
\emph on
Erabiltzailearen Gida
\emph default
.
Gogoratu taulek ezkerrera lerrokatua egon behar dutela.
Horretarako, hautatu taula bat eta aldatu lerrokadura
\family sans
\bar under
D
\bar default
iseinua\SpecialChar \menuseparator
\bar under
P
\bar default
aragrafoa
\family default
menutik.
\layout Standard
Gauza berezi bat badago: alboan epigrafeak dituzten irudiak.
Honelako irudi bat sortzeko, ondorengoa landu:
\layout Enumerate
Sortu irudi mugikor handi bat:
\family sans
Txertatu\SpecialChar \menuseparator
\bar under
M
\bar default
ugikorra\SpecialChar \menuseparator
Irudia
\family default
.
Ondoren, klikatu saguaren eskuineko botoiarekin irudian eta hautatu
\family sans
Hedatu\SpecialChar ~
zutabeak
\family default
.
\layout Enumerate
Sartu epigrafearen testua.
\layout Enumerate
Sakatu
\family sans
Lerro-itzulera
\family default
kurtsorea epigrafearen gainean kokatzeko.
\layout Enumerate
Txertatu irudia.
\layout Enumerate
Kokatu kurtsorea irudiaren ondoren eta txertatu lerro betetzaile bat:
\family sans
\bar under
T
\bar default
xertatu\SpecialChar \menuseparator
Hizki\SpecialChar ~
\bar under
b
\bar default
erezia\SpecialChar \menuseparator
HBete
\family default
.
\layout Enumerate
Txandakatu LaTeX egoerara:
\family sans
M-c t
\family default
.
\layout Enumerate
Sartu
\family typewriter
\backslash
parbox[b]{55mm}{
\family default
.
\series bold
Ez itxi kortxetea!
\layout Enumerate
Kokatu kurtsorea epigrafeko testuaren atzean, txandakatu LaTeX egoerara
eta ixteko kortxetea idatzi:
\family sans
M-c\SpecialChar ~
t
\family default
\family typewriter
}
\family default
.
\layout Standard
Ikus artikuluaren (
\family sans
paper
\family default
) adibideko irudiak baita ere.
\layout Subsection
Diseinua gainbegiratzea
\layout Standard
Bidaltzeko, artikulua tarte bikoitz berezidun diseinuarekin egituratzen
da.
Horretarako, dokumentu-klasean
\family typewriter
referee
\family default
aukera eman behar duzu.
\family sans
Dokumentua
\family default
leihoko
\family sans
Aukerak
\family default
eremua erabili.
Hor sartu
\family typewriter
referee
\family default
katea.
\layout Subsection
Artikuluaren adibidea
\layout Standard
Examples direktorioak LyX-en idatzitako artikulu baten adibidea dauka.
Jatorrizko makroen paketearekin datorren artikulu-adibidea da, LyX-era
bihurtuta.
Erabil ezazu burutazioak eskuratzeko, eta konparatu LaTeX-eko jatorrizko
kodea eta LyX-en idatzita dagoena.
\layout Section
AASTeX
\layout Standard
Idazlea:
\noun on
Mike Ressler
\layout Subsection
Sarrera
\layout Standard
AASTeX Amerikar Elkarte Astronomikoak sortutako makro-multzo bat da, argitaratze
n duten hiru aldizkarietara idazki elektronikoak bidaltzeko.
Hauek dira aldizkariak: "Astrophysical Journal" (gutunak eta osagarriak
barne), "Astronomical Journal" eta " Publications of the Astronomical Society
of the Pacific" .
LyX-ek makro hauen 5.0 bertsioa (edo garatuagoa) eskatzen du.
Bertsio zaharkituak LaTeX2.09-ekin erabiltzeko dira, eta ia erabat ezinezkoa
da LyX-en erabiltzea.
AASTeX paketea AAS-ren ftp gunetik eskura dezakezu:
\layout Standard
\added_space_top medskip \added_space_bottom medskip \align center
\begin_inset LatexCommand \url{ftp://ftp.aas.org/pubs}
\end_inset
\layout Standard
Pakete honek erabiltzailearen gida oso bat dauka, eta LyX-en artikulu-mota
hauek idazten hasi aurretik xehetasun guztiak ezagutu beharko zenituzke.
LyX-ek ez du AASTeX-eko komando guztientzako irtebideen beharra konponduko,
bertan testua idazten bakarrik lagunduko dizu.
Artikulua bidali aurretik esportatzen den LaTeX dokumentuak aldizkariak
eskatzen dituen betebeharrak osatzen dituela ziurtatzeko ardura zure eskuetan
gelditzen da.
\layout Subsection
Artikulu berri bat hastea
\layout Standard
AASTeX txantiloiarekin hasteko aholkatzen dizut.
\family sans
\bar under
F
\bar default
itxategia\SpecialChar \menuseparator
Berria\SpecialChar ~
(
\bar under
t
\bar default
xantiloitik)
\family default
menuan klikatu, hautatu
\family typewriter
aastex.lyx
\family default
txantiloia eta gorde dokumentua izen berri batekin.
Idazkian erabiltzen diren eremu gehienak aurkeztuko dizkizu.
Daukan testua informazio berriarekin gainidatzi (kortxete barnekoak ere
bai, <>).
AASTeX-eko komando eta ingurune gehientsuenak LyX-en erabil daitezke; beste
batzuk, ez, ordea: batik bat
\family typewriter
\backslash
altaffilmark
\family default
eta
\family typewriter
\backslash
altaffiltext
\family default
; horiek sumindutako irudi bat bezala hedatzen dira baldin eta txantiloi
bat irekita baduzu.
Horiek bezalako komandoentzako zuzenean LaTeX kodea sartu eta era horretan
ezarri behar dira.
Komando-mota horiei ERT (Inpernuko Testu Gorria edo "Evil Red Text") deritze.
Saiatu naiz dokumentuetan ERT kopurua ahalik eta gehien minimizatze, tamalez
nahi baino baino gehiago egoten jarraitzen dute.
\layout Subsection
Artikulua amaitzea
\layout Standard
Atsegin duzun informazioa sartu ondoren, eta aurrebista ongi badago, prozesatze
ondorengo zenbait urrats landu behar dira, aldizkarira bidali aurretik.
\layout Enumerate
Artikulua LaTeX fitxategi bezala esportatu (
\family sans
\bar under
F
\bar default
itxategia\SpecialChar \menuseparator
\bar under
E
\bar default
sportatu\SpecialChar \menuseparator
\bar under
L
\bar default
ateX
\family default
).
\layout Enumerate
Editatu emaitzako
\family typewriter
.tex
\family default
fitxategia nahi duzun testu editorearekin.
\begin_deeper
\layout Enumerate
ezabatu
\family typewriter
\backslash
documentclass
\family default
komandoa duen lerroaren aurretik dauden iruzkin guztiak.
\layout Enumerate
ezabatu
\family typewriter
\backslash
usepackage...{fontenc}
\family default
lerroa, agertzen bada (gehienetan
\family typewriter
\backslash
documentclass
\family default
-en atzetik agertu ohi da).
Agertzen bada, ezabatu
\family typewriter
\backslash
secnumdepth
\family default
lerroa ere.
\layout Enumerate
ezabatu
\family typewriter
\backslash
makeatletter
\family default
eta
\family typewriter
\backslash
makeatother
\family default
komandoen artean dagoen guztia, komandoak barne.
LaTeX hitzaurrean zeuk sartutako komandoak ez ezabatu, ordea, (normalki
\family typewriter
.tex
\family default
fitxategi batean "User specified LaTeX commands" iruzkinaren atzetik agertu
ohi dira).
\layout Enumerate
bilatu
\family typewriter
\backslash
figcaption
\family default
komandoaren agerpen bakoitza eta "FileName" dagokion fitxategiaren benetako
izenarekin ordeztu.
\layout Enumerate
aldatu
\family typewriter
\backslash
cite
\family default
komandoak, beharrezkoa bada (ikus
\begin_inset LatexCommand \ref{apzi:zitak}
\end_inset
\SpecialChar ~
atala).
\end_deeper
\layout Enumerate
Emaitza LaTeX-etik exekutatu, egokiro prozesatzen dela ziurtatzeko.
\layout Enumerate
Berrirakurri aldizkariaren eskakizunak, zure fitxategiaren izena eta formatuak
egokiak direla ziurtatzeko.
\layout Enumerate
Bidali fitxategia.
\layout Subsection
Komando zehatzei buruzko oharrak
\layout Standard
Ez dut xehetasunez azalduko AASTeX-eko komando bakoitza: AASTeX-eko
\emph on
Erabiltzailearen Gida
\emph default
k (
\family typewriter
aasguide.tex
\family default
) bakoitzaren argibide onak azaltzen ditu.
Niretzat errazena da gidan aurkitu dudan zerrendara joatea eta behar den
lekuan oharrak ematea.
Has gaitezen, bada,\SpecialChar \ldots{}
\layout Subsubsection
Aurreikusi bezala lantzen dira
\layout Standard
\begin_inset ERT
status Inlined
\layout Standard
\backslash
begin{sloppypar}
\end_inset
\layout Standard
Uste zenuen bezala lantzen direnez, komandoak zerrendatuko ditut, eta zein
ataletan aurkitzen ziren ere bai:
\family typewriter
\backslash
documentclass
\family default
(2.1.1),
\family typewriter
\backslash
begin{document}
\family default
(2.2),
\family typewriter
\backslash
title
\family default
(2.3),
\family typewriter
\backslash
author
\family default
(2.3),
\family typewriter
\backslash
affil
\family default
(2.3),
\family typewriter
\backslash
abstract
\family default
(2.4),
\family typewriter
\backslash
keywords
\family default
(2.5),
\family typewriter
\backslash
section
\family default
(2.7),
\family typewriter
\backslash
subsection
\family default
(2.7),
\family typewriter
\backslash
subsubsection
\family default
(2.7),
\family typewriter
\backslash
paragraph
\family default
(2.7),
\family typewriter
\backslash
begin{displaymath}
\family default
(2.11),
\family typewriter
\backslash
begin{equation}
\family default
(2.11),
\family typewriter
\backslash
begin{eqnarray}
\family default
(2.11),
\family typewriter
\backslash
begin{mathletters}
\family default
(2.11),
\family typewriter
\backslash
begin{thebibliography}
\family default
(2.12.1),
\family typewriter
\backslash
bibitem
\family default
(2.12.2),
\family typewriter
\backslash
begin{table}
\family default
(2.14.4),
\family typewriter
\backslash
begin{tabular}
\family default
(2.14.4),
\family typewriter
\backslash
caption
\family default
(2.14.4),
\family typewriter
\backslash
label
\family default
(2.14.4, eta beste leku batzuetan ere bai),
\family typewriter
\backslash
tablerefs
\family default
(2.14.5),
\family typewriter
\backslash
tablecomments
\family default
(2.14.5),
\family typewriter
\backslash
url
\family default
(2.15.4),
\family typewriter
\backslash
end{document}
\family default
(2.16).
\layout Standard
Estilo-aukera hauek ere egokiro lantzen dira:
\family typewriter
preprint
\family default
,
\family typewriter
preprint2
\family default
,
\family typewriter
eqsecnum
\family default
,
\family typewriter
flushrt
\family default
(3, 3.1, 3.2).
\family sans
\bar under
D
\bar default
iseinua\SpecialChar \menuseparator
\bar under
D
\bar default
okumentua
\family default
leihoko
\family sans
Aukerak
\family default
eremuan jar itzazu.
\layout Standard
\begin_inset ERT
status Inlined
\layout Standard
\backslash
end{sloppypar}
\end_inset
\layout Subsubsection
Badabiltzanak, baina iruzkinak behar dituztenak
\layout Standard
Ondorengo elementuak badabiltza, baina azalpen gehiago eskatzen dute:
\layout Itemize
Elementu hauek aldizkariko argitaratzaileak erabiltzeko diren arren, LaTeX-eko
hitzaurrean jar ditzakezu osatuagoa dagoela pentsatzen baduzu:
\family typewriter
\backslash
received
\family default
,
\family typewriter
\backslash
revised
\family default
,
\family typewriter
\backslash
accepted
\family default
,
\family typewriter
\backslash
ccc
\family default
,
\family typewriter
\backslash
cpright
\family default
(guztiak 2.1.3 atalean)
\layout Itemize
Elementua hauek LaTeX-eko hitzaurrean jartzen dira, eta txantiloi fitxategian
zuriuneak bezala daude:
\family typewriter
\backslash
slugcomment
\family default
(2.1.4),
\family typewriter
\backslash
shorttitle
\family default
(2.1.5),
\family typewriter
\backslash
shortauthors
\family default
(2.1.5)
\layout Itemize
\family typewriter
\backslash
email
\family default
(2.3)-- "bakarka" soilik erabiltzen da, ez paragrafo baten erdian.
Erabili ERT lerro batean barneratzea nahi baduzu.
\layout Itemize
\family typewriter
\backslash
and
\family default
(2.3) -- atzetik {} osagarria edukiko du.
Honek ez luke errorerik eman beharko.
\layout Itemize
\family typewriter
\backslash
notetoeditor
\family default
(2.6) --"bakarka" soilik erabiltzen da, ez paragrafo baten erdian.
Erabili ERT lerro batean barneratzea nahi baduzu.
\layout Itemize
\family typewriter
\backslash
placetable
\family default
(2.8) -- ezin zaio erreferentzia gurutzatu markarik txertatu, marka eskuz
idatzi beharko duzu.
\layout Itemize
\family typewriter
\backslash
placefigure
\family default
(2.8) --
\family typewriter
\backslash
placetable
\family default
-en antzekoa
\layout Itemize
\family typewriter
\backslash
acknowledgements
\family default
(2.9) -- atzetik {} osagarria edukiko du.
Honek ez luke errorerik eman beharko.
\layout Itemize
\family typewriter
\backslash
appendix
\family default
(2.10) -- atzetik {} osagarria edukiko du.
Honek ez luke errorerik eman behako.
\layout Itemize
\family typewriter
\backslash
figcaption
\family default
(2.13.2) -- azkenengo LaTeX fitxategian aukerazko argumentua eskuz editatu
beharko duzu.
\layout Subsubsection
Garatu gabe daudenak, erabili ERT
\layout Standard
\begin_inset ERT
status Inlined
\layout Standard
\backslash
begin{sloppypar}
\end_inset
\layout Standard
\family typewriter
\backslash
altaffilmark
\family default
(2.3),
\family typewriter
\backslash
altaffiltext
\family default
(2.3),
\family typewriter
\backslash
eqnum
\family default
(2.11),
\family typewriter
\backslash
setcounter{equation}
\family default
(2.11),
\family typewriter
\backslash
citet
\family default
(2.12),
\family typewriter
\backslash
citep
\family default
(2.12), aldizkariaren izen laburrak (2.12.4),
\family typewriter
\backslash
figurenum
\family default
(2.13.1),
\family typewriter
\backslash
epsscale
\family default
(2.13.1),
\family typewriter
\backslash
plotone
\family default
(2.13.1),
\family typewriter
\backslash
plottwo
\family default
(2.13.1),
\family typewriter
\backslash
tablenum
\family default
(2.14.4),
\family typewriter
\backslash
tableline
\family default
(2.14.4, txertatu hau nahi duzun lekuaren ondorengo ezkerreko gelaxkako lehenbizi
ko elementu gisa.
Taulan LyX-eko araurik ez erabili),
\family typewriter
\backslash
tablenotemark
\family default
(2.14.5),
\family typewriter
\backslash
tablenotetext
\family default
(2.14.5), gehienak Misc-en (2.15,
\family typewriter
\backslash
url
\family default
eta
\family typewriter
\backslash
email
\family default
ezik; ikus arestian),
\family typewriter
\backslash
singlespace
\family default
(3.1),
\family typewriter
\backslash
doublespace
\family default
(3.1),
\family typewriter
\backslash
onecolumn
\family default
(3.2),
\family typewriter
\backslash
twocolumn
\family default
(3.2)
\layout Standard
\begin_inset ERT
status Inlined
\layout Standard
\backslash
end{sloppypar}
\end_inset
\layout Subsubsection
Garatu ezin daitezkeenak
\layout Standard
\SpecialChar \ldots{}
hauek ahazteko aholkatuko nizuke.
Hauek
\family typewriter
reference
\family default
(2.12.3) eta
\family typewriter
deluxetable
\family default
(2.14) inguruneak dira.
Erabat beharrezkoa baduzu deluxetable erabiltzea, beste testu editore batekin
fitxategi bereizi batean editatzea ahokatuko nizuke, ondoren, LyX dokumentuan
gehitzeko erabili
\family sans
\bar under
T
\bar default
xertatu\SpecialChar \menuseparator
\bar under
G
\bar default
ehitu\SpecialChar ~
fitxategia
\family default
menua.
Ikus
\family typewriter
aas_sample.lyx
\family default
fitxategia honen adibide bat aztertzeko.
\layout Subsection
MEG, iradokizunak, trikimailuak eta bestelako hausnarketak
\layout Subsubsection
LyX eta AASTeX elkarlanean jartzea
\layout Standard
Maltzurtasun piska bat behar da LyX-ek diseinu eta dokumentu-klase berri
bat onartzeko.
Guzti honek huts egiten duenean, saiatu hau egiten:
\layout Enumerate
Ziurtatu LaTeX-ek AASTeX aurkitzen duela.
\family typewriter
Sample.tex
\family default
(eta agian
\family typewriter
table.tex
\family default
ere bai) AASTeX banaketatik LaTeX edo AASTeX-ekin inolako zerikusirik ez
duen direktorio batean kopiatu, eta landu LaTeX
\family typewriter
sample.tex
\family default
fitxategiarekin.
\layout Enumerate
Ziurtatu
\family typewriter
aastex.layout
\family default
fitxategia direktorio hauetariko batean agertzen dela:
\begin_deeper
\layout LyX-Code
/usr/.../share/lyx/layouts
\layout Standard
edo
\layout LyX-Code
~/.lyx/layouts.
\end_deeper
\layout Enumerate
LyX-en abiatu
\family sans
\bar under
E
\bar default
ditatu\SpecialChar \menuseparator
\bar under
B
\bar default
irkonfiguratu
\family default
menua, ondoren LyX berrabiatu.
\layout Enumerate
Ireki fitxategi arrunt berri bat, txantiloirik ez erabili.
Agertzen al da
\family sans
Dokumentua
\family default
leihoko dokumentu-klaseen zerrendan?
\layout Standard
Abisu bat jasotzen baduzu, AASTeX motako dokumentu bat dagoelarik ezin duela
AASTeX diseinurik aurkitu edo "You should not mix title layouts with normal
ones" bezalako mezu bat, orduan gauzak ez dira ongi instalatu.
\layout Subsubsection
LaTeX errorea taula bat prozesatzean
\layout Standard
LyX-ek, lehenetsi gisa, taulako izenburu/epigrafea erdira lerrokatzea saiatzen
da.
Badirudi hau AASTeX-ekin gaizki konpontzen dela.
Hori dela eta, klikatu izenburu/epigrafean eta ondoren hautatu
\family sans
\bar under
D
\bar default
iseinua\SpecialChar \menuseparator
\bar under
P
\bar default
aragrafoa
\family default
menua.
Gero, lerrokadura eremuko zerrendan
\family sans
Blokea
\family default
hautatu
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
\emph on
Itzultzailearen oharra
\emph default
: agian LyX-en zenbait bertsiotan
\family sans
Blokea
\family default
(Block) ez duzu aurkituko.
Saiatu zaitez ea
\family sans
Justifikatua
\family default
aukerarekin gauzak konpontzen al diren.
\end_inset
.
Egokitzapen honekin LyX niregatik arduratuko da.
\layout Subsubsection
Erreferentziak
\begin_inset LatexCommand \label{apzi:zitak}
\end_inset
\layout Standard
Gauza gutxi batzuk:
\layout Enumerate
Ohartarazi nahiko nuke erreferentzien sarrerako testuetan tarteekin gauza
bitxiak gertatzen direla.
Bibliografiako elementu bat sartzen duzunean, ziurtatu azken egile eta
urtea duen parentesien artean tarterik ez uztea: adib.\SpecialChar ~
idatzi
\family typewriter
M.Davis(1991)
\family default
, ez
\family typewriter
M.Davis\SpecialChar ~
(1991)
\family default
.
\layout Enumerate
Nahiko goibel sentitzen naiz ezin dudalako
\family typewriter
\backslash
citet
\family default
eta
\family typewriter
\backslash
citep
\family default
automatikoagoak egin, LyX-eko iturburuak aldatzea eskatzen baitu.
Oraingoz bi hauetariko bat landu dezakezu:
\begin_deeper
\layout Enumerate
sartu zitazioak
\family sans
\bar under
T
\bar default
xertatu\SpecialChar \menuseparator
\bar under
Z
\bar default
itazio-erreferentzia
\family default
erabiliz.
Horrela behintzat automatikoki txertatuko duzu.
Gero editatu (beste testu editore batekin) esportatutako LaTeX fitxategia
eta
\family typewriter
\backslash
cite
\family default
sarrerak
\family typewriter
\backslash
citet
\family default
edo
\family typewriter
\backslash
citep
\family default
komandoetara aldatu, fitxategia bidali aurretik (
\family typewriter
\backslash
cite
\family default
une honetan
\family typewriter
\backslash
cite
\family default
-ren baliokidea denez, ez daukazu aldatu beharrik).
Edo
\layout Enumerate
zure zitazioak zuzenean ERT erabiliz sar ditzakezu, bibliografiako elkarrizketa-
koadroan erabiltzen dituzun argumentuentzako gako berdinak erabiliz, adibidez
\family typewriter
\backslash
citet{gakoa}
\family default
.
\layout Standard
Bide hauek erosoak ez izan arren, LyX-ek zitazioak ulertzeko natbib tresna
daukanez, honekin moldatu beharko gara.
\end_deeper
\layout Enumerate
Guztientzako erreferentziak sartzea ez da hain garbia.
Errazena dokumentuaren amaieran zure lehenbiziko erreferentzia idaztea
da, ondoren
\family sans
Erreferentzia
\family default
mota bezala ezarri.
Honek kutxa gris bat jarriko dizu kurtsorea kokatuta zegoen lekuan.
Klikatu kutxan bestelako informazioa betetzeko.
Erreferentzia berrientzako, joan dagoen erreferentzia baten amaierara eta
sakatu
\family sans
Lerro-itzulera
\family default
.
Horrela lerro berri bat sortuko da, bere kutxa eta guzti, e.a.
\layout Subsubsection
EPS fitxategiak gehitzea
\layout Standard
\noun on
Chris Biemesderfer
\noun default
eta AASTeX paketea idazten lagundu zuten guztiei begirunea diegun arren,
irudiak kudeatzeko tresnak kirats nazkagarria dario.
Txertatu dezakezu
\family typewriter
\backslash
plotone
\family default
, e.a.
irudi mugikorren kutxako ERTeko komando bezala, baina nik neuk ez dut inoiz
zorterik izan diseinu egokirik lortzeko.
Nire aholkua hau da: ez gehitu EPS motako irudirik idazkian, aldizkarira
bidaltzeko.
Horren ordez, erabili LyX-ek duen EPS fitxategiak gehitzeko tresna estandarra
aurrebista dotoreak egin nahi dituzunean.
LyX-ek LaTeX-eko hitzaurrean
\family typewriter
\backslash
usepackage{graphics}
\family default
komandoa jartzen du eta irudiak LaTeX2e-ko modu estandarrean kudeatzen
ditu.
Hala ere, jakin behar da AASTeX 5.0 motako idazki bat inprimatzea nahi bada
LaTeX2e banaketa instalatuta eduki behar dela, eta horrela izanik, zergatik
ez gara irudiak kudeatzeko tresna mila bider hobeagoa den batekin arituko?
Beraiek LaTeX2e edo grafikoen paketeengatik kexuka badabiltza, galantena
da hau
\emph on
Lamport\SpecialChar ~
(1994)
\emph default
bigarren argitalpenean aipatu zela, eguneratzeko nahiko denbora izan zuten
duela urte dexente.
\layout Subsubsection
Egin nitzakeenak, egin gabe
\layout Standard
Gauza gutxi "politt" batzuk garatu nitzaken, baina ez egitea erabaki nuen.
Adibidez, LyX-eko leihoko testuan ez nituen testu artean tarte bikoitzik
ikusi, nahiz eta inprimatutako bertsioan tarte bikoitza agertu.
Gainera, preprint eta preprint2 estiloentzako bereizitako diseinurik ez
egitea erabaki nuen.
Dena den, denbora gehiena idazki soil batean igarotzen duzulakoan konturatu
nintzenetik honekin disko gogorrarekin dantzan ez ibiltzea erabaki nuen.
Egi-egitan uste baduzu diseinu hauek garatu behar nituela Mudgeeraba Creek-eko
Zaldi eta Boomerang Jaurtitze Elkartekoak oinarritzen diren arauen arimetara
atxikituko naiz:
\layout Quotation
"Epaitegien erabakia erabatekoa izango da, baldin eta aurkitzen den entzulegoak
izugarrizko esku-altxatze-olatua-sortuz batekin ez badu isiltzen.
Arerioak ezingo du gehikeria edo hizkuntza lizunik erabili epaikideekin,
edo alderantziz, epaitegiko epaikideek arerioari zuzentzerakoan (boomerang
batek buruan jotzen ez badio bederen)."
\layout Subsection
Azken
\emph on
ikuttua
\layout Standard
\noun on
Donald Knuth
\noun default
-en ordenagailuen algoritmoei buruzko zita zital bat lapurtuko diot, "Hau
probatu dut ongi dagoela ikusteko, egia esanda, ez naiz saiatu ere egin".
Sinisten dut, izar eta galaxia guztiengatik, arestiko prozedurak AASTeX
dokumentu onargarri bat sortuko duela, baina honen azken eguneraketa (2000.eko
urtarrilak 25), hau erabiltzen duen artikulurik ez dut bidali.
Agian, patuak laguntzen banau, hemendik hilabete batzuetara\SpecialChar \ldots{}
\layout Section
ijmpd
\layout Standard
Idazlea:
\noun on
Panayotis Papasotiriou
\layout Subsection
Sarrera
\layout Standard
\family typewriter
ijmpd
\family default
paketea makroen multzo bat da, World Scientific-ek kaleratzen duen
\emph on
International Journal of Modern Physics D
\emph default
aldizkarira idazki elektronikoak bildatzeko erabiltzen da.
Dokumentu-klasearen izena ws-ijmpd.cls da.
Artxiboa, dokumentazio eta guzti,
\begin_inset LatexCommand \url{http://www.worldscinet.com/ijmpd/mkt/guidelines.shtml}
\end_inset
gunetik jaitsi daiteke.
Pakete hau,
\family typewriter
ijmpd
\family default
, "artikulua" (article) pakete estandarraren moldaketa bat da.
LyX-ek bere ezaugarri gehienak onartzen ditu.
Duela gutxi LyX arrakastaz erabili dut artikulu bat
\emph on
International Journal of Modern Physics D
\emph default
aldizkarira bidaltzeko.
\layout Subsection
Artikulua idaztea
\layout Standard
Artikulu bat idazteko modurik erosoena txantiloi bat erabiltzea da.
Klikatu
\family sans
\bar under
F
\bar default
itxategia\SpecialChar \menuseparator
Berria\SpecialChar ~
(
\bar under
t
\bar default
xantiloitik)
\family default
menua eta hautatu
\emph on
ijmpd.lyx
\emph default
fitxategia.
Honek dokumentua ia hutsik agertzen du, idazkian aurkitzen diren eremu
guztiekin.
Dagoen testua (<> kortxeteak barne) dagokion informazioarekin gainidatzi.
Gogoan eduki ondorengo oharrak.
\layout Enumerate
LyX-ek ez dizu dokumentuaren letra-tamaina eta orri-estiloak aldatzen utziko,
\family typewriter
ijmpd
\family default
paketeak ez baitu horrelako moldaketarik onartzen.
\layout Enumerate
\family typewriter
ijmpd
\family default
paketeak dokumentuaren hizkuntza aldatu gabe jarraitzea eskatzen du.
Artikulua aurreikusi aurretik ziurtatu babel paketea ez dela erabiltzen.
Hori egiteko, klikatu
\family sans
\bar under
E
\bar default
ditatu\SpecialChar \menuseparator
\bar under
H
\bar default
obespenak
\family default
menuan,
\family sans
Hizkuntza
\family default
fitxa hautatu,
\family sans
Erabili\SpecialChar ~
babel
\family default
aukera desgaitu eta
\family sans
\bar under
A
\bar default
plikatu
\family default
botoian (edo
\family sans
\bar under
G
\bar default
orde
\family default
aldaketa hau betirako edukitzea nahi baduzu) klikatu.
\layout Enumerate
Bi ingurune berri erabilgarri dituzu,
\family sans
"Teorema"
\family default
(
\emph on
Theorem
\emph default
) eta
\family sans
"Frogapena"
\family default
(
\emph on
Proof
\emph default
) izenekoak.
\layout Enumerate
Artikuluan eranskinak gehi daitezke.
LyX-ek ingurune berezia eskaintzen du,
\family sans
"Eranskina"
\family default
(
\emph on
Appendix
\emph default
) izenekoa, eta eranskinaren hasiera markatzen du.
Eranskin batek atal, azpiatal edo azpiazpiatal normal bat eduki dezake.
\layout Enumerate
\family typewriter
ijmpd
\family default
paketeak taulen epigrafeak LyX-ek lantzen dituen ezberdin bideratzen ditu.
Ondorioz, LyX-ekin sortutako taula bat ongi inprimatzen da, baina epigrafeei
jaramonik ez zaie egiten.
Epigrafeak dituzten taulak behar badituzu, taula mugikor osoa
\family typewriter
.tex
\family default
fitxategian garatu beharko duzu, gero fitxategi hori LyX dokumentuan gehitu
(
\family sans
\bar under
T
\bar default
xertatu\SpecialChar \menuseparator
\bar under
G
\bar default
ehitu\SpecialChar ~
fitxategia
\family default
).
\family typewriter
ijmpd
\family default
taula nola sortzen den buruzko xehetasunak
\family typewriter
ws-ijmpd.tex
\family default
fitxategian aurkituko duzu, eta
\family typewriter
ijmpd
\family default
paketearen barruan dago.
\layout Subsection
Artikulua bidaltzeko prestatzea
\layout Standard
Artikulua bidali aurretik LyX-eko dokumentua LaTeX motako fitxategi bezala
esportatu behar duzu,
\family sans
\bar under
F
\bar default
itxategia\SpecialChar \menuseparator
\bar under
E
\bar default
sportatu\SpecialChar \menuseparator
\bar under
L
\bar default
atex
\family default
menua erabili.
Hori egin ostean,
\family typewriter
.tex
\family default
emaitzeko fitxategian ondorengoak aldatu:
\layout Enumerate
Ezabatu
\family typewriter
\backslash
documentclass
\family default
komandoaren aurreko iruzkin lerroak.
\layout Enumerate
Ezabatu
\family typewriter
\backslash
makeatletter
\family default
eta
\family typewriter
\backslash
makeatother
\family default
komandoen arteko (hauek barne) guztia, LaTeX-eko hitzaurrean zeuk sartutakoak
ezik.
\layout Standard
Aldatutako
\family typewriter
.tex
\family default
fitxategia behar adina aldiz gorde eta LaTeX-etik prozesatu.
Egiaztatzeko, sortzen den
\family typewriter
.dvi
\family default
dokumentua begiratu.
\layout Subsection
ERTen erabilera
\layout Standard
ERTen erabilera aukerazkoa da, eta hiru komandoetara laburtzen da, orrialdearen
itxurari eragiten diote.
Zure artikulua
\family typewriter
ijmpd.lyx
\family default
txantiloiarekin idazten hasi bazara, beharrezko ERT eremua jadanik bere
kokapenean egongo da, eta normalki ez duzu zer ezabatu beharrik izango.
Lehenbiziko ERT kutxaren edukia aldatzea komeni zaizu, inprimatuko den
bertsiorako orrialde bakoiti eta bikoitien goiburukoaren informazioa zehaztuz
(egilearen izena eta artikulu motzaren titulua hurrenez hurren).
ERT honek
\family typewriter
\backslash
markboth{Egileen izenak}{Artikuluaren titulu laburtua}
\family default
antzeko itxura edukiko du.
\layout Section
Kluwer
\layout Standard
Idazlea:
\noun on
Panayotis Papasotiriou
\layout Subsection
Sarrera
\layout Standard
\family typewriter
Kluwer
\family default
paketea Kluwer Academic Publishers-ek sortutako makro multzo bat da, beraiek
argitaratzen dituzten aldizkarietara idazki elektronikoak bidaltzeko.
Argitaratzen dituzten aldizkarietatik hauek dira ospetsuenak (interesgarrienak
iruditzen zaizkidanak bederen):
\emph on
Astrophysics and Space Science
\emph default
eta
\emph on
Solar Physics
\emph default
, baina batituzte gehiago ere (ikus zerrenda osoa
\begin_inset LatexCommand \url{http://www.wkap.nl/jrnllist.htm/JRNLHOME}
\end_inset
gunean).
\family typewriter
Kluwer
\family default
paketea
\begin_inset LatexCommand \url{http://www.wkap.nl/kaphtml.htm/STYLEFILES}
\end_inset
gunetik jeitsi dezakezu.
Pakete horretan erabiltzailearen gida oso bat aurkituko duzu (bananduta
ere jaitsi daiteke).
\layout Standard
LyX-ek pakete honen ezaugarri asko onartzen ditu.
Hala ere, paketeko komando "bitxi" batzuentzako ERT erabili behar da (ikus
\begin_inset LatexCommand \ref{azpiatal:kluwer_berezitasunak}
\end_inset
).
Duela gutxi LyX erabili dut artikulu bat idatzi eta
\emph on
Astrophysics and Space Science
\emph default
-ra bidaltzeko, inolako arazorik gabe.
\layout Subsection
Artikulua idaztea
\layout Standard
Artikulu bat idazteko biderik goxoena Kluwer txantiloi batean oinarritzea
da.
Klikatu
\family sans
\bar under
F
\bar default
itxategia\SpecialChar \menuseparator
Berria\SpecialChar ~
(
\bar under
t
\bar default
xantiloitik)
\family default
menuan, eta hautatu
\family typewriter
kluwer.lyx
\family default
txantiloia.
Honek dokumentu ia hutsik agertzen du, idazkian aurkitzen diren eremu guztiekin.
Txantiloi gehienetan bezala, dagoen testua (<> kortxeteak barne) dagokion
informazioarekin gainidatzi.
\layout Subsection
Artikulua bidaltzeko prestatzea
\layout Standard
AASTeX paketearen antzera, artikulua bidali aurretik " hurrengo prozesuak"
landu behar dituzu, irakurri datozen urrtatsak.
\layout Enumerate
Esportatu artikulua LaTeX fitxategi gisa.
Hau egiteko klikatu
\family sans
\bar under
F
\bar default
itxategia\SpecialChar \menuseparator
\bar under
E
\bar default
sportatu\SpecialChar \menuseparator
\bar under
L
\bar default
aTeX
\family default
menuan.
\layout Enumerate
Irteerako
\family typewriter
.tex
\family default
fitxategia beste testu editore batekin editatu eta ondorengo aldaketak
egin:
\begin_deeper
\layout Enumerate
Ezabatu
\family typewriter
\backslash
documentclass
\family default
komandoaren aurreko iruzkin lerroak.
\layout Enumerate
Ezabatu
\family typewriter
\backslash
makeatletter
\family default
eta
\family typewriter
\backslash
makeatother
\family default
komandoen arteko (hauek barne) guztia, LaTeX hitzaurrean zuk sartutakoak
ezik.
\layout Standard
Gorde aldatutako
\family typewriter
.tex
\family default
fitxategia.
\end_deeper
\layout Enumerate
Aldatutako
\family typewriter
.tex
\family default
fitxategia behar adina aldiz gorde eta LaTeX-etik prozesatu.
\layout Enumerate
Begiratu emaitza
\family typewriter
.dvi
\family default
dokumentuan, horretarako
\family typewriter
xdvi
\family default
erabili dezakezu, eta guztia ongi dagoela ziurtatu (halaxe egongo da baldin
eta akatsik ez baduzu egin).
\layout Subsection
Kluwer paketearen
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
berezitasunak
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
\begin_inset LatexCommand \label{azpiatal:kluwer_berezitasunak}
\end_inset
\layout Standard
Kluwer paketeak ondorengo
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
berezitasunak" ditu:
\layout Enumerate
Hainbat artikulu LaTeX fitxategi berdinean idatz daiteke
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
Hau egiteko arrazoi egokirik ez zait bururatzen.
\end_inset
.
Artikulu bakoitza
\family sans
"Artikulua"
\family default
(article) ingurunean sartuta egon beharko du.
Zoritxarrez, ingurune hau ezin da ahaztu, nahiz eta artikulu bakar bat
idatzi.
Beraz, artikulu bakoitza
\family typewriter
\backslash
begin{article}
\family default
komandoarekin hasi behar da, eta noski,
\family typewriter
\backslash
end{article}
\family default
komandoarekin amaitu.
Nahiz eta hau LyX-en garatu daitekeen, ez dut gehitu, zatarra gelditzen
delako eta erabiltzaile hasiberrientzako korapilotsua gerta dakiekeelako.
Hortaz, zeuk zuzenean sartu eta LaTeX kode gisa ezarri beharko dituzu (hain
ezaguna den ERT erabiliz).
\layout Enumerate
Artikuluaren hasieran ematen den informazioa (adib.
titulua, azpititulua, egilea, instituzioa, titulu laburtua, egile laburtua,
laburpena eta gakoak) "
\family sans
ireki-unea
\family default
" (opening) izeneko ingurunean sartu behar dira.
Hau LyX-en garatuta ez dagoenez, zeuk sartu beharko dituzu titulu, azpititulu
eta bestelakoak bi ERT lerroartean:
\family typewriter
\backslash
begin{opening}
\family default
eta
\family typewriter
\backslash
end{opening}
\family default
komandoen artean.
\layout Enumerate
Erabiltzailearen eskuliburuari jarraituz, bibliografiako elementu bakoitzaren
etiketa honela idatzi behar da:
\begin_deeper
\layout LyX-Code
\backslash
protect
\backslash
citeauthoryear{
\emph on
egilea(k)
\emph default
}{
\emph on
urtea
\emph default
}
\end_deeper
\layout Standard
\family typewriter
kluwer.lyx
\family default
txantilioak "berezitasun" hauei buruzko ardura hartzen du.
Artikulua txantiloi honetan oinarrituz idazten baduzu, ez daukazu ezer
berezirik egin beharrik.
Hauek egin:
\layout Enumerate
Ez ezabatu txantiloian dauden ERT eremuak.
\layout Enumerate
Kopiatu txantiloian agertzen den bibliografiako elementua, eta aldatu behar
dituzun bibliografiako hainbat elementu berri sartzeko.
\layout Section
Koma-Script
\layout Standard
Idazlea:
\noun on
Bernd Rellermeyer
\layout Subsection
Sarrera
\layout Standard
LyX-eko
\family sans
article (koma-script)
\family default
,
\family sans
report (koma-script)
\family default
,
\family sans
book (koma-script)
\family default
, eta
\family sans
letter
\family default
\family sans
(koma-script)
\family default
dokumentu-klaseak LaTeX-eko Koma-Script familiako
\family typewriter
scrartcl.cls
\family default
,
\family typewriter
scrreprt.cls
\family default
,
\family typewriter
scrbook.cls
\family default
, eta
\family typewriter
scrlettr.cls
\family default
dokumentu-klaseei dagokie, hurrenez hurren.
\family typewriter
article.cls
\family default
,
\family typewriter
report.cls
\family default
,
\family typewriter
book.cls
\family default
eta
\family typewriter
letter.cls
\family default
dokumentu-klase estandarren ordezkoak dira, eta Europako tipografia hitzarmenek
o dezimaldun zenbakietara moldatzen dira.
\layout Itemize
Letra-tamaina estandarra 11pt-koa da
\family sans
article (koma-script)
\family default
,
\family sans
report (koma-script)
\family default
, eta
\family sans
book (koma-script)
\family default
dokumentu-klaseeten, eta 12pt-koa
\family sans
letter (koma-script)
\family default
motan.
\layout Itemize
Izenburuak, azalpena ingurunearen etiketak, eta
\family sans
letter (koma-script)
\family default
klaseko elementu kopuru bat sans serif letra lodiz ezarrita daude
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
Ezberdintasun handia dago sans serif-eko
\family sans
cm
\family default
letra-tipo zaharkitua eta
\family sans
ec
\family default
letra-tipo berrien artean, goiburukoetan bereziki.
Elkarrekin konparatuz,
\family sans
ec
\family default
-ko sans serif letra lodiak meheagoak dirudite.
Hemen
\noun on
Walter Schmidt
\noun default
-ek prestatutako LaTeX
\family typewriter
cmsd.sty
\family default
paketeak "ohiko" itxura sortzen laguntzen du,
\family sans
ec
\family default
letra-tipoak erabiltzerakoan.
\end_inset
.
Kapituluen izenburuak atalen izenburuak bezala zenbatzen dira, hau da,
"Kapitulua\SpecialChar \ldots{}
" lerro gehigarririk gabe.
Gainera, izenburuen itxura aldatzeko
\family sans
\bar under
D
\bar default
iseinua\SpecialChar \menuseparator
\bar under
D
\bar default
okumentua
\family default
sortzen duen leihoko Aukerak eremua erabil daiteke.
Alemanieraz idatzitako xehetasunak (aukera hauei buruzkoak) Koma-Script
dokumentazioko
\emph on
scrguide
\emph default
gidan aurkituko dituzu.
\layout Itemize
Koma-Script-eko dokumentu-klaseen area diseinatzeko gauzarik garrantzitsuenak
\family sans
BCOR
\family default
eta
\family sans
DIV
\family default
aukerak dira (LyX-en Aukerak eremuan sartu behar dira).
Hauek ahalik eta orrialdeen marjinen moldaketa garbiena egiten dute,
\family sans
Dokumentua
\family default
leihoko aukerek egiten duten gisa.
Alemanieraz idatzitako hauei eta beste idazte-areako aukerei buruzko xehetasuna
k Koma-Script dokumentazioko
\emph on
scrguide
\emph default
gidan aurkituko dituzu.
\layout Itemize
Koma-Script familiako LaTeX dokumentu-klaseek komando gehigarriak definitzen
dituzte.
LyX-en zentzua dutenak dagokien paragrafo motetan garatuak izan dira.
\layout Standard
Koma-Script familiako LaTeX paketeen xehetasunak, alemanieraz, Koma-Script-eko
dokumentazioko
\emph on
scrguide
\emph default
gidan aurkitzen dira
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
Badago ingelesezko itzulpena,
\emph on
screnggu
\emph default
, baina ez dago osatuta.
\end_inset
.
Hurrengo atalek LyX-en erabiltzen direnak soilik argituko dute.
\layout Subsection
article (koma-script), report (koma-script), eta book (koma-script)
\layout Standard
\family sans
article (koma-script)
\family default
,
\family sans
report (koma-script)
\family default
, eta
\family sans
book (koma-script)
\family default
dokumentu-klaseak diseinuko
\family typewriter
scrartcl.layout
\family default
,
\family typewriter
scrreprt.layout
\family default
, eta
\family typewriter
scrbook.layout
\family default
fitxategietan hurrenez hurren garatuta daude.
Hauek dokumentu-klase estandarrei (artikulua edo
\family sans
"article"
\family default
, txostena edo
\family sans
"report"
\family default
, eta liburua edo
\family sans
"book"
\family default
) dagokien paragrafo-mota guztiak (apur bat eraldatuak) dituzte, LyX-en
berariazkoa den
\family sans
Zerrenda
\family default
mota izan ezik (gaitasun berdina duen
\family sans
Etiketatua
\family default
(Labeling) mota berriagatik ordeztua izan delarik).
\family sans
Etiketatua
\family default
motaren aurretik paragrafo mota berriak gehitu dira.
Hauek ez dira
\family sans
letter (koma-script)
\family default
dokumentu-klaseko kide.
\layout Itemize
\family sans
GehituZati
\family default
(Addpart),
\family sans
GehituKapi
\family default
(Addchap),
\family sans
GehituAtal
\family default
(Addsec): hauek
\family sans
Zatia*
\family default
,
\family sans
Kapitulua*
\family default
eta
\family sans
Atala*
\family default
inguruneen baliokideak dira, hurrenez hurren, gaien aurkibideari sarrera
bat gehitzen diote.
\family sans
GehituZati
\family default
eta
\family sans
GehituKapi
\family default
ez daude
\family sans
article (koma-script)
\family default
dokumentu-klasean.
\layout Itemize
\family sans
GehituKapi*
\family default
(
\family sans
Addchap*
\family default
),
\family sans
GehituAtal*
\family default
(
\family sans
Addsec*
\family default
): hauek
\family sans
GehituKapi
\family default
eta
\family sans
GehituAtal
\family default
inguruneen jokaera dute, kapitulu eta atalen zenbaketarik ez dute azaltzen.
\family sans
GehituKapi*
\family default
ez dago
\family sans
article (koma-script)
\family default
dokumentu-klasean
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
Badago
\family typewriter
\backslash
addpart*
\family default
komandoa ere
\family sans
book (koma-script)
\family default
eta
\family sans
report (koma-script)
\family default
dokumentu-klaseetan, baina
\family sans
Part*
\family default
ingurunearen berdina denez, ez da LyX-en garatua izan.
\end_inset
.
\layout Itemize
\family sans
Ataltxoa (Minisec)
\family default
: zuzenean izenburu bat sortzen du hurrengo paragrafoaren gainean, letra-tamaina
estandarrarekin eta dokumentuaren egituran eraginik egin gabe.
\layout Itemize
\family sans
Epigrafea\SpecialChar ~
gainean (Captionabove)
\family default
eta
\family sans
Epigrafea\SpecialChar ~
azpian (Captionbelow)
\family default
epigrafe bereziak dira, eta elementu baten gainean edo azpian behar den
tarteak mantentzen dituzte (tipografien arautegiak jarraitzen badituzu,
taulei dagokien epigrafeak beti taulen gainean kokatzea nahiko dituzu).
Klaseko
\family typewriter
tablecaptionsabove
\family default
aukera ere erabil dezakezu, honek taulentzako epigrafea ingurunea
\family sans
Epigrafea gainean
\family default
motara, eta irudientzako epigrafea azpian motara, bihurtuko du.
Hau erabiltzeko gutxienez
\family sans
Koma-Script\SpecialChar ~
2.8q
\family default
bertsioa beharko duzu.
\layout Itemize
\family sans
Esaera (Dictum)
\family default
: esaera edo zita bat kapitulu hasieran sartzeko erabiltzen da.
Aukerazko argumentua erabiltzen baduzu (
\family sans
Txertatu\SpecialChar \menuseparator
Titulu\SpecialChar ~
laburtua
\family default
), hemen esaeraren egilea txerta dezakezu.
Esaera eta egilea lerro batez bereizten dira.
Hau erabiltzeko gutxienez
\family sans
Koma-Script\SpecialChar ~
2.8q
\family default
bertsioa beharko duzu.
Esaera ez dago
\family sans
article (koma-script)
\family default
dokumentu-klasean.
\layout Standard
Hurrengo ingurune motek,
\family sans
Titulua
\family default
,
\family sans
Egilea
\family default
eta
\family sans
Data
\family default
estandarrekin batera, dokumentuko tituluaren gunea osatzen dute.
Lehenbiziko paragrafo "arrunta"-ren aurretik sartu behar dira
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
Dagokien LaTeX komandoak
\family typewriter
\backslash
maketitle
\family default
komandoaren baino lehenago agertu behar dute.
\end_inset
.
Mota bakoitza behin baino gehiagotan erabiltzen direnean, azkenaren erabilerak
osatutakoa gainidazten du, hau da, mota bakoitzentzako erabilitako azkena
izango da baliagarria.
Mota ezberdinen ordenak,
\family sans
Titulua
\family default
,
\family sans
Egilea
\family default
eta
\family sans
Data
\family default
bezala, sortzen den dokumentuan ez dute eraginik.
\layout Itemize
\family sans
Gaia (Subject)
\family default
: titulu arruntaren (
\family sans
Titulua
\family default
,
\family sans
Egilea
\family default
,
\family sans
Data
\family default
) gainean erdira lerrokatutako paragrafoa sortzen du, dokumentuaren gaia
azaltzeko.
\layout Itemize
\family sans
Argitaratzaileak (Publishers)
\family default
: titulu arruntaren (
\family sans
Titulua
\family default
,
\family sans
Egilea
\family default
,
\family sans
Data
\family default
) azpian erdira lerrokatuako paragrafoa sortzen du, argitaratzaileen izenentzako.
\layout Itemize
\family sans
Eskaintza (Dedication)
\family default
:
\family sans
report (koma-script)
\family default
eta
\family sans
book (koma-script)
\family default
klaseetan bere orrialde bereizian erdira lerrokatutako paragrafoa sortzen
du, edo
\family sans
article (koma-script)
\family default
klasean titulu arruntaren azpian (
\family sans
Titulua
\family default
,
\family sans
Egilea
\family default
,
\family sans
Data
\family default
,
\family sans
Argitaratzaileak
\family default
) erdiratutako paragrafoa sortzen du eskaintzarentzako.
\layout Itemize
\family sans
Tituluburua (Titlehead)
\family default
: titulu arruntaren gainean (
\family sans
Titulua
\family default
,
\family sans
Egila
\family default
,
\family sans
Data
\family default
,
\family sans
Gaia
\family default
) ezkerrera lerrokatutako paragrafoa sortzen du, dokumentuaren goiburukoarentzak
o.
\layout Itemize
\family sans
TituluAtzekoGoian (Uppertitleback)
\family default
:
\family sans
report (koma-script)
\family default
eta
\family sans
book (koma-script)
\family default
klaseetan alde bietako inprimaketan ezkerrera lerrokatuta, eta titulu orriaren
atzealdean eta goian, paragrafoa sortzen du.
Ez du eraginik alde bakarreko inprimaketan edo
\family sans
article (koma-script)
\family default
klasean.
\layout Itemize
\family sans
TituluAtzekoBehean (Lowertitleback)
\family default
:
\family sans
report (koma-script)
\family default
eta
\family sans
book (koma-script)
\family default
klaseetan alde bietako inprimaketan ezkerrera lerrokatuta eta titulu orriaren
atzealdean eta behean paragrafoa sortzen du.
Ez du eraginik alde bakarreko inprimaketan edo
\family sans
article (koma-script)
\family default
klasean.
\layout Itemize
\family sans
TituluOsagarria (Extratitle)
\family default
: uneko dokumentuaren aurrean orrialde "zikin" bat sortzen du, egitura berezirik
ez duen paragrafo batekin.
\layout Standard
Diseinu fitxategiek,
\family sans
article (koma-script)
\family default
,
\family sans
report (koma-script)
\family default
, eta
\family sans
book (koma-script)
\family default
dokumentu-klaseena,
\family typewriter
scrmacros.inc
\family default
fitxategia dute.
Zure motak definitzeko lekua bezala pentsatua dago.
Kopiatu
\family typewriter
scrmacros.inc
\family default
zure diseinuen direktorioan eta editatu fitxategia!
\layout Subsection
letter (koma-script)
\layout Standard
\begin_inset ERT
status Inlined
\layout Standard
\backslash
begin{sloppypar}
\end_inset
\layout Standard
\family sans
letter (koma-script)
\family default
dokumentu-klasea
\family typewriter
scrlettr.layout
\family default
diseinu fitxategian garatuta dago.
Honek
\family sans
letter
\family default
(gutuna) dokumentu-klaseak dituen paragrafo-ingurune guztiak ditu, piska
bat eraldatuta, LyX-en berariazkoak diren
\family sans
LyX-kodea
\family default
,
\family sans
Iruzkina
\family default
eta
\family sans
Zerrenda
\family default
motak izan ezik,
\family sans
Etiketatua
\family default
(Labeling) mota berriarekin ordeztuak izan baitira.
Gainera,
\family sans
LaTeX
\family default
,
\family sans
Zita
\family default
,
\family sans
Zitazioa
\family default
eta
\family sans
Bertsoa
\family default
ingurune estandarrak ditu.
Horretaz gain, badaude gutunentzako bereziki zehaztutako ingurune berri
batzuk.
\layout Standard
\begin_inset ERT
status Inlined
\layout Standard
\backslash
end{sloppypar}
\end_inset
\layout Standard
Dokumentu-klase honek sortzen duen gutunaren itxura LaTeX-eko hainbat komandorek
in egokitu daiteke (
\family sans
\bar under
D
\bar default
iseinua\SpecialChar \menuseparator
\bar under
D
\bar default
okumentua
\family default
menuak zabatzen duen
\family sans
Dokumentu\SpecialChar ~
ezarpenak
\family default
leihoan
\family sans
Hitzaurrea
\family default
fitxan idatzi)
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
Adibidez, gutunetako goiburukoen (izen eta helbidea ditu) itxura estandarra
nahiko burugogorra izan ohi da.
Goiburuko "arrunt" bat sortzeko, sartu ondorengo LaTeX komandoak hitzaurrean:
\layout LyX-Code
\backslash
firsthead{
\backslash
parbox[b]{
\backslash
textwidth}
\layout LyX-Code
{
\backslash
ignorespaces
\backslash
fromname
\backslash
\backslash
\backslash
ignorespaces
\backslash
fromaddress}}
\layout LyX-Code
\backslash
nexthead{
\backslash
parbox[b]{
\backslash
textwidth}
\layout LyX-Code
{
\backslash
ignorespaces
\backslash
fromname
\backslash
hfill
\backslash
ignorespaces
\backslash
pagename
\backslash
\backslash
thepage}}
\end_inset
.
Alemanieraz idatzitako xehetasunak, LaTeX-en komandoei buruzkoak bezalakoak,
\family sans
Koma-Script
\family default
-eko
\family typewriter
scrguide
\family default
dokumentazioan aurki daiteke.
Berorrekin, gutunaren egileak gutun diseinu pertsonalizatu bat sor dezake.
\layout Standard
\family sans
Gutuna
\family default
(Letter) eta
\family sans
Ireki-unea
\family default
(Opening) inguruneek gutunaren hasiera definitzen dute, eta gutun bakoitzean
egon beharko dute.
Hauek LyX-eko dokumentu-klasean nabarmentzeko,
\emph on
L
\emph default
edo
\emph on
O
\emph default
hizkiekin markatzen dira ezkerreko marjinan.
Fitxategi bakar batean hainbat gutun idazteko aukera dago.
\family sans
Ireki-unea
\family default
inguruneak helbide berdina erabiliz gutun berri bat hasten du, eta
\family sans
Gutuna
\family default
-k berriz helbidea aldatzeko aukera eskaintzen du.
\family sans
Itxi-unea
\family default
,
\family sans
PS
\family default
,
\family sans
CC
\family default
eta
\family sans
Eransk
\family default
paragrafo-ingurune arruntak dira, eta gutun bakarrean nahi adina aldiz
erabil daiteke.
\layout Itemize
\family sans
Gutuna
\family default
(Letter): helbideentzako paragrafoa sortu eta gutunarean hasiera definitzen
du.
\layout Itemize
\family sans
Ireki-unea
\family default
(Opening): helbidearen paragrafoa sortzen du eta inplizitoki gutun berria
sortzen du.
\layout Itemize
\family sans
Itxi-unea
\family default
(Closing): itxierako paragrafoa sortzen du.
\layout Itemize
\family sans
PS
\family default
: postscript-arentzako paragrafoa sortzen du.
\layout Itemize
\family sans
CC
\family default
: banaketa zerrendarako paragrafoa sortzen du.
\layout Itemize
\family sans
Eransk
\family default
(Encl): eranskinentzako paragrafoa sortzen du.
\layout Standard
\family sans
Izena
\family default
,
\family sans
Sinadura
\family default
,
\family sans
Helbidea
\family default
,
\family sans
Telefonoa
\family default
,
\family sans
Tokia
\family default
,
\family sans
Itzulerako helbidea
\family default
,
\family sans
Gutun berezia
\family default
,
\family sans
Kokapena
\family default
,
\family sans
Titulua
\family default
eta
\family sans
Gaia
\family default
inguruneek informazioa sartzeko etiketa bat eskaintzen dute (sarrera motakoa
deituko diegu), eta dokumentu-klaseak landuko du
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
Baliteke
\family sans
Gutuna
\family default
eta
\family sans
Ireki-unea
\family default
inguruneek zentzugabeko gauza bezala ikustea, arestian aipatutako etiketak
ez baitituzte jartzen.
Ingurune hauen zeregin berezia dela eta, ezkerrean marka bat jartzen duten
paragrafo arrunt bezala garatu ditut.
Bestalde,
\family sans
Ireki-unea
\family default
eta
\family sans
Itxi-unea
\family default
inguruneek bestelako itxura edukiz gero, nire simetriaren zentzua hautsiko
bailukete.
\end_inset
.
Ingurune hauek dagokien
\family sans
Ireki-unea
\family default
baino lehenago erabili behar dira.
\layout Standard
Ingurune hauen WYSIWYG itxurako garapenak badirudi zentzurik ez duela, zeren
eta sortzen den gutunaren benetako itxura ez baitago mota berezi bat erabiltzea
ren arabera , beste faktore batzuk daude jokoan.
Adibidez,
\family sans
Sinadura
\family default
ingurunearekin sartutako sinadura bat, gutun horretan
\family sans
Itxi-unea
\family default
erabiltzen denean, jokaera estandar batekin agertuko litzateke sortzen
den gutunean.
\family sans
Telefonoa
\family default
ingurunean sartutako balioa jokaera estandarrarekin sortzen den gutunean
ez da azaltzen.
Gutun baten izenburua diseinatzeko askatasuna beheko oin-oharrean azaltzen
da.
\layout Standard
Sarrera motak paragrafo hutsen gisa erabil daitezke.
Adibidez, honen zentzua
\family sans
Sinadura
\family default
ingurunean gerta daiteke.
Ez bada sinadurarik erabili behar, beraren ordez Izena inguruneko balioa
erabiliko da; bertan,
\family sans
Sinadura
\family default
hutsa erabiliz sinadura gabeko balioa definitzen da.
\layout Standard
Sarrera motakoak erabiliz gutunaren txantiloi bat idazteko aukera dago,
eta bete beharreko eremuek zure datu pertsonalak (izena, helbidea, e.a.)
edukiko ditu;sarrera hutsak, berriz, sartu nahi dituzun bestelako datuak.
\layout Itemize
\family sans
Izena
\family default
(Name): bidaltzailearen izena, jokaera estandarrarekin gutunaren izenburuan
erdira lerrokatutako paragrafo bezala agertuko da, maiuskula-txiki letra-tipoek
in.
\layout Itemize
\family sans
Sinadura
\family default
(Signature): bidaltzailearen sinadura, jokaera estandarrarekin
\family sans
Itxi-unea
\family default
ren azpian agertzen da.
Ez bada
\family sans
Sinadura
\family default
rik erabiltzen, horren ordez Izena-ren balioa erabiliko da.
\layout Itemize
\family sans
Helbidea
\family default
(Address): bidaltzailearen helbidea, jokaera estandarrarekin gutuneko izenburua
n eta bidaltzaile-izenaren azpian erdira lerrokatutako paragrafoan agertuko
da.
\layout Itemize
\family sans
Telefonoa
\family default
(Telephone): bidaltzailearen telefono-zenbakia, jokaera estandarrarekin
LaTeX-eko
\family typewriter
\backslash
telephonenum
\family default
aldagaia ezartzen du soilik.
\layout Itemize
\family sans
Tokia
\family default
(Place): gutuna idatzi den lekua.
\layout Itemize
\family sans
Data
\family default
(Date): gutuna idatzi den data.
\family sans
Tokia
\family default
eta
\family sans
Data
\family default
, jokaera estandarrarekin, gutuneko helbidea eremuaren azpiko lerroan eta
eskuinera lerrokatuta agertzen dira.
\family sans
Data
\family default
hutsik egonez gero, ez dira agertuko ez tokia ez data, eta berdin dio
\family sans
Tokia
\family default
eremuak balioren bat al daukan edo ez.
\family sans
Data
\family default
rik ez bada erabiltzen, gutuna sortzen den egunari dagokion data agertuko
da.
\layout Itemize
\family sans
Itzulerako\SpecialChar ~
helbidea
\family default
(Backaddress): bidaltzailearen itzulerako helbidea, jokaera estandarrarekin
helbidea eremuaren gainean agertzen da, sans serif motako letra-tipo txikiekin.
\layout Itemize
\family sans
Gutun\SpecialChar ~
berezia
\family default
(Specialmail): gutunaren informazio berezia, jokaera estandarrarekin itzulerako
helbidearen azpian eta helbidea eremuaren gainean azpimarratuta agertzen
da.
\layout Itemize
\family sans
Kokapena
\family default
(Location): informazio gehigarria, jokaera estandarrarekin helbide eremuaren
azpian eta eskuinera lerrokatuta agertzen da.
\layout Itemize
\family sans
Titulua
\family default
(Title): gutunaren izenburua, jokaera estandarrarekin gaiaren gainean sans
serif letra-tipo lodia eta handiz agertzen da.
\layout Itemize
\family sans
Gaia
\family default
(Subject): gutunaren gaia, jokaera estandarrarekin
\family sans
Ireki-unea
\family default
paragrafoaren gainean letra lodiz agertuko da.
\layout Standard
\family sans
Zure\SpecialChar ~
erref
\family default
,
\family sans
Zure\SpecialChar ~
gutuna
\family default
,
\family sans
Nire\SpecialChar ~
erref
\family default
,
\family sans
Bezeroa
\family default
eta
\family sans
Faktura
\family default
inguruneek negozio-gutuna sortzen dute.
Gutun honek
\family sans
Titulua
\family default
lerroaren gainean "Your ref.", "Your letter of", " Our ref.", "Customer no.",
"Invoice no.", eta "Date" jartzen ditu.
Dataren eremuan
\family sans
Data
\family default
inguruneko balioa erabiltzen du.
"Negozio-gutuneko" ingurune hauetariko bat erabiltzen baduzu,
\family sans
Tokia
\family default
inguruneko balioa ez da agertuko, LaTeX-eko
\family typewriter
\backslash
fromplace
\family default
aldagaia ezarriko da bakarrik.
Toki eta dataren irteera arrunta (helbide azpian eskuinera lerrokatutakoak)
desagertuko dira.
Hauek sarrera motakoen antzera etiketa jartzen dute, eta dagokien
\family sans
Ireki-unea
\family default
ingurunea baino lehenago erabili behar dira.
\layout Itemize
\family sans
Zure\SpecialChar ~
erref
\family default
(Yourref): zure erreferentzia.
\layout Itemize
\family sans
Zure\SpecialChar ~
gutuna
\family default
(Yourmail): zure gutuna.
\layout Itemize
\family sans
Nire\SpecialChar ~
erref
\family default
(Myref): gure erreferentzia.
\layout Itemize
\family sans
Bezeroa
\family default
(Customer): bezero zenbakia.
\layout Itemize
\family sans
Faktura
\family default
(Invoice): faktura zenbakia.
\layout Subsection
Gutun klase berria: letter (koma-script v.2)
\layout Standard
Idazlea:
\noun on
J<EFBFBD>rgen Spitzm<7A>ller
\layout Standard
\added_space_top bigskip \noindent
\family sans
Koma-Script 2.8
\family default
bertsioak gutun klase berri bat ekarri du:
\family sans
scrlttr2
\family default
.
Honek orain euskarririk ez daukan
\family sans
scrlettr
\family default
ordezkatzen du.
LaTeX-en ikuspegitik interfaze eraberritua dauka, eta klase zaharkituarekin
bateraezina da.
Horrela, LyX-ek biak onartzen dituen arren, berriena erabiltzea aholkatzen
zaizu.
\layout Standard
Klase honek
\family sans
letter\SpecialChar ~
(koma-script)
\family default
-ek zuen funtzionalitate berdina, askoz ere gehiago, egia esan behar bada.
Oinarrizko elementuak
\family sans
Helbidea
\family default
(jasotzailearen, diseinu zaharreko
\family sans
Gutuna
\family default
izango zatekeena),
\family sans
Ireki-unea
\family default
eta
\family sans
Itxi-unea
\family default
dira.
\family sans
Hurrengo\SpecialChar ~
helbidea
\family default
inguruneak gutun berri bat hasten du (dokumentu batean hainbat gutun idatz
ditzakezula gogoratu).
Elementu berriak bidaltzailearen
\family sans
E-posta
\family default
,
\family sans
URLa
\family default
,
\family sans
Faxa
\family default
,
\family sans
Bankoa
\family default
dira eta goiburukoan
\family sans
Logoa
\family default
erabiltzeko aukera dago (
\family sans
\bar under
T
\bar default
xertatu\SpecialChar \menuseparator
Irudia
\family default
).
\layout Standard
Hobekuntza handiena gutunaren diseinua edozein beharretara konfiguratzeko
aukera da.
Horretarako, erabili
\family sans
Dokumentu-ezarpenak
\family default
leihoko
\family sans
Hitzaurrea
\family default
fitxa, edo estilo fitxategi berezi bat (Letter Class Option,
\family typewriter
*.lco
\family default
luzapenekoa) klase aukera baten antzera irakurria izango dena
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
\family typewriter
KOMA
\family default
paketea oinarrizko hainbat
\family typewriter
*.lco
\family default
fitxategirekin dator.
Adibidez, alemanierako konposaketa estiloa jarraitzen duen
\family typewriter
DIN.lco
\family default
fitxategia, edo
\family sans
scrlettr
\family default
klase zaharkituaren diseinua eskaintzen duen
\family typewriter
KOMAold.lco
\family default
fitxategia.
Azkenekoa
\family sans
KOMAold
\family default
klase aukerarekin kargatu daiteke,
\family sans
Dokumentu-ezarpenak
\family default
leihoko
\family sans
Aukerak
\family default
erabiliz.
\end_inset
.
\layout Standard
Ikusi
\family typewriter
koma-letter2
\family default
txantiloia, LyX-eko txantiloien artean dago.
Xehetasunak Koma-Script-en dokumentazioan (
\family typewriter
scrguide
\family default
) aurkituko dituzu.
\layout Subsection
Arazoak
\layout Standard
\family sans
Koma-Script
\family default
motako dokumentu-klaseak LyX-en bistaratzen direnean LyX barneko arazo
batzuk sortzen dira.
\layout Itemize
Kapituluaren zenbatzailea (
\family sans
Kapitulua
\family default
inguruarena) kapituluko izenburuari dagokion lerroaren azpian agertzen
da, lerro berdinean agertu ordez.
Horren arrazoia LyX-ek bere barnean diseinu fitxategiko
\family sans
Counter_Chapter
\family default
etiketarentzako jokabidean datza.
\layout Itemize
\family sans
GehituKapi
\family default
eta
\family sans
GehituAtal
\family default
ingurunetako izenburuak LaTeX-en "egitazko" gaien aurkibidean agertzen
dira, baina ez LyX-ekoan (
\family sans
\bar under
I
\bar default
kusi\SpecialChar \menuseparator
Gaien\SpecialChar ~
aurkibidea
\family default
).
\layout Itemize
Paragrafoak,
\family sans
letter
\family default
dokumentu-klasean, bereiztutako jauzi batekin agertzen dira, baina ez koskatuta.
Hau jokabide estandarra da, ez da LaTeX-eko komando berezirik behar horretarako.
Baina
\family sans
Dokumentu-ezarpenak
\family default
leihoko (
\family sans
\bar under
D
\bar default
iseinua\SpecialChar \menuseparator
\bar under
D
\bar default
okumentua
\family default
botoiak Koska adierazten du.
Jauzia eremua gaitzen bada, tartea sartzeko dokumentuan LaTeX-eko komando
osagarriak txertatzea dakar, baina kasu honetan hau ez dugu nahi.
\layout Section
Springer aldizkariak (svjour)
\layout Standard
Idazlea:
\noun on
Martin Vermeer
\layout Subsection
Azalpena
\layout Standard
Diseinu hauek Springer Verlag etxeko aldizkarien formatuak dira, eta
\begin_inset LatexCommand \url{http://www.springer.de/author/tex/help-journals.html}
\end_inset
gunean zerrendatuta daude, hortik ere klaseen fitxategiak jaitsi ahal izango
dituzu (bai, LaTeX2e-entzako prestatuta daude).
Sistema modular bat da: aldizkari guztientzako orokorrak diren gauza guztiak
\family typewriter
svjour.inc
\family default
fitxategian aurkitzen dira, eta aldizkari zehatz bateko (adib.
\family typewriter
\SpecialChar ~
svjog.layout
\family default
, Journal of Geodesy aldizkarikoa) diseinu fitxategiak gehitu dezake.
\layout Standard
Haren gunean zerrendatu ez den Springer-en beste aldizkari baterako euskarria
garatzea nahi izanez gero, nahikoa duzu
\family typewriter
sv<
\emph on
nerealdizkaria
\emph default
>.layout
\family default
garatzea, bidea
\family typewriter
svjog.layout
\family default
fitxategiak erakutsiko dizu.
\layout Standard
Diseinu hau ongi baino hobekiago egiaztatu da Journal of Geodesy-rako.
\family typewriter
svjour
\family default
eta
\family typewriter
svjog
\family default
LyX banaketa estandarrarekin batera dator.
Klase garrantzitsuen fitxategia instalatu (Springer-en gunetik jeitsi)
direktorio egoki batean, birkonfiguratu LaTeX (teTeX-en kasuan
\family typewriter
texhash
\family default
exekutatuz, agian supererabiltzaile bezala egin beharko duzu --- LyX oraindik
ez al da honetaz arduratu?), birkonfiguratu LyX eta kitto! Oso ongi ibili
beharko litzateke!
\layout Subsection
Estilo berriak
\layout Standard
Teoremen antzeko estilo kopuru handia ---
\family sans
Aldarrikapena
\family default
,
\family sans
Aierua
\family default
,
\family sans
\SpecialChar \ldots{}
Teorema.
\layout Standard
\begin_inset ERT
status Collapsed
\layout Standard
\backslash
begin{multicols}{2}
\end_inset
\layout Itemize
\family sans
Goi-oharra
\family default
\size scriptsize
\newline
(Headnote)
\layout Itemize
\family sans
Eskaintza
\family default
\size scriptsize
\newline
(Dedication)
\layout Itemize
\family sans
Azpititulua
\family default
\size scriptsize
\newline
(Subtitle)
\layout Itemize
\family sans
LaTeX_Titulu_Laburtua
\family default
\size scriptsize
\newline
(Running_LaTeX_Title)
\layout Itemize
\family sans
Egile_Laburtua
\size scriptsize
\family default
\newline
(Author_Running)
\layout Itemize
\family sans
Erakundea
\family default
\size scriptsize
\newline
(Institute)
\layout Itemize
\family sans
Posta
\family default
\size scriptsize
\newline
(Mail)
\layout Itemize
\family sans
Separatak
\family default
\size scriptsize
\newline
(Offprints)
\layout Itemize
\family sans
Gakoak
\family default
\size scriptsize
\newline
(Keywords)
\layout Itemize
\family sans
Aitorpenak
\family default
\size scriptsize
\newline
(Acknowledgements)
\layout Itemize
\family sans
Aitorpena
\family default
\size scriptsize
\newline
(Acknowledgement)
\layout Standard
\begin_inset ERT
status Collapsed
\layout Standard
\backslash
end{multicols}
\end_inset
\layout Standard
Xehetasun gehiagorako, ikus Springer klaseko fitxategien dokumentazioa.
\layout Subsection
Onartutako aldizkariak
\layout Itemize
\emph on
Journal of Geodesy
\emph default
:
\family typewriter
svjog.layout
\family default
--- Martin Vermeer
\layout Itemize
\emph on
Probability Theory and Related Fields
\emph default
:
\family typewriter
svprobth.layout
\family default
--- Jean-Marc Lasgouttes
\layout Standard
Gehitu zurea, ez da hain zaila!
\layout Subsection
Aitorpena
\layout Standard
Fitxategi hauek zati batean
\family typewriter
ejour2.layout
\family default
zaharrean oinarrituta daude, azken hori Springerren LaTeX 2.09 bertsio zaharrera
ko prestatua zegoen estilo fitxategian oinarrituta zegoen.
Guzti hauek ez dute jarraipenik.
\noun on
Jean-Marc Lasgouttes
\noun default
jaunak ikaragarri lagundu dit LyX-en diseinu fitxategi sisteman inguruko
bidea aurkitzen.
\layout Subsection
Akatsak
\layout Standard
Daitekeena da.
Hala ere, ziurrenik LaTeX
\family typewriter
ejour2
\family default
zaharrak baino askoz ere gutxiago edukiko ditu.
\layout Standard
Murriztapenak: ez ditu teoremen zenbaketak bistaratzen,
\family typewriter
#
\family default
soilik.
\layout Section
AGU aldizkariak (aguplus)
\layout Standard
Idazlea:
\noun on
Martin Vermeer
\layout Subsection
Azalpena
\layout Standard
Diseinu fitxategi hauek American Geophysical Society-ko aldizkari batzuena
dira.
Hau erabiltzeko bai AGU-ko klase fitxategiak bai
\family typewriter
AGUplus
\family default
instalatuta eduki behar dituzu (
\begin_inset LatexCommand \url{ftp://ftp.agu.org/journals/latex/journals}
\end_inset
gunetik jeitsi ahal dituzu).
\layout Subsection
Estilo berriak
\layout Standard
\family sans
Paragrafoa
\family default
eta
\family sans
Paragrafoa*
\family default
berriro definitu dira.
LyX-eko interfaze grafikoan oraindik horrela deitzen zaie, baina beraien
LaTeX-eko baliokideak (AGU klaseetan)
\family sans
Azpiazpiazpiatala
\family default
eta
\family sans
Azpiazpiazpiatala*
\family default
dira.
\layout Standard
Berriro definitu diren estilo berriak hauek dira:
\family sans
Ezker-goiburukoa
\family default
(Left_Header),
\family sans
Eskuin-oiburukoa
\family default
(Right_Header),
\family sans
Jasoa
\family default
(Received),
\family sans
Berraztertua
\family default
(Revised),
\family sans
Onartua
\family default
(Accepted),
\family sans
CCC
\family default
,
\family sans
PaperId
\family default
,
\family sans
Egile-helbidea
\family default
(AuthorAddr),
\family sans
SlugComment
\family default
.
Hauek idazki gehienen atributuak dira, eta AGU klasearen dokumentazioan
aipatzen dira.
\layout Standard
Ummmm...
Uste dut oraindik hau ez daukadala osatua.
\layout Subsection
Mugikor berriak
\layout Standard
\family sans
Planotable
\family default
eta
\family sans
Plate
\family default
.
Baita ere
\family sans
Taula_epigrafea
\family default
(Table_Caption) berri bat daukagu.
\layout Subsection
Onartutako aldizkariak
\layout Itemize
\emph on
Journal of Geophysical Research
\emph default
:
\family typewriter
jgrga.layout
\family default
---
\noun on
Martin Vermeer
\layout Standard
Gehitu zurea, ez da horren zaila! Ikus
\family typewriter
jgrga.layout
\family default
eta
\family typewriter
aguplus.inc
\family default
adibide gisa.
\layout Subsection
Akatsak eta gogoratu beharrekoak
\layout Standard
Diseinu berri hauekin lan egiterakoan, gogoratu dokumentu berri batean egin
beharrekoak zein diren:
\layout Standard
1.
Kendu babel.
Horretarako, joan
\family sans
Hobespenak
\family default
(
\family sans
Editatu
\family default
menutik) leihora.
AGUrentzako artikuluak beti ingelesez izaten dira.
Beraz, ez hautatu beste hizkuntzarik.
\layout Standard
2.
Sartu jgrga dokumentuaren
\family sans
Dokumentu-ezarpenak
\family default
leihoko
\family sans
Aukerak
\family default
eremuan.
\layout Standard
3.
Ziurtatu
\family typewriter
agu.bst
\family default
bibliografia estiloa erabiltzen ari zarela, BibTeX-eko bigarren eremuan
sartu agu.
Estilo estandarretako inork ezin du egin.
\layout Section
EGS aldizkariak (egs)
\layout Standard
Idazlea:
\noun on
Martin Vermeer
\layout Subsection
Azalpena
\layout Standard
Diseinu hau European Geophysical Society-ko aldizkarientzako da.
Eskatzen duen
\family typewriter
egs.cls
\family default
fitxategia EGS
\begin_inset LatexCommand \url{www.copernicus.org}
\end_inset
gunetik eskura daiteke.
\layout Subsection
Estilo berriak
\layout Standard
\family sans
Eskuin-helbidea
\family default
(Right_address),
\family sans
LaTeX_Titulua
\family default
(LaTeX_Title),
\family sans
Afiliazio
\family default
(Affil),
\family sans
Aldizkaria
\family default
(Journal),
\family sans
mszenbakia
\family default
(msnumber),
\family sans
LehenEgilea
\family default
(FirstAuthor),
\family sans
Jasoa
\family default
(Received),
\family sans
Onartua
\family default
(Accepted),
\family sans
Desplazamendua
\family default
(Offsets).
Uneko diseinu fitxategia, zoritxarrez, ez da batere modularra, eta onura
lortuko luke
\family typewriter
std*.inc
\family default
motako fitxategi batzuk erabiliz gero.
\layout Section
Gardenkiak (edo SliTeX)
\begin_inset LatexCommand \label{atal:slitex}
\end_inset
\layout Standard
Idazlea:
\noun on
John Weiss
\layout Subsection
Sarrera
\layout Standard
Atal honek proiektoreekin aurkezpenak egiteko LyX nola erabiltzen den azaltzen
du, gardenkiak sortzeko alegia.
Hau egiteko bi dokumentu-klase daude:
\family sans
gardenkia
\family default
klasea (slides) eta
\family sans
FoilTeX
\family default
gardenki-klasea.
Atal honek lehenbizikoa argitzen du.
\layout Standard
Berriro esango dut, ozen eta garbi, gaizki ez dadin ulertu:
\layout Standard
\added_space_top bigskip \added_space_bottom bigskip \align center
\size large
Atal honek
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
\family sans
slides (default)
\family default
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
\emph on
bakarrik
\emph default
deskribatzen du.
\layout Standard
"slides (FoilTeX)" buruzko dokumentuazioaren bila bazalbiltza, ikus
\begin_inset LatexCommand \ref{atal:foiltex}
\end_inset
\SpecialChar ~
atala.
\family sans
Foils
\family default
klasea ("slides (FoilTeX)" ) gaur egun, atal honetan dokumentatzen den,
slides klasea baino zerbait hobeagoa da
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
\SpecialChar \ldots{}
edo hainbat aldiz errepikatu dut honen alde eginez.
Inoiz erabili ez dudanez, ez dakit aldarrikapen hau egia al den edo ez.
\end_inset
.
\layout Standard
Klase hau
\noun on
SliTeX
\noun default
pakete zaharrean oinarritutako hobekuntza bat da, LaTeX2e-entzako prestatuta.
LaTeX2e banaketa bakoitzak klase hau (hemendik aurrera
\family sans
"slides"
\family default
bezala deituko diot) edukitzen duenez,zure sisteman derrigorrez eduki beharko
duzu.
Arestian aipatu dudanez, badaude beste klase batzuk,
\family sans
foils
\family default
bezalakoak, gardenkiak sortzen dituztenak, eta agian lan hobea egiten dutenak.
Hala ere, badaude
\family sans
slides
\family default
klaseak egin ditzakeen gauza batzuk, besteek ezin dituztenak egin.
Jarraitu irakurtzen!
\layout Subsection
Lanean hastea
\begin_inset LatexCommand \label{atal:gardenkonfig}
\end_inset
\layout Standard
Argi dago dokumentu-klase hau erabiltzeko
\family sans
Dokumentu-ezarpenak
\family default
leihoan "slides (default)" hautatu behar duzula.
Klase honi buruz jakitea komeni zaizkizun gauza batzuk daude:
\layout Itemize
Alferrik ibiliko zara
\family sans
Dokumentu-ezarpenak
\family default
leihoan
\family sans
Aldeak
\family default
eta
\family sans
Zutabeak
\family default
aukera aldatzen, inola ere ez baitaude
\family sans
slides
\family default
klasean onartuta.
\layout Itemize
\family sans
Dokumentu-ezarpenak
\family default
leihoan
\family sans
Orri-estiloa
\family default
aukerak jokaera ezberdina dauka klase honentzako.
Ondoren, dauden aukerak eta zer egiten duten zerrendatzen dira:
\begin_deeper
\layout Description
plain: azken irteerako dokumentuan orrialdeak zenbatuta agertzen dira, azpiko
eskuineko ertzean.
\layout Description
headings: plain antzera, sartzen dituzun denboraren markatzaileak inprimatzen
ditu.
Hau lehenetsitako estiloa da.
\layout Description
empty: irteerako dokumentuan ez dira orrialdeen zenbakirik, denbora markatzailer
ik edo lerrokadura markatzailerik inprimatzen.
\end_deeper
\layout Itemize
\family sans
slides
\family default
klaseak aukera osagarri bat dauka:
\family typewriter
clock
\family default
.
Hori erabiltzeko
\family typewriter
"clock"
\family default
sartu
\family sans
Dokumentu-ezarpenak
\family default
leihoko
\family sans
Aukerak
\family default
eremuan.
\layout Standard
Aukera hau erabiliz Ohar inguruneetan denbora markatzaileak gehi ditzakezu.
Xehetasun gehiagorako ikus
\begin_inset LatexCommand \ref{atal:gardenOhar}
\end_inset
\SpecialChar ~
atala.
\layout Standard
Dokumentu batek automatikoki slides klasea erabil dezan, "
\family typewriter
slides.lyx
\family default
" txantiloitik sortzea aholkatzen dizut: hautatu
\family sans
\bar under
F
\bar default
itxategia\SpecialChar \menuseparator
Berria\SpecialChar ~
(
\bar under
t
\bar default
xantiloitik)
\family default
menua.
Txantiloi honek klase honetan erabiltzen diren paragrafo-ingurune berezi
batzuen adibideak ditu.
\layout Subsection
Paragrafoen inguruneak
\layout Subsubsection
Onartutako inguruneak
\layout Standard
Gardenkia sortzerakoan ohartuko zara beste letra-tipo eta tamaina bat erabiltzen
duela:
\family sans
Sans\SpecialChar ~
Serif
\family default
letra-tipoko "Handiena" tamainaren baliokidea izanik.
Irteeran erabiltzen dena da.
Har ezazu hori "eredu bisuala" bezala, gardenki batekin lanean ari zarela
gogoratzeko.
Irteerako gardenkiak letra-tamaina handiagoa erabiltzen du, eta beraz,
leku gutxiago daukazu.
Noski, pantailan agertzen den lehenetsitako letra-tipo handiena ez da WYSIWYG,
gauzak oroitzeko bakarrik erabiltzen da.
\layout Standard
Nabarmena den beste gauza bat zer da: paragrafoen inguruneak alda ditzakezula.
Beste dokumentu-klase batzuetan ikusi izan dituzun ingurune asko ez dira
zerrendatzen.
Beste bost berri daude.
\family sans
Slides
\family default
klaseak zenbait paragrafo-ingurune bakarrik onartzen dituelako da:
\layout Standard
\begin_inset ERT
status Collapsed
\layout Standard
\backslash
begin{multicols}{2}
\end_inset
\layout Itemize
\family sans
Estandarra
\layout Itemize
\family sans
Elementua
\layout Itemize
\family sans
Zenbatua
\layout Itemize
\family sans
Azalpena
\layout Itemize
\family sans
Zerrenda
\layout Itemize
\family sans
Zitazioa
\layout Itemize
\family sans
Zita
\layout Itemize
\family sans
Bertsoa
\layout Itemize
\family sans
Epigrafea
\layout Itemize
\family sans
LyX-kodea
\layout Itemize
\family sans
Iruzkina
\layout Standard
\begin_inset ERT
status Collapsed
\layout Standard
\backslash
end{multicols}
\end_inset
\layout Standard
Bestelako ohiko inguruneak, ataleko izenburuen inguruneak barne, ez dira
\family sans
slides
\family default
klasean erabiltzen.
\layout Standard
Horretaz gain, hauek dira dauden ingurune berriak:
\layout Standard
\begin_inset ERT
status Collapsed
\layout Standard
\backslash
begin{multicols}{2}
\end_inset
\layout Itemize
\family sans
Gardenkia
\layout Itemize
\family sans
Gainjarria
\layout Itemize
\family sans
Ohar
\layout Itemize
\family sans
TestuIkuskaitza
\layout Itemize
\family sans
TestuIkuskorra
\layout Standard
\begin_inset ERT
status Collapsed
\layout Standard
\backslash
end{multicols}
\end_inset
\layout Standard
Bost ingurune hauek LyX-en berezitasuna dela-eta "bitxikeri" motakoak dira.
LyX-ek ez dizu uzten paragrafo bat beste paragrafo huts baten barruan habiaratz
en.
Hori dotore eta sofistikatua da, baina gardenki bat hasteko derrigorrez
testu batekin hasi beharko zatekeen.
\emph on
Arazo
\emph default
hau kudeatzeko, "LaTeX-en sorginkeria" landu dut.
\layout Subsubsection
Ingurune berrien bitxikeriak
\begin_inset LatexCommand \label{atal:gardenkBitxi}
\end_inset
\layout Standard
Uneko LyX-en murriztapenak direla eta, bost ingurune berri hauek nahiko
bitxak dira.
Esan bezala, LyX-ek ingurune bat beste ingurune batekin hastea galarazten
du.
Hori lortzeko
\family sans
Gardenkia
\family default
ingurunea ez da paragrafo-ingurune bat.
\layout Standard
\family sans
Gardenkia
\family default
,
\family sans
Gainjarria
\family default
eta
\family sans
Ohar
\family default
elementuak "sasi-inguruneak" direla suposatu.
Horiek ataleko izenburuaren edo
\family sans
Kapitulua
\family default
ren antzeko itxura dute, baina egitan paragrafo-ingurune bat hasten dute
(eta beharrezkoa izanez gero, aurrekoa itxi ere bai).
Era berean,
\family sans
TestuIkuskaitza
\family default
eta
\family sans
TestuIkuskorra
\family default
"sasi-inguruneak" bezala hartu behar dituzu.
\layout Standard
Bost ingurune horien ezaugarri orokorra da etiketa nahiko luzea dutela.
Etiketa honi jarraitzen dion testuak (era arruntean esanda, paragrafo-ingurunee
n edukia) garrantzirik ez du
\family sans
Gardenkia
\family default
,
\family sans
Gainjarria
\family default
,
\family sans
Ohar
\family default
,
\family sans
TestuIkuskaitza
\family default
eta
\family sans
TestuIkuskorra
\family default
inguruneetzat.
LyX-ek ezikusi egiten die.
Izan ere, bost ingurune horiek hutsik utz ditzakezu.
\layout Standard
Nahiz eta etiketa luze samar horien ondoren testua eduki beharrik ez izan,
litekeena da xede hori izatea.
Hau
\family sans
Gardenkia
\family default
inguruneko azalpen labur bat da, adibidez.
Egoera horretan, sartu zure azalpenari buruzko iruzkina eta
\family sans
Lerro-itzulera
\family default
sakatu, ohi den bezala.
\layout Standard
Bestalde, azalpeneko testua idatzi nahi ez baduzu, LyX-eko beste bitxikeri
bat hauta dezakezu.
LyX-ek ez dizu paragrafo-ingurune berri bat hasten utziko baldin eta aurrekoan
ez baduzu zerbait idazten.
Horretarako, hau egin:
\layout Itemize
Hasi testua sartzen:
\family sans
Gardenkia
\family default
,
\family sans
Gainjarria
\family default
,
\family sans
Ohar
\family default
,
\family sans
TestuIkuskaitza
\family default
eta
\family sans
TestuIkuskorra
\family default
inguruneei jarraituz.
\layout Itemize
Orain kokatu kurtsorea paragrafo horren hasieran.
\layout Itemize
Ondoren, sakatu
\family sans
Lerro-itzulera
\family default
.
\layout Itemize
Azkenik, aldatu paragrafo berri huts hau
\family sans
Gardenkia
\family default
,
\family sans
Gainjarria
\family default
,
\family sans
Ohar
\family default
,
\family sans
TestuIkuskaitza
\family default
edo
\family sans
TestuIkuskorra
\family default
ingurunera.
\layout Standard
LyX-en etorkizuneko bertsioetan, zorionez, bitxikeria horiek konpontzeko
ahaleginak egingo dira\SpecialChar \ldots{}
\layout Subsection
Gardenkia, Gainjarria eta Ohar-ekin aurkezpena egitea
\layout Subsubsection
Gardenkia ingurunea erabiltzea
\layout Standard
Atal honek aurkezpen bat nola egiten den erakutsiko dizulakoan bazaude,
oker zaude.
Atal honetan, aurkezpen baten materialak prestatzeko slides klaseak nola
lagun diezazukeen azalduko da.
Edukiak betetzea zure esku dago, LyX-en izaera baita.
\layout Standard
\family sans
Gardenkia
\family default
ingurunea aukeratzeak (
\begin_inset LatexCommand \ref{atal:gardenkBitxi}
\end_inset
\SpecialChar ~
atalean azaldu den moduan) LyX-i gardenki berri bat hasteko esaten dio.
Sasi-ingurune honen etiketa urdin koloreko "ASCII marra" bat da, eta jarraian
"NewSlide" izena agertzen da.
Etiketa honen ondoren doan testu edo paragrafo-ingurune guztia gardenki
berrian joango da.
Bai erraza!
\layout Standard
Ziur asko, gardenkiak izango dira orrialde bakoitza ixtera derrigortzen
duen klase bakarra (hau
\family sans
Paragrafo
\family default
diseinua leihoan zehatz dezakezu).
Izan ere, gardenki baten edukia sartutakoan nahiko duzu orria amaitzea,
ez? Gardenki batean, fisikoki sartzen diren testuak baino testu gehiago
sartzen baduzu, soberan dagoen testua gardenki berri batera bidaliko da.
Ez dut hau egitea aholkatzen, zeren eta soberakoa dagoen orria ez baitago
zenbatuta.
Gainera, neurriz gainezka dagoen Gardenkia laguntzeko jarri dezakezun
\family sans
Gainjarria
\family default
ingurunearekin oztopatzen da.
\layout Standard
\family sans
Gainjarria
\family default
eta
\family sans
Ohar
\family default
inguruneak
\family sans
Gardenkiaren
\family default
antzera lantzen dira.
Bi horiek "ASCII marra" sortzen dute, "NewOverlay:" eta "NewNote:" izeneko
etiketekin, hurrenez hurren.
Urdina izan beharrean, arrosa kolorea erabiltzen dute, eta "ASCII marrak"
itxura ezberdina dauka, bai estiloan bai luzeran.
Hirukoteko bakoitzaren letra-tipoa ere elkarrengatik bereizten da.
\layout Standard
\family sans
Gardenkia
\family default
batekin,
\family sans
Ohar
\family default
-ren eta
\family sans
Gainjarria
\family default
-ren edukia gardenki baten edo paperaren tamaina fisikoa gainditzen badute,
gainezka egiten duen testu-zatia orri berri batean ezarriko da.
Berriro diot, hori saihesten ahalegindu zaitez.
Horrek
\family sans
Ohar
\family default
-ren eta
\family sans
Gainjarria
\family default
-ren xedea izurra dezake.
\layout Subsubsection
Gardenkiarekin Gainjarria erabiltzea
\layout Standard
\family sans
Gainjarria
\family default
baten atzean dagoen kontzeptua honako hau da: gardenki bat beste gardenki
baten gainean jartzea.
Agian
\family sans
Gardenkia
\family default
nagusian irudi bat aurkeztea nahiago duzu dagokion testua agertu aurretik.
Hori burutzeko bide bat da zinta itsaskor batekin kartulina beltz bat geroago
gardenkiaren aurkezpenean nahi duzun zatiaren gainean ipintzea.
Metodo honek, ordea, huts egiten du grafiko bat beste baten gainean jarri
nahi duzunean, adibidez.
Orduan, hitz egiten ari zaren bitartean, kartulina hori kendu eta bi grafikoak
elkarrekiko lerrokatzeko
\family sans
Gardenkiak
\family default
gainjartzen arituko zara.
\family sans
Gainjarria
\family default
ingurunea bi kasuetan erabiltzea askoz errazagoa da.
Gainjarri bakoitzak bere gurasoaren orri-zenbakia jasotzen du, "
\family typewriter
-a
\family default
" bat erantsita
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
Antza denez, hainbat
\family sans
Gainjarriek
\family default
bere
\family sans
Gardenki
\family default
gurasoaren orri-zenbakietan "
\family typewriter
-a
\family default
", "
\family typewriter
-b
\family default
", "
\family typewriter
-c
\family default
", e.a.
erantsita edukiko dute.
\end_inset
.
Garbi dago
\family sans
Gardenki
\family default
eta
\family sans
Gainjarrien
\family default
edukiak gardenki fisiko bakarrean jartzea nahiko dituzula.
Baliteke zuk
\family sans
Gainjarri
\family default
bat
\family sans
Gardenki
\family default
baten zati bezala hartzea.
Noski, LyX-en slides klaseak jarraibide bisuala eskaintzen du:
\family sans
Gainjarria
\family default
hasten den etiketa
\family sans
Gardenkia
\family default
ingurunearen baino motzagoa da.
Azkenik, inprimatzeko irteera sortzen duzunean, bai
\family sans
Gainjarria
\family default
orrietako bai
\family sans
Gardenkia
\family default
orrietako ertz guztietan lerrokatzeko markak aurkituko dituzu.
Bi gardenki fisikoak elkarrekiko zentratzen lagunduko dizute.
\layout Standard
Bi gardenki gainjartzearen arazorik handiena bien edukiak zentratzean datza.
Zenbateko tartea utzi behar duzu bigarren gardenkiaren grafikoarentzako?
Edo okerrago, zer gertatzen da bigarren gardenkian grafiko bat eta sententzia
(testua) eduki nahi badituzu, baina gardenki nagusiko testuak bien artean
agertu behar badu? Nahi baduzu tamaina egokiko tarte bertikala sartzen
saia zaitezke.
Biderik egokiena, ordea,
\family sans
TestuIkuskaitza
\family default
eta
\family sans
TestuIkuskorra
\family default
erabiltzea da.
\layout Standard
Beraien izenek dioten bezala,
\family sans
TestuIkuskaitza
\family default
eta
\family sans
TestuIkuskorra
\family default
bi paragrafo-inguruneko komandoak dira, eta ondorioz testua ikustezina
eta ikuskor jartzen dute, hurrenez hurren.
\begin_inset LatexCommand \ref{atal:gardenkBitxi}
\end_inset
\SpecialChar ~
ataleko oharra: nola nahi ere, bi ingurune horien
\emph on
barruan
\emph default
ezer ez jarri.
\layout Standard
\family sans
TestuIkuskaitza
\family default
sortzen duzunean, berak orrialdean erdira lerrokatutako urdin-argia koloreko
etiketa ("<Invisible Text Follows>") txertatzen du.
Etiketa honi jarraitzen dioten paragrafoek
\family sans
Gardenkia
\family default
zatian (edo
\family sans
Gainjarrian
\family default
, berdin dio) egon beharko luketena, eta tarte hutsez ordezkatzen dira.
Hau da, gardenki nagusian
\family sans
TestuIkuskaitza
\family default
-ko testua ez da agertuko, eta
\family sans
Gainjarria
\family default
gardenkian, ordea, agertuko dira.
\layout Standard
\family sans
TestuIkuskorra
\family default
sortzen duzunean berak orrialdean erdira lerrokatutako berde-argia koloreko
etiketa ("<Visible Text Follows>") txertatzen du.
Etiketa horri jarraitzen dioten paragrafoak jokaera normala dute, hots,
gardenki nagusian
\family sans
TestuIkuskorre
\family default
-ko testua agertuko da, baina ez
\family sans
Gainjarria
\family default
gardenkian.
\family sans
Gainjarria
\family default
orrian agertzeko, gainjarri horretan
\family sans
TestuIkuskorra
\family default
inguruneko testua idatzi beharko duzu.
Hori guztia azaltzea batere erraza ez denez, egokiena Tomas Deunaren bidea
jarraitzea da: ikusi ondoren sinetsiko dut.
Beraz, ireki ezazu
\family typewriter
slides.lyx
\family default
txantiloia eta DVI aurrebista ireki.
Mirarietan sinisten hasiko zara! .
\layout Standard
Jakin ezazu
\family sans
Gardenkia
\family default
,
\family sans
Gainjarria
\family default
edo
\family sans
Ohar
\family default
berri baten hasierak
\family sans
TestuIkuskaitz
\family default
bat desgaitzen duela automatikoki.
Hori dela eta,
\family sans
Gardenki
\family default
baten amaieran ez daukazu
\family sans
TestuIkuskorra
\family default
erabili beharrik.
\layout Standard
Oraingoz, gardenkiak elkarren gainean sortzeko
\family sans
TestuIkuskaitza
\family default
eta
\family sans
TestuIkuskorra
\family default
\family sans
Gardenkia
\family default
eta
\family sans
Gainjarrian
\family default
nola erabili garbi gelditu da:
\layout Enumerate
Sortu
\family sans
Gardenki
\family default
bat, bertan agertu behar duen guztiarekin, gardenki nagusian edo
\family sans
Gainjarri
\family default
batean.
\layout Enumerate
\family sans
Gainjarri
\family default
batean agertu behar duen irudi edo paragrafo bakoitzaren aurretik txertatu
\family sans
TestuIkuskaitza
\family default
ingurunea.
Beharrezkoa bada, txertatu
\family sans
TestuIkuskorra
\family default
ingurunea
\family sans
Gainjarria
\family default
-ren ondoren (testuentzako soilik).
\layout Enumerate
Hasi
\family sans
Gainjarri
\family default
bat
\family sans
Gardenki
\family default
bati zuzenean jarraituz.
\layout Enumerate
Kopiatu
\family sans
Gardenkia
\family default
ren edukia
\family sans
Gainjarrian
\family default
.
\layout Enumerate
Gainjarrian, aldatu
\family sans
TestuIkuskaitza
\family default
guztiak
\family sans
TestuIkuskorra
\family default
ingurunera, eta alderantziz.
\layout Standard
Hori da guztia.
Sortu berri duzu
\family sans
Gainjarri
\family default
bat.
\layout Standard
Arazo bat dago LyX-eko slides klasea diseinatzeko modu honekin: ezin duzu
paragrafo baten erdiko testua ikuskaitz bihurtu, ezta ere ikuskaitza den
paragrafo baten erdiko testua berriro ikuskor bihurtu.
Hori lantzeko, LaTeX kode batzuk erabili beharko dituzu
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
Hauek dira komando interesgarriak:
\layout Itemize
\family typewriter
{
\backslash
invisible \SpecialChar \ldots{}
}
\layout Itemize
\family typewriter
{
\backslash
visible \SpecialChar \ldots{}
}
\layout Standard
\SpecialChar \ldots{}
eta TeX bezala (ERT) markatu behar dira.
"Ikusgarritasuna" aldatzea nahi duzun testuak kortxete artean joan behar
du (eta
\family typewriter
\backslash
invisible
\family default
edo
\family typewriter
\backslash
visible
\family default
komandoen ondoren).
Ez badakizu TeX gisa nola markatzen diren, ikus dagokion atala Erabiltzailearen
Gidan.
\end_inset
.
\layout Subsubsection
Gardenkiarekin Ohar erabiltzea
\begin_inset LatexCommand \label{atal:gardenOhar}
\end_inset
\layout Standard
Gainjarri baten antzera,
\family sans
Ohar
\family default
bat gurasoa duen
\family sans
Gardenki
\family default
batekin elkartzen da.
Hemen ere, LyX-en
\family sans
slides
\family default
klaseak jarraibide bisuala ematen du.
\family sans
Ohar
\family default
baten etiketa, arrosa kolorekoa,
\family sans
Gardenkia
\family default
rena baino motzagoa da (baina
\family sans
Gainjarri
\family default
baten baino luzeagoa).
Gainera, inprimatutako
\family sans
Ohar
\family default
rak bere
\family sans
Gardenki
\family default
gurasoaren orri zenbakia dauka,
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
\family typewriter
-
\family default
1
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
,
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
\family typewriter
-
\family default
2
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
,
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
\family typewriter
-
\family default
3
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
e.a.\SpecialChar ~
gisa erantsita.
\family sans
Gardenki
\family default
batekin hainbat
\family sans
Ohar
\family default
eduki ditzakezu, eta badaiteke ohar luzeak zatitu nahi izatea, orri bakun
batean jartzeko.
\layout Standard
Ohar baten xedea nahiko garbia da: gardenkiari buruz mintzatzea, nahi duzunaren
informazio osagarria edukitzen du.
Gardenki baten oroigarrietarako orri bezala ere erabil daiteke.
Azken kasuan, denbora-markak erabiltzea nahi izango duzu.
Une honetan, LyX-eko slides klaseak ez dauka denbora marken euskarririk.
Horretarako, erabili LaTeX kodea.
\layout Standard
Denbora-markak erabiltzeko,
\family typewriter
"clock"
\family default
aukera osagarria zehaztu behar duzu (
\begin_inset LatexCommand \ref{atal:gardenkonfig}
\end_inset
\SpecialChar ~
atala ikusi).
Aukera honek denbora markak gaitzen ditu, eta sortzen duzun
\family sans
Ohar
\family default
bakoitzaren azpi-ezkerreko ertzean agertzen da.
Denbora markatzailean zer agertu behar duen ezartzeko, erabili LaTeX-eko
"
\family typewriter
\backslash
settime{}
\family default
" eta "
\family typewriter
\backslash
addtime{}
\family default
" komandoak.
Bi komandoetako argumentua segundotan neurtzen dira.
"
\family typewriter
\backslash
settime{}
\family default
" komandoak emandako ordu batekin jartzen du denbora-marka.
"
\family typewriter
\backslash
addtime{}
\family default
" komandoak denbora-marka zenbatzaile batekin gehitzen du, zeuk ezartzen
duzu zenbatzaile hori.
Denbora markak eta
\family sans
Ohar
\family default
rak erabiltzean, zeure buruari gogorarazten diozu
\family sans
Gardenki
\family default
bakoitzean hitz egin dezakezun denbora.
\layout Standard
Azken ezaugarri bat azaldu behar dugu.
Askotan,
\family sans
Gardenki
\family default
eta
\family sans
Gainjarri
\family default
guztiak paper gardenetan inprimatzea nahiko duzu, eta
\family sans
Ohar
\family default
rak berriz paper zurietan.
Hala ere,
\family sans
Ohar
\family default
batek
\family sans
Gardenki
\family default
gurasoari jarraitu behar dio.
Nork egingo du?
\layout Standard
Zorionez, badaude bi LaTeX komando zer inprimatzea nahi duzun hautatzeko.
Biak dokumentuaren hitzaurrean sartu behar dira.
"
\family typewriter
\backslash
onlyslides{
\backslash
slides}
\family default
" komandoarekin
\family sans
Gardenki
\family default
eta
\family sans
Gainjarriak
\family default
soilik inprimatuko dira.
"
\family typewriter
\backslash
onlynotes{
\backslash
notes}
\family default
" komandoarekin berriz
\family sans
Ohar
\family default
rak bakarrik inprimatuko dira.
\layout Description
\emph on
Oharra
\emph default
: egokiena da hasieratik bi komando horiek hitzaurrean sartzea, eta iruzkin
gisa uztea.
Ondoren, aurkezpen guztiaren aurrebista landu dezakezu.
Behin aurkezpena idaztea amaitzen duzunean, kendu bi komandoetariko bati
iruzkina egoera (inprimatu nahi duzuna hautatzeko).
Nire ohitura (zuretzako ere baliagarria izan daiteke): "
\family typewriter
\backslash
onlyslides{
\backslash
slides}
\family default
"-ri iruzkina egoera kendu eta inprimatuko den fitxategiaren izenari "
\family typewriter
*-garden.ps
\family default
" gehitzen diot.
Gero, aurreko komandoa berriro iruzkin egoeran jartzen dut eta beste komandoari
("
\family typewriter
\backslash
onlynotes{
\backslash
notes}
\family default
") iruzkin egoera kentzen diot.
Ondoren "
\family typewriter
*-ohar.ps
\family default
" fitxategian inprimatzen dut.
Hori egin ostean, bi fitxategiok inprimagailura bidaltzen ditut, dagokionari
gardenak edo zuriak diren paperak emanez.
\layout Standard
Bi komandoentzako ("
\family typewriter
\backslash
onlyslides{}
\family default
"eta "
\family typewriter
\backslash
onlynotes{}
\family default
") argumentuak eman ditzakezu.
Xehetasun gehiagorako, irakurri LaTeX liburu on bat.
\layout Subsection
Gardenkiaren txantiloia
\layout Standard
Baita ere, "
\family typewriter
slides.lyx
\family default
" izeneko txantiloia erabilgarri dago LyX-en, eta slides klasea erabiltzen
du.
Zure aurkezpena txantiloi honekin lantzeko, zoaz
\family sans
\bar under
F
\bar default
itxategia\SpecialChar \menuseparator
Berria\SpecialChar ~
(
\bar under
t
\bar default
xantiloitik)
\family default
menura.
LyX-en aurkezpen berriak
\family sans
Gardenkia
\family default
,
\family sans
Gainjarria
\family default
eta
\family sans
Ohar
\family default
hirukotearen adibideak edukiko ditu.
Horretaz gain
\family sans
Gardenkia
\family default
eta
\family sans
Gainjarriak
\family default
\family sans
TestuIkuskaitza
\family default
eta
\family sans
TestuIkuskorra
\family default
ren adibideekin datoz.
Azkenik, hitzaurreak ondorengoa edukiko du
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
\family typewriter
Uncomment to print out only slides and overlays
\family default
" esaldiak hau adierazten du:
\emph on
Kendu iruzkina (% ikurra) gardenki eta gainjarriak bakarrik inprimatzeko
\emph default
.
Iruzkina kenduta honela geldituko da:
\family typewriter
\backslash
onlyslides{
\backslash
slides}
\layout Standard
"
\family typewriter
Uncomment to print out only notes
\family default
" berriz beste hau:
\emph on
Kendu iruzkina oharrak bakarrik inprimatzeko
\emph default
.
Iruzkinik gabe honela geldituko da:
\backslash
\family typewriter
onlynotes{
\backslash
notes}
\end_inset
:
\layout LyX-Code
% Uncomment to print out only slides and overlays
\layout LyX-Code
%
\layout LyX-Code
%
\backslash
onlyslides{
\backslash
slides}
\newline
\layout LyX-Code
% Uncomment to print out only notes
\layout LyX-Code
%
\layout LyX-Code
%
\backslash
onlynotes{
\backslash
notes}
\layout Description
\emph on
Azken\SpecialChar ~
oharra
\emph default
: klase hau LaTeX2e "SliTeX emulation" klasea onartzeko garatu dut, LaTeX2e
barneko klasetariko bat.
Ez nik ez LyX Taldeko beste inork slides klase hau erabiltzera ez zaitugu
derrigortuko edo debekatuko, erabiltzaile bakoitzak erabakitzen baitu.
Erabiltzea nahi duenarentzako dago hemen.
Aurkezpenak egiteko badaude beste LaTeX2e klase batzuk,
\family sans
Foils
\family default
klasea (ikus
\begin_inset LatexCommand \ref{atal:foiltex}
\end_inset
\SpecialChar ~
atala) edo
\family typewriter
seminar
\family default
paketea (zenbait TeX banaketetan ageri da).
Azken hori ez da LyX-en onartzen
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
Agian zeregin hori har dezakezu\SpecialChar \ldots{}
\end_inset
.
Beste klase horiei buruzkorik ez dakit ezer.
Saiatu bestekin nolako aukerabidea eskaintzen duten ikusteko.
\layout Section
Foils (edo FoilTeX)
\begin_inset LatexCommand \label{atal:foiltex}
\end_inset
\layout Standard
Idazlea:
\family typewriter
Allan Rae
\layout Subsection
Sarrera
\layout Standard
Atal honetan proiektoreentzako aurkezpenak egiteko LyX nola erabili azaltzen
du.
Horretarako bi dokumentu-klase daude: lehenetsitako slides klasea eta
\family sans
FoilTeX
\family default
gardenki klasea.
Atal honek azkenengo klasea dokumentatzen du.
Hemendik aurrera,
\family sans
FoilTeX
\family default
dokumentu-klaseari
\family sans
foils
\family default
klasea deituko diot.
\layout Standard
Berriro esango dut, garbiago baina ez ozenago, ongi ulertuta gelditu dadin:
\layout Standard
\added_space_top bigskip \added_space_bottom bigskip \align center
\size large
Atal honek
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
\family sans
slides (FoilTeX)
\family default
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
klasea
\emph on
bakarrik
\emph default
deskribatzen
\emph on
\emph default
du
\emph on
.
\layout Standard
"slides (default)"-en dokumentazioaren bila bazabiltza, zoaz
\begin_inset LatexCommand \ref{atal:slitex}
\end_inset
\SpecialChar ~
atalera.
Zure sistemak ez badu
\family sans
foils
\family default
klasea (" slides (FoilTeX)") instalatuta, orduan baliteke slides klasea
erabili nahi izatea, nahiz eta foils bezain ona ez izan.
\layout Standard
Klase hau,
\family sans
foils
\family default
, LaTeX-eko
\family typewriter
foils.cls
\family default
fitxategiaren 2.1 bertsioarekin lan egiteko diseinatuta dago, orain LaTeX2e-reki
n bateratua dago.
\layout Subsection
Lanean hastea
\layout Standard
Ohikoa denez, dokumentu-klase hau erabiltzeko
\family sans
Dokumentu-ezarpenak
\family default
leihoan "
\family sans
slides (FoilTeX)
\family default
" hautatu behar duzu.
Leiho horretan ezagutzea komeni zaizun klase honi buruzko zenbait ezarpen
daude:
\layout Itemize
Ez aldatu (
\family sans
Dokumentu-ezarpenak
\family default
leihoan)
\family sans
Aldeak
\family default
eta
\family sans
Zutabeak
\family default
aukerak.
\family sans
foils
\family default
klaseak jaramonik ez baitie egingo.
\layout Itemize
Lehenetsitako letra-tamaina 20pt da; beste aukeretan 17pt, 25pt eta 30pt
erabiltzen dira.
\layout Itemize
Lehenetsitako letra-tipoa
\family sans
sans serif
\family default
da, matematikako ekuazioetan, ordea, ohiko letra-tipo erromatarra erabiltzen
du.
\layout Itemize
\family sans
FoilTeX
\family default
-ek A4 eta
\family sans
Gutuna
\family default
(Letter) paper-tamainen euskarria edukitzeaz gain, 35mm tamainako gardenkiekin
ere lan egin dezake.
Ez ditu A5, legala edo exekutiboa paper-tamainak onartzen.
\layout Itemize
Nazkatuko zara
\family sans
Mugikor
\family default
kokapenaren ezarpenak aldatzen, zeren eta edozein modutan baztertuak izango
baitira.
Mugikor guztiak testuan definitzen diren lekuan agertuko dira.
\layout Itemize
Klase honetan
\family sans
Orri-estiloak
\family default
bestelako jokaera bat zehazten du.
\family sans
FoilTeX
\family default
-ek orri-oinaren eta goiburukoaren gaitasun zabala eskaintzen du, erabiltzaileak
definitutako logoa barne.
Xehetasun gehiagorako ikus
\begin_inset LatexCommand \ref{atal:orriburuak}
\end_inset
\SpecialChar ~
atala.
Tituluaren orria dokumentuko beste orrien ezberdin lantzen da, eta
\emph on
beti
\emph default
zenbatu gabea da eta logotipoa (txertatzen bada bederen)
\emph on
beti
\emph default
orriaren behean erdira lerrokatuta doa.
Ondoren, dauden orrien estiloak eta zer egiten duten zerrendatzen da:
\begin_deeper
\layout Description
empty Irteerako dokumentuak ez du zenbatutako orririk, ezta ere goiburukorik
edo orri-oinik (oin-oharrak bai, noski!).
\layout Description
plain Irteerako orriak zenbatuta daude, orriaren behean eta erdira lerrokatuta.
Oin-oharrak ez diren izenbururik edo orri-oinarik ere ez dute.
\layout Description
foilheadings Orrien zenbakiak behe eta eskuineko ertzean doaz.
Goiburuko eta orri-oin gehigarriak ere bistaratzen dira.
Hau lehenetsitako estiloa da.
\layout Description
fancy Honek
\family sans
fancyheadings
\family default
paketea erabiltzeko sarbidea eskaintzen dizu.
\family sans
FoilTeX
\family default
-en egileak, ordea,
\family sans
FoilTeX
\family default
-ekin ez erabilzeko aholkatzen du, zenbait bateraezintasun gertatzen direlako.
\end_deeper
\layout Subsubsection
Aukera osagarriak
\layout Standard
Aukera hauek
\family sans
Dokumentu-ezarpenak
\family default
leihoko
\family sans
Aukerak
\family default
eremuan jar ditzakezu:
\layout Description
35mmSlide Honek orriaren diseinua 7.33 hatz x 11 hatz tamainuko paper-motarentzat
prestatzen du, eta 35mm motako gardenkiaren itxura-erlazio berdina du,
euskarri honekin lan egitea erraztuz.
\layout Description
headrule Tituluaren orrian izan ezik, beste orri guztietan marra horizontal
bat jartzen du goiburukoaren azpian.
\layout Description
footrule Titulu orrian izan ezik, beste orri guztietan marra horizontal
bat jartzen du orri-oinaren gainean.
\layout Description
dvips Hau automatikoki ezartzen da foils dokumentu berri bat sortzen den
bakoitzean.
Aukera honek
\family sans
FoilTeX
\family default
-i
\family typewriter
dvips
\family default
kontrolatzailea erabiltzeko esaten dio, horizontalki egon behar duten orriak
biratzeko.
\layout Description
landscape Orriaren dimentsioak aldatzen ditu horizontaleko orrientzat, baina
ez du biraketarik egiten.
Honela, aukera hau erabiltzen baduzu orri bakoitza biratzeko edo zure inprimaga
iluari orriak horizontalki emateko kanpoko programa bat erabili beharko
duzu.
Jabetu zaitez aukera honek
\family sans
Foilhead
\family default
eta
\family sans
Rotatefoilhead
\family default
inguruneen zeregina alderantzikatzen duela.
Ez kezkatu, azkenengo bi ingurune horiek hurrengo atalean argitzen dira.
\layout Description
leqno Ekuazioan zenbakiak ezkerrera lerrokatuak.
\layout Description
fleqn Ezkerrera lerrokatutako ekuazioak.
\layout Subsection
Onartutako inguruneak
\layout Standard
Beste klaseetan dauden ohiko ingurune gehienak foils klasean onartuta daude.
FoilTeX-ek hainbat ingurune gehiago eskaintzen ditu, eta LyX-ek beste pare
bat gehitzen dizkio.
Orain beste klaseekin partekatzen diren inguruneak zerrendatzen dira:
\layout Standard
\begin_inset ERT
status Inlined
\layout Standard
\backslash
begin{multicols}{2}
\end_inset
\layout Itemize
\family sans
Estandarra
\layout Itemize
\family sans
Elementua
\layout Itemize
\family sans
Zenbatua
\layout Itemize
\family sans
Azalpena
\layout Itemize
\family sans
Zerrenda
\layout Itemize
\family sans
LyX-kodea
\layout Itemize
\family sans
Bertsoa
\layout Itemize
\family sans
Zita
\layout Itemize
\family sans
Zitazioa
\layout Itemize
\family sans
Titulua
\layout Itemize
\family sans
Egilea
\layout Itemize
\family sans
Data
\layout Itemize
\family sans
Laburpena
\layout Itemize
\family sans
Bibliografia
\layout Itemize
\family sans
Helbidea
\layout Itemize
\family sans
Eskuin-Helbidea
\layout Itemize
\family sans
Epigrafea
\layout Itemize
\family sans
Iruzkina
\layout Standard
\begin_inset ERT
status Inlined
\layout Standard
\backslash
end{multicols}
\end_inset
\layout Standard
Hau da, atalen inguruneak izan ezik beste ingurune nagusi gehienak daude.
Gardenki mota hauek beraien barnean titulu eta gorputzak ataletan zatituta
dutenez, gardenki berriak hasteko
\family sans
FoilTeX
\family default
-ek komando berezi hauek eskaintzen ditu:
\layout Itemize
\family sans
Orriburua (Foilhead)
\layout Itemize
\family sans
BiratuOrriburua (Rotatefoilhead)
\layout Standard
LyX-ek ere moldatutako bi ingurune hauek eskaintzen ditu:
\layout Itemize
\family sans
OrriburuLaburra (ShortFoilhead)
\layout Itemize
\family sans
BiratuOrriburuLaburra (ShortRotatefoilhead)
\layout Standard
eta horien arteko ezberdintasunak hurrengo atalean argituko dira.
\layout Standard
Gardenkiak (edo diapositibak) burutazio edo teorema berriak aurkezteko ere
erabiltzen direnez, FoilTeX-ek aurkezpen dotoreak egiteko beste hauek eskaintze
n ditu:
\layout Standard
\begin_inset ERT
status Inlined
\layout Standard
\backslash
begin{multicols}{2}
\end_inset
\layout Itemize
\family sans
Teorema
\layout Itemize
\family sans
Lema
\layout Itemize
\family sans
Korolarioa
\layout Itemize
\family sans
Proposizioa
\layout Itemize
\family sans
Definizioa
\layout Itemize
\family sans
Frogapena
\layout Itemize
\family sans
Teorema*
\layout Itemize
\family sans
Lema*
\layout Itemize
\family sans
Korolarioa*
\layout Itemize
\family sans
Proposizioa*
\layout Itemize
\family sans
Definizioa*
\layout Standard
\begin_inset ERT
status Inlined
\layout Standard
\backslash
end{multicols}
\end_inset
\layout Standard
Izartxoak dituztenak zenbatutako inguruneak dira; izartxorik ez dutenak,
berriz, zenbatu gabekoak dira.
LyX-ek zerrendentzako beste bi ingurune gehitu ditu:
\layout Itemize
\family sans
ZerrendaMarka (TickList)
\layout Itemize
\family sans
ZerrendaGurutzea (CrossList)
\layout Standard
Horietaz gain,
\family sans
FoilTeX
\family default
-ek goiburukoaren eta orri-oinaren gaitasun ahaltsua ematen du, horiek dokumentu
ko edozein lekutan jar daitekeen arren, egokiena hitzaurrean ezartzea izango
litzateke.
Dokumentuan ezarpen hauek aldatu nahi badituzu, lekurik egokiena gardenkiaren
goian egotea da, adibidez, orriburuaren ondoren.
\layout Standard
Xede horretarako, estilo-komando hauek eskaintzen dira
\shape smallcaps
(Martin Vermeer
\shape default
):
\layout Standard
\begin_inset ERT
status Inlined
\layout Standard
\backslash
begin{multicols}{2}
\end_inset
\layout Itemize
\family sans
Nere\SpecialChar ~
Logora (My\SpecialChar ~
Logo)
\layout Itemize
\family sans
Murrizketa (Restriction)
\layout Itemize
\family sans
EskuinOrri-Oina (RightFooter)
\layout Itemize
\family sans
EskuinGoiburukoa (RightHeader)
\layout Itemize
\family sans
EzkerGoiburukoa (LeftHeader)
\begin_deeper
\layout Standard
\SpecialChar ~
\end_deeper
\layout Standard
\begin_inset ERT
status Inlined
\layout Standard
\backslash
end{multicols}
\end_inset
\layout Standard
FoilTeX-ek eskaintzen dituen beste komando batzuk zuzenean LyX-ek ez ditu
onartzen, baina zer egiten duten eta nola erabili
\begin_inset LatexCommand \ref{atal:foils-onargabeak}
\end_inset
\SpecialChar ~
atalean esango dizut.
\layout Subsection
Gardenki-multzoa sortzea
\layout Standard
Atal honetan gardenki-multzo bat sortzeko hainbat ingurune nola erabili
azaltzen da.
Gardenki-multzo baten adibidea ikusi nahi baduzu, hautatu
\family typewriter
Foils.lyx
\family default
fitxategia ((
\family sans
\bar under
F
\bar default
itxategia\SpecialChar \menuseparator
\bar under
I
\bar default
reki
\family default
menua aukeratu eta
\family sans
Adibideak
\family default
botoian klikatu).
\layout Subsubsection
Eman titulu-orri bat
\layout Standard
Beste klase batzuk
\family sans
Titulua
\family default
,
\family sans
Egilea
\family default
,
\family sans
Data
\family default
eta
\family sans
Laburpena
\family default
inguruneak eskaintzen dituzte;
\family sans
foils
\family default
-ek, ordea, bere kasa orri batean titulua sortzen du.
\family sans
Data
\family default
ingurunea uzten baduzu LaTeX-ek uneko data ordeztuko du (irteera birsortzen
duzun bakoitzean).
\layout Subsubsection
Hasi gardenki berri bat
\layout Standard
Arestian aipatu dudanez, gardenki batekin hasteko lau bide daude.
Gardenki bertikalentzako
\family sans
Orriburua
\family default
edo
\family sans
OrriburuLaburra
\family default
erabili beharko zenuke.
Bi ingurune horien arteko ezberdintasuna hau da: orriaren (orriburua) titulu
eta orriaren gorputzaren arteko tartea.
\layout Standard
Erabili
\family sans
BiratuOrriburua
\family default
eta
\family sans
BiratuOrriburuLaburra
\family default
inguruneak
\family sans
Gardenki
\family default
horizontalentzako.
Bi horien arteko ezberdintasuna orriburu eta gorputzaren arteko tartea
da.
Bi laburren bertsioek orriburu eta gorputzaren arteko tartea 0.5 hatz-etakoa
da.
\layout Standard
Gardenki horizontalekin dagoen arazo bakarra da
\family typewriter
dvips
\family default
kontrolatzailea erabili behar duzula, PostScript<70> motako irteera sortzeko,
bestela gardenkiak ez baitira biratuko.
Aukera dago eskatzen den
\family typewriter
dvips
\family default
kontrolatzailerik gabe gardenki horizontalak lortzeko, inprimagailuan paperak
albotaka sartuz ;-)
\layout Subsubsection
Teoremak, lemak, frogapenak eta bestelakoak
\layout Standard
LyX-eko akats ttipi bat dela medio, ezin dituzu antzeko bi ingurune horietarikor
ik bata bestearen ondoren erabili.
Zerbaitek banatu behar ditu.
Saiatzen bazara, aurreneko ingurunea hedatuko da, bi inguruneak bateratuta
egongo balira bezala.
Beraz, nola konpondu arazo hau? Aukerarik errazena da bi inguruneen artean
testuren bat txertatzea, edo bien artean LaTeX ingurune bat"%" duelarik
txertatzea (ikur horrek lerroaren atzetik datorrena iruzkina dela adierazten
du).
Honela LyX bi inguruneak bereiztera derrigortzen da, eta LaTeX irteera
egokia sortzen da.
Honen adibidea LyX banaketan dagoen adibide-fitxategia da.
Gogoratu, arazo hau baldin eta bi antzeko ingurune (teorema bezalakoak)
bata bestearen segidan jarriz gero gertatzen da.
\layout Subsubsection
Zerrendak
\layout Standard
Beste klaseetan onartuta dauden zerrenda ingurune gehienak eskuragarri edukitzea
z gain beste bi berri dituzu.
Berri horiek bakarrik azalduko ditut.
Beste zerrenda inguruneei buruzko informazioa jakiteko, irakurri
\emph on
Erabiltzailearen Gida
\emph default
.
\family sans
Elementua
\family default
ingurunea erabiltzea nahi baduzu, eta erabiltzen dituen buletak nola zehatz
ditzakezun jakiteko, irakurri arestiko
\begin_inset LatexCommand \ref{atal:bulet}
\end_inset
\SpecialChar ~
atala.
\layout Standard
Bi zerrenda berriak,
\family sans
ZerrendaMarka
\family default
eta
\family sans
ZerrendaGurutzea
\family default
, zereginen eta zer-ez-eginen edo ongi eta gaizki-ri buruzko zerrendak sortzeko
baliabideak dira, zerrendaren etiketeta bezala baieztapen marka bat edo
gurutze bat jartzeko erabiltzen dira.
Zerrenda horiek
\family sans
Elementua
\family default
ingurunearen ondorioak dira.
Hala ere, hauek paketea instalatuta edukitzea eskatzen dute.
\layout Subsubsection
Irudi eta taulak
\layout Standard
\family sans
FoilTeX
\family default
-ek berriro definitzen ditu taula eta irudi mugikorrak; hori dela eta, hauek
txertatzen diren lekuan agertuko dira inprimatutako bertsioan.
Izan ere, mugikor bateko kokalekuaren ezarpena aldatzen baduzu, jaramonik
ez dio egingo.
\layout Subsubsection
Orriaren goiburukoak eta orri-oinak
\begin_inset LatexCommand \label{atal:orriburuak}
\end_inset
\layout Standard
\family sans
Nire_Logoa
\family default
eta
\family sans
Murriztapena
\family default
orri-oinaren ezkerreko testu katea kontrolatzeko erabiltzen diren komandoak
dira.
Lehenbizikoak zure gardenkian logotipo grafiko bat txertatzeko aukera eskaintze
n dizu, lehenetsi gisa "-Typeset by FoilTex" jartzen baitu.
Bigarrenak, berriz, entzuleen sailkapena egiteko balio du, adib.\SpecialChar ~
Isilpekoa.
Lehenetsi gisa hutsik egoten da.
\layout Standard
Oroitzapenerako orriaren ertzak
\family sans
EskuinOrri-oina
\family default
(orriak zenbatzeko lehenetsia da),
\family sans
EskuinGoiburukoa
\family default
eta
\family sans
EzkerGoiburukoa
\family default
erabiliz bete ditzakezu.
\layout Subsection
FoilTeX-eko onartu gabeko funtzioak
\begin_inset LatexCommand \label{atal:foils-onargabeak}
\end_inset
\layout Standard
Ondoren aipatzen diren komandoak LaTeX ingurunean edo TeX eran (beste ingurune
batekin) ezarri behar izaten dira.
\layout Subsubsection
Luzerak
\layout Standard
Luzera guztiak
\family typewriter
\backslash
setlength{
\family default
\emph on
luzeraizena
\family typewriter
\emph default
}{
\family default
\emph on
luzeraberria
\family typewriter
\emph default
}
\family default
komandoarekin egokitzen dira.
luzeraizena aldatzeko, nahi duzun luzeraren izenarengatik ordeztu behar
da, eta luzeraberria luzeraren balio berria da.
Luzera guztien balioak hatzetan (
\family typewriter
in
\family default
), milimetrotan (
\family typewriter
mm
\family default
) edo puntuetan (
\family typewriter
pt
\family default
) edo beste dokumentu batetiko edo letra-tipoaren luzeroan oinarrituz (
\family typewriter
\backslash
textwidth
\family default
bezala) zehaztu behar dira.
\layout Standard
Gardenkiaren goiburuko eta gorputzaren arteko tartea aldatzeko aukera dago,
\family typewriter
\backslash
foilheadskip
\family default
-ekin luzera egokituz.
Adibidez, goiburuko guztiak beraien gorputzengandik 0,5 hatz gerturatzeko,
hitzaurrean ondorengo komandoa idatzi:
\family typewriter
\backslash
setlength{
\backslash
foilheadskip}{-0.5in}
\layout Standard
Mugikorren arteko tartea egokitzeko, ezarri honako luzera hauek:
\layout Labeling
\labelwidthstring 00.00.0000
\family typewriter
\backslash
abovefloatskip
\family default
Testu eta mugikorraren gainaren arteko tartea
\layout Labeling
\labelwidthstring 00.00.0000
\family typewriter
\backslash
abovecaptionskip
\family default
Mugikorra eta epigrafearen arteko tartea
\layout Labeling
\labelwidthstring 00.00.0000
\family typewriter
\backslash
belowcaptionskip
\family default
Epigrafea eta jarraitzen dion testuaren arteko tartea
\layout Labeling
\labelwidthstring 00.00.0000
\family typewriter
\backslash
captionwidth
\family default
Luzero hau egokituz epigrafeak inguruko testuen baino estuago jar ditzakezu.
Egokiena
\family typewriter
\backslash
textwidth
\family default
definitzea izan daiteke.
\layout Standard
Badaude hainbat tituluko orriekin zerikusia duten luzerak, titulu luzea
edo hainbat egile zerrendatzeko baliagarri aurkituko dituzunak:
\layout Labeling
\labelwidthstring 00.00.0000
\family typewriter
\backslash
abovetitleskip
\family sans
Goiburukoa
\family default
-k
\family sans
Titulua
\family default
-tik banatzeko tartea
\layout Labeling
\labelwidthstring 00.00.0000
\family typewriter
\backslash
titleauthorskip
\family default
\family sans
Titulua
\family default
eta
\family sans
Egilea
\family default
inguruneen artekoa
\layout Labeling
\labelwidthstring 00.00.0000
\family typewriter
\backslash
authorauthorskip
\family default
Hainbat
\family sans
Egile
\family default
-ren artekoa
\layout Labeling
\labelwidthstring 00.00.0000
\family typewriter
\backslash
authordateskip
\family default
\family sans
Egilea
\family default
eta
\family sans
Data
\family default
artekoa
\layout Labeling
\labelwidthstring 00.00.0000
\family typewriter
\backslash
dateabstractskip
\family default
\family sans
Data
\family default
eta
\family sans
Abstract
\family default
artekoa
\layout Standard
Aipatutako azken luzera komandoak zerrenda motako ingurune guztiei eragiten
die.
Zerrenda motako ingurune baten barruan
\family typewriter
\backslash
zerolistvertdimens
\family default
jartzen baduzu, zerrendako elementuen arteko tarte bertikala kendu egingo
dira.
Ohartu zaitez hau ez dela luzera bat, komando bat baizik, eta beraz ez
du behar
\family typewriter
\backslash
setlength
\family default
, arestian azaldu den bezala.
\layout Subsubsection
Goiburukoak eta orri-oinak
\layout Standard
\family typewriter
\backslash
LogoOn
\family default
eta
\family typewriter
\backslash
LogoOff
\family default
komandoek emandako orri batean
\family sans
Nere\SpecialChar ~
Logoa
\family default
noiz agertu behar duen, edo noiz ez, kontrolatzen dute.
Hitzaurrean
\family typewriter
\backslash
LogoOff
\family default
jartzen baduzu, gardenki batek berak ere ez du logotiporik edukiko.
Gardenki batean logorik ez baduzu nahi, gardenki horretako goiburuko baten
ondoren kokatu
\family typewriter
\backslash
LogoOff
\family default
zuzenean eta jarri zuzenean
\family typewriter
\backslash
LogoOn
\family default
hurrengo goiburukoaren ondoren.
\layout Standard
\family sans
fancy
\family default
orri-estiloa erabiltzea erabaki baduzu (
\family sans
Dokumentu-ezarpenak
\family default
leihoan), ziurrenik hitzaurrean
\family typewriter
\backslash
let
\backslash
headwidth
\backslash
textwidth
\family default
jarri beharko duzu, horrela gardenki horizontaletako goiburukoak eta orri-oinak
egokiro biratuko dira.
\family sans
fancyheadings
\family default
paketea eta
\family sans
foils
\family default
klasearen artean zenbait gatazka sortzen direlako gertatzen da.
\layout Section
Latex8 (IEEE jardunaldiko idazkiak)
\layout Standard
Idazlea:
\noun on
Allan Rae
\layout Subsection
Sarrera
\layout Standard
Klase hau IEEEk babesten (laguntzen) dituen jardunaldietara idazkiak bidaltzeko
prestatuta dago, beraien
\family sans
Egileen Tresna-jokoa
\family default
ren (Authors Kit) kopia bat eskuratzea aholkatzen dizut.
Tresna-joko horretan
\family typewriter
latex.sty
\family default
paketea eta dagokion bibliografia estiloko fitxategia barneratuta daude.
\family sans
Egileen Tresna-jokoa
\family default
k posta elektronikoz bidaltzen da, behin zure hasierako bidalketa onartua
izandakoan.
\family sans
Egileen Tresna-joko
\family default
an informazio erabilgarri ugari dago, murriztapenak nola formateatu eta
bestelakoak azalduz, eta suposatzen dut hori irakurri duzula, beraz ez
dut gehiago errepikatuko.
\layout Subsection
Lanean hastea
\layout Standard
(AR.
hau bete beharra dago)
\layout Subsection
Onartutako inguruneak
\layout Standard
\begin_inset ERT
status Collapsed
\layout Standard
\backslash
begin{multicols}{2}
\end_inset
\layout Itemize
\family sans
Estandarra
\layout Itemize
\family sans
Titulua
\layout Itemize
\family sans
Egilea
\layout Itemize
\family sans
Helb.elek.
(E-posta)
\layout Itemize
\family sans
Afiliazioa
\layout Itemize
\family sans
Laburpena
\layout Itemize
\family sans
Atala
\layout Itemize
\family sans
Azpiatala
\layout Itemize
\family sans
Kapitulua
\layout Standard
\begin_inset ERT
status Collapsed
\layout Standard
\backslash
end{multicols}
\end_inset
\layout Subsection
Pantaila eta paperaren arteko ezberdintasunak
\layout Standard
Ezberdintasun arin batzuk daude itxura nagusian aurkezpeneko atalen zenbatzailee
kin.
Pantailan ataleko zenbakiaren puntuen aztarnak galdu egiten dira, baina
irteerako bertsioan agertzen dira.
Beraz, ez zaitez kezkatu.
\layout Section
Hollywood (Hollywood gidoi berezia)
\layout Standard
Idazlea:
\noun on
Garst Reese
\layout Subsection
Sarrera
\layout Standard
Hollywood gidoiaren egitura bat lortzea "iraganeko erritual" bat da.
Irakurleak edukian zentratzeko eta aktoreek era eroso eta ezagun batean
irakurtzeko diseinatuta dago.
Gidoiaren orri bakoitzak pelikulako minutu bati dagokio (gutxi gorabehera).
Gidoiak pantailan ikusi edo entzungo duzunik ez dago.
Letra-tipoa 12pt tamainako courier mota erabiltzen da.
Ez dago letra etzanik.
\layout Subsection
Arazo bereziak
\layout Standard
Hizlarien lerroak INOIZ ere ez dira sententziaren erdian eteten.
Hizlari baten lerroak orri-jauzi baten ondoren jarraitzen badu, errepikatu
\family sans
Hizlaria
\family default
(Speaker) titulua "(Cont-d)" edo ("Jarraitzen du") batekin.
\layout Subsection
Ezaugarri bereziak
\layout Standard
Txertatu
\family sans
Hizlarien
\family default
izenak etiketa bezala, gero izena txertatzeko etiketari dagokion erreferentzia
gurutzatua erabili.
Erreferentzia gurutzatuaren elkarrizketa-koadroak uneko antzezleen zerrenda
erakutsiko dizu.
Hau historioaren kontaketan hizlariaren izena sartzeko ere erabil dezakezu.
\layout Subsection
Paper tamaina eta marjinak
\layout Standard
US\SpecialChar ~
gutuna (US\SpecialChar ~
letter), ezkerretik 1.6in, eskuinetik 0.75in, goitik 0.5in, azpitik
0.75in
\layout Subsection
Inguruneak
\layout Standard
Hurrengo inguruneen euskarriak ditu.
\family typewriter
hollywood.bind
\family default
fitxategia erabil dezakezu eskuinean zerrendatzen diren laster-teklak lortzeko.
\layout Itemize
\family sans
Estandarra
\newline
\family default
Hau erabili, besterik ez badu funtzionatzen.
Saiatu hau sahiezten.
\layout Itemize
\family sans
IREKI_IRAUNGIZ (FADE_IN
\family default
):
\hfill
\family sans
M-z S-I
\family default
\newline
Normalki, honen ondoren
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
Arantxa esnatzerakoan
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
antzeko zerbaitek jarraitzen dio.
\layout Itemize
\family sans
BARNE (INT):
\hfill
M-z i
\newline
\family default
Kamararentzat BARRUKO berri bat sartzen du.
Beti EGUNA edo GAUA, edo antzerako zerbaitekin argitasuna definituz jarraitzen
da.
Lerro honetako guztia MAIUSKULETAN.
\layout Itemize
\family sans
KANPO (EXT):
\hfill
M-z e
\newline
\family default
Kamerarentzat KANPOKO berri bat sartzen du.
Lerro honetako guztia MAIUSKULAZ.
\layout Itemize
\family sans
Hizlaria (Speaker)
\hfill
M-z s
\newline
\family default
Hitzegiten duen pertsonaia.
\layout Itemize
\family sans
Parentesikoa (Parenthetical)
\hfill
M-z p
\newline
\family default
Hizlariarentzako instrukzio edo azalpenak.
() ikurrak automatikoki txertatzen dira, baina LyX-en ( ikurra bakarrik
erakusten da, nahiz eta biak inprimatuko diren.
\layout Itemize
\family sans
Elkarrizketa (Dialogue)
\hfill
M-z d
\newline
Hizlariak (Speaker) zer esten duen.
\layout Itemize
\family sans
Iragapena (Transition)
\hfill
M-z t
\newline
\family default
Kamara mugitzeko xehetasunak (instrukzioak).
Adibz.\SpecialChar ~
HONEN HURBILEKO PLANOA:
\layout Itemize
\family sans
ITXI-IRAUNGIZ (FADE OUT):
\hfill
M-z S-I
\layout Itemize
\family sans
Egilea
\hfill
M-z S-A
\layout Itemize
\family sans
Titulua
\hfill
M-z S-T
\layout Itemize
\family sans
Eskuin-Helbidea
\hfill
M-z r
\layout Subsection
Gidoiko argota
\layout Itemize
(O.S) --- pantailatik kanpo (off screen)
\layout Itemize
(V.0) --- gaineko ahotsa (voice over)
\layout Itemize
b.g.
--- atzeko planoa (background)
\layout Itemize
C.U.
--- hurbileko planoa (close-up)
\layout Itemize
PAN --- kamara mugimendua
\layout Itemize
INSERT --- sartu hurbileko planoa (cut to close-up of)
\layout Section
Broadway
\layout Standard
Idazlea:
\noun on
Garst Reese
\layout Subsection
Sarrera
\layout Standard
\family sans
Broadway
\family default
antzezlanak idazteko dokumentu-klase bat da.
Bere formatua
\family sans
Hollywood
\family default
-en baino apaingarriagoa da, eta ez dago hain estandarizatua.
Formatu hau lantegientzako egokia izan daiteke.
\layout Subsection
Arazo bereziak
\layout Standard
\family sans
Hollywood
\family default
-en antzekoak.
\layout Subsection
Ezaugarri bereziak
\layout Standard
Txertatu
\family sans
Hizlarien
\family default
izenak etiketa bezala, gero, izena txertatzeko, etiketarentzako
\family sans
Erreferentzia gurutzatua
\family default
erabili.
\family sans
Erreferentzia gurutzatua
\family default
ren elkarrizketa-koadroak uneko antzezlarien zerrenda erakutsiko dizu.
\layout Subsection
Paper tamainak eta marjinak
\layout Standard
US\SpecialChar ~
gutuna (US\SpecialChar ~
letter), ezkerretik 1.6in, eskuinetik 0.75in, goitik 0.5in, behetik
0.75in
\layout Subsection
Inguruneak
\layout Standard
Ondorengo inguruneak erabil ditzakezu.
Eskuinean zerrendatzen diren laster-teklak lortzeko, erabili broadway.bind
fitxategia.
\layout Itemize
\family sans
Estandarra
\newline
\family default
Ez zenuke hau erabili beharko, beste guztiak huts egiten dutenean soilik.
\layout Itemize
\family sans
Kontakizuna (Narrative)
\hfill
M-z n
\newline
\family default
Dekorazioa eta ekintza deskribatzeko erabiltzen da.
Hizlarien izenak lehen aldiz erabiltzerakoan MAIUSKULAZ egon behar dute.
\layout Itemize
\family sans
AKTOA (ACT)
\hfill
M-z a
\newline
\family default
Automatikoki zenbatzen da.
Pantailan zenbaki arabierekin dago, baina erromatar zenbakiekin inprimatzen
da.
\layout Itemize
\family sans
AKTOA (ACT*)
\hfill
M-z S at
\newline
AKTOA
\family default
-rentzako azpitituluak.
Erdira lerrokatutako testua.
\layout Itemize
\family sans
ESZENA (SCENE)
\hfill
M-z S-S
\newline
\family default
Ez da automatikoki zenbatzen.
Zeuk sartu behar dizkiozu zenbakiak.
Nola egin ez dakidalako da.
\layout Itemize
\family sans
IGOTZEAN (AT_RISE):
\hfill
M-z S-R
\newline
\family default
Kontakizunaren egoera berezia, antzoki-oihala igotzean dekorazioa eta ekintza
deskribatzeko.
\layout Itemize
\family sans
Hizlaria (Speaker)
\hfill
M-z s
\newline
\family default
Hizlariaren (aktorearen) izenburua, MAIUSKULETAN.
\layout Itemize
\family sans
Parentesikoa (Parenthetical)
\hfill
M-z p
\newline
\family default
Hizlariarentzako instrukzioak.
Parentesiak automatikoki txertatzen dira.
Nahiz eta pantailan ( ikurra bakarrik agertu, biak inprimatzen dira.
Ingurune hau
\family sans
Elkarrizketa
\family default
-ren barruan bakarrik erabil daiteke.
\layout Itemize
\family sans
Elkarrizketa (Dialogue)
\hfill
M-z d
\newline
\family default
Hizlariak zer dioen.
\layout Itemize
\family sans
OIHALA (CURTAIN)
\hfill
M-z S-C
\newline
\family default
Antzokiko oihala jeistea.
\layout Itemize
\family sans
Titulua
\hfill
M-z S-T
\layout Itemize
\family sans
Egilea
\hfill
M-z S-A
\layout Itemize
\family sans
Eskuin-Helbidea
\hfill
M-z r
\layout Standard
Kaixo entzule zoragarria.
\layout Section
RevTeX4
\layout Standard
Idazlea:
\noun on
Amir Karger
\layout Standard
\added_space_top bigskip \noindent
\family sans
Revtex 4
\family default
dokumentu-klasea American Physical Society-ren RevTeX 4.0 klasearekin (1999.go
maiatzean kaleratu zen
\begin_inset Formula $\beta$
\end_inset
bertsioarekin) lan egiten du.
\layout Standard
LyX-ek duen
\family sans
Revtex
\family default
dokumentu-klaseak RevTeX 3.1 bertsioarekin lan egiten du.
Hala ere, 3.1 bertsioa nahiko zaharkitua dago, eta LaTeX 2.09 bertsioarekin
lan egiten du.
Horrek esanahi du ez dela oso ongi konpontzen LyX-ekin, zeren eta LyX-ek
LaTeX2e eskatzen baitu, nahiz eta lan egiteko era zikin batean bateratua
izan.
RevTeX 4.0 bertsioa LaTeX2e-rekin askoz ere egokiago lan egiteko diseinatuta
dagoenez, LyX-en
\family sans
RevTeX\SpecialChar ~
4
\family default
dokumentu-klasea erabiltzea nahiko erraza izan beharko luke.
\layout Standard
Dokumentazio hau RevTeX 4.0-ren eskuliburuekin batera erabiltzeko asmoz idatzi
da, eta ondorioz ez ditugu RevTeX-en makro berezirik azalduko, eta suposatzen
da badakizula hitzaurrean zein komando idatzi behar dituzun.
Zalantzaren bat edukiz gero, joan zaitez RevTeX-en dokumentazioa irakurtzera,
gauzak xehetasun gehiagoz argitzen baititu.
\layout Subsection
Instalazioa
\layout Standard
\family sans
RevTeX\SpecialChar ~
4
\family default
instalatzeko eskatzen den guztia paketeko
\family typewriter
README
\family default
fitxategian aurkituko duzu.
RevTeX 4 paketea
\begin_inset LatexCommand \url[RevTeX 4, web gunea]{http://publish.aps.org/revtex4/}
\end_inset
gunetik jaitsi beharko duzu.
Instalatu LaTeX-ek aurkitu dezakeen lekuren batean.
Zure etxean
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
\emph on
Itzultzailearen oharra
\emph default
: UNIX antzeko sistema eragileetan, "etxea" erabiltzailearen direktorio
pertsonalari deitzen zaio.
\end_inset
RevTeX\SpecialChar ~
4 dokumentu bat sortu eta LaTeX-etik prozesatzeko egiaztatu ezazu.
Egokiro instalatuta dagoenean, birkonfiguratu LyX, berak aurkituko du klasearen
fitxategia eta RevTeX\SpecialChar ~
4 dokumentu-klasea erabiltzen utziko dizu.
\layout Standard
Agian, hasteko biderik erosoena RevTeX\SpecialChar ~
4 dokumentu bat
\family typewriter
reLyX
\family default
-ekin inportatzea izango litzateke, edo RevTeX\SpecialChar ~
4 txantiloia erabiltzea.
\layout Subsection
Hitzaurreari buruz
\layout Standard
Ohitura denez,
\family typewriter
\backslash
documentclass
\family default
komandoarentzako aukerazko argumentuak,
\family typewriter
"preprint"
\family default
edo
\family typewriter
"aps"
\family default
bezalakoak,
\family sans
Dokumentu-ezarpenak
\family default
leihoko
\family sans
Aukerak
\family default
eremuan joan behar dute.
Gogoratu RevTeX batek aukerazko argumentu bat behintzat eskatzen duela!
\layout Standard
Beti bezala, hitzaurreko gauzak,
\family typewriter
\backslash
draft
\family default
eta bestelakoak, LaTeX-en (
\family sans
Dokumentu-ezarpenak
\family default
leihoko)
\family sans
Hitzaurrean
\family default
egoten dutela.
\layout Subsection
Diseinuak
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
\emph on
Itzultzailearen oharra
\emph default
: Atal honetan egilea "diseinuari" buruz ari da, baina gehienetan LyX-eko
dokumentazioan erabili dugun hitza adieraziko luke: "ingurunea" edo " paragrafo
en ingurunea".
\end_inset
\layout Standard
Diseinuak beraien oinarrian RevTeX\SpecialChar ~
4.0-eko komandoei dagokie.
Adibidez,
\family sans
Helbide elektronikoa
\family default
(Email) ingurunea
\family typewriter
\backslash
email{}
\family default
komandoari dagokio.
Jakin ezazu (RevTeX\SpecialChar ~
4.0 Beta bertsioan bederen)
\family sans
Helbidea
\family default
eta
\family sans
Afiliazioa
\family default
inguruneak baliokideak direla, eta ez zenuke biak erabili beharrik izango
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
Jakinguraz bazaude, biak barneratuta daude, eta
\family typewriter
reLyX
\family default
tresnak
\family typewriter
\backslash
address
\family default
eta
\family typewriter
\backslash
affiliation
\family default
bihurtzeko gai da.
\end_inset
.
\layout Subsection
Ohar garrantzitsuak
\layout Standard
RevTeX 4-ko zenbait ezaugarri garrantzitsu daude, arazoak sor ditzaketenak
eta ondorioz LyX erabiltzerakoan burua nahastu dezakete.
\layout Standard
RevTeX-en,
\family typewriter
\backslash
thanks
\family default
komandoa
\family typewriter
\backslash
author
\family default
komandoaren
\emph on
kanpoan
\emph default
joaten da.
LyX-eko baliokidea den banatutako
\family sans
Esker\SpecialChar ~
ona
\family default
ingurunea da.
\family sans
Egilea
\family default
ingurunean ez idatzi oin-oharrik, bestela urtzia buru gainera eroriko baitzaizu.
Xehetasun gehiagorako, ikus RevTeX\SpecialChar ~
4-ren dokumentazioa.
\layout Standard
Bestalde,
\family sans
Egilea_Helb.elek
\family default
.,
\family sans
Egilea_URLa
\family default
eta
\family sans
Esker\SpecialChar ~
ona
\family default
ingurunea
\family sans
Egilea
\family default
ingurunearen eta dagokion
\family sans
Helbidea
\family default
(edo baliokidea den
\family sans
Afiliazioa
\family default
) ingurunearen artean jarri behar dira.
\family sans
Esker\SpecialChar ~
ona
\family default
ingurunea
\family sans
Helbidearen
\family default
ondoren jartzen baduzu, LaTeX-ek ez du konpilatuko.
\layout Subsection
Eragozpenak
\layout Standard
Diseinu honek duen eragozpenik nagusiena da
\family sans
Helb.elek.
\family default
eta
\family sans
Titulua
\family default
bezalako diseinuentzako aukerazko argumenturik ezin duzula erabili.
Arazo hau ez dagokio diseinu honi bakarrik; ezin duzu
\family sans
Atala
\family default
ingurunearentzako aukerazko argumenturik erabili.
Horrek esanahi du fitxategia LaTeX-era esportatu (honetarako aldi baterako
APS-ra igorri beharko duzu) ondoren LaTeX fitxategia editatu beharko duzula,
eta aukerazko argumentuak (titulu laburtuentzako edo orrialdeen goiburukoentzak
o, adiz.) eskuz ezarri beharko dituzula.
Diseinu horien faltan
\family typewriter
\backslash
altaffiliation
\family default
(eta baliokidea den
\family typewriter
\backslash
altaddress
\family default
) erabilgaitza egiten dute, eta dagokien diseinuak ez daudenez, eskuz gehitu
beharko dituzu.
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
\emph on
\noun on
JMarc
\noun default
-en oharra
\emph default
: une honetan, LyX 1.3.0 bertsioak honelako aukerazko argumentu batzuk onartzen
ditu, baina diseinu hauek oraindik ez dira eguneratu, eta ondorioz, beraien
abantailekin oraingoz ezingo dugu jolastu.
\end_inset
.
\layout Section
Artikulua (mwart), liburua (mwbk) eta txostena (mwrep)
\begin_inset OptArg
collapsed true
\layout Standard
\emph on
mw
\emph default
motako klaseak
\end_inset
\layout Standard
Idazlea:
\noun on
Tomasz Luczak
\layout Standard
\added_space_top bigskip \noindent
LyX-eko
\family sans
article (mwart)
\family default
,
\family sans
report (mwrep)
\family default
eta
\family sans
book (mwbk)
\family default
dokumentu-klaseak LaTeX-eko
\family typewriter
mwart.cls
\family default
,
\family typewriter
mwrep.cls
\family default
eta
\family typewriter
mwbk.cls
\family default
klaseei dagokie, hurrenez hurren.
Estandarrak diren
\family typewriter
article.cls
\family default
,
\family typewriter
report.cls
\family default
eta
\family typewriter
book.cls
\family default
dokumentu-klaseen ordezkoak dira, hurrenez hurren, polonieraren tipografia
hitzarmeneko zenbaki dezimalekin lan egiteko egokitua dago.
\layout Standard
Oinarrizko ezberdintasunak:
\layout Itemize
Zenbatu gabeko atalak (izartxoa dutenak, adib.\SpecialChar ~
\family sans
Atala*
\family default
) gaien aurkibidean gehitzen dira.
\layout Itemize
Beste orri-estiloak:
\begin_deeper
\layout Description
uheadings goiburuak bereiztutako lerroetan.
\layout Description
myheadings goiburu pertsonalizatuak, komando hauekin definitzen dira:
\family typewriter
\backslash
markright
\family default
eta
\family typewriter
\backslash
markboth
\family default
.
\layout Description
myuheadings goiburu pertsonalizatuak bereiztutako lerroetan.
\layout Description
outer orrialdearen zenbakia orriaren kanpokaldean kokatzen da.
\end_deeper
\layout Itemize
Aukerak
\begin_deeper
\layout Description
rmheadings serif letra-tipodun tituluak --- lehenetsia.
\layout Description
sfheadings sansserif letra-tipodun tituluak.
\layout Description
authortitle titulu orrialdean lehenbizi egilea kokatzen da, eta ondoren
titulua ---lehenetsia.
\layout Description
titleauthor titulu orrialdean lehenbizi titulua kokatzen da, gero egilea.
\layout Description
withmarginpar orrialdeetan marjinentzako lekua gordetzen da.
\end_deeper
\layout Section
Elsevier aldizkariak
\layout Standard
Idazlea:
\noun on
Rod Pinna
\layout Standard
\added_space_top bigskip \noindent
Elsevier Science Publishers B.V.-ek beraien aldizkarietara artikuluak bidaltzeko
LaTeX-eko dokumentu-klase estandar bat eskaintzen du:
\family typewriter
elsart.cls
\family default
.
Fitxategi hau beraien gunetik jeitsi daiteke:
\begin_inset LatexCommand \url{http://authors.elsevier.com/}
\end_inset
.
Instrukzioak fitxategiarekin batera datoz, eta argitaratzaileen xehetasunak
dakartzate.
LyX-ek pakete hau dauka, klase hau erabiltzeko, bai diseinu bat bai txantiloi
fitxategi bat ere.
Klase fitxategiaren instalazioa LaTeX-eko beste paketeen antzera egiten
da; instrukzioak Elsevier-en dokumentazioan aurkitzen dira.
\layout Standard
\family typewriter
elsart.cls
\family default
dokumentu-klasea erabiltzeko
\family typewriter
elsart.layout
\family default
fitxategia hornitzen da.
Elsevier klasea batik bat artikulu klasean oinarrituta dagoenez, ohiko
funtzionalitatearen gehiengoa eskaintzen da.
Elsevier klaseak AMS-ko inguruneen antzekoak diren hainbat matematikarako
ingurune definitzen ditu.
Komando hauek Elsevier-en dokumentazioan argitzen dira, eta LyX-en eskuragarri
daude.
\layout Standard
Elsevier estiloko dokumentuak sortzeko biderik erosoena paketearekin datorren
txantiloian oinarritzea da.
Hoberena
\family sans
"fancy"
\family default
orri-estiloa edo geometriaren paketea ez erabiltzea da, Elsevier berak
definituta baitauzka antzeko funztioak.
Egokiena da Elsevier-eko dokumentazioan agertzen diren pakete gehigarriak
bakarrik erabiltzea, bestelakorik ez erabili.
Berez, Elsevier-ek ahalik eta LaTeX fitxategi
\emph on
garbiena
\emph default
eskatzen du, zeren eta bidaltzen zaien artikulua aldizkari bakoitzarentzako
bereziki prestatutako klasera bihurtzen baitute.
Hots, dokumentu baten egitura prestatzen denbora asko ez dela galdu behar,
dena den argitaratzerakoen beti moldatua izango baita.
Diseinu honen erabilera artikulu estandarraren oso antzekoa da.
Elseveir-ek zer egin dezakeen (edo zer ez) jakiteko, dagokion dokumentazioa
irakurri.
\layout Section
Memorandum (Memoir)
\layout Standard
Idazlea:
\noun on
J<EFBFBD>rgen Spitzm<7A>ller
\layout Subsection
Laburpena
\layout Standard
Memorandum bat (
\family sans
Memoir
\family default
) ahalmen handiko eta beti hedatzen doan klase bat da.
Hau fikzio edo ez-fikziozko literaturarentzat adeitasunez diseinatuta dago.
Bere xedea dokumentuko konposaketaren gainean erabiltzaileak kontrol handiena
edukitzea da.
\family sans
Memoir
\family default
liburu klase estandarrean oinarrituta dago, baina artikulu gisa ere moldatu
daiteke (ikusi behean).
\layout Standard
Peter Wilson, Memorandumaren (Memoir) garatzailea LaTeX arloko pakete ugari
garatzen dituelako ezagutzen da.
Horietariko gehienak
\family sans
Memoir
\family default
-en bateratuak izan dira.
Horrela, gaien aurkibidea, eranskinak, kapituluen inguruneak eta antzekoak
diseinatzea errazagoa da.
LyX-ek, halere, jatorriz ez ditu ezaugarri guztiak onartzen.
Batzuk etorkinuzeko LyX bertsioetan gehituko dira
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
Bidali iradokizunak hona:
\begin_inset LatexCommand \url{lyx-devel@lists.lyx.org}
\end_inset
.
\end_inset
, beste asko litekeena da inoiz ez barneratzea, LyX-eko lan-moldearen murriztap
enak direla eta.
Ezaugarri hauek LaTeX-eko komandoekin (ERT
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
Xehetasunak
\begin_inset LatexCommand \ref{atal:txertat-LaTeX-kodea}
\end_inset
\SpecialChar ~
atalean ikus ditzakezu.
\end_inset
) erabil ditzakezu.
Atal honetan, LyX onartzen dituen ezaugarriak bakarrik zerrendatuko ditugu.
Azalpen sakonagoak irakurtzeko (eta beste ezaugarriak ikasteko) joan
\family sans
Memoir
\family default
klaseko dokumentaziora.
Dokumentazio hori ez da erabiltzailearen gida soil bat, horretaz gain konposake
ta onak egiteko azalpenak eta konposaketa dotore baten adibidea dauzka.
\layout Subsection
Oinarrizko ezaugarriak eta murriztapenak
\layout Standard
Memorandumak (Memoir) liburua klaseak dituen ezaugarri guztiak onartzen
ditu, gutxi gorabehera.
Ezberdintasun batzuk daude ordea:
\layout Description
Letra-tamainak:
\family sans
Memoir
\family default
-ek letra-tipoen barruti zabal hau dauka: 9, 10, 11, 12, 14, 17
\layout Description
Orri-estiloak:
\family sans
"fancy"
\family default
orri-estiloa ez du onartzen,
\family sans
Memoir
\family default
eta
\family typewriter
fancyhdr
\family default
paketearen arteko gatazka dela eta (biak komando bat izen berdinarekin
definitzen dute, eta LaTeX zoratu egiten da).
Horren ordez,
\family sans
Memoir
\family default
-ek bere orri-estilo multzoarekin etortzen da (ikus
\family sans
Dokumentu-ezarpenak
\family default
leihoko
\family sans
Orri-estiloa
\family default
zerrenda).
Kapituluen orrietan erabili nahi badituzu,
\family typewriter
\backslash
chapterstyle
\family default
komandoa testu nagusian edo hitzaurrean jarri beharko duzu (adib.
\family typewriter
\backslash
chapterstyle{companion}
\family default
).
\layout Description
Testu-atalak: Testua zatitzaileak (kapitulua, atala, azpiatala, e.a.) klase
estandarreko aukerazko argumentuekin datoz.
Honekin, gaien aurkibideko eta goiburukoen (titulua luzegia bada, adib.)
aukerazko titulua zehaz dezakezu.
LyX-en hau kapitulu/atal batean jartzeko,
\family sans
\bar under
T
\bar default
xertatu\SpecialChar \menuseparator
Titulu\SpecialChar ~
laburtua
\family default
menutik egin dezakezu.
\family sans
Memoir
\family default
-ek bigarren aukerazko argumentua bat dauka, horrela gaien aurkibidea goiburukoe
tatik bereiztu daiteke.
Titulua hiru eratara defini dezakezu: bat testu nagusiarentzako, bestea
gaien aurkibidearentzako eta azkenekoa goiburuentzako.
Zoritxarrez, LyX-ek ez ditu bi aukerazko argumentu onartzen.
Baina LyX-i adarra jo diezaiokezu.
Sartu kortxete bikote bat ERT eran (
\family sans
C-L
\family default
), lehenbiziko eta bigarren argumentuen artean.
Hori da eta! Idatzi
\family sans
Titulu\SpecialChar ~
laburtua
\family default
barnekian <
\emph on
titulu laburtua gaien aurkibidearentzat
\emph default
> ][ <
\emph on
titulu laburtua goiburukoentzat
\emph default
> (non ][ TeX eran dagoen).
\layout Description
GAurk./TaulaZer./IrudiZer.: Klase estandarretan (eta beste klase batzuetan
ere) gaien aurkibideak, irudien zerrendak eta taulen zerredak automatikoki
orri berri bat hasten dute.
\family sans
Memoir
\family default
-ek ez du joera hau jarraitzen.
Orri-jauzi bat zeuk txertatu beharko duzu, bat eduki nahi baduzu, bederen.
\layout Description
Titulu-orria: Arrazoi ezezagun bat dela medio,
\family sans
Memoir
\family default
-ek titulu-orrian orrialdeztapena erabiltzen du (klase estandarretan titulu-orri
ak "hutsak" egoten dira, adib.
orrialderik gabe).
\family sans
Titulu-orri
\family default
hutsa eduki nahi baduzu, hitzaurrean idatzi
\begin_deeper
\layout LyX-Code
\backslash
aliaspagestyle{title}{empty}
\end_deeper
\layout Description
Artikulua: article klaseko aukerarekin (
\family sans
Dokumentu-ezarpenak
\family default
leihoko
\family sans
Aukerak
\family default
eremuan sartzeko), artikuluaren estiloa emulatzeko aukera izango duzu.
Hau da, zenbatzaileak (oin-oharrena, irudiena, taulena, e.a.)
\family sans
Kapitulu
\family default
edo
\family sans
Zati
\family default
berrietan ez dira berrasieratuko, kapituluek ez dute orrialde berri bat
hasiko (hemen kapituluak onartzen dira, benetako artikulu batean gertatzen
ez dena), nahiz eta liburuetan beraien orri propioa eduki.
\layout Description
Letra-tipo\SpecialChar ~
komando\SpecialChar ~
zaharrak: Lehenespenez,
\family sans
Memoir
\family default
-ek ez du letra-tipoen komando zaharkituak erabiltzen uzten, LaTeX 2.09 bertsio
zaharkituan erabiltzen zirenak (adib.\SpecialChar ~
\family typewriter
\backslash
rm
\family default
,
\family typewriter
\backslash
it
\family default
).
Komando hauetariko bat agertzen denean LaTeX-ek errore bat sortzen du eta
gelditu egiten da.
\family sans
oldfontcommands
\family default
klaseko aukerak komando hauek erabiltzea eskaintzen du, eta abisuak jaurtitzen
ditu (horrela LaTeX ez da gelditzen).
Oraindik pakete askok, eta batik bat BibTeX-ek, komando hauek erabiltzen
dituztenez, aukera hau lehenetsi gisa erabiltzea erabaki dugu.
\layout Subsection
Ezaugarri osagarriak
\layout Standard
LyX-ek onartzen dituen ezaugarriak azalduko dituzu, egia esanda, gaur egun
ez dira ezaugarri asko.
Xehetasunak jakiteko
\family sans
Memoir
\family default
-en eskuliburua
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
Gune honetan aurkituko duzu:
\begin_inset LatexCommand \url{CTAN:/macros/latex/memoir/memman.pdf}
\end_inset
\end_inset
.
Irakurri.
\layout Description
Laburpena: Nolatan laburpena ezaugarri osagarri bat den galdetzen ariko
zara.
Egia da liburu klasean dagoela.
Normalki, liburuek ez dute laburpenik izaten.
\family sans
Memoir
\family default
-ek bai, ordea.
Nahi duzun lekuan eta nahi adina aldiz erabil dezakezu.
\layout Description
KapituluZehaztua\SpecialChar ~
(Chapterprecis): Kapitulu baten edukia tituluaren azpian
laburki azalten da, eta baita gaien aurkibidean ere (adib.
\emph on
Txanogorritxu basoan; lagun berria; otsoaren iruzurra
\emph default
).
\family sans
KapituluZehaztua
\family default
inguruneak hau egiten du.
Honela, kapitulu baten azpian bakarrik erabiltzen da.
\layout Description
KapituluEpigrafea\SpecialChar ~
(Epigraph)
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
Itzultzailearen\SpecialChar ~
oharra: epigrafe mota honi "KapituluEpigrafea" deitzen diot,
zeren eta beste klase batzuetan irudi eta taulentzako epigrafeak baitaude,
horrela hauetatik nabarmentzen dut.
\end_inset
: Epigrafe mota hau kapitulu baten hasierako lema txiki bat da.
\family sans
KapituluEpigrafea
\family default
inguruneak kapituluaren lema batentzako konposaketa dotore bat eskaintzen
du.
Lema bera (testua) eta bere egilea (jatorria) lerro motz batekin banatzen
dira.
Zoritxarrez, berriro LyX-i adarra jo beharko diogu, ingurune honek bi argumentu
behar dituelako (testu eta jatorria).
Kasu honetan, kortxete kizkurrak erabili behar ditugu (TeX eran) bi argumentuen
artean:<
\emph on
lema laburra
\emph default
> }{ <
\emph on
lemaren egilea
\emph default
>.
\layout Description
Olerki-titulua\SpecialChar ~
(Poemtitle):
\family sans
Memoir
\family default
-ek olerkiak konposatzeko bide asko ditu (oso konplexuak diren irudizko
olerkietaraino), LyX-ek gutxi batzuen euskarria dauka.
Horietariko bat
\family sans
Olerki-titulua
\family default
da: olerkien tituluak erdira lerrokatzen ditu, eta gaien aurkibidean ere
gehitzeko aukera du (
\family sans
Bertsoa
\family default
olerkientzako ingurune estandarra da.
\family sans
Memoir
\family default
-ek
\family sans
Bertsoa
\family default
ren bertsio hobetu batzuk ditu, baina horientzako ERT erabili beharko duzu,
\family sans
Bertsoa
\family default
ingurune arruntean habiaratu behar direlako, eta hori LyX-en ezinezkoa
da).
\layout Description
Olerki-titulua\SpecialChar ~
(Poemtitle)*:
\family sans
Olerki-titulua
\family default
gisakoa da, baina gaien aurkibidean ez du sarrerarik gehitzen.
\layout Chapter
Beste fitxategi formatuak inportatu eta esportatzea.
\begin_inset OptArg
collapsed true
\layout Standard
Inportatu eta esportatzea
\end_inset
\layout Section
Gogoeta
\layout Standard
LyX-en dokumentuak inportatzea (edo esportatzea), beste formatu batzuetatik
(edo batzuetara)
\emph on
Erabiltzailearen Gida
\emph default
n laburki azalduta dago.
Hemen
\family sans
\bar under
F
\bar default
itxategia\SpecialChar \menuseparator
\bar under
I
\bar default
nportatu
\family default
eta
\family sans
\bar under
F
\bar default
itxategia\SpecialChar \menuseparator
\bar under
E
\bar default
sportatu
\family default
menuetako elementuak hautatzerakoan zer gertatzen den xehetasun gehiagoz
azaltzen dugu.
\layout Section
Beste formatuetatik inportatzea
\layout Subsection
LaTeX
\layout Standard
LaTeX-eko fitxategi bat LyX formatura bihurtzeko
\family typewriter
reLyX
\family default
izeneko script bat lantzen da.
Nahiz eta bere kasa programa bat izan eta komandoen lerrotik deitu dezaiokezun
arren, LyX-ek LaTeX-eko dokumentu bat inportatzerakoan automatikoki deitzen
dio.
Azalpen zehatzagoa
\begin_inset LatexCommand \ref{atal:reLyX}
\end_inset
\SpecialChar ~
atalean aurkituko duzu.
Erabiltzaileak LyX-en
\family typewriter
reLyX
\family default
-entzako aukerazko argumenturik ezin ditu erabili.
\layout Subsection
ASCII Testua
\layout Standard
ASCII motako testu soila inportatzen denean, fitxategia irakurtzeko bi metodo
daude.
"Lerro gisa" inportatzeak ASCII-ko lerro-jauziak mantentzen ditu, eta gero
LyX-en lerro bakoitza paragrafo bat bezala agertzen da.
" Paragrafo gisa" inportatzen denean, jarraian dauden lerroak (lerro-jauzi
bakarrarekin) paragrafo bat bezala onartzen dira.
Paragrafo berria antzemateko, tartean lerro zuri edo hutsa egon behar du.
Hots, hainbat lerro-jauzi jarraian eta testurik gabe egotea, paragrafoen
mugatzaile bezala onartzen dira.
\layout Subsection
Noweb
\layout Standard
(
\emph on
Editorearen oharra
\emph default
: argi dago hau idatzi beharrekoa dela, bolondresik bai? --- mer)
\layout Section
Beste formatuetara esportatzea
\layout Subsection
LaTeX
\layout Standard
LyX-ek bi LaTeX mota sortzen ditu: batak oinarrizko ezaugarriak ditu, prozesatze
normala lantzeko (
\family sans
\bar under
I
\bar default
kusi\SpecialChar \menuseparator
\bar under
D
\bar default
VI
\family default
, e.a.), eta gehienetan erabiltzaile batek sortzen den fitxategi hau ez du
inoiz ere ikusten
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
Emaitzeko fitxategia LaTeX fitxategi baliogarria bat izaten da; hala ere,
hitzaurreak nahiko itxura bitxia edukiko du, LyX-ek erabiltzen dituen zenbait
definizio baitauzka, eta hauek erabiltzaileen dokumentuetan ez ditu inoiz
erakusten.
\end_inset
; besteak gizakiok irakurri ahal izan dezagun formatuan kaleratzen du, eta
horrela lagunartean bana daiteke.
Bihurketak egiteko zehaztu daitekeen gauza bakarra lerroaren luzera da.
Lehenetsi gisa 65 karakteretara mugatuta dago, baina
\family sans
\bar under
E
\bar default
ditatu\SpecialChar \menuseparator
\bar under
H
\bar default
obespenak
\family default
menuan
\family sans
Irteerako\SpecialChar ~
lerro\SpecialChar ~
luzera
\family default
eremuan ezar dezakezu.
\layout Subsection
DVI fitxategiak (Gailutik askeak)
\layout Standard
\family sans
Gailutik askeak
\family default
(edo DVI fitxategiak) sortzeko zure dokumentua LaTeX-etik igaroz lortzen
da (nolabaiteko konpilaketa bat gertatzen da).
Ez ditu aukeren ezarpenik, beraz erabiltzaile batek ezin du ezer aldatu.
\layout Subsection
PostScript<EFBFBD>
\layout Standard
Bihurketa katearen hurrengo urratsa DVI fitxategi bat PostScript<70>-era bihurtzean
datza.
Horretarako bai
\family sans
\bar under
F
\bar default
itxategia\SpecialChar \menuseparator
\bar under
E
\bar default
sportatu\SpecialChar \menuseparator
PostScript
\family default
bai
\family sans
\bar under
F
\bar default
itxategia\SpecialChar \menuseparator
I
\bar under
n
\bar default
primatu
\family default
erabil ditzakezu.
Azkena erabiltzen baduzu, jabetu zaitez dvips programari zenbait aukera
igortzeko eta zenbait efekturekin inprima dezan zehazteko,
\family sans
Hobespena
\family default
leihoko
\family sans
Irteerak
\family default
fitxako
\family sans
Inprimagailua
\family default
azpifitxan nahi duzun bezala konfigura dezakezula.
\layout Subsection
ASCII testua
\layout Standard
ASCII gisa esportatzerakoan dokumentuaren "izaera" ahalik eta gehien mantentzen
saiatzen da, baina erdira lerrokatzea edo koskatze antzeko gauzak baztertu
egiten dira; paragrafoak lerro
\emph on
zuriz
\emph default
(edo lerro hutsez) bereizten dira.
Atalen zenbaketa, eta erreferentzia gurutzatuak egokiro lantzen direnez,
emaitzeko testua irakurtzeko formatu polita lortzen du.
Aldatu dezakezun aukera bakarra, LaTeX-eko ireteeran bezala, lerroen luzera
da.
\layout Subsection
HTML
\layout Standard
LyX dokumentuak hipertestu markatu formatuko dokumentuetan bihur daitez
ke, horretarako lehenbizi LaTeX-era bihurtzen da, eta ondoren HTML-ra.
Gaur egun LyX-ek hiru LaTeX
\begin_inset Formula $\rightarrow$
\end_inset
HTML bihurtzaile ezagutzen ditu:
\family typewriter
tth
\family default
,
\family typewriter
latex2html
\family default
, eta
\family typewriter
hevea
\family default
.
Halere hauek autodetektatuak izaten direnez, hobespenetan nahi duzuna erabil
dezakezu (
\family sans
Bihurtzaileak
\family default
fitxako
\family sans
Bihurtzaileak
\family default
zerrendan).
Fitxa honetan komando lerroko aukera gehiago sar ditzakezu.
\layout Subsection
PDF
\layout Standard
Idazlea:
\noun on
Dekel Tsur
\noun default
(gehienbat)
\layout Standard
\added_space_top bigskip \noindent
Oinarrizko PDF fitxategi bat (etiketa markarik gabe, estekarik gabe, e.a.)
sortzeko biderik erosoena, LyX-eko edozein bertsioetan, dokumentua PostScript<70>
fitxategi bezala gordetzea da, gero fitxategi hori
\family typewriter
ps2pdf
\family default
komandoari igortzea.
LyX-eko 1.1.6 bertsioan, bidea errazteko,
\family sans
\bar under
F
\bar default
itxategia\SpecialChar \menuseparator
\bar under
E
\bar default
sportatu\SpecialChar \menuseparator
\bar under
P
\bar default
DF
\family default
menuko elementua gehitu zen.
Letra-tipoekin dauden zenbait berezitazun gogoan eduki behar dituzu: ikus
\begin_inset LatexCommand \ref{atal:letra-zatarrak}
\end_inset
\SpecialChar ~
atala.
Gainera, 1.1.6 bertsiotik honantz fitxategi askoz ere sofistikatuagoak sortzeko
metodo hobeago bat garatu zen.
\layout Subsubsection
Erabili pdfLaTeX
\layout Standard
\family typewriter
pdfLaTeX
\family default
programarekin zure EPS formatuko irudiak PDF formatura bihurtu behar dituzu,
eta ezin duzu
\family typewriter
pstricks
\family default
erabili.
Bestalde, pdfLaTeX programarekin JPEG edo PNG formatudun irudiak zuzenean
txerta ditzaketzu, edo TrueType motako letra-tipoak erabili, eta abar.
\layout Subsubsection
Zergatik ikusten da testua hain gaizki Acrobat Reader-ekin?
\begin_inset LatexCommand \label{atal:letra-zatarrak}
\end_inset
\begin_inset OptArg
collapsed true
\layout Standard
Letra-tipo zatarrak Acrobat Reader-en
\end_inset
\layout Standard
Arazoa da Acrobat Reader-en bitmap motako letra-tipoak gaizki bistaratzen
direla.
LyX motako fitxategi batetik PDF fixtategi bat sortzen denean, letra-tipo
bektorialak erabili behar dituzu, lehenetsitako bitmap letra-tipoen ordez
(izan ere, PostScript<70> fitxategietan ere letra-tipo bektorialak erabil
ditzakezu).
Azken LaTeX banaketek letra-tipo estandarren (Computer Modern) Postscript<70>
Type 1 bertsioarekin datoz.
\family typewriter
pdfLaTeX
\family default
-ek lehenespenez letra-tipo hauek erabiltzen ditu.
\family typewriter
dvips
\family default
programak, berriz, lehenespenez ez ditu letra-tipo hauek erabiltzen.
Letra-tipo hauek erabil ditzan zure
\family typewriter
~/.dvipsrc
\family default
fitxategian ondorengo lerroak gehitu behar dituzu:
\layout LyX-Code
p+ psfonts.cmz
\layout LyX-Code
p+ psfonts.amz
\layout Standard
LaTeX-en letra-kodeketa lehenetsia (
\family typewriter
OT1
\family default
) erabiltzen bada, ez da besterik egin behar.
Hala ere, T1 letra-kodeketa erabiltzen bada, orduan LaTeX-ek EC letra-tipo
berrienak erabiliko ditu, eta hauentzako Type 1 bertsiorik ez dago.
Arazo hau konpontzeko egokiena ae paketea erabiltzea da, honek T1 letra-kodeket
a emulatzen du (CM letra-tipo estandarrak erabiliz).
Horretarako LyX fitxategiko hitzaurrean
\family typewriter
\backslash
usepackage{ae,aecompl}
\family default
gehitu behar da.
Hala ere, CM letra-tipoko zenbait karaktere bitxi (adib.
eth, thorn) galdu egiten dira, eta EC letra-tipoetatik eskuratzen dira.
Hori dela eta, karaktere bitxi horiek bitmap eran lortuko dituzu.
\layout Description
\emph on
Oharra
\emph default
: LyX-ek lehenespenez
\family typewriter
T1
\family default
letra-kodeketa erabiltzen du.
Lehenesitako letra-kodeketa erabili nahi baduzu (dokumentuak ingelesez
bakarrik idatzi behar duzunean bakarrik aholkatzen da), garbitu
\family sans
Hobespenak
\family default
leihoko LaTeX fitxan dagoen TeX kodeketa eremua.
\layout Standard
Bestelako aukera bat PostScript<70> letra-tipo estandarrak erabiltzea da, Computer
Modern letra-tipoen ordez.
Hori egiteko, dokumentuaren ezarpeneko leihoan letra-tipo globala bezala
\family sans
pslatex
\family default
hautatu behar duzu.
PostScript<70> letra-tipoak erabiltzean, sortzen den PDF fitxategia txikiagoa
izaten da, letra-tipoak ez baitira fitxategi barruan gordetzen.
Honetaz gain, PostScript<70> letra-tipoak
\family typewriter
T1
\family default
-eko karaktere
\emph on
bitxiak
\emph default
dauzkate.
Bestalde, PostScript<70> letra-tipoek ez dute letra lodi ikurrik, eta beraz
letra lodi txiroa ("poor man's bold" edo pmb) erabili beharko da (ikus
\begin_inset LatexCommand \ref{atal:pdfbold}
\end_inset
\SpecialChar ~
atala).
Gainera, PostScript<70> letra-tipoek Computer Modern letra-tipoen itxura ezberdina
edukitzen dute.
\layout Standard
Laburtzeko, Computer Modern eta PostScript<70> letra-tipoek emaitza hobeak
eskaintzen dituzte (salbuezpen gutxi batzuekin).
Zein erabili erabiltzailearen eskuetan dago.
\layout Subsubsection
Zergatik ez dabil
\backslash
boldsymbol{} komandoa pslatex erabiltzen dudanean?
\begin_inset LatexCommand \label{atal:pdfbold}
\end_inset
\begin_inset OptArg
collapsed true
\layout Standard
\backslash
boldsymbol{} eta pslatex
\end_inset
\layout Standard
PostScript<EFBFBD> letra-tipoek ez dute letra lodi ikurrik.
Hori konpontzeko, erabili
\family typewriter
\backslash
pmb{}
\family default
(poor man's bold) komandoa.
\layout Standard
\family typewriter
\backslash
boldsymbol
\family default
komandoak
\family typewriter
\backslash
pmb
\family default
erabil dezan berriz definitzeko aukera dago.
Horretarako, idatzi hau hitzaurrean:
\layout LyX-Code
\backslash
renewcommand{
\backslash
boldsymbol}[1]{
\backslash
pmb{#1}}
\layout Subsubsection
Nola idatzi latex kodea, pdfLaTeX exekutatzean bakarrik prozesatzeko?
\begin_inset OptArg
collapsed true
\layout Standard
Baldintzatu pdfLaTeX-ekin
\end_inset
\layout Standard
Bai.
Hona hemen adibide bat:
\layout LyX-Code
\backslash
newif
\backslash
ifpdf
\layout LyX-Code
\backslash
ifx
\backslash
pdfoutput
\backslash
undefined
\layout LyX-Code
\backslash
pdffalse
\layout LyX-Code
\backslash
else
\layout LyX-Code
\backslash
pdftrue
\layout LyX-Code
\backslash
fi
\layout LyX-Code
\layout LyX-Code
\backslash
ifpdf
\layout LyX-Code
\backslash
pdfinfo { /Author (zure izena eta helbide elektronikoa)
\layout LyX-Code
/Title (titulu ofiziala -- adbi., titulu elementua)
\layout LyX-Code
/Subject (dokumentua azaltzeko lerro bat)
\layout LyX-Code
}
\layout LyX-Code
\backslash
pdfcatalog { /PageMode (/UseNone)
\layout LyX-Code
% /OpenAction (fitbh)
\layout LyX-Code
}
\layout LyX-Code
\backslash
usepackage[pdftex]{hyperref}
\layout LyX-Code
\backslash
else
\layout LyX-Code
\backslash
usepackage[ps2pdf]{hyperref}
\layout LyX-Code
\backslash
fi
\layout Subsubsection
Zer egin dezaket URLak klikatu ahal izateko?
\layout Standard
Ikus aipuak hemen:
\layout Standard
\begin_inset LatexCommand \url{http://wiki.lyx.org/pmwiki.php/FAQ/PDF}
\end_inset
\layout Subsection
Pertsonalizazioa
\layout Standard
Pertsonalizatutako esportazio bat egin daiteke, nahi duzun formatura bihurtzeko,
eta suposatuz beste formatu horretara bihurtzeko tresna egokia instalatuta
daukazula.
Bihurketaren
\emph on
sarrerako
\emph default
fitxategiaren formatua
\family sans
\bar under
F
\bar default
itxategia\SpecialChar \menuseparator
\bar under
E
\bar default
sportatu\SpecialChar \menuseparator
\bar under
P
\bar default
ertsonalizatua
\family default
menuan aukeratu beharko duzu; LyX-ek automatikoki sarrerako formatu horretara
bihurtuko du, eta ondoren zure bihurtzaile pertsonalizatura igorriko du.
Dauden aukera baliagarriak LyX-ek bere dokumentutik sor ditzakeen formatu
horiek guztiak dira.
\layout Standard
Bihurtzailearen komandoa leiho horretan zehazten da.
Eremu horrek komando lerroko (edo shell-a) erabateko komandoa eduki beharko
luke, eta fitxategiaren izena zehazteko
\family typewriter
$$FName
\family default
aldagaia erabili.
Aldagai hori ez bazaio ematen, fitxategia zure komando lerroko sarrera
estandarrera (stdin) bidaliko litzateke.
Sekuentzia hau zure shell-arekin bat egoteko burutsua izan beharko zara.
\layout Standard
Ezinezkoa denez komando hau
\family sans
Hobespenak
\family default
leihoarekin gordetzea, zure etxeko
\family typewriter
.lyx/preferences
\family default
fitxategia eskuz edita dezakezu ondorengo lerroa (edo antzekoa) gehitzeko:
\layout LyX-Code
\backslash
custom_export_command "nire_komandoa $$FName"
\layout Section
reLyX, xehetasunak
\begin_inset LatexCommand \label{atal:reLyX}
\end_inset
\layout Subsection
Laburpena
\layout Standard
\family typewriter
reLyX
\family default
erabiltzeko bide eroso bat LyX-eko
\family sans
\bar under
F
\bar default
itxategia\SpecialChar \menuseparator
\bar under
I
\bar default
nportatu
\family default
menua da.
Horrek
\family typewriter
reLyX
\family default
programari deitzen dio (fitxategi bat emanez) eta sortzen duen emaitzeko
fitxategia LyX-en kargatzen du.
Aurrenik saia zaitez horrela egiten, eta komando lerroan
\family typewriter
reLyX
\family default
-i deitu baldin eta aukera bereziagoak behar dituzunean doilik.
\layout Standard
\series bold
reLyX
\series default
[
\series bold
-c
\series default
\shape italic
dok_klasea
\shape default
] [
\series bold
-df
\series default
] [
\series bold
-o
\series default
\shape italic
irteera_direkt
\shape default
] [
\series bold
-r
\series default
\shape italic
ingur1
\shape default
[,
\shape italic
ingur2
\shape default
...]] [
\series bold
-s
\series default
\shape italic
sfitxa
\shape default
1[,
\shape italic
sfitxa2
\shape default
...]]
\emph on
fitxa_sarrera
\layout Standard
\series bold
reLyX
\series default
\series bold
-p
\series default
\series bold
-c
\series default
\shape italic
dok_klasea
\shape default
[
\series bold
-df
\series default
] [
\series bold
-o
\series default
\shape italic
irteera_direkt
\shape default
] [
\series bold
-r
\series default
\shape italic
ingur1
\shape default
[,
\shape italic
ingur2
\shape default
...]] [
\series bold
-s
\series default
\shape italic
sfitxa1
\shape default
[,
\shape italic
sfitxa2
\shape default
...]]
\emph on
fitxa_sarrera
\layout Standard
\series bold
reLyX
\series default
\series bold
-h
\layout Subsection
Aukerak
\layout Description
-c Klasea.
Lehenesenez, reLyX-ek
\family typewriter
\backslash
documentclass{lelo}
\family default
komandoa ikusten duenean, "lelo
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
\emph on
Itzultzailearen oharra
\emph default
: lelo hitza erabili dut, ingelesezkoa foo izan ohi den bezala, zerbait
txoroa edo huskeria denean, edo adibide bezala ere, erabiltzen baita.
\end_inset
" dokumentu-klasea sortzen du, eta klase horri dagokion LyX-eko diseinu-fitxateg
ia irakurtzen du.
Erabili
\family sans
-c
\family default
beste dokumentu-klase bat definitzeko (eta beste diseinu-fitxategi bat
irakurtzeko).
\layout Description
-d Arazketa (debug).
Lehenespenez, irteera bat bakarrik ematen du, eta bihurketan sortzen dituen
behin-behineko fitxategiak ezabatzen ditu.
Erabili
\family sans
-d
\family default
aukera (edo bandera) irteera gehiago sor ditzan (bai stdout bai stderr
irteeretan) eta behin-behineko fitxategiak ez ezabatzeko.
\layout Description
-f Derrigortu.
\family typewriter
reLyX
\family default
ez da exekutatuko baldin eta jadanik
\family typewriter
.lyx
\family default
fitxategia existitzen bada.
Erabili
\family sans
-f
\family default
aukera (argi ibili) existintzen den fitxategiaren gainean idazteko.
\layout Description
-h Laguntza.
\family typewriter
reLyX
\family default
nola erabiltzen den buruzko informazioa aurkezten du, eta bere exekuzioa
amaitzen da.
\layout Description
-o Irteerako direktorioa.
Aukera honekin behin-behineko fitxategiak eta irteerako LyX fitxategiak
(ematen zaion sarrerako fitxategiarentzat, gehitutako fitxategiarentzat
eta edozein fitxategi-zatirentzat,
\family sans
-p
\family default
aukerarekin)
\family typewriter
irteera_direkt
\family default
direktorioan kokatuko ditu.
Bestela,
\family typewriter
dir/lelo.tex
\family default
fitxategi bakoitzeko, behin-behineko fitxategiak eta irteerako LyX fitxategia
\family typewriter
dir
\family default
direktorioan kokatuko ditu.
Hori oso erabilgarria izan daiteke fitxategi batek beste direktorioetako
fitxategiak baditu, eta guztiak direktorio batean bateratu nahi dituzunean;
edo LaTeX fitxategiak dauden direktorioan idazteko baimenik ez daukazunean.
\layout Description
-p Fitxategi zatiak.
Sarrerako fitxategiak LaTeX zatiak dira, hitzaurrerik edo
\family typewriter
\backslash
begin{document}
\family default
komandorik ez daukate.
Aukera honek
\family sans
-c
\family default
aukera eskatzen du, zeren eta reLyX bihurtzen ari den fitxategiak
\family typewriter
\backslash
documentclass
\family default
komandorik ez baitauka.
Aukera hau erabiltzen denean, fitxategi bat baino gehiago bihur ditzakezu,
hori bai, fitxategi guztiak dokumentu-klase berdinekoak izan behar dute.
\family typewriter
reLyX
\family default
-ek sortzen duen LyX fitxategia existitzen den beste fitxategi batean gehitu
daiteke,
\family sans
\bar under
T
\bar default
xertatu\SpecialChar \menuseparator
Txertatu\SpecialChar ~
fitxategia
\family default
menuko LyX dokumentua elementua hautatuz.
\layout Description
-r Ingurune arruntak (ikus
\begin_inset LatexCommand \ref{azpi:relyx-sintaxia}
\end_inset
\SpecialChar ~
atala).
Ingurune bat baino gehiago eman behar baduzu, bereiztu itzazu koma karakterea
erabiliz (zuriunerik ez) .
Gerta daiteke inguruneen zerrenda komatxoen artean jarri behar izatea,
batik bat zerrenda horretan izartxoa duten inguruneak (lelo*) badaude.
Komando hau askotan erabiltzen baduzu, agian sintaxi-fitxategi pertsonal
bat sortu eta erabiltzea egokiagoa izango duzu.
\layout Description
-s Sintaxi-fitxategiak.
Sarrerako (bat edo gehiago komatxo artean, eta komaz bereiztuta) sintaxi-fitxat
egiak irakurtzeko, lehenetsitakoaz gain.
Xehetasun gehiagorako, ikus
\begin_inset LatexCommand \ref{azpi:relyx-sintaxia}
\end_inset
\SpecialChar ~
atala.
\layout Subsection
Azalpena
\layout Subsubsection
Sarrera
\layout Standard
\family typewriter
reLyX
\family default
-ek LaTeX-eko
\family typewriter
dir/lelo.tex
\family default
fitxategia eskuratuz
\family typewriter
dir/lelo.lyx
\family default
LyX fitxategi bat sortzen du (
\family sans
-o
\family default
aukera ez bada erabiltzen, bederen).
\layout Standard
Onartzen diren luzapenak hauek dira:
\family typewriter
.tex
\family default
,
\family typewriter
.ltx
\family default
eta
\family typewriter
.latex
\family default
.
Sarrerako fitxategirik ez badago, eta luzapen horietariko bat ez badu,
orduan
\family typewriter
reLyX
\family default
programak
\family typewriter
inputfile.tex
\family default
fitxategia bihurtzen saiatuko da (LaTeX-ek ere antzeko joera dauka).
\layout Standard
\family typewriter
reLyX
\family default
-en xedea LaTeX2e bertsioan oinarritutako fitxategi egoki bat LyX-era bihurtzen
saiatzea da.
Zure LaTeX-ek ezin badu ongi konpilatu (edo gauzak oker idatzi badituzu,
LaTeX-eko komando estandarrak berriro definituz, eta horrelakoak) gatazka
gerta daiteke.
LaTeX 2.09 bertsioan oinarritutako dokumentuak egokiro bihurtzen dira, nahiz
eta erabat bermatuta ez egon.
\layout Standard
\family typewriter
reLyX
\family default
-ek zenbait akats eta funtzio gutxi batzuk falta ditu.
Hala ere, bere helburu nagusiak hauek dira:
\layout Itemize
LaTeX2e motako ongi egokitutako fitxategia, apurtu gabekoa, eskuratzea.
\layout Itemize
Fitxategi horretako zati gehienak bihurtzea.
\layout Itemize
Bihurtu ezin dituen zatiak aurkitzea eta LyX fitxategian TeX eran kopiatzea.
\layout Standard
Helburu nagusi hauek, fitxategi gehienentzako, ongi burutzen ditu.
\layout Standard
Etorkizunera begira, reLyX-en hobekuntza asko egin daitezke eta egin beharko
lirateke.
Hala ere, nahiko genuke reLyX ahalik eta azkarren kaleratzea, LyX-eko erabiltza
ile berriek dauzkaten LaTeX fitxategiak bide eroso batean irakurtzeko.
\layout Subsubsection
Erabilera
\layout Standard
Hemen LaTeX motako dokumentuak LyX-era bihurtzeko zer egin behar duzun azalpen
luzeagoekin zerrendatzen dugu.
\layout Itemize
Exekutatu
\family typewriter
reLyX
\family default
.
\begin_deeper
\layout Standard
\family typewriter
reLyX
\family default
-ek bihurketaren egoerari buruz informatuko zaitu, eta abisu guztiak stderr
irteera estandarrean bistaratuko ditu.
Beraz, guzti horiek ikusteko gogorik ez baduzu, saiatu komando hauekin:
\layout Standard
(csh komando lerroan)
\family typewriter
reLyX lelo.tex >& /dev/null
\layout Standard
edo
\layout Standard
(bash komando lerroan)
\family typewriter
reLyX lelo.tex 2>&1 >/dev/null
\layout Standard
Irteera estandarra EZ berbideratu
\family typewriter
lelo.lyx
\family default
fitxategira.
\end_deeper
\layout Itemize
Emaitzeko
\family typewriter
.lyx
\family default
fitxategiarekin LyX programa exekutatu.
\begin_deeper
\layout Standard
Teorikoki, fitxategi gehienak bihurtu ditzake, eta bihurtu ezin ditzakeen
zatiak gorriz (TeX eran) nabarmenduko ditu.
Teorikoki, LyX-ek fitxategia irakurtzeko gai izan behar du, eta bertatik
inprimatzeko dokumentua sortu, zeren eta bihurtu ez den (gorriz dagoena,
TeX eran) zuzenean LaTeX-i bidaliko baitio.
Gogoratu LyX-ek bere atzekaldean LaTeX erabiltzen duela.
Zoritxarrez, errealitateak ez dio beti teoriari jarraitzen.
reLyX hondatu egiten bada, eta LyX-ek aurretik sortu den LyX motako fitxategia
ezin badu irakurri, orduan begiratu
\begin_inset LatexCommand \ref{azpi:relyx-akatsak}
\end_inset
\SpecialChar ~
atalean, edo
\family typewriter
BUGS
\family default
fitxategian.
\end_deeper
\layout Itemize
LyX-en, ERT (TeX kodea) kutxetan dauden gauzak eskuz aldatu.
\begin_deeper
\layout Standard
Arestian azaldu den bezala, LyX fitxategia (ezer aldatu gabe) inprimatu
beharko zenuke.
Hala ere, TeX erako komando bat dagokion LyX objektuan aldatzeak aukera
emango dizu LyX editorearen WYSIWYM filosofiaren abantailekin lanean aritzeko.
\layout Standard
reLyX-ek ez du bermatzen LaTeX fitxategiak duen irteera berdina LyX fitxategiak
edukiko duenik, nahiz eta asko gerturatu.
reLyX-ek normalki egin dezakeen baino zerbait gutxiago bihurtzen du, dvi
edo ps fitxategiak ziurtatzeko, nahiz eta honen ondorioz " inpernuko testu
gorri" (ERT) gehiago eta WYSIWYM gutxiago sortu.
\end_deeper
\layout Itemize
DOKUMENTUKO ERROREAK IRAKURRI!!
\begin_deeper
\layout Standard
Ziur nago bestela ere hau egiteko asmoa zenuela, gainera ohartu zaitez LaTeX
motako dokumentu bat bihurtzen denean hau egitea oso garrantzitsua dela.
reLyX dokumentu osoak bihurtzen tresbetasun gehiago dauka dokumentuko xehetasun
ak bihurtzen baino.
Adibidez, zuriune gehigarriak edo ezabatutako zuriuneak ikusiko dituzu.
Zuriuneen kudeaketa hobetu den arren, ez da perfektua.
\end_deeper
\layout Subsubsection
reLyX-ek kudea ditzakeena
\layout Standard
\family typewriter
reLyX
\family default
-ek LaTeX-eko komando asko ulertzen ditu.
Ondorengoak bihur ditzake:
\layout Itemize
testu arrunta: ~, '',
\family typewriter
\backslash
@
\family default
,
\family typewriter
\backslash
TeX
\family default
bezalako komandotxoak,
\family typewriter
\backslash
'{a}
\family default
gisako karaktereak, eta ?` eta !` bezalako kasu bereziak.
\layout Itemize
tituluen komandoak:
\family typewriter
\backslash
author
\family default
,
\family typewriter
\backslash
date
\family default
,
\family typewriter
\backslash
title
\family default
,
\family typewriter
\backslash
thanks
\family default
eta
\family sans
laburpena
\family default
inguruneak bezalakoak.
\layout Itemize
goiburuen komandoak:
\family typewriter
\backslash
section
\family default
antzekoak, eta dagokien izardun komandoak ere bai (
\family typewriter
\backslash
section*
\family default
).
\layout Itemize
Inguruneak:
\family typewriter
quote
\family default
,
\family typewriter
quotation
\family default
, eta
\family typewriter
verse
\family default
;
\family typewriter
center
\family default
,
\family typewriter
flushright
\family default
, eta
\family typewriter
flushleft
\layout Itemize
\family typewriter
itemize
\family default
,
\family typewriter
enumerate
\family default
, eta
\family typewriter
description
\family default
inguruneak, eta beraien
\family typewriter
\backslash
item
\family default
komandoak.
Gainera, habiaratutako zerrendak ere bai.
\layout Itemize
erreferentzia gurutzatuen komandoak:
\family typewriter
\backslash
ref
\family default
,
\family typewriter
\backslash
pageref
\family default
,
\family typewriter
\backslash
label
\family default
, eta
\family typewriter
\backslash
cite
\family default
.
\layout Itemize
\family typewriter
\backslash
footnote
\family default
eta
\family typewriter
\backslash
margin
\family default
.
\layout Itemize
Letra-tipoak aldatzeko komandoak
\family typewriter
(
\backslash
em
\family default
,
\family typewriter
\backslash
emph
\family default
,
\family typewriter
\backslash
textit
\family default
barne) eta letren familia, tamaina, serieak eta formak aldatzeko komandoak
ere bai.
\layout Itemize
\family typewriter
\backslash
input{lelo}
\family default
(edo
\family typewriter
\backslash
input{lelo.zerbait}
\family default
) eta
\family typewriter
\backslash
include{lelo}
\family default
.
TeX soilaren
\family typewriter
\backslash
input
\family default
komandoa
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
\family typewriter
\backslash
input lelo.tex
\family default
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
ere onartuta dago.
\layout Itemize
\family typewriter
tabular
\family default
ingurunea (taulena), bertan egon ohi diren komandoak:
\family typewriter
\backslash
hline
\family default
,
\family typewriter
\backslash
cline
\family default
, eta
\family typewriter
\backslash
multicolumn
\family default
bezalakoak (ikus beherago).
\layout Itemize
Mugikorren ingurunea:
\family typewriter
table
\family default
eta
\family typewriter
table*
\family default
bezalakoak, eta beraien barruan kokatzen diren
\family typewriter
\backslash
caption
\family default
komandoen bezalakoak.
\layout Itemize
\family typewriter
thebibliography
\family default
ingurunea eta
\family typewriter
\backslash
bibitem
\family default
komandoa, eta BibTexeko
\family typewriter
\backslash
bibliography
\family default
eta
\family typewriter
\backslash
bibliographystyle
\family default
komandoak.
\layout Itemize
Hainbat komando:
\family typewriter
\backslash
hfill
\family default
,
\family typewriter
\backslash
\backslash
\family default
,
\family typewriter
\backslash
noindent
\family default
,
\family typewriter
\backslash
ldots\SpecialChar \ldots{}
\layout Itemize
Dokumentu-klaseentzako bereziak diren inguruneak (eta komando batzuk), LyX-eko
diseinuetara bihur daitekeenak.
\layout Itemize
Bihurtu ezin direnen zenbait komandoentzako argumentuak (adib.
\family typewriter
\backslash
mbox
\family default
).
\layout Standard
Euskarri hauek oraindik ez daude %100-ean osatuta.
Ikus beherago xehetasunak jakiteko.
\layout Standard
reLyX-ek zure LaTeX fitxtategitik matematika (gehiena) hitzez hitz kopiatzen
du.
Zorionez, LyX-ek LaTeX-en matematika eran irakurtzen du, beraz, matematikako
edozer (gehiena), LyX-en onartuta dagoena, ongi ibili beharko luke.
LyX-ek matematikako komando gutxi batzuk ez ditu onartzen, eta baliokideekin
ordeztuko dira, adibidez,
\family typewriter
\backslash
to
\family default
komandoa
\family typewriter
\backslash
rightarrow
\family default
komandoan bihurtuko da.
Ikusi
\emph on
\begin_inset LatexCommand \ref{azpi:relyx-sintaxia}
\end_inset
\emph default
\SpecialChar ~
atala xehetasun gehiago jakiteko.
\layout Standard
\family typewriter
reLyX
\family default
-ek ere hitzaurreko komandoak hitzez hitz kopiatuko ditu (adibidez,
\backslash
\family typewriter
begin{document}
\family default
), eta horrela hitzaurrean dituzun gauza sofistikatuak
\family typewriter
dvi
\family default
eta inprimatutako dokumentuan mantendu beharko lirateke.
Hori ziurtatzeko,
\family sans
Dokumentu-ezarpenak
\family default
leihoko
\family sans
Hitzaurrea
\family default
eremua egiaztatu beharko zenuke.
\layout Subsubsection
reLyX-ek kudeatu ezin ditzakena --- Baina ongi dagoena
\layout Itemize
Irudiak eta
\family typewriter
tabular*
\family default
taulak.
\layout Itemize
Orritxoak.
\layout Itemize
Tartekatzeko komandoak (
\family typewriter
\backslash
vspace
\family default
,
\family typewriter
\backslash
pagebreak
\family default
,
\family typewriter
\backslash
par
\family default
)
\layout Itemize
\family typewriter
\backslash
centering
\family default
,
\family typewriter
\backslash
raggedleft
\family default
,
\family typewriter
\backslash
raggedright
\layout Itemize
\family typewriter
\backslash
verb
\family default
eta
\family typewriter
verbatim
\family default
inguruneak.
reLyX-ek, kasu honetan, kontuz kontu kopia zehatza egiten du, iruzkin eta
zuriuneak barne.
\layout Itemize
Beste ingurune eta komando ezezagun batzuk, adib.\SpecialChar ~
erabiltzaileak definitutakoak.
\layout Standard
\family typewriter
reLyX
\family default
-ek komando ezezagunak ere, beraien argumentu eta guzti, hitzez hitz LyX
fitxategian kopiatzen ditu.
Gainera,
\family typewriter
\backslash
begin{lelo}
\family default
aurkitzen badu ez du "lelo" ingurunea ezagutzen, eta
\family typewriter
\backslash
end{lelo}
\family default
aurkitu arte hitzez hitz kopiatzen du (baldin eta
\series bold
-r
\series default
aukera ez baduzu erabiltzen).
Zorionez, honelako komando ezezagunekin
\family typewriter
reLyX
\family default
ez da hondatzen, eta behin LyX-en fitxategia editatzen duzunean, zeuk eskuz
landu beharko dituzu.
Edozein testu editorekin
\family typewriter
.tex
\family default
edo
\family typewriter
.lyx
\family default
fitxategia editatzea baino samurragoa izaten da LyX-ekin egitea.
\layout Subsubsection
reLyX-ek gaizki kudeatzen duenak ---hots, AKATSAK
\begin_inset LatexCommand \label{azpi:relyx-akatsak}
\end_inset
\layout Standard
\family typewriter
reLyX
\family default
nahiko programa berria denez, oraindik zenbait akats ditu.
Garatzen doan adinean, akats hauek konpontzen joango dira.
Dituen akatsak eta falta zaizkion ezaugarriak LyX-en akats-bideratzailea
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
Ingelesez "bug tracker" deizen zaio sistema edo tresna honi.
\end_inset
zerrendatuta aurkituko dituzu,
\begin_inset LatexCommand \url[LyX Bugzilla]{http://bugzilla.lyx.org/}
\end_inset
\SpecialChar ~
gunean.
\layout Standard
\family typewriter
reLyX
\family default
-ek zerbaitekin gatazka bat badu, edo bihurtu duen fitxategia LyX-en ezin
bada irakurri, orduan egokiena iraintzen duen testuaren aurrean
\family typewriter
\backslash
begin{reLyXskip}
\family default
komandoa jartzea da, eta testua amaitu ondoren
\family typewriter
\backslash
end{reLyXskip}
\family default
jartzea.
Honi "saltatzeko zatia" deitzen diot.
reLyX-ek zati hori zehatz-mehatz kopiatuko du, TeX eran.
Sortzen den fitxategia LyX-ekin editatzen duzunean, gauza ezezagunak eskuz
bihurtu beharko dituzu.
\family sans
reLyXskip
\family default
sorgindutako ingurune bat da,
\family typewriter
\backslash
begin
\family default
eta
\family typewriter
\backslash
end
\family default
komandoak ez baitira LyX fitxategian jarriko.
\layout Itemize
Ingurune ezezagunak "zehatz-mehatz" kopiatzea ez da erabat zuzena, batik
bat lerro berriak eta iruzkinak gal daitezkeelako.
Honek LyX-eko emaitza zatartuko du, baina kasu gehienetan antzeko irteera
emango du.
Hala ere, fitxategiko hainbat zati egokiro kopiatuko dira, zuriune eta
iruzkinak barne.
Hemen honako hauek sartzen dira: LaTeX-eko hitzaurrea,
\family typewriter
verbatim
\family default
inguruneak eta
\family typewriter
\backslash
verb
\family default
komandoak, eta "saltatzeko zaitak".
\layout Itemize
\family typewriter
reLyX
\family default
-ek
\family typewriter
\backslash
documentclass
\family default
komandoaren aukera gutxi batzuk bihurtzen ditu (
\family sans
1[012]pt, [letter|legal|executive|a4|a5|b5]paper, [one|two]side, landscape,
\family default
eta
\family sans
[one|two]column
\family default
hain zuzen).
Beste aukerak
\family sans
Dokumentu-ezarpenak
\family default
leihoko
\family sans
Aukerak
\family default
eremuan ezartzen dira:
\layout Standard
Garrantzitsuagoa dena,
\family typewriter
reLyX
\family default
-ek ezin ditu
\family typewriter
\backslash
usepackage
\family default
komandoak, marjinen komandoak,
\family typewriter
\backslash
newcommands
\family default
edo hitzaurreko besterik bihurtu.
Berak LaTeX-eko hitzaurrean kopiatzen ditu.
Zure hitzaurrean marjinen komandoak badituzu, orduan LyX fitxategiak marjina
egokiak izango ditu.
Hala ere, marjina hauek
\family sans
Dokumentu-ezarpenak
\family default
leihoan dituzun edozein marjinen gainetik jokatuko dute.
Hori dela eta, ziurtatzeko kendu aukerak horiek hitzaurretik.
Antzekoa gertatzen da zure hizkuntzaren ezarpenekin, babel-en,
\family typewriter
\backslash
inputencoding
\family default
,
\family typewriter
\backslash
pagestyle
\family default
, e.a.
\layout Itemize
\family sans
Foil
\family default
klaseak akats batzuk ditu.
\family typewriter
reLyX
\family default
-ek gauza bitxiak egingo ditu
\family typewriter
\backslash
foilhead
\family default
komandoaren aukerazko argumentuekin.
Gainera, gerta daiteke
\family typewriter
\backslash
begin{dinglist}
\family default
gaizki kudeatzea nahiz eta inguruneko gauzak normalki bihurtu.
\layout Standard
Garrantzi gutxiagoa duten akatsak
\family typewriter
BUGS
\family default
fitxategian aurkituko dituzu.
\layout Standard
\family typewriter
reLyX
\family default
zorionez nahiko gogorra da.
Arestian esan dugunez, zure fitxategia ez du erabat bihurtuko, baina programa
ez da hondatuko.
Hondatuz gero (eta arazoa arestian azaldu diren horietariko bat ez bada,
edo
\family typewriter
BUGS
\family default
fitxategian ez bada agertzen) ikus
\begin_inset LatexCommand \ref{azpi:relyx-errore-txostenak}
\end_inset
\SpecialChar ~
atala.
\layout Subsubsection
LyX-ek kudea ezin dezakeena
\layout Standard
LyX berari funtzio batzuk falta zaizkio, nahi eta
\family typewriter
reLyX
\family default
-ek bihurketak ongi egin, LyX-ek fitxategia irakurtzeko zenbait arazo izan
ditzake.
Funtzio hauek behar badituzu, zure dokumentua LaTeX formatura esportatu,
eta bertan sartu itzazu.
Akats hauei buruzko xehetasun gehiago
\family typewriter
BUGS
\family default
fitxategian aurkituko dituzu.
\layout Itemize
Komando batzuetan LyX-ek ez ditu aukerazko argumenturik onartzen.
Adibidez,
\family typewriter
\backslash
sqrt
\family default
,
\family typewriter
\backslash
chapter
\family default
(eta beste atalen komandoak), eta
\family typewriter
\backslash
\backslash
\family default
.
reLyX-ek automatikoki aukerazko argumentuak baztertuko ditu, irteera estandarre
an (stdout) gertatuakori buruzko abisuak kaleratuz.
LyX-ek ere
\family sans
thebibliography
\family default
ingurunearen zabalerako argumentua baztertzen du.
\layout Itemize
Erdira lerrokatzea (edo eskuinera edo ezkerrera) paragrafo guztietan dabil.
\layout Itemize
LyX-ek taulentzako duen euskarria ez da erabat perfektua.
Taula konplikatuentzako erabili "saltzatzeko zatia", eta TeX eran kopiatuko
dira.
\layout Itemize
LyX-eko matematika editoreak ezin du AMS-LaTeX-eko
\family sans
align
\family default
,
\family sans
spli
\family default
eta bestelako matematikako inguruneak kudeatu.
Hori dela eta, ingurune horiek TeX eran kopiatuko dira.
\family sans
equation*
\family default
inguruneak alda ditzakezu matematik erako baliokideak direnengatik, eta
horrela egokiro bihurtuko dira.
\layout Subsection
Adibideak
\layout LyX-Code
reLyX -df -o "nere/direk" -r "nereingur" lelo.tex > lelo.debug
\layout Standard
Aurreko adibideak
\family typewriter
lelo.tex
\family default
fitxategia sarrera bezala jaso eta
\family typewriter
nere/direk/lelo.lyx
\family default
fitxategia sortuko luke, hau gainidatziz beharrezkoa bada.
\family typewriter
\backslash
begin{nereingur} ...
\backslash
end{nereingur}
\family default
zati bat aurkitzen duenean, zati horren barnean dagoena bihurtuko du, baina
\family typewriter
\backslash
begin
\family default
eta
\family typewriter
\backslash
end
\family default
komandoak TeX eran kopiatuko ditu.
Azkenik, sortuko dituen behin-behineko fitxategiak mantendu nahi ditu (
\family typewriter
nere/direk
\family default
direktorioan egongo dira) eta arazketa lantzeko informazioa lelo.debug fitxategi
an gordeko ditu.
\layout Subsection
Oharrak
\layout Subsubsection
Errore-txostenak
\begin_inset LatexCommand \label{azpi:relyx-errore-txostenak}
\end_inset
\layout Standard
\family typewriter
reLyX
\family default
hondatzen bada, edo jokaera bitxi bat agertzen badu (
\begin_inset LatexCommand \ref{azpi:relyx-akatsak}
\end_inset
\SpecialChar ~
atalean edo akatsen gunean azaldu ez den beste era batean) orduan
\family typewriter
reLyX
\family sans
-d
\family default
aukerarekin exekutatu.
Honek
\family typewriter
reLyx
\family default
zein urratsetan hondatu den erakutsiko dizu, eta ondorioz errore-txosten
hobeago bat idatzi ahal izateaz gain garatzaileek arazoa askoz ere azkarrago
eta errazago aurkituko dute.
\layout Standard
Errore-txostenak LyX proiektuko garatzaileen posta-zerrendara bidali beharko
litzateke.
Une hauetan helbidea
\family typewriter
lyx-devel@lists.lyx.org
\family default
da.
reLyX fitxategi handi batekin exekutatzen ari bazara, mesedez, errore-txostenar
ekin irteera guztia ez bidali.
Irteerako azken hamar edo hogei lerro bakarrik sartu, LaTeX-eko fitxategiko
zatiarekin batera (hondatu duen zatia, alegia).
Edo, egokia da baita ere, antzeko arazoa sortzen duen fitxategi txiki bat
bere osotasunean mezuari erantsi.
\layout Subsubsection
Garaketaren xehetasunak:
\layout Standard
reLyX-ek hainbat "urrats" lantzen ditu TeX fitxategi bat bihurtzerakoan.
Urrats bakoitzean fitxategi bat edo bi sortzen ditu.
\layout Description
0.\SpecialChar ~
urratsa \SpecialChar ~
\newline
Beste ezer egin aurretik, irakurri sintaxi fitxategia(k).
\layout Description
1a.\SpecialChar ~
urratsa \SpecialChar ~
\newline
Zatitu hitzaurrea (
\family typewriter
\backslash
begin{document}
\family default
komandoaren baino lehenago dagoen guztia) fitxategiko beste guztitik.
Bi zatiak bereiztutako fitxategietan gordeko ditu.
Horrela egiten da zeren eta hitzaurrean nahiko gauza xelebre egon baitaiteke.
Gainera,
\family typewriter
\backslash
end{document}
\family default
komandoraren ondoren doan guztia baztertzen du, LaTeX ez dela suposatzen
baitu.
\layout Description
1b.\SpecialChar ~
urratsa \SpecialChar ~
\newline
Hitzaurrea bihurtzen du.
Une honetan
\family typewriter
\backslash
documentclas
\family default
s komandoa bihurtu eta beste guztia dagoen bezala kopiatzen duela esanahi
du.
\begin_deeper
\layout Standard
Behin zein dokumentu-klase erabiltzen duen dakizula, klaseari dagokion LyX-eko
diseinu fitxategia irakurri.
\end_deeper
\layout Description
2.\SpecialChar ~
urratsa \SpecialChar ~
\newline
"Garbitu" TeX fitxategia, LaTeX piskat zorrotzagoa sortzen du.
Honek daukana:
\begin_deeper
\layout Itemize
Aldatzea.
Adib.\SpecialChar ~
\family typewriter
x^2
\family default
bere baliokidea eta garbiagoa den
\family typewriter
x^{2}
\family default
formulagatik ordezten du.
\layout Itemize
LyX-ek kudea ezin ditzakeen aukerazko argumentuak kendu (adib.
\family typewriter
\backslash
sqrt
\family default
-tik)
\layout Itemize
\family typewriter
{
\backslash
em lelo}
\family default
adierazpena
\family typewriter
\backslash
emph{lelo}
\family default
-ra aldatzea, e.a.
Hau beharrezkoa da eta LyX-ek beti forma ez-lokalean idazten baitu.
Normalki emaitz berdinak lortzen dira.
\end_deeper
\layout Description
3.\SpecialChar ~
urratsa \SpecialChar ~
\newline
LaTeX testua, komandoak eta inguruneak LyX-era bihurtzea.
\layout Description
4.\SpecialChar ~
urratsa \SpecialChar ~
\newline
Bi zatiak bateratu, eta azken ikutu batzuk lantzea, LyX fitxategia sortzeko.
\layout Standard
Baldin eta
\family typewriter
\backslash
input
\family default
edo
\family typewriter
\backslash
include
\family default
komandoak baleude, reLyX-ek berriro atzeruntz itzuliko litzateke, eta horiek
bihurtuko lituzke.
Berak gehitutako fitxategiak fitxategi nagusiak darabilen klase berekoak
direla eta hitzaurrean ezer ez daukatela suposatzen du.
Fitxategi bateko hitzaurrean
\family typewriter
\backslash
input
\family default
komandoa baduzu, komandoa horrelaxe kopiatuko da LyX fitxategiko LaTeX-eko
hitzaurrean, eta ondorioz gehitutako fitxategia ez da bihurtuko).
Beraz, gehitutako fitxategiak bihurtzerakoan 0.\SpecialChar ~
eta 1.\SpecialChar ~
urratsak saltatuko ditu.
\layout Standard
\family typewriter
reLyX
\family default
-ek gehitzea nahi duzun fitxategia ez badu aurkitzen, abisu bat kaleratuko
du, baina aurkitzen dituen fitxategiak bihurtzen jarraituko du.
\layout Subsubsection
Diseinuen fitxategiak
\layout Standard
\family typewriter
reLyX
\family default
-ek LyX-eko diseinuaren fitxategi bat irakurtzen du, LaTeX-eko inguruneko
komandoak LyX diseinura nola bihurtu behar dituen jakiteko.
Fitxategi honek matematikakoak ez diren ingurune "normal" guztiak eduki
ditzake (
\family sans
quote
\family default
eta
\family sans
itemize
\family default
barne, baina ez
\family sans
tabular
\family default
,
\family sans
minipage
\family default
edo beste ingurune sofistikaturik),
\family typewriter
\backslash
section
\family default
eta
\family typewriter
\backslash
title
\family default
bezalako komandoak.
\family typewriter
reLyX
\family default
-ek existitzen ez den klase bat lantzea nahi baduzu, orduan dagokion diseinuaren
fitxategia sortu beharko duzu.
Bestela ere, hau egin beharra izango duzu, zeren eta LyX-ek fitxategiak
kudeatzeko diseinuen fitxategietan oinarritzen baita, horrela jakiten du
gauzak nola bistaratzen eta prozesatzen diren.
Egiaztatu LyX-eko dokumentazioa lan honetan laguntza jasotzeko (errazago
edo zailagoa gerta daiteke, klaseari dagokion eta sortzea nahi duzun diseinuare
n arabera).
Zure klasea diseinuaren fitxategi bat duen klase baten antzekoa bada, saiatu
\family sans
-c
\family default
aukera erabiltzen.
\layout Subsubsection
Sintaxien fitxategiak
\begin_inset LatexCommand \label{azpi:relyx-sintaxia}
\end_inset
\layout Standard
\family typewriter
reLyX
\family default
-ek beti sintaxiaren fitxategi bat behintzat irakurtzen du, lehenetsitako
sintaxiaren fitxategia deitzen zaiona.
\family typewriter
reLyX
\family default
-ek zure sintaxiaren fitxategia irakur lezake (aurkituko balu) , bestela
sistemakoa irakurriko luke.
\family typewriter
reLyX
\family default
-ek beste sintaxiaren fitxategi osagarriak irakur ditzake, horretarako
\family sans
-s
\family default
aukera zehaztuz.
Fitxategi osagarri hauek lehenetsitakoaren formatua mantendu beharko dute,
nahiz eta txikiagoa izateko joera eduki, zeren eta fitxategi lehenetsian
aurkitzen ez diren komando osagarriei buruzkoak edukitzen baitituzte.
Sintaxiaren fitxategi batek
\family sans
reLyX
\family default
-i gauza gutxi batzuk argitzen diote.
\layout Standard
Lehenbizikoa, komando bakoitzaren sintaxia deskribatzen dute: hots, derrigorrez
zenbat argumentu eskatzen dituzten eta zenbat aukerazko argumentu jasotzen
dituzten.
Hau jakiteak
\family typewriter
reLyX
\family default
-i bidea errazten dio, komandoak nola bihurtu ez badaki TeX eran kopiatuko
baititu.
Sintaxiaren fitxategiak komando bat eta beroni kortxete-lauki edo kortxete-gilt
za (nolabait azaltze arren) jarraitzen diote, erabiltzen dituen argumentuak
ordena egokian azalduz.
Adibidez, sintaxiaren fitxategiko
\family typewriter
\backslash
bibitem[]{}
\family default
sarrera batek zera esanahi du:
\family typewriter
\backslash
bibitem
\family default
komandoak aukerazko komando bat jasotzen duela, eta derrigorrezko bat eduki
behar duela;
\family typewriter
\backslash
bf
\family default
sarrera batean,
\family typewriter
\backslash
bf
\family default
komandoak ordea ez du inolako argumenturik jasotzen.
Orduan,
\family typewriter
reLyX
\family default
-ek LyX-era nola bihurtu ez dakien komando batekin aurkitzen bada, zehatz-mehatz
kopiatuko du (dagokion argumentu kopuruarekin).
Sintaxiaren fitxategian komandoari dagokion sarrerarik ez badago, orduan
\family typewriter
reLyX
\family default
-ek aurkitzen dituen argumentu guztiekin kopiatuko du.
Honek esanahi du askotan kopiatzen duela.
Ez luke askotan gertatu behar, zeren eta gogoratu dezagun erabiltzaileak
sintaxiaren fitxategi osagarriak zehazteko aukera duela.
\layout Standard
LyX formatora bihurtu ezin diren komando batzuk,
\family typewriter
\backslash
mbox
\family default
bezala, beraien argumentoetariko bat LaTeX testu arrunta dute.
Sintaxiaren fitxategian, bihurtu ezin daitekeen komando bateko argumentu
batean "translate" katea jartzen bada orduan reLyX-ek bihurtu egingo du,
hitzez hitz kopiatu ordez.
Adibidez, lehenespeneko sintaxiaren fitxategiak
\family typewriter
\backslash
raisebox{}[][]{translate}
\family default
dauka.
Hau da, komandoa eta bere lehenbiziko argumentua (eta aukerazko argumentua
ere, edukiz gero) TeX eran kopiatuko lituzke, baina azkena (matematika,
LaTeX konplexu bat edo bihurtu ezin daitekeen beste komando bat daukana)
LyX-era bihurtuko litzateke.
Ezin duzu "translate" katea aukerazko argumentuetan erabili.
\layout Standard
Erabiltzaileak definitutako sintaxiaren fitxategiak onartzen dira, komando
berriak eta dagozkien argumentuak definitzeko, edo sintaxiaren fitxategi
lehentsiko komando baten argumetu kopuruak gainidazteko (adib.
komando batentzako argumentu bat gehiago ematen duen estilo bat erabiltzen
ari bazara).
Hala ere, hau TeX eran kopiatutako komandoentzako bakarrik da erabilgarria.
Orain
\family typewriter
reLyX
\family default
-ek bihurtzen dituen komandoak (
\family typewriter
\backslash
item
\family default
bezalakoak) beraien argumentuen sintaxia gogorki kodetuak dituzte.
Gogorki kodetutako komandoak sintaxiaren fitxategi lehenetsian identifikatzen
dira.
\layout Standard
Bigarrena, sintaxiaren fitxategi batek edozein "ingurune arrunt" deskribatzen
du.
Normalki, ingurune ezezagun osoa TeX eran kopiatzen da.
Adibidez, "lelo" izeneko ingurune berri bat definitzen baduzu
\family typewriter
\backslash
begin{lelo
\family default
} eta
\family typewriter
\backslash
end{lelo}
\family default
bakarrik kopiatuko dira TeX eran, hauen artean dagoen testua LaTeX-eko
testu arrunta bezala bihurtuko da, TeX eran kopiatu ordez.
Ez saiatu tabbing eta picture ingurune arrunt bezala definitzen, ingurune
hauetan dagoen testuak
\family typewriter
reLyX
\family default
zoratuko baitute; gaitasun hau testua edo matematika edo komando sinpleak
dituzten inguruneak sortzeko erabili.
Matematikako ingurune ezezagunak (equation* bezalakoak) ez definitu ingurune
arrunt bezala, LyX-eko matematika editoreak ez baititu ulertuko.
Sintaxiaren fitxategian, ingurune arrunten izenak
\family typewriter
\backslash
begin{reLyXre}
\family default
eta
\family typewriter
\backslash
end{reLyXre}
\family default
sententzien artean agertzen dira, zuriunez bereiztuta.
Gutxitan erabiltzen duzun ingurune arrunta
\family sans
-r
\family default
aukerarekin erabiltzea egokiagoa da, sintaxiaren fitxategian gehitzea baino.
\layout Standard
Hirugarrena, sintaxi-fitxategiak matematikako bihurketa taula deskribatzen
du.
LyX-eko matematika editoreak komando gutxi batzuk bakarrik ez ditu onartzen.
Adibidez,
\family sans
_
\family default
onartuta dago, baina ez bere baliokidea den
\family typewriter
\backslash
sb
\family default
.
Bihurtzea nahi duzun edozein komando
\family typewriter
\backslash
begin{reLyXmt}
\family default
eta
\family typewriter
\backslash
end{reLyXmt}
\family default
sententzien artean jarri.
"
\family typewriter
\backslash
| {
\backslash
Vert}
\family default
" sententziak hau adierazten du: edozein
\family typewriter
\backslash
|
\family default
matematika eran "
\family typewriter
\backslash
Vert
\family default
"-ra bihurtuko dela (esaldiak alderantzizko barra eta hizkia ez den zerbait
badu, bukaeran hizkia duen batera bihurtuko da, eta reLyX-ek zuriune bat
gehituko dio.
Honela, "
\family typewriter
\backslash
|a
\family default
" egokiro "
\family typewriter
\backslash
Vert a
\family default
"-ra bihurtzen da).
\layout Subsubsection
Hainbat
\layout Standard
\family typewriter
reLyX
\family default
exekutatu ahal izateko Perl 5.002 edo garatuagoa den bertsioa eduki behar
duzu.<plug> Ez badaukazu,
\begin_inset LatexCommand \url[Perl]{http://www.perl.com/}
\end_inset
\SpecialChar ~
gunetik eskura dezakezu, gainera gauza askotarako oso tresna baliagarria
da.</plug>
\layout Subsection
Diagnostikoak
\layout Standard
\family typewriter
reLyX
\family default
-ek beti azalduko dizu zerrekin hondatu den, hondatzen bada bederen.
Diagnostiko batzuk nahiko teknikoak izango dira, kodeko erraietatik etortzen
baitira.
\family typewriter
reLyX
\family default
-ek
\family sans
-d
\family default
aukerarekin exekutatzen denean informazio gehiago kaleratzen du, baina
ez daukazu erabili beharrik gauzak ongi joanez gero.
\layout Standard
Amaitzen denean,
\family typewriter
reLyX
\family default
-ek bihurketa ongi burutu al duen edo zerbaitegatik hil al den esango dizu.
\layout Subsection
Abisuak
\layout Standard
Zure LaTeX fitxaegien jatorrizko kopiak leku babestu batean eduki, izen
ezberdinekin edo beste direktorio batzuetan.
Badaude bide batzuk, LyX erabiltzerakoan, jatorrizko LaTeX fitxategiak
gainidazteko.
\layout Standard
lelo.tex inportatzen baduzu
\family typewriter
lelo.lyx
\family default
sortzeko, eta gero
\family typewriter
lelo.lyx
\family default
editatu eta berriro esportatzea nahi baduzu, jakin ezazu jatorrizko
\family typewriter
lelo.tex
\family default
fitxategian gainidatziko dela (LyX-ek ez dizu ea gainidaztea nahi duzun
galdetuko).
\layout Standard
\family sans
Hobespenak
\family default
leihoko
\family sans
Bide-izenak
\family default
fitxan behin-behineko direktoriorik ez erabiltzea aukeratu baduzu, LyX-ek
zure uneko direktorioan sortuko ditu behin-behineko fitxategiak.
Beraz, jatorrizko LaTeX fitxategia gainidatzia izango da
\family sans
\bar under
I
\bar default
kusi\SpecialChar \menuseparator
\bar under
D
\bar default
VI
\family default
menua hautatzen duzunean edo LyX dokumentua inprimatzean, gogoratu LyX-etik
ez duzula abisurik jasoko.
\layout Subsection
\pagebreak_top
Fitxategiak
\layout Description
\family typewriter
\series medium
NIRE_LYXDIR/layouts/*.layout
\family default
\series default
\SpecialChar ~
\newline
Erabiltzaileak pertsonalizatutako diseinuen fitxategiak dira, dokumentu-klaseent
zako.
\layout Description
\family typewriter
\series medium
NIRE_LYXDIR/reLyX/syntax.default
\family default
\series default
\SpecialChar ~
\newline
Erabiltzaileak pertsonalizatutako sintaxiaren fitxategia.
\layout Description
\family typewriter
\series medium
LIBDIR/layouts/*.layout
\family default
\series default
\SpecialChar ~
\newline
Sistemak dituen diseinuen fitxategiak, dokumentu-klaseentzako.
\layout Description
\family typewriter
\series medium
LIBDIR/reLyX/syntax.default
\family default
\series default
\SpecialChar ~
\newline
Sistemaren LaTeX-eko sintaxiaren fitxategiak.
\layout Standard
\family typewriter
LIBDIR
\family default
LyX sistemako direktorioa da,
\family typewriter
/usr/local/share/lyx/
\family default
izan ohi da.
Bestalde,
\family typewriter
NIRE_LYXDIR
\family default
esaten denean, erabiltzailearen etxeko
\family typewriter
.lyx/
\family default
adierazi nahi izaten da.
Hauen balioak
\family sans
\bar under
L
\bar default
aguntza\SpecialChar \menuseparator
LyX-i\SpecialChar ~
buruz
\family default
leihoan ikus ahalko dituzu.
\layout Subsection
Ikusi hauek ere
\layout Standard
lyx(1), latex(1)
\layout Subsection
Egileak
\layout Standard
Copyright (c) 1998--9
\noun on
Amir Karger
\noun default
(
\family typewriter
karger@voth.chem.utah.edu
\family default
)
\layout Standard
Kodean lagundu dutenak:
\layout Itemize
\noun on
John Weiss
\noun default
-ek jatorrizko CleanTeX urratsa idatzi zuen.
\layout Itemize
\noun on
Etienne Grossmann
\layout Itemize
\noun on
Jos\i \'{e}
Ab\i \'{\i}
lio Oliveira Matos
\layout Itemize
\noun on
David Suarez de Lis
\layout Standard
Beste laguntzaileak:
\layout Itemize
\noun on
Jean-Marc Lasgouttes
\noun default
-ek itzulbiratzeko script-ean garatzen jardun zuen, eta errore-txosten,
jakinarazpen eta funtzioen iradokuzun ugari zabaldu zituen.
\layout Itemize
\noun on
Asger K.
Alstrup Nielsen
\noun default
eta
\noun on
Marc Pavese
\noun default
jakinarazpena eskaini zuten.
\layout Itemize
LyX-eko garatzaileen eta erabiltzaileen zerrendako hainbat kidek errore-txostena
k eta funtzioak iradoki zuten.
\layout Standard
reLyX-ek moldatutako Perl TeX aztertzaile bat erabiltzen du:
\family typewriter
Text::TeX
\family default
paketea,
\noun on
Ilya Zakharevich
\noun default
-ek (
\family typewriter
ilya@math.ohio-state.edu
\family default
) idatzitakoa, eta CPAN-en eskuragarri dago.
\layout Chapter
LyX-en funtzioentzako software osagarriak
\layout Section
LyX SGML-Tools-ekin erabiltzea (edo LinuxDoc)
\layout Standard
Idazlea:
\noun on
Paul Evans
\layout Subsection
Sarrera
\layout Standard
\family sans
LinuxDoc
\family default
LyX-en erabilgarri dagoen dokumentu-klase bat da,
\family typewriter
sgml-tools
\family default
paketea instalatuta baduzu bederen.
SGML (Standardized General Mark-up Language) motako dokumentuak sortzeko
erabil dezakezu, formatu hau Linuxeko Dokumentazio Proiektuan erabiltzen
da.
Proiektu horretan laguntzen ari bazara, dokumentu-klase hau lagungarria
izango duzu.
SGML formatua paketeko script eta programekin erabil dezakezu bestelako
formatu batzuk sortzeko: LaTeX, HTML, testu soila, man orrialdeak eta abar.
Dokumentu-klase hau erabiltzea nahiko duzu, beste formatu askotara modu
errazean dokumentuak bihurtzeko.
\layout Standard
Ikusiko duzu nola
\family sans
LinuxDoc
\family default
-ek beste dokumentu-klase batzuk baino diseinu-aukera gutxiago dituela.
Hau garrantzitsua da, zeren eta beste formatuetara egokiro eta zentzuz
bihurtzeko aukera baitauka.
Atal honek ondorengoak azalduko ditu:
\layout Itemize
Dokumentu bat LinuxDoc batean nola konfiguratu eta erabili.
\layout Itemize
Nola erabili LinuxDoc-eko markatze-etiketak zure dokumentuetako diseinuan.
\layout Itemize
Nola erabili SGML paketeak hainbat formatu sortzeko.
\layout Itemize
Nola konpondu arazo batzuk.
\layout Subsection
LinuxDoc dokumentua prestatu eta erabiltzea
\layout Subsubsection
Hasi lanean
\layout Standard
Hasi
\family sans
Dokumentu-ezarpenak
\family default
leihoan
\family sans
LinuxDoc
\family default
dokumentu-klasea hautatzen.
Gero, beste dokumentu-klaseek erabiltzen duten baino ingurune kopuru gutxiago
aurkituko dituzu.
Jakingo duzunez, inguruneak tresna-barrako ezkerraldean zerrendatzen dira.
Ingurune hauek nola erabiltzen diren
\begin_inset LatexCommand \ref{atal:sgmlparagr}
\end_inset
\SpecialChar ~
atalean argitzen dira.
\layout Standard
Dokumentuaren titulua idatzi
\emph on
behar
\emph default
duzu, egilearen izenarekin jarraituz, eta bakoitzari dagokion paragrafo-ingurun
ea ezarriz.
Ez baduzu hau egiten, inprimatzerakoan erroreak gertatuko dira.
Ondoren, data eta laburpena idatz ditzakezu.
Dokumentu egoki bat
\family sans
Atala
\family default
paragrafo-ingurunearekin hasi behar da, eta ez beste edozein ingurune estandar
batekin.
\layout Standard
Horren ondoren, prestatu dokumentua eskuragarri dituzun ohiko paragrafo-ingurune
ekin.
Zerrenda osoa eta beraien erabilpena ikusteko
\begin_inset LatexCommand \ref{atal:sgmlparagr}
\end_inset
\SpecialChar ~
atalera joan.
\layout Subsubsection
LinuxDoc-en formatua
\layout Standard
Dokumentu hauek beti bezala gorde eta inprima ditzakezu.
SGML paketearen beste funtzioak erabiltzeko, LinuxDoc formatuan gorde behar
duzu (honela dokumentua oinarrizko smgl-etiketak dituen fitxategira bihurtuko
da).
\family sans
LinuxDoc
\family default
formatuan gordetzeko erabili
\family sans
\bar under
F
\bar default
itxategia\SpecialChar \menuseparator
\bar under
E
\bar default
sportatu\SpecialChar \menuseparator
LinuxDoc
\family default
menua.
Izen bereko baina
\family typewriter
.sgml
\family default
luzapena duen fitxategia lortuko duzu,
\family typewriter
.lyx
\family default
luzapenaren ordez.
Fitxategi berria erabiltzen ikasteko
\begin_inset LatexCommand \ref{atal:sgml-script}
\end_inset
\SpecialChar ~
atala ikusi.
\layout Subsection
LinuxDoc-eko inguruneak erabiltzea
\layout Subsubsection
LinuxDoc dokumentuaren egitura
\layout Standard
\family sans
LinuxDoc
\family default
-ek egitura formal bat dauka, eta honek etiketak nola jartzen dituzun mugatzen
du.
Dokumentu guztietan bi zati daude:
\layout Description
Goiburukoa\SpecialChar ~
(Header): Honek lehenbiziko
\family sans
Atala
\family default
inguruneko markaren gainetik dagoena zehazten du.
Hor titulua, egilea, data, laburpena eta gaien aurkibidea koka ditzakezu.
Lehengo bi diseinuak (titulua eta egilea) gehitu
\emph on
behar
\emph default
dituzu.
\layout Description
Gorputza\SpecialChar ~
(Body): Lehenbiziko atalaren markatik beheruntz dagoen guztia.
Beste etiketa guztiak erabil ditzakezu.
\layout Subsubsection
LinuxDoc-eko paragrafo-inguruneak
\layout Standard
\begin_inset LatexCommand \label{atal:sgmlparagr}
\end_inset
Erabil ditzakezun inguruneak zerrendatzen ditugu, bakoitzari dagokion azalpenare
kin:
\layout Itemize
\family sans
Estandarra
\family default
: erreferentzia gurutzatua bezala lan egiten du.
\layout Itemize
\family sans
Titulua
\family default
: dokumentuaren hasieran agertzen da, marra horizontal lodi baten gainean
(marra hau LyX pantailan ez duzu ikusiko).
\layout Itemize
\family sans
Atala
\family default
,
\family sans
Azpiatala
\family default
,
\family sans
Azpiazpiatala
\family default
,
\family sans
Paragrafoa
\family default
eta
\family sans
Azpiparagrafoa
\family default
: betiko moduan erabiltzen dira, beraien arteko ordena mantenduz.
Zenbatzen al diren edo ez
\family sans
Dokumentu-ezarpenak
\family default
leihoko
\family sans
Zenbakera
\family default
fitxan dagoen Zenbaki sakonera eremuaren ezarpenak kudeatzen du.
Zenbatu gabekoak ez dituzu beste moduan lortuko, hemen
\family sans
Atala*
\family default
edo antzekorik ez baitaude.
\layout Itemize
\family sans
Zenbatuta
\family default
: ohi den bezala, honek zenbatutako eta koskatutako zerrenda bat sortzen
du,
\emph on
Erabiltzailearen Gida
\emph default
n azaltzen zen bezala.
\layout Itemize
\family sans
Elementua
\family default
: beste dokumentu-klaseetakoaren berdina da.
Ikus
\emph on
Erabiltzailearen Gida
\emph default
.
\layout Itemize
\family sans
Azalpena
\family default
:
\emph on
Erabiltzailearen Gida
\emph default
n azaldu zen bezala dabil.
Gogoratu zerrendako elementuaren hasierako hitzak letra lodiz agertzeko,
hitz bat baino gehiago diren kasuan, hauen artean zuriune babestuak erabili
behar dituzula.
\layout Itemize
\family sans
Hitzaz hitz
\family default
: beti bezala erabiltzen da.
\layout Itemize
\family sans
Kodea
\family default
:
\family sans
LyX-Kodea
\family default
ingurunearen antzekoa da.
\layout Itemize
\family sans
Egilea
\family default
: honela markatzen duzun edozer, dokumentuko izenburuaren ezkerrean agertuko
da, marra lodi baten azpian.
\layout Itemize
\family sans
Data
\family default
: honela markatzen duzuna izenburuaren eskuinean, eta marraren azpian, agertzen
da.
Ez daukazu derrigorrez data bat sartu behar, askotan dokumentuaren bertsioa
ingurune honekin markatzen da.
\layout Itemize
\family sans
Laburpena
\family default
: egile eta dataren ondoren, baina lehenbiziko atalaren aurretik, paragrafo
aske bat sortzeko erabil dezakezu.
Honelako paragrafo bakar bat erabil dezakezu.
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
\emph on
Egilearen oharra
\emph default
: honek egiaztapena behar du ---pe..
\end_inset
\layout Itemize
\family sans
Displaymath
\family default
:
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
\emph on
Egilearen oharra
\emph default
: oraindik hau ez dut egiaztatu ---pe
\end_inset
.
\layout Subsubsection
Beste funtzio batzuk
\layout Standard
Diseinua menua ere erabil dezakezu letra-tipoak ezartzeko edo hitzak enfasiareki
n jartzeko.
Gaien aurkibidea beti bezala erabil dezakezu baita ere (ikus
\emph on
Erabiltzailearen Gida
\emph default
ko dagokion atala).
Gainera, menuetan beste zenbait funtzio aurkitu ahal izango dituzu, adib.\SpecialChar ~
oin-oha
rrak txertatzea.
Guzti hauek egokiro lantzen ote diren buruz zenbait zalatzan daude
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
\emph on
Egilearen oharra
\emph default
: berriro, hau egiaztatu beharra dago, baliteke nere sistemaren eraginaren
ondorioz izatea eta.
---pe.
\end_inset
.
\layout Subsubsection
Erreferentzia gurutzatuak eta HTML
\layout Standard
Txertatu menuan URL motako helbideak gehitzen duten bi aukera berri aurkituko
dituzu.
Aukera hauetariko bat erabiltzen baduzu, zure dokumentua TeX kodean txertatutak
o blokea aurkituko duzu, hiru bloketan banatuta dago, eta blokeak bereizteko
tarte horizontalak ditu.
Honelako blokea izango litzateke:
\layout Quote
\family typewriter
\backslash
htmlurl{
\family default
edo
\family typewriter
\backslash
url{
\family roman
\hfill
\family default
tartea
\family typewriter
\hfill
}{
\family roman
\hfill
\family default
tartea
\family roman
\hfill
\family typewriter
}
\layout Standard
HTML etiketa oso bat txertatu dezakezu lehen eta bigarren blokeen artean.
Hau izan daiteke
\begin_inset LatexCommand \url{http://edozein.helbide}
\end_inset
edo honelako etiketa baliagarri bat:
\begin_inset LatexCommand \url{mailto:neroni@nire.helbidea}
\end_inset
.
Gero, bigarren eta hirugarren blokeen artean nolabaiteko azalpen bat gehitu.
Hauek dira ezberdintasunak:
\layout Itemize
URLa: bai HTML etiketa bai dagokion azalpena dokumentuan agertuko dira.
\layout Itemize
HTML URLa: inprimatutako bertsioan azalpena bakarrik agertuko da.
\layout Subsection
LinuxDoc-en sgml script-ak erabiltzea
\begin_inset Note
collapsed true
\layout Standard
Atal hau erabat zaharkitua dago.
\end_inset
\layout Standard
\begin_inset LatexCommand \label{atal:sgml-script}
\end_inset
\family sans
LinuxDoc
\family default
dokumentu-klase bezala erabil dezakezu, bestelako script edo programarik
erabili gabe, baina kasu horretan ezin da gauza gehiegirik egin.
Lortuko duzun guztia Linux Documentation Project Howto-ren antzeko itxura
izatea da.
Dokumentuaren bihurketa lantzeko
\family typewriter
sgml-tools-1.0.x.tar.gz
\family default
(non
\begin_inset Formula $x\geq3$
\end_inset
izan behar duen) paketea eskuratu eta instalatu behar duzu.
Hau eskuratzeko, joan web gune honetara:
\layout LyX-Code
\family roman
\begin_inset LatexCommand \url{http://pobox.com/~cg/sgmltools}
\end_inset
\family default
\layout Standard
Beste gune batetik ere eskura dezakezu, joan
\family typewriter
sunsite
\family default
-ren artxiboetara.
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
Hau itzuli den garaian (2004/02/03), sgml-tools-en 1.0.3 bertsioa ez da
\family typewriter
sunsite
\family default
-ren ftp zerbitzarian aurkitzen.
0.99.0 bertsioa bakarrik aurkitu da.
\end_inset
\layout LyX-Code
\family roman
\begin_inset LatexCommand \url{ftp://sunsite.unc.edu/pub/Linux/utils/text/sgml-tools-1.0.x.tar.gz}
\end_inset
\layout Standard
\family typewriter
sgml-tools-1.0.x.tar.gz
\family default
fitxategiak SGML dokumentuak idazteko (eta groff, LaTeX, HTML, GNU info,
LyX, eta RTF formatuetara bihurtzeko) behar dituzun gauza guztiak ditu.
Pakete hau 1997ko urtarrilean
\family typewriter
linuxdoc-sgml-1.5.tar.gz
\family default
bezala berrizendatu zen.
\layout Standard
Pakete horren jarraibideak zehazten duten urratsak landu, nola instalatu
eta erabili behar den argitzen baitu.
Guzti hau LyX-etik kanpo egin behar da,
\family sans
\bar under
F
\bar default
itxategia\SpecialChar \menuseparator
\bar under
E
\bar default
sportatu\SpecialChar \menuseparator
LinuxDoc
\family default
menua erabili baino lehenago.
\layout Subsection
LinuxDoc-en erroreak
\layout Standard
\family sans
LinuxDoc
\family default
motako dokumentu bat inprimatu edo aurrebista lantzen duzunean, LaTeX-i
deitu aurretik etiketen zenbait egiaztaketa egiten dira.
Hemen errore batzuk harrapatzen dira, batik bat dokumentuaren egiturarekin
zerikusiak dutenak.
LyX-ek errore mezua kaleratzen du, baina dokumentuan ez du errore-kutxarik
jartzen gero zuk ireki ahal izateko.
Zuzenean fitxategian begiratu beharko duzu gaizki dagoena aurkitzeko.
Arazo gehienak dokumentu-klasean erabat erabili ez daitekeen aukeretan
gertatzen da.
\layout Section
TeX egiaztatzea
\layout Standard
Idazlea:
\noun on
Asger Alstrup
\layout Subsection
Sarrera
\layout Standard
\family sans
\bar under
E
\bar default
ditatu
\family default
menuan
\family sans
Egiaztatu\SpecialChar ~
TeX
\family default
komandoa aurkituko duzu.
Funtzio honek
\family typewriter
chktex
\family default
programa instalatuta edukitzea eskatzen du, ez badago instalatuta menuan
itzalduta agertuko da (eta ezin izango duzu hautatu).
CTAN-eko gertuen daukazun zerbitzaritik jeitsi ahalko duzu, edo web gune
honetatik:
\begin_inset LatexCommand \url{http://www.ifi.uio.no/~jensthi/chktex/}
\end_inset
.
\layout Standard
\noun on
Jens T.
Berger Thielemann
\noun default
-ek garatu zuen
\family typewriter
ChkTeX
\family default
paketea, batzuetan LaTeX-eko eraikinak ez direlako hain errazak, edo ahazteko
errazegiak direlako.
Programa hau zure LaTeX-en gainetik lan egiten du, eta fitxategiaren osotasuna
egiaztatzen du, hau da, egoki idatzi duzula ziurtatzeko.
Hitz teknikoetan, LaTeX-entzako
\family typewriter
Lint
\family default
-en baliokidea da.
\layout Standard
Zer egiten du sintaxi-egiaztatzaile batek LyX-en, azken honek edozein modutara
LaTeX egokia sortzen badu? Hau da erantzuna:
\family typewriter
Lint
\family default
bezala, honek ez du C hizkuntzaren sintaxi-egiaztaketa bakarrik lantzen,
errore-moten egiaztaketa semantikoa ere lantzen du.
\family sans
ChkTeX
\family default
-ek ohiko akats tipografikoak hartzen ditu, sintatikoetaz gain.
\family sans
ChkTeX
\family default
hainbat ohiko errore antzemateko gai da, adibidez honelakoak
\layout Itemize
Elipsiak antzeman:
\newline
Erabili\SpecialChar \ldots{}
honen ordez\SpecialChar \ldots{}
\layout Itemize
Parentesietako zuriuneak, irekitzen den parentesiaren ondoren eta ixten
denaren aurretik ezin du zuriunerik egon:
\newline
( zuriune okerrak )
\layout Itemize
Ohiko laburtzapenen ostean tarte normalak erabiltzera derrigortu:
\newline
adib.\SpecialChar ~
tartea handiegia da.
\layout Itemize
Sententzien amaiera letra maiuskulaz amaitzen bada, derrigortu esaldi-amaieraren
tartea edukitzera:
\newline
Hauxe bai PROBA.
Eta hau tarte okerra da.
\layout Itemize
Etiketa eta antzeko komandoen aurreko tartea:
\newline
Etiketa bat aurreko testuari itsatsita (jarraian baina tarterik gabe) egon
behar du, okerreko orrialde batean ez erortzeko
\begin_inset LatexCommand \label{atal:chktex}
\end_inset
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
Oin-ohar honek beste okerreko orrialde batean erortzeko arrisku handia dauka.
\end_inset
.
Etikea gehiegi banatuta dago.
\layout Itemize
Erreferentzien aurreko tartea, zuriune-babestuak erabili behar dituzte:
\newline
Zoritxarrekoa bazara, testua hurrengo lerrora
\emph on
salto
\emph default
egingo du erreferentziaren eta zenbakiaren artean, bakoitza lerro ezberdinetan
utziz.
Ikus
\begin_inset LatexCommand \ref{atal:chktex}
\end_inset
.
Kasu hauetan egokiena honela jartzea da: Ikus\SpecialChar ~
\begin_inset LatexCommand \ref{atal:chktex}
\end_inset
, edo ikusi
\begin_inset LatexCommand \ref{atal:chktex}
\end_inset
\SpecialChar ~
atala.
\layout Itemize
"x" erabiltzea
\begin_inset Formula $\times$
\end_inset
-ren ordez, zenbakien artean:
\newline
2x2 oso itxura goibelekoa da,
\begin_inset Formula $2\times2$
\end_inset
-rekin konparatzen badugu, azken hau ikaragarri dotorea baita.
\layout Standard
eta gehiago\SpecialChar \ldots{}
Zure dokumentuak inprimatu aurretik "bukatutzat" jotzeko izugarrizko
trebetasuna daukan tresna bat da, eta zuzentzaile ortografikoa landu ostean
eta konposaketa fintzen hasi aurretik landu ohi izaten da.
\layout Subsection
Nola erabili
\layout Standard
Programa instalatuta baduzu, hautatu
\family sans
\bar under
E
\bar default
ditatu\SpecialChar \menuseparator
Egiaztatu\SpecialChar ~
Te
\bar under
X
\family default
\bar default
menua.
Horrela, LyX-ek zure dokumentuaren LaTeX fitxategi bat sortuko du,
\family typewriter
ChkTeX
\family default
abiatuko da hau egiaztatzeko, eta gero sortzen dituen abisuak LyX-eko dokumentu
an jarriko dira (errore-kutxetan), abisurik baleude behintzat.
Abisuak gertatu diren lekutik ahalik eta gertuen kokatuko dira, hauek bizkor-bi
zkor aurkitzeko
\family sans
\bar under
A
\bar default
rakatu\SpecialChar \menuseparator
Errorea
\family default
menua edo
\family sans
C-g
\family default
laster-tekla (CUA teklatu-mapan) edo
\family sans
C-o
\family default
(Emacs teklatu-mapan) erabil ditzakezu.
Irakurri abisuak eta zuzendu akatsak, akatsa baldin bada.
Arazoren bat baduzu abisuak dioena ulertzeko, baztertu eta berataz ahaztu.
Gogoratu pantailako dokumentu eta
\family typewriter
ChkTeX
\family default
-i deitzeko xehetasun teknikoen artean ezkutuko geruza bat dagoela, eta
ondorioz zenbait abisu zaharkituak egon daitezkeela.
\layout Standard
Dokumentu hau, azaltzen ari garen funtzioa egiaztatzeko, probatu dezakezu,
eta zenbait abisu kaleratu beharko lituzke.
Ordenagailuak hain azkarrak direnez, abisu gehienak alferrikakoak izango
dira, edo horrela espero dugu gertatzea, ez?
\layout Subsection
Nola findu
\layout Standard
Batzuetan,
\family typewriter
ChkTeX
\family default
-ek inauterietan baino burrunda askoz ere handiagoa ateratzen duela aurkituko
duzu.
Horrela bada, ez erabiltzea hauta dezakezu, zure ohiturak aldatu arte zai
egon, edo
\family typewriter
ChkTeX
\family default
pertsonalizatzea zurekin hobekiago jokatu dezan.
Beste aukera, egonezinik bazalbiltza, abisu guztiak bapatean ezabatzea
da,
\family sans
\bar under
E
\bar default
ditatu\SpecialChar \menuseparator
\bar under
K
\bar default
endu\SpecialChar ~
errore\SpecialChar ~
guztiak
\family default
menua hautatuz.
\layout Standard
Nahiz eta
\family typewriter
ChkTeX
\family default
oso konfiguragarria eta hedagarria izan, LyX-en eduki ditzakezun arazo
guztiak ez dizkizu konponduko.
LyX-ek nolabaiteko LaTeX berezi bat sortzen du, ChkTeX-en irteerak
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
\family typewriter
chktex
\family default
exekutatu ondoren bere irteera ikus ahal izango duzu
\family sans
\bar under
I
\bar default
kusi\SpecialChar \menuseparator
\bar under
L
\bar default
aTeX-en\SpecialChar ~
egunkaria
\family default
menua erabiliz.
\end_inset
lerro zenbakiekin LyX-eko dokumentuaren egitura parekatzeko, eta ondorioz
gerta daiteke abisu batzuk beraien leku egokian ez agertzea.
Honi buruz, bi gauza egin ditzakezu:
\layout Itemize
*
\family typewriter
ChkTeX
\family default
-ri deitzeko komandoa
\family sans
Hobespenak
\family default
leihoan (
\family sans
Irteera
\family default
fitxako
\family sans
LaTeX
\family default
azpifitxan) egokitu, edo
\family typewriter
ChkTeX
\family default
-en konfigurazio fitxategi orokorra, ziurrrenik hemen aurkutuko duzula:
\begin_deeper
\layout LyX-Code
/usr/local/share/chktexrc
\layout Standard
Behean zein abisu-mota komando-lerroarekin gaitu edo desgaitu ditzakezun
azaltzen da.
\end_deeper
\layout Itemize
Esportatu zure dokumentua LaTeX fitxategi gisa,
\family sans
\bar under
F
\bar default
itxategia\SpecialChar \menuseparator
\bar under
E
\bar default
sportatu\SpecialChar \menuseparator
\bar under
L
\bar default
aTeX
\family default
menutik, eta dokumentu horren gainean landu
\family typewriter
chktex
\family default
programa (terminal batean egin beharko duzu).
Bide hau jorratuz, apur bat azpergarria izan daiteke LyX-eko dokumentuarekin
parekotasuna aurkitzea, baina pazientzi piskatekin lortuko duzu.
Gora bihotzak!
\layout Standard
Orain,
\family sans
Hobespenak
\family default
leihoan abisu motak gaitu eta desgaitzeko aukerak datoz.
Abisu bat desgaitzeko
\family typewriter
-n#
\family default
erabili, eta gaitzeko
\family typewriter
-w#
\family default
berriz.
Lehenspenez, enfasia duten sarrerak desgaituta daude, lehenetsiako komandoa
hau baita: "
\family typewriter
chktex -n1 -n3 -n6 -n9 -n22 -n25 -n30 -n38
\family default
".
\layout Standard
Jakin ezazu gaitu eta desgaitzeko aukerak bakarrik erabil ditzakezula, zeren
eta
\family typewriter
chktex
\family default
-ekin komunikatzeko bide zehatz bat ezartzeko LyX-ek beste komando batzuen
parametroetan oinarritzen baita.
\layout Enumerate
Command terminated with space.
(
\emph on
Zuriunez bukatutako komandoa
\emph default
).
\layout Enumerate
Non-breaking space ("~") should have been used.
(
\emph on
Tarte-ez-hauskorra erabili beharko litzateke
\emph default
).
\layout Enumerate
You should enclose the previous parenthesis with "{}".
(
\emph on
Aurreko parentesia "{}"-rekin inguratu beharko zenuke
\emph default
).
\layout Enumerate
Italic correction ("
\backslash
/") found in non-italic buffer.
(
\emph on
Letra etzana ez den lekuan letra etzanaren zuzenketa ("
\backslash
/" ) aurkitu da
\emph default
).
\layout Enumerate
Italic correction ("
\backslash
/") found more than once.
(
\emph on
Letra etzanaren zuzenketa ("
\backslash
/") askotan aurkitu da
\emph default
).
\layout Enumerate
No italic correction ("
\backslash
/") found.
(
\emph on
Ez da letra etzanaren zuzenketarik aurkitu
\emph default
).
\layout Enumerate
Accent command "cmd" needs use of "cmd".
(
\emph on
"cmd" azentu komandoak "cmd" erabiltzea behar du
\emph default
).
\layout Enumerate
Wrong length of dash may have been used.
(
\emph on
Barraren luzera okerra erabili da
\emph default
).
\layout Enumerate
"%s" expected, found "%s".
(
\emph on
"%s" espero zen, "%s" aurkitu da ordea
\emph default
).
\layout Enumerate
Solo "%s" found.
(
\emph on
"%s" bakarrik aurkitu da
\emph default
).
\layout Enumerate
You should use "%s" to achieve an ellipsis.
(
\emph on
elipsia ongi burutzeko "%s" erabili beharko zenuke
\emph default
).
\layout Enumerate
Inter-word spacing ("
\backslash
") should perhaps be used.
(
\emph on
Agian hitz arteko tartea ("
\backslash
") erabili beharko litzateke
\emph default
).
\layout Enumerate
Inter-sentence spacing ("
\backslash
@") should perhaps be used.
(
\emph on
Agian sententzien arteko tartea ("
\backslash
@") erabili beharko litzateke
\emph default
).
\layout Enumerate
Could not find argument for command.
(
\emph on
Ezin izan da komandoarentzako argumenturik aurkitu
\emph default
).
\layout Enumerate
No match found for "%s".
(
\emph on
"%s"-ren baliokiderik ez da aurkitu
\emph default
).
\layout Enumerate
Math mode still on at end of LaTeX file.
(
\emph on
LaTeX fitxategiaren amaieran matematika erak jarraitzen du
\emph default
).
\layout Enumerate
Number of "char" doesn't match the number of "char".
(
\emph on
"char" -en zenbakia ez dator bat "char"-en zenbakiarekin
\emph default
).
\layout Enumerate
You should use either " or " as an alternative to """.
(
\emph on
" edo " erabili beharko zenuke, """-ren ordez
\emph default
).
\layout Enumerate
You should use
\size small
"
\family typewriter
'
\family default
" (ASCII 39) instead of "
\family typewriter
<EFBFBD>
\family default
"
\size default
(ASCII 180).
(
\size small
\emph on
"
\family typewriter
'
\family default
"
\size default
(ASCII 39) erabili beharko zenuke,
\size small
"
\family typewriter
<EFBFBD>
\family default
"
\size default
(ASCII 180)-ren ordez
\emph default
).
\layout Enumerate
User-specified pattern found.
(
\emph on
Erabiltzaileak zehaztutako baliokidea aurkitu da
\emph default
).
\layout Enumerate
This command might not be intended.
(
\emph on
Komando hau ezin da nahitakoa izan
\emph default
).
\layout Enumerate
Comment displayed.
(
\emph on
Iruzkina bistaratua
\emph default
).
\layout Enumerate
Either ''
\backslash
,' or '
\backslash
,'' will look better.
(
\emph on
''
\backslash
,' edo '
\backslash
,''itxura hobeagoa lortuko luke
\emph default
).
\layout Enumerate
Delete this space to maintain correct page references.
(
\emph on
Ezabatu tarte hau orri-erreferentzia zuzenak mantentzeko
\emph default
).
\layout Enumerate
You might wish to put this between a pair of "{}".
(
\emph on
Hau "{}" bikote batean edukitzea nahi izango duzu
\emph default
).
\layout Enumerate
You ought to remove spaces in front of punctuation.
(
\emph on
Puntuazioen aurreko tartea kendu beharko zenituzke
\emph default
).
\layout Enumerate
Could not execute LaTeX command.
(
\emph on
Ezin izan da LaTeX komandoa exekutatu
\emph default
).
\layout Enumerate
Don't use
\backslash
/ in front of small punctuation.
(
\emph on
Ez erabili puntuazio baxuetan
\emph default
).
\layout Enumerate
\family typewriter
$
\backslash
times$
\family default
may look prettier here.
(
\emph on
Hemen
\family typewriter
$
\backslash
times$
\family default
-ek itxura hobeagoa edukiko du
\emph default
).
\layout Enumerate
Multiple spaces detected in output.
(I
\emph on
rteeran hainbat zuriune antzeman dira
\emph default
).
\layout Enumerate
This text may be ignored.
(
\emph on
Testu hau baztertu egingo da
\emph default
).
\layout Enumerate
Use " to begin quotation, not '.
(
\emph on
Erabili " zitazioa hasteko, ez '
\emph default
).
\layout Enumerate
Use ' to end quotation, not ".
(
\emph on
Erabili ' zitazioa amaitzeko, ez "
\emph default
)
\layout Enumerate
Don't mix quotes.
(
\emph on
Komatxoak ez nahastu
\emph default
).
\layout Enumerate
You should perhaps use "cmd" instead.
(
\emph on
Agian horren ordez "cmd" erabili beharko zenuke
\emph default
).
\layout Enumerate
You should put a space in front of/after parenthesis.
(
\emph on
Parentesien kanpoan zuriuneak sartu beharko zenituzke
\emph default
).
\layout Enumerate
You should avoid spaces in front of/after parenthesis.
(
\emph on
Parentesi barrukaldeko hasiera eta amaieran zuriunerik ez lukete egon behar
\emph default
).
\layout Enumerate
You should not use punctuation in front of/after quotes.
(
\emph on
Ez zenuke komatxoen barrukaldeko hasieran edo amaieran punturik erabili
behar
\emph default
).
\layout Enumerate
Double space found.
(
\emph on
Zuriune bikoitza aurkitu da
\emph default
).
\layout Enumerate
You should put punctuation outside inner/inside display math mode.
(
\emph on
puntuazioa matematika eratik kanpo jarri beharko zenuke
\emph default
).
\layout Enumerate
You ought to not use primitive TeX in LaTeX code.
(
\emph on
Ez zenuke TeX-eko komando primitiborik LaTeX kodean erabili behar
\emph default
).
\layout Enumerate
You should remove spaces in front of "%s".
(
\emph on
"%s"-ren aurrean dauden tarteak kendu beharko zenituzke
\emph default
).
\layout Enumerate
"%s" is normally not followed by "%c".
(
\emph on
Normalki, "%s" -ren atzetik ez da "%c" etortzen
\emph default
).
\layout Standard
Etorkizuneko LyX bertsioetan tresna honentzako interfaze egokiago eta osatuago
bat eskaintzea espero dugu (eta bere
\family typewriter
lacheck
\family default
lehengusina txikiarentzako ere bai), bere ahalmen guztia erabil ahal izateko.
Dagoen bezala, ordea, erabilgarria da: saiatu zaitez daukazun dokumentuekin
(apur bat luzeak izan daitezela), eta arrituta geldituko zara.
\layout Section
Bertsio-kontrola LyX-en
\layout Standard
Idazlea:
\noun on
Lars Gullik Bj<42>nnes
\layout Subsection
Sarrera
\layout Standard
Nire lagun batek talde proiektu batean LyX erabiltzea nahi zuen.
Bertsio kontrolik edo fitxategia blokeatzeko euskarririk ez zuela ohartu
zenean, zakarrontzi ilun batera jaurti zuen.
Piska bat suminduta gelditu nintzen, eta pentsatu nuen zerbait egin nezakeela
RCS euskarria edukitzeko (etorkizunean CVS edota SCCS sistemetara hedatzeko
aukera zabalik utziz).
Eta halaxe egin zen.
LyX-ek gaur egun RCS-ko komando gehienak onartzen ditu.
Zerbait garatuagoa (edo sofistikatuagoa)
\layout Standard
behar baduzu, terminal batean zeuk eskuz egin beharko duzu.
\layout Standard
Bertsio kontrolen funtzioa LyX-en erabiltzen hasi aurretik, "rcsintro" irakurri
beharko zenuke (man motako eskuliburua da, terminalean landu:
\family typewriter
man rcsintro
\family default
).
Fitxategi honek RCS sistema baten oinarrizko funtzioak argitzen ditu.
RCS direktorioari buruzko iruzkina eta RCS fitxategi maisuaren kontzeptua
(
\family typewriter
,v
\family default
-kin amaizen den fitxategia) kontu handiarekin irakurri.
\layout Standard
LyX-en egin den garaketak GNU taldearen (
\begin_inset LatexCommand \url{http://www.gnu.org}
\end_inset
) RCS paketea, azken bertsioa, instalatuta dagoela suposatzen du.
Ezin da bermatu bertsio zaharkituentzako egina dagoenik.
\layout Subsection
RCS-ren komandoak LyX-en
\layout Standard
Hurrengo atalek LyX-ek onartzen dituen RCS komandoak azaltzen dituzte.
Hauek
\family sans
\bar under
F
\bar default
itxategia\SpecialChar \menuseparator
Bertsio\SpecialChar ~
\bar under
k
\bar default
ontrola
\family default
azpimenuan aurkituko dituzu.
\layout Subsubsection
Erregistratu
\layout Standard
Zure dokumentua ez badago bertsio kontrolpean, azpimenu horretan aurkituko
duzun aukera bakarra izango da.
Eta bertsio kontrolpean egonez gero,
\family sans
\bar under
E
\bar default
rregistratu
\family default
itzalduta egongo da (edo LyX-eko zenbait bertsiotan agertu ere ez da egingo)
\layout Standard
Komando honek dokumentua RCS-rekin erregistratzen du.
Elkarrizketa-koadro baten bitartez dokumentuaren hasierako azalpen bat
emateko eskatuko dizu.
Behin erregistratuta dagoela, dokumentua irakur-soil erakoa izango da,
eta bertan edozein aldaketa egiteko
\family sans
Egiaztatu\SpecialChar ~
editatzeko
\family default
hautatu beharko duzu.
Bertsio kontrolpean dagoen dokumentu batek bufertxoan fitxategiaren izenari
atxikitutako "[RCS:<version> <locker>]" etiketa du.
\layout Standard
Lantzen den RCS komandoa hau da:
\layout LyX-Code
ci -q -u -i -t-"<haserako azalpena>" <fitx-izena>
\layout Standard
Aukerak ulertzeko (terminal batean)
\family typewriter
man ci
\family default
eskuliburua irakurri.
\layout Subsubsection
Egiaztatu aldaketak
\layout Standard
Fitxategia editatzea amaitzen duzunean, egin dituzun aldaketak egiaztatzen
dira.
Hau egindakoan, egin dituzun aldaketei buruzko azalpen bat eskatuko zaizu.
Azalpen hau dokumentuko historiaren egunkarian gordeko da.
Bertsioaren zenbakia gehitzen denean, zure aldaketak RCS fitxategi maisura
aplikatzen dira, dokumentua desblokeatzen da eta
\emph on
irakur-soil
\emph default
(soilik irakurtzeko, alegia) eran ezartzen da.
\layout Standard
RCS komandoa:
\layout LyX-Code
ci -q -u -m"<azalpena>" <fitx-izena>
\layout Subsubsection
Egiaztatu editatzeko
\layout Standard
Hau aukeratzean dokumentua blokeatzen duzu, eta zeuk bakarrik editatu ahal
izango duzu.
Beraz, zuretzako bakarrik dokumentua irakurri eta idazte eran ezartzen
da.
Behar duzun denboran fitxategia editatu, eta amaitzen duzuenan egindako
aldaketak egiaztatu behar dituzu.
Egoeraren lerroa fitxategia blokeatu duzula adieraziz aldatzen da.
\layout Standard
RCS komandoa:
\layout LyX-Code
co -q -l <fitx-izena>
\layout Subsubsection
Itzuli azken bertsiora
\layout Standard
Honek dokumentuan aurreko egiaztaketa arte egindako azken aldaketa guztiak
baztertuko ditu.
Aldaketak baztertu aurretik abisu batek jakinaraziko zaitu.
Onartzen baduzu, aldaketa haiek galduko dituzu.
\layout Standard
RCS komandoa:
\layout LyX-Code
co -f -u<version> <fitx-izena>
\layout Subsubsection
Desegin azken egiaztaketa
\layout Standard
Hau lantzen baduzu, azken egiaztaketa ez da inoiz gertatu.
LyX-en dagoen dokumentuan aldaketarik ez da egiten, baina RCS fitxategi
maisutik azken bertsioa kenduko da.
\layout Standard
RCS komandoa:
\layout LyX-Code
rcs -o<version> <fitx-izena>
\layout Subsubsection
Erakutsi historiala
\layout Standard
Honek RCS dokumentuaren historia osoa erakusten du.
Horretarako,
\family typewriter
rlog <fitx-izena>
\family default
komandoaren irteera kaleratzen da arakatzailearen leiho batean.
Ikus
\family typewriter
man rlog
\family default
xehetasun gehiagorako.
\layout Section
Literaturaren programazioa
\layout Standard
Eguneraketa:
\noun on
Kayvan Sylvan
\noun default
(
\emph on
kayvan@sylvan.com
\emph default
), jatorrizko dokumentuaren egilea:
\noun on
Edmar Wienskoski Jr.
\noun default
(
\emph on
edmar-w-jr@technologist.com
\emph default
)
\layout Subsection
Sarrera
\layout Standard
Dokumentazio honen xede nagusia literaturaren programaziorako LyX nola erabiltze
n den argitzea da.
Progamaketa honen teknika ezagutzen duzula suposatzen da, eta "tangling"
and "weaving"
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
\emph on
Itzultzailearen oharra
\emph default
: kodearen eta dokumentazioaren sorrera adierazten dute, hurrenez hurren.
\end_inset
hitzek zer esanahi duten dakizula ere bai.
Ez badakizu zertaz ari garen, ondorengo ataletan zehazten diren web gunetara
joan zaitez.
Leku horietan garapen zaharren historiatik hasita egungo azken tresnen
trikimailuak dokumentatzen dira.
\layout Standard
Eta noski, suposatzen da LyX bera erabiltzen ohituta zaudela, LyX-en hobespenak
eta X konfigurazio fitxategiak zure nahietara aldatzeko gaitasuna daukazula.
Hau ez badakizu, egokiagoa izango litzateke LyX-en beste eskuliburuak irakurtze
a.
\layout Subsection
Literaturaren programazioa
\layout Standard
Literaturaren programazioari buruzko MEG-etik eskuratuta:
\layout Quotation
Literaturaren programazioa dokumentazioa eta iturburua, gizakiok irakurtzen
dugun formatu batean, bateratzea da.
Izan ere, literaturaren programazioa irakurtze jostagarria izan beharko
luke, edozein dago gonbidatuta! (Barkatu Bob, ezin izan dut tentaldiarekin!).
Orokorrean, literaturaren programazioak iturburua eta dokumentazioa fitxategi
berdin batean batzen ditu.
Literaturaren programazioko tresnek fitxategia aztertzen dute irakurtzeko
gaitasuna duen dokumentua edo konpilagarriak den iturburua sortzeko.
WEB estiloko literaturaren programazioa
\noun on
D.E.
Knuth
\noun default
-ek sortu zuen, bere TeX konposatze-softwarea garatzerakoan.
\layout Standard
Beste pasarte batek dio:
\layout Quotation
\emph on
Nolatan literaturaren programazioa iruzkinetatik ezberdintzen da?
\layout Quotation
Bereizten dituzten hiru ezaugarri daude.
Garrantziaren arabera ordenatuta, hauek dira:
\begin_deeper
\layout Itemize
elaborazioaren ordena moldaerraza.
\layout Itemize
arakatzeko euskarri automatikoa.
\layout Itemize
dokumentazioaren konposaketa, diagramak eta matematikak bereziki.
\end_deeper
\layout Standard
Orain, zure jakinmina asetu dudalakoan, begiratu erreferentzietan.
\layout Subsubsection
Erreferentziak
\layout Standard
Literaturaren programazioari buruzko MEG
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
MEG: Maiz Egindako Galderak.
\end_inset
osoa hemen aurkituko duzu:
\layout Quote
\begin_inset LatexCommand \url[Literaturaren programazioko MEG]{http://shelob.ce.ttu.edu/daves/lpfaq/faq.html}
\end_inset
\layout Standard
MEG-ak 23 (hogeitahiru!) literaturaren programaziorako tresna ezberdinak
zerrendatzen ditu.
Batzuk programazio hizkuntza berezientan espezializatzen ("tailored") dira,
beste batzuk ordea eremu orokorragoak dituzte.
Neure gauzetarako
\noun on
Noweb
\noun default
hautatu dut, eta hauek dira nire arrazoiak:
\layout Itemize
Honekin bai latex bai html egiturako dokumentazioa sor dezaket.
\layout Itemize
Arkitektura irekia da, eta beraz, iragazki berriak gehitu eta behar dituzun
pozesamendu bereziak landu ditzake.
\layout Itemize
Jadanik iragazki multzo handia eskaintzen du (html horietariko bat da).
\layout Itemize
Askea da.
\layout Standard
Noweb-en web gunea hemen aurkituko duzu.
\layout Quote
\begin_inset LatexCommand \url[Noweb-en gune nagusia]{http://www.cs.virginia.edu/~nr/noweb/}
\end_inset
\layout Standard
Gune honetatik hasita hainbat esteka interesgarri eta literaturaren programaziok
o adibide batzuk aurkituko dituzu.
\layout Subsection
LyX eta literaturaren programazioa
\layout Standard
LyX-ek literaturaren programazio euskarria dauka, eta LyX-en bihurketa mekanismo
orokorrak eskaintzen ditu.
Euskarri hau "Noweb-etik independentea" den bidetik ematen da, eta horrela
LyX-eko funtzio berri hau nahi duzun beste literaturaren programazio tresnekin
(LyX-eko hobespenan aldatuz) erabili ahal izango duzu.
\layout Subsubsection
Dokumentu eta kodea sortzea (weaving eta tangling)
\layout Standard
Dokumentu-klasea hautatzea
\layout Standard
Noweb eta LyX egokiro instalatu badituzu, dokumentu berri bat irekitzerakoan
edo dagoen bateko dokumentu-klasea aldatzerakoan, hurrengo hiru dokumentu-klase
berri eskuragarri daudela ohartuko zara:
\layout Itemize
Article (Noweb)
\layout Itemize
Book (Noweb)
\layout Itemize
Report (Noweb)
\layout Standard
Hauetariko bat hautatu zure literatura-dokumentua sortzeko.
\layout Standard
Jabetu zaitez, literatura-dokumentuak ez direla hiru hauetara mugatzen.
Klase berriak beste estiloetatik sor daitezke, adibidez, gutuna (letter)
edo Article (AMS) bezalako klase batzuk bateratuz.
Dauden klaseek ez badute zure beharrak betetzen, jakinerazi LyX-eko garatzailee
n posta-zerrendan (lyx-devel@lists.lyx.org) eta sarrera berri bat txertatuko
dugu, edo nola egiten den azalduko dizugu
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
Oso erraza da, lau lerro dituen fitxategi bat sortu eta auto-konfigurazioa
berriro exekutatzea bakarrik da.
\end_inset
.
Gainera, Noweb ez den bestelako literatura-tresna erabiltzen baduzu, horrentzak
o dokumentu-klaseen multzo berriak sortu beharko dituzu.
\layout Paragraph
Kodea hemen idaztea
\layout Standard
LyX-ek izeneko Scrap diseinuarekin kodea idazten utziko dizu
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
Noweb-eko baliokidea den hitza "Chunk" da.
Arrazoi historikoengatik "scrap" hitza erabiltzen dut.
Nuweb izeneko literatura-tresnak sartu zuen, eta Noweb zale bihurtu aurretik
erabiltzen nuen.
\end_inset
.
Noweb-ek honela mugatzen ditu scrap-ak:
\layout LyX-Code
<<Nire scrap>>=
\layout LyX-Code
kodea
\layout LyX-Code
kode gehiago
\layout LyX-Code
oraindik eta kode gehiago
\layout LyX-Code
@
\layout Standard
Arazoa hau da: << eta @ artean idatzita dagoena hitzez hitz hartu behar
da, hau da, LyX-ek idatzita dagoen zati horren interpretazio bereziak egitea
eragotzi egin beharko luke.
Diseinu (ingurune) berezi batek kudeatzen du hau, Scrap izenekoak; hori
paragrafo normal bat bezala lantzen da, baina nahi adina tarte jartzen
uzten du.
\layout Standard
Scrap paragrafo-ingurune baten eragozpena da jarraian dauden kodeen paragrafoak
jatorrizko kodean lerro huts baten bitartez bereizten direla, eta baita
inprimatutako dokumentuan ere.
Hau sahiesteko, Scrap batean kodea duen lerro bakoitza sartzen da,
\family sans
C-Lerro-itzulera
\family default
erabiliz, baina ez
\family sans
Lerro-itzulera
\family default
normal batekin.
Arestiko adibideak honelako itxura eduki beharko luke:
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
Inprimatutako bertsioa irakurtzen ari bazara, ez duzu bi adibideen arteko
(aurrekoa eta hurrengoa) ezberdintasunik aurkituko.
\end_inset
\layout LyX-Code
<<Nire scrap>>=
\newline
kodea
\newline
kode gehiago
\newline
oraindik eta kode gehiago
\newline
@
\layout Standard
Ingurune hau ongi dabil.
Daukan arazo bakarra da
\family sans
C+Lerro-itzulera
\family default
erabili behar duzula, lerro-itzulera arrunt baten ordez
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
Nire "Zereginen" zerrendan sartuta daukat hau hobetzeko.
\end_inset
.
\layout Description
\emph on
Ohar\SpecialChar ~
berezi\SpecialChar ~
bat
\emph default
: zure Scrap-ean Noweb-en "%def" eraikina erabil dezakezu Noweb-eko erreferentzi
a gurutzatuen identifikatzailean elementuak gehitzeko:
\begin_deeper
\layout LyX-Code
<<Nire scrap>>=
\newline
def funtzio_bat(argum):
\newline
"Funtzio honentzako kate bat da."
\newline
print "Nire argumentuak: ", argum
\layout LyX-Code
@ %def funtzio_bat
\end_deeper
\layout Standard
Erabilera honen eta irteerako emaitzean dagoen erreferentzia gurutzatuen
adibidea python-en idatzitako
\family typewriter
LIBDIR/examples/listerrors.lyx
\family default
literatura-programan aurkituko duzu, eta gauza asko argituko dizkizu.
\layout Paragraph
Dokumentazioa sortzea
\layout Standard
Une honetan dokumentu berria bat, dokumentu-klase egoki batekin, eta zenbait
kode eta testu bertan idatzita dauzkazu.
Nola inprima dezaket? Hautatu
\family sans
\bar under
I
\bar default
kusi\SpecialChar \menuseparator
\bar under
D
\bar default
VI
\family default
, eta antzerako zerbait.
Dokumentu soil batentzako egingo zenukeen bezalaxe.
Ez da urrats berezirik eskatzen.
\layout Standard
Zer gertatzen den jakin dezazun, LyX barruan gertatzen dena azalduko dizut:
\layout Enumerate
Ikusi menuan
\family sans
\bar under
E
\bar default
guneratu\SpecialChar \menuseparator
\bar under
D
\bar default
VI
\family default
hautatzen denean LaTeX fitxategi bat sortzen da.
\begin_deeper
\layout Standard
Dokumentua literatura-klase batekoa bada sortutako fitxategiaren luzapenak
"literatur" formatuak definitzen duenarekin jartzen da (
\family sans
Hobespenak
\family default
leihoan definitzen da), bestela ohiko
\family typewriter
.tex
\family default
luzapena edukiko du.
\end_deeper
\layout Enumerate
Jakin ezazu ezberdintasun nagusiena fitxategiaren izenean datzala, LyX-ek
ez du prozesamendu berezirik lantzen.
Gainera kodea idazteko
\family sans
Scrap
\family default
ingurunea erabili baduzu, bera arduratuko da dagozkion zereginez.
\layout Enumerate
Dokumentua literatura-klase batekoa bada, orduen LyX-ek bere baitan duen
bihurtzailea (LyX-etik Noweb-era) erabiliko du, eta gero Noweb-etik LaTeX-era
bihurtzen duen tresnari
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
Bihurtzaileak
\family sans
\bar under
E
\bar default
ditatu\SpecialChar \menuseparator
\bar under
H
\bar default
obespenak
\family default
leihoko
\family sans
Bihurtzaileak
\family default
fitxan definitzen dira.
\end_inset
deituko dio, LaTEX fitxategia sortzeko.
\begin_deeper
\layout Standard
Bestela, urrats hau saltatzen du.
\end_deeper
\layout Enumerate
Azkenik, LaTeX-i deitzen zaio eta ohiko prozedurarekin jarraitzen du, ohiko
dokumentu arruntetan bezala.
\layout Standard
"Literatura-tresna" baten menpetik aske egotea hainbat bihurtzaile erabiliz
lortzen da.
\layout Paragraph
Kodea sortzea
\layout Standard
Eraikitzeko menuko aukera bat hautatzen denean, LaTeX fitxategi bat sortzen
da, arestiko 1.
urratsean bezala.
Ondoren LyX-ek
\family typewriter
Noweb->Program
\family default
bihurtaileari deitzen dio.
Bihurtzaile honek (eta ia beste guztiek) bi zati ditu:
\layout Enumerate
Programa bera bihurtzea.
Programa honek formatu batetik beste formatu batera bihurtzeko lanak egiten
ditu.
Kasu honetan, Noweb formatutik programaren sasi-formatura.
\layout Enumerate
Errore mezuen iragazkia.
Programa honen helburua sortzen diren errore-mezuak LyX-ek ulertzen dituen
formatura bihurtzea da.
Horrela LyX-ek errore-mezuak dokumentuko leku egokienenean jarzen saiatuko
da.
\layout Standard
Lehenbiziko zatia, "Bihurtzaileak"-ren ezarpena, "
\family typewriter
eraikin-gidoi $$i
\family default
" bezala ezarri beharko litzateke.
Honek esanahi du, LyX-ek "eraikin-gidoi"-ari (programa edo script bat)
deituko diola Noweb fitxategiaren izenarekin (normalki LyX-en behin-behineko
direktorioan kokatzen den fitxategi bat).
\layout Standard
Hurrengo kodea "eraikin-gidoi" script-aren adibide bat da, eta zure exekutagarri
en direktorioan jar dezakezu:
\layout LyX-Code
#!/bin/sh
\layout LyX-Code
#
\layout LyX-Code
# Hau eraikin-gidoi fitxategia da.
\layout LyX-Code
#
\layout LyX-Code
notangle -Reraikin-gidoi $1 | env NOWEB_SOURCE=$1 sh
\layout Standard
Bihurtzaile ezarpenaren hurrengo zatia "banderak" ezartzea da, eta honela
jarri behar da:
\layout LyX-Code
originaldir,parselog=listerrors
\layout Standard
Honek "eraikin-gidoi" script-a prozesatzen denean sortzen dituen erroreak
"listerrors" programaren bitartez landuko ditu.
\layout Standard
Kode bihurtzaileak "listerrors" programa
\family typewriter
NireLyxDirektorioa/scripts
\family default
direktorioan begiratzen du lehenbizi, gero
\family typewriter
LIBDIR/scripts
\family default
direktorioan begiratuko du, eta gero exekutagarrien direktorioan (Unix
sistemetan
\family typewriter
PATH
\family default
aldagaiak zehazten dituen direktorioak izaten dira).
\layout Paragraph
Dokumentuan instrukzioak sortzea
\layout Standard
LyX eta noweb arteko bateratzearen azken pieza "eraikin-gidoi" scrap-a da.
Orokorki, zure programa sortzeko instrukzioak dagokion scrap-ean barneratuta
egon beharko luke.
Arestian azaldu den noweb-entzako bereziki prestatutako "eraikin-gidoi"
horrek
\family typewriter
notangle
\family default
komandoa erabiltzen du bere scrap-a aurkitzeko ("eraikin-gidoi" izenekoa)
eta bere edukina "sh" komando lerroaren (shell) bitartez landuko ditu.
\layout Standard
Gehienetan, honelako scrap bat edukiko luke:
\layout LyX-Code
<<eraikin-gidoi>>=
\newline
#!/bin/sh
\newline
\newline
if [ -z "${NOWEB_SOURCE}" ]
\newline
then
\newline
NOWEB_SOURCE=nirefitxategia.nw
\newline
fi
\newline
[...
fitxategiak ateratzeko kodea ...]
\newline
[...
fitxategiak konpilatzeko kodea ...]
\newline
@
\layout Standard
Zatiak nola bateratzen diren ikusteko begiratu
\family typewriter
LIBDIR/examples/
\family default
direktorioko
\family typewriter
listerrors.lyx
\family default
edo
\family typewriter
Literate.lyx
\family default
fitxategietan, hauek "listerrors" programaren bi bertsio dauzkate, edo
\family typewriter
LIBDIR/examples/
\family default
direktorioko
\family typewriter
noweb2lyx.lyx
\family default
fitxategian.
Modu interesgarrian, hiru fitxategi hauek LyX-ek duen literatura-programazioko
hizkuntzaren askatasun euskarria erakusten dute, Python, C eta Perl programazio
hizkuntzetan idatzita baitaude, hurrenez hurren.
\layout Subsubsection
LyX konfiguratzea
\layout Standard
Literatura-programazioaren euskarria Hobespenak leihoan konfiguratzen da,
Bihurtzaileak edota Fitxategi-formatuak fitxetan.
Hor agertzen diren zati garrantzitsuenak hauek dira
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
\emph on
Itzultzailearen oharra
\emph default
: zerrendatzen diren eremu batzuk ez dira agertzen LyX 1.3.3 bertsioan, eta
ez dakit etorkizunean agertuko ote diren.
Badazpada, esku artean daukazun LyX bertsioan begiratu beharko duzu ea
zure kasuan agertzen diren edo ez ikusteko.
\end_inset
:
\layout Description
Literatura-formatua Fitxategi-formatuak fitxan konfiguratu, Noweb-i dagozkion
ezaugarriak (fitxategi-formatuak zerrendan NoWeb aukeratu beharko duzu)
hemen aurkituko baitituzu.
\family sans
Gui\SpecialChar ~
izena
\family default
\family typewriter
NoWeb
\family default
bezala ezarrita dago, eta Luzapena eremuak
\family typewriter
.nw
\family default
du.
Honek LyX-i, bihurketako lehen urratsean,
\family typewriter
.nw
\family default
luzapeneko fitxategi bat sortzeko agintzen dio,
\layout Description
Programa-formatua Hau formatu huts bat da, bihurketa bateko amaierako puntua
izateko xedea du (eta berorrentzako bihurtzaile bat ezartzea uzten digu).
\layout Description
NoWeb->LaTeX Bihurtzaile honek literatura-dokumentuaren "weaving"-a lantzen
du.
Noweb-entzako honela ezartzen da: "
\family typewriter
noweave -delay -index $$i > $$o
\family default
".
\layout Description
NoWeb->Programa Honek "tangling urratsa" lantzen du.
Arestian azaldun denez,
\family sans
Bihurtzailea
\family default
"
\family typewriter
eraikin-gidoi $$i
\family default
" eran ezartzen da, eta
\family sans
Bandera\SpecialChar ~
osagarriak
\family default
eremuak "
\family typewriter
originaldir, parselog=listerrors
\family default
" duelarik.
\layout Subsubsection
Arazketaren hedapenak
\layout Standard
LyX zerbitzarian funtzio berri bat garatuta dago, " server-goto-file-row"
funtzioa, eta ddd/gdb edo beste arazketa-tresna batzuekin erabiltzen da.
\layout Standard
Kodea araztatzerakoan (
\family typewriter
ddd
\family default
edo
\family typewriter
gdb
\family default
-rekin) uneko exekuzio kokapenetik testu-editore bati deitzeko aukera dago,
tekla bat sakatuz.
ddd programaren lehenetsitako laster-tekla
\family sans
Shift-Ctrl-V
\family default
da.
\family sans
Editatu\SpecialChar \menuseparator
Hobespenak\SpecialChar \menuseparator
Laguntzaileak
\family default
leihoko "Editatu iturburuak" eremuan editoreari komando lerrotik deitzeko
konfigura dezakezu.
\layout Standard
Sortu berri den LyX zerbitzariaren funtzio honek eta
\family typewriter
ddd
\family default
-ren ezaugarriek eskaintzen dituzten abantailak jaso ditut, eta "Editatu
iturburuak" eremuan ezarri ditut:
\layout LyX-Code
echo "LYXCMD:monitor:server-goto-file-row:@FILE@ @LINE@" >~/.lyxpipe.in
\layout Standard
Honekin,
\family typewriter
ddd
\family default
erabiltzen ari zarenean eta programako puntu bat editatzeko aurkitu nahi
duzun bakoitzean, sakatu
\family sans
Shift-Ctrl-V
\family default
laster-tekla (
\family typewriter
ddd
\family default
leihoan) eta horrek LyX zerbitzariaren bitartez LyX-i informazioa igorriko
dio, horrela LyX-ek
\family typewriter
ddd
\family default
ttesnak duen informazioa aurkeztuko dizu eta kurtsorea
\family typewriter
ddd
\family default
-en kokatua zegoen leku berdinean agertuko da.
Ez da korritze-barrarik gora eta behera mugitu behar kurtsorea non dagoen
aurkitzeko!
\layout Standard
Ohartu zaitez, ezaugarri hori lanean aritzeko LyX zerbitzaria gaituta eduki
behar duzula (lehenespenez desgaituta egoten da).
Gaitzeko
\family sans
Hobespenak
\family default
leihoko
\family sans
Bide-izenak
\family default
fitxan dagoen
\family sans
LyX Zerbitzari-kanalizazioa
\family default
eremuan honelako bide-izen bat jarri beharko duzu:
\layout LyX-Code
/home/<zure-etxeko-direktorioa>/.lyx/lyxpipe
\layout Standard
Xehetasun gehiagorako, irakurri LyX zerbitzariaren dokumentazioa
\emph on
Pertsonalizazioa
\emph default
eskuliburuan.
\layout Subsubsection
Tresna-barraren hedapenak
\layout Standard
LyX-eko tresna-barrari gehi diezaiokezun sei botoi gehiago daude.
Bost botoi inguruneentzako laster-teklak dira: Estandarra, Atala, LaTeX,
LyXkodea eta Scrap.
Azkena "Eraikineko programa"-rentzako laster-tekla da.
\layout Standard
LyX-ek tresna-barra pertsonalizatzeko zenbait botoi ditu.
Nire tresna-barran sei botoi horietaz gain, beste bi hauek ere gehitu dizkiot:
bata
\family sans
\bar under
I
\bar default
kusi\SpecialChar \menuseparator
\bar under
D
\bar default
VI
\family default
lantzeko eta bestea
\family sans
\bar under
I
\bar default
kusi\SpecialChar \menuseparator
\bar under
E
\bar default
guneratu\SpecialChar \menuseparator
\bar under
D
\bar default
VI
\family default
lantzeko.
Hona hemen duten itxura:
\layout LyX-Code
Toolbar
\layout LyX-Code
Layouts
\layout LyX-Code
Icon "layout Standard"
\layout LyX-Code
Icon "layout Section"
\layout LyX-Code
Icon "layout LaTeX"
\layout LyX-Code
Icon "layout LyXCode"
\layout LyX-Code
Icon "layout Scrap"
\layout LyX-Code
Separator
\layout LyX-Code
Icon "buffer-view"
\layout LyX-Code
Icon "buffer-typeset"
\layout LyX-Code
Icon "build-program"
\layout LyX-Code
Separator
\layout LyX-Code
.
\layout LyX-Code
.
\layout LyX-Code
.
\layout LyX-Code
End
\layout Subsubsection
Koloreen pertsonalizazioa
\layout Standard
LyX-en erabiltzen dituen hainbat kolore pertsonaliza ditzakezu:
\family sans
Hobespenak
\family default
leihoan.
Erabiltzaile batzuk LaTeX letra-tipoen kolorearekin nazkatzen dira.
Lehenetsitako kolorea gorria izaten da, eta Scrap-ek LaTeX-en letra-tipo
berdina erabiltzen duenez, eta literatura-dokumentu batean scrap ugari
jartzen badituzu, dokumentua erabat gorrixkatzen da.
Aldatu nahi baduzu, joan
\family sans
Itxura\SpecialChar ~
eta\SpecialChar ~
izaera
\family default
fitxako
\family sans
Koloreak
\family default
azpifitxara.
\layout Standard
Hurrengo gauza pantailako lerro berriaren karaktere ikurra da.
Karaktere horren kolorea hauta dezakezu, eta atzeko planoan dagoen kolorearekin
nahasarazi.
Aholku bat: hautatu ezazu atzeko planoak duen antzeko kolorea baina ez
berdina, bien artean zerbait ezberdintzen dela antzemateko, eta horrela
ez zara hainbeste nazkatuko.
\layout Chapter
LaTeX-eko adituen sekretuak
\begin_inset LatexCommand \label{kapi:sekretuak}
\end_inset
\layout Standard
Nahiz eta LyX ahalmen handiko tresna bat izan, ezin da espero TeX/LaTeX
garbian idatzitakoek egiten duten guztia lantzea.
Hala ere, TeX eta LaTeX-eko ezagutzak diren trikimailu asko LyX-en ere
erabil daitezke, baldin eta tresna-barrako "TeX" botoia sakatzeko edo LaTeX-eko
hitzaurrean (
\family sans
Dokumentu-ezarpenak
\family default
leihoko
\family sans
Hitzaurrea
\family default
fitxan) gauzak idazteko beldurrik ez baduzu bederen.
Atal honetan hainbat trikimailu, aholku eta bestelako burutazio egoki emango
dizkizugu zure dokumentuan erabiltzeko eta hobetzeko.
\emph on
Saiatu zaitez etxean egiten
\emph default
, dokumentu txiki eta balio gutxi duenarekin hastea ahokatzen dizut!
\layout Standard
Atal honetako burutazio gehienek zure LaTeX banaketako dokumentu-klase gutxi
batzuk eskatzen dituzte.
teTeX bezalako banaketa bat instalatuta baduzu, gehienak eskuragarri izango
dituzu.
Gutxi batzuk, ordea, CTANen gunetik jaitsi beharko dira.
Maiz gertatzen da gauza bera egiteko bide bat baino gehiago egotea, edo
antzekoa egiten duten hainbat LaTeX-en estilo-fitxategi egotea.
Bakoitzak erabakitzen du zein bide hartu, egingo dugun bakarra fitxategi
mota batekin lan-mota bat nola egin dezakezun azaltzea da.
Beraz, jantzi aztiaren txapela, mantendu begi bat irekita inguruko herensugeent
zako, eta has gaitezen.
\layout Section
Oin eta alboko oharrentzako trikimaluak
\layout Standard
Aholkapena:
\noun on
Robin Socha
\layout Subsection
Oin-oharrak
\layout Standard
LyX-ek oraindik artikulu ("article") motako dokumentu-klase bateko atal
bakoitzaren hasieran ezin du oin-oharren zenbaketa berriro 1 balioarekin
berrasieratu, ez eta zenbatzailearen estiloa aldatu ere.
Horretarako, zeuk sartu beharko dituzu LaTeX-eko komandoak, honen bezalakoak:
\layout Standard
\begin_inset ERT
status Inlined
\layout Standard
\backslash
setcounter{footnote}{0}
\end_inset
Komando hau erabiltzeak,
\family typewriter
\backslash
setcounter{footnote}{0}
\family default
, zenbatzailea 1 balioa edukitzera berrasieratzen du
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
Zenbatzailea 1 balioarekin ezarri da.
\end_inset
.
\layout Standard
Hurrengo komandoak zenbatzailea hizki txikietara aldatzen du.
Begiratu hurrengo oin-oharra zure
\family typewriter
xdvi
\family default
edo
\family typewriter
ghostview
\family default
tresnan
\begin_inset ERT
status Inlined
\layout Standard
\backslash
renewcommand{
\backslash
thefootnote}{
\backslash
alph{footnote}}
\end_inset
:
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
Hau zenbatzaile alfabetikoa duen oin-ohar baten adibidea da.
\newline
Hau lortzeko
\family typewriter
\backslash
renewcommand{
\backslash
thefootnote {
\backslash
alph{footnote}}
\family default
erabili.
\end_inset
\layout Standard
Hurrengo komandoak zenbatzailea bere lehenetsitako egoerara itzultzen du,
hau da,
\family typewriter
\backslash
arabic
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
Erabili
\family typewriter
\backslash
renewcommand{
\backslash
thefootnote}{
\backslash
arabic{footnote}}
\family default
zenbatzailearen estiloa LyX-en lehenetsia dagoenera itzultzeko.Hau da,
\family typewriter
\backslash
arabic
\family default
.
\begin_inset ERT
status Collapsed
\layout Standard
\backslash
renewcommand {
\backslash
thefootnote} {
\backslash
arabic{footnote}}
\end_inset
\end_inset
\family default
.
\layout Standard
Zenbatzailearen estilo gisa
\family typewriter
\backslash
arabic
\family default
,
\family typewriter
\backslash
roman
\family default
,
\family typewriter
\backslash
Roman
\family default
,
\family typewriter
\backslash
alph
\family default
edo
\family typewriter
\backslash
Alph
\family default
eta beste batzuk erabil ditzakezu.
Arestiko adibidean LaTeX komandoa ordeztu, eta berriro exekutatu TeX zein
itxurarekin kaleratzen den ikusteko.
\layout Subsection
Albo-oharrak
\layout Standard
LaTeX komandoak erabiliz, alboko oharrak txukuntzeko bi adibide azaltzen
ditugu.
\layout Standard
Ondorengo komandoak zure testuaren alboan marra bertikal bat marraztuko
du, gauzak hatz erakuslearekin nabarmentzeko:
\layout LyX-Code
\backslash
marginpar{
\backslash
rule[-10mm]{30mm}{5mm}}
\begin_inset ERT
status Inlined
\layout Standard
\backslash
marginpar{
\backslash
rule[-10mm]{30mm}{5mm}}
\end_inset
\layout Standard
Begiratu zure
\family typewriter
dvi
\family default
edo
\family typewriter
ghostview
\family default
irteeran
\family typewriter
\backslash
reversemarginpar
\family default
komandoak zer egiten duen jarraian dagoen albo-oharrarekin.
\layout Standard
\begin_inset ERT
status Inlined
\layout Standard
\backslash
reversemarginpar
\end_inset
\begin_inset Marginal
collapsed true
\layout Standard
\family sans
\size scriptsize
Hau alboko
\newline
ohar bat da.
\newline
Hala ote?
\end_inset
\layout Section
Zutabe anitzak
\layout Standard
Idazlea:
\noun on
Lars Gullik Bj<42>nnes
\layout Subsection
Xedea
\layout Standard
Kapitulu honen helburua
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
\emph on
Editoraren oharra
\emph default
: Lars-ek idatzi zuen jatorrizko kapitulua
\family typewriter
multicol
\family default
paketearen erabilpenari buruzko azalpen bikaina zen.
Tamalez, dokumentu honetan jartzeko luzegia zen.
Ondorioz, hemen atal garrantzitsuenak bakarrik sartzea hautatu nuen (bihotzez
sentitzen dut, Lars).
Jatorrizko kapitulua (eta beste kontu batzuk!)
\family typewriter
examples/multicol.lyx
\family default
adibide-fitxategian aurkituko duzu--- mer
\end_inset
LyX-eko dokumentu batean
\family typewriter
multicol
\family default
paketea nola erabil daitekeen erakustea da.
LyX-ek oraindik
\family typewriter
multicol
\family default
paketea onartzen ez duenez, zenbait trikimailutxo erabili beharko ditugu.
Atal hau irakurtzen jarraitxen baduzu, nola egin dezakezun ikasiko duzu.
\layout Subsection
Murriztapenak
\layout Standard
Orrialde batean testua bat edo hainbat zutabetan agertzeko
\family typewriter
multicol
\family default
paketea dago.
Oin-oharrak egokiro kudeatzen dira (zati gehienetan behintzat), baina orrialdea
ren behean kokatzen da eta ez zutabe bakoitzaren azpian.
LaTeX-en mugikorrentzako mekanismoa; nola nahi ere, uneko garapenean desgaitua
dago.
Une hauetan orrialde osoko mugikorrak ingurunearen barrutian bakarrik erabil
daitezke.
\layout Subsection
Adibideak
\layout Subsubsection
Bi zutabeko testua
\layout Standard
Testua bi zutabetan banatu nahi baduzu, LaTeX era erabili behar duzu
\family typewriter
\backslash
begin{multicols}{2}
\family default
txertatzeko, eta kokatzen duzun lekutik hasiko dira bi zutabeak agertzen.
Bi zutabeko testua amaitutzat jotzeko erabili:
\family typewriter
\backslash
end{multicols}
\family default
.
Honela
\begin_inset Foot
collapsed true
\layout Standard
\emph on
Itzultzailearen oharra
\emph default
: zutabe anitzetako testua ez da euskaratu, zeren eta garrantzitsuena da
testuak hainbat zutabetan nola banatzen diren ikastea, eta ez adibide bezala
erabili den testua ulertzea.
\end_inset
:
\layout Standard
\begin_inset ERT
status Inlined
\layout Standard
\backslash
begin{multicols}{2}
\end_inset
\layout Standard
\series bold
\size footnotesize
The Adventure of the Empty House
\layout Standard
\size footnotesize
by Sir Arthur Conan Doyle
\layout Standard
\size footnotesize
It was in the spring of the year 1894 that all London was interested, and
the fashionable world dismayed, by the murder of the Honourable Ronald
Adair under most unusual and inexplicable circumstances.
The public has already learned those particulars of the crime which came
out in the police investigation, but a good deal was suppressed upon that
occasion, since the case for the prosecution was so overwhelmingly strong
that it was not necessary to bring forward all the facts.
Only now, at the end of nearly ten years, am I allowed to supply those
missing links which make up the whole of that remarkable chain.
The crime was of interest in itself, but that interest was as nothing to
me compared to the inconceivable sequel, which afforded me the greatest
shock and surprise of any event in my adventurous life.
Even now, after this long interval, I find myself thrilling as I think
of it, and feeling once more that sudden flood of joy, amazement, and increduli
ty which utterly submerged my mind.
Let me say to that public, which has shown some interest in those glimpses
which I have occasionally given them of the thoughts and actions of a very
remarkable man, that they are not to blame me if I have not shared my knowledge
with them, for I should have considered it my first duty to do so, had
I not been barred by a positive prohibition from his own lips, which was
only withdrawn upon the third of last month.
\layout Standard
\begin_inset ERT
status Inlined
\layout Standard
\backslash
end{multicols}
\end_inset
\layout Subsubsection
Hainbat zutabeko testua
\layout Standard
Eredu berdina erabiltzen da testua bi zutabe baino gehiagotan jarri nahi
duzunean:
\layout Standard
\begin_inset ERT
status Inlined
\layout Standard
\backslash
begin{multicols}{3}
\end_inset
\layout Standard
\size footnotesize
It can be imagined that my close intimacy with Sherlock Holmes had interested
me deeply in crime, and that after his disappearance I never failed to
read with care the various problems which came before the public.
And I even attempted, more than once, for my own private satisfaction,
to employ his methods in their solution, though with indifferent success.
There was none, however, which appealed to me like this tragedy of Ronald
Adair.
As I read the evidence at the inquest, which led up to a verdict of willful
murder against some person or persons unknown, I realized more clearly
than I had ever done the loss which the community had sustained by the
death of Sherlock Holmes.
There were points about this strange business which would, I was sure,
have specially appealed to him, and the efforts of the police would have
been supplemented, or more probably anticipated, by the trained observation
and the alert mind of the first criminal agent in Europe.
All day, as I drove upon my round, I turned over the case in my mind and
found no explanation which appeared to me to be adequate.
At the risk of telling a twice-told tale, I will recapitulate the facts
as they were known to the public at the conclusion of the inquest.
\layout Standard
\begin_inset ERT
status Inlined
\layout Standard
\backslash
end{multicols}
\end_inset
\layout Standard
3 zutabe baino gehiago eduki ditzakezu, baina ziurrenik begientzako ez dela
oso ikusgarria izango.
\layout Subsubsection
Zutabeak zutabeen barruan
\layout Standard
Zutabeen barruan zutabeak eduki ditzakezu:
\layout Standard
\begin_inset ERT
status Inlined
\layout Standard
\backslash
begin{multicols}{2}
\end_inset
\layout Standard
\size footnotesize
The Honourable Ronald Adair was the second son of the Earl of Maynooth,
at that time governor of one of the Australian colonies.
Adair's mother had returned from Australia to undergo the operation for
cataract, and she, her son Ronald, and her daughter Hilda were living together
at 427 Park Lane.
\layout Standard
\begin_inset ERT
status Inlined
\layout Standard
\backslash
begin{multicols}{2}
\end_inset
\layout Standard
\size footnotesize
The youth moved in the best society--had, so far as was known, no enemies
and no particular vices.
He had been engaged to Miss Edith Woodley, of Carstairs, but the engagement
had been broken off by mutual consent some months before, and there was
no sign that it had left any very profound feeling behind it.
For the rest {sic} the man's life moved in a narrow and conventional circle,
for his habits were quiet and his nature unemotional.
Yet it was upon this easy-going young aristocrat that death came, in most
strange and unexpected form, between the hours of ten and eleven-twenty
on the night of March 30, 1894.
\layout Standard
\begin_inset ERT
status Inlined
\layout Standard
\backslash
end{multicols}
\end_inset
\layout Standard
\size footnotesize
Ronald Adair was fond of cards--playing continually, but never for such
stakes as would hurt him.
He was a member of the Baldwin, the Cavendish, and the Bagatelle card clubs.
It was shown that, after dinner on the day of his death, he had played
a rubber of whist at the latter club.
He had also played there in the afternoon.
The evidence of those who had played with him-- Mr.
Murray, Sir John Hardy, and Colonel Moran--showed that the game was whist,
and that there was a fairly equal fall of the cards.
Adair might have lost five pounds, but not more.
His fortune was a considerable one, and such a loss could not in any way
affect him.
He had played nearly every day at one club or other, but he was a cautious
player, and usually rose a winner.
It came out in evidence that, in partnership with Colonel Moran, he had
actually won as much as four hundred and twenty pounds in a sitting, some
weeks before, from Godfrey Milner and Lord Balmoral.
So much for his recent history as it came out at the inquest.
\layout Standard
\begin_inset ERT
status Inlined
\layout Standard
\backslash
end{multicols}
\end_inset
\layout Standard
Adibide aurrerakoiagoak
\family typewriter
examples/multicol.lyx
\family default
fitxategian aurkituko dituzu, zutabe eta goiburukoen arteko tarteak, lerro
bereizle bertikalak eta bestelako jokoak erakusten ditu.
\layout Section
Zenbatua paragrafo-ingurunearen zenbakera
\begin_inset OptArg
collapsed true
\layout Standard
\family sans
Zenbatua
\family default
-ren zenbakera
\end_inset
\layout Standard
Idazlea:
\noun on
John Weiss
\layout Standard
\added_space_top bigskip \noindent
\family sans
Zenbatua
\family default
paragrafo-ingurunearen lehenetsitako zenbakera arabierazko zenbakiekin
hasi eta hizki maiuskulez amaitzen da.
Demagun, batzuetan eguna horrela zabaltzen delako, zenbakerarentzako bestelako
mota baztuk erabili nahi dituzula.
Zenbakera nola aldatzen den adierazteko adibidea dator orain:
\layout LyX-Code
\backslash
renewcommand{
\backslash
labelenumi}{
\backslash
Roman{enumi}.}
\layout LyX-Code
\backslash
renewcommand{
\backslash
labelenumii}{
\backslash
Alph{enumii}.}
\layout LyX-Code
\backslash
renewcommand{
\backslash
labelenumiii}{
\backslash
arabic{enumiii}.}
\layout LyX-Code
\backslash
renewcommand{
\backslash
labelenumiv}{
\backslash
alph{enumiv}.)}
\layout Standard
\SpecialChar \ldots{}
hauek zenbakera erromatar zenbakiak, maiuskuletan dauden hizkiak, arabierazko
zenbakia eta minuskuletan dauden hizkiak ezartzen dute, hurrenez hurren.
\layout Standard
Gainera, aurreko adibideak zenbakerari beste zerbait gehitzen dio.
Lehenbizikoak "I." bezalako etiketa edukiko luke.
Askoz erragazo irakurtzearren arestiko adibideak honelako zenbakera sortuko
luke: <
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
I.
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
,\SpecialChar ~
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
A.
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
,\SpecialChar ~
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
1.
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
,\SpecialChar ~
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
a.)
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
>.
\layout Standard
Arestiko adibidean ikusi duzunez, habiaratze-sakonera bakoitzarentzako etiketa-k
omando bat dago,
\family typewriter
\backslash
labelenumi
\family default
\SpecialChar \ldots{}
\family typewriter
\backslash
labelenumiv
\family default
, eta baita zenbatzaile bat ere,
\family typewriter
enumi
\family default
\SpecialChar \ldots{}
\family typewriter
enumiv
\family default
.
"Zenbakiak inprimatzeko" bost komando ere badaude:
\family typewriter
\backslash
arabic{}
\family default
,
\family typewriter
\backslash
roman{}
\family default
,
\family typewriter
\backslash
Roman{}
\family default
,
\family typewriter
\backslash
alph{}
\family default
, eta
\family typewriter
\backslash
Alph{}
\family default
, eta bakoitzak zenbatzaile bat jasotzen du argumentu bezala.
Horien aurretik eta atzetik karaktereak gehi ditzakezu, baina zuriunerik
gehitu beharrik ez dago.
\layout Standard
Hauekin gauza ederrak lor ditzakezu.
Adibidez:
\layout LyX-Code
\backslash
renewcommand{
\backslash
labelenumi}{
\backslash
#
\backslash
Alph{enumi}
\backslash
#}
\layout LyX-Code
\backslash
renewcommand{
\backslash
labelenumii}{
\backslash
Alph{enumi}.
\backslash
arabic{enumii}}
\layout LyX-Code
\backslash
renewcommand{
\backslash
labelenumiii}{
\backslash
alph{enumiii}+}
\layout LyX-Code
\backslash
renewcommand{
\backslash
labelenumiv}{(
\backslash
roman{enumiv})}
\layout Standard
Komando hauek honelako zenbakera bat sortuko lukete: <
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
#A#
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
,\SpecialChar ~
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
A.1
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
,\SpecialChar ~
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
a+
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
,\SpecialChar ~
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
(i)
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
>.
\layout Section
Taulako errenkaden arteko tarteaErrenkaden tartea
\layout Standard
Idazlea:
\noun on
Mike Ressler
\layout Standard
\added_space_top bigskip \noindent
LaTeX-ek taula bateko errenkaden artean tarte osagarria jartzen uzten dizu,
errenkadaren amaiera zehazten duenari (
\family typewriter
\backslash
\backslash
\family default
) aukerako argumentu bat emanez.
LyX-ek oraindik gaitasun hori ez dauka garatuta, beraz hemen eta gauza
bera egiteko bi trikimailu azaltzen dira.
\layout Standard
Lehenbizikoa arruntagoa da, baita luzeagoa ere.
LyX-en hitzaurrean sartu ondorengo komandoaren definizioa:
\layout Standard
\family typewriter
\backslash
newcommand{
\backslash
extratablespace}[1]{
\backslash
noalign{vskip#1}}
\family default
.
Komando honek argumentu bakar bat jasotzen du, txertatzea nahi duzun tarte-tama
ina.
Txertatu komandoa atzeko errenkadako lehenbiziko zutabean, eta tartea errenkada
horren gainean agertuko da.
Hona hemen adibide bat (
\family sans
\bar under
D
\bar default
iseinua\SpecialChar \menuseparator
\bar under
T
\bar default
aula
\family default
erabiliz ertzak kendu dizkiot):
\layout Standard
\align center
\begin_inset Tabular
<lyxtabular version="3" rows="4" columns="3">
<features>
<column alignment="center" valignment="top" width="0pt">
<column alignment="center" valignment="top" width="0pt">
<column alignment="center" valignment="top" width="0pt">
<row>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
\family roman
\series medium
\shape up
\size normal
\emph off
\bar no
\noun off
\color none
Mineral
\family default
\series default
\shape default
\size default
\emph default
\bar default
\noun default
\color default
ak
\end_inset
</cell>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
Kaltzita
\end_inset
</cell>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
\family roman
\series medium
\shape up
\size normal
\emph off
\bar no
\noun off
\color none
Dolomit
\family default
\series default
\shape default
\size default
\emph default
\bar default
\noun default
\color default
a
\end_inset
</cell>
</row>
<row>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
\end_inset
</cell>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
Kuartzo
\end_inset
</cell>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
Grafito
\end_inset
</cell>
</row>
<row>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
\family roman
\series medium
\shape up
\size normal
\emph off
\bar no
\noun off
\color none
\begin_inset ERT
status Collapsed
\layout Standard
\backslash
extratablespace{2ex}
\end_inset
\family default
\series default
\shape default
\size default
\emph default
\bar default
\noun default
\color default
Haitzak
\end_inset
</cell>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
Kararria
\end_inset
</cell>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
Hareharri
\end_inset
</cell>
</row>
<row>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
\end_inset
</cell>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
\family roman
\series medium
\shape up
\size normal
\emph off
\bar no
\noun off
\color none
Granit
\family default
\series default
\shape default
\size default
\emph default
\bar default
\noun default
\color default
oa
\end_inset
</cell>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
\family roman
\series medium
\shape up
\size normal
\emph off
\bar no
\noun off
\color none
Andesite
\end_inset
</cell>
</row>
</lyxtabular>
\end_inset
\layout Standard
Bigarren bidea askoz ere azkarragoa da, baina tipografia-arloan aritzen
dienek eta TeX-eko adituak aizkorak zorroztuta zeruari oihuka hasiko dira.
Leku berean errenkada amaitzen dela adierazten duen ikurra jarri, aukerazko
argumentu batekin.
Hemen, ez da behar komando bat definitzea, aurreko adibidean egin den bezala.
Baina zehazten duzun baino tarte handiagoa egongo da, zeren eta oinarrian
errenkada zuri (huts) bat gehitu baituzu, eta horri tartea gehituz.
Gehitzen den tartea handiegia bada, erabili zenbaki negatiboak, honen gisa:
\layout Standard
\align center
\begin_inset Tabular
<lyxtabular version="3" rows="4" columns="3">
<features>
<column alignment="center" valignment="top" width="0pt">
<column alignment="center" valignment="top" width="0pt">
<column alignment="center" valignment="top" width="0pt">
<row>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
\family roman
\series medium
\shape up
\size normal
\emph off
\bar no
\noun off
\color none
Mineral
\family default
\series default
\shape default
\size default
\emph default
\bar default
\noun default
\color default
ak
\end_inset
</cell>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
Kaltzita
\end_inset
</cell>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
\family roman
\series medium
\shape up
\size normal
\emph off
\bar no
\noun off
\color none
Dolomit
\family default
\series default
\shape default
\size default
\emph default
\bar default
\noun default
\color default
a
\end_inset
</cell>
</row>
<row>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
\end_inset
</cell>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
Kuartzo
\end_inset
</cell>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
Grafito
\end_inset
</cell>
</row>
<row>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
\family roman
\series medium
\shape up
\size normal
\emph off
\bar no
\noun off
\color none
\begin_inset ERT
status Collapsed
\layout Standard
\backslash
\backslash
[-1ex]
\end_inset
\family default
\series default
\shape default
\size default
\emph default
\bar default
\noun default
\color default
Haitzak
\end_inset
</cell>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
Kararria
\end_inset
</cell>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
Hareharri
\end_inset
</cell>
</row>
<row>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
\end_inset
</cell>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
Granitoa
\end_inset
</cell>
<cell alignment="center" valignment="top" topline="true" usebox="none">
\begin_inset Text
\layout Standard
\family roman
\series medium
\shape up
\size normal
\emph off
\bar no
\noun off
\color none
Andesite
\end_inset
</cell>
</row>
</lyxtabular>
\end_inset
\layout Standard
Goxoki txiki bat dirudi, eta lana azkar egiten du, nahiz eta oso itxusia
izan.
Usteldutako barazkiak ximaurra egiteko erabili! Zin dagizut honelakorik
inoiz ez nukeela aholkatuko! Bestela eror bedi urtzia gure buruen gainera!
\layout Section
Letra kapitalak
\layout Standard
\added_space_bottom bigskip
Idazlea:
\noun on
Mike Ressler
\layout Standard
\noindent
\begin_inset ERT
status Collapsed
\layout Standard
\backslash
newfont{
\backslash
tmpfont}{cmr17 scaled 2500}{
\backslash
tmpfont Z}
\backslash
vspace*{-8.4ex}
\end_inset
\layout Standard
\noindent
\begin_inset ERT
status Inlined
\layout Standard
\backslash
hangindent=3.3em
\backslash
hangafter=-3
\end_inset
uetariko askok liburu zaharrek erabiltzen zuten "letra kapitalen" (maiuskuletan
zeuden letra ikaragarri handi haiek, kapitulu edo atal berri bakoitzeko
hasieran kokatzen zirenak) itxura eskuratzea nahiko zenukete .
Hauek LyX/LaTeX soilean zuzenean garatzen dira (TeX soilean zerbait idazten
dakizula suposatzen da), baina lan gehixeago eta beronen gainean hainbat
bira ematea eskatzen du.
Ikus dezakezu (pantailan irakurtzen ari bazara) paragrafo honen hasieran
TeX erako zatarkeria dagoela.
\layout Standard
\begin_inset ERT
status Inlined
\layout Standard
\backslash
verb+
\backslash
bigdrop{-1em}{3}{ptmri}{H}+
\end_inset
emen gauza bera egiteko bide errazagoa daukazu.
dropcaps paketea (edo berriagoa den
\family typewriter
dropping
\family default
) CTANen gunetik eskuratuz zure dokumentuetan honelako letrak agertzeko
bide eroso bat eskaintzen dizute.
Pakete hau teTeX-eko zati estandar bat ez denez, dokumentu honetan ezin
dizut erakutsi.
Baina paragrafo hau dokumentu berri batera kopiatzen baduzu, gero "
\family typewriter
\backslash
verb
\family default
" komandoa eta "+" ikurrak paragrafo hasieran dagoen TeX kodetik ezabatu,
eta LaTeX hitzaurrean
\family typewriter
\backslash
usepackage{dropcaps}
\family default
gehitzen baduzu, Times Roman letra etzanarekin "H" hizki dotorea agertuko
zaizu.
Letra horrek hiru lerroko altuera izango du, eta marjinetik 1\SpecialChar ~
em neurrian
kanporago geldituko da.
Ah! Gogoratu "
\family typewriter
dropcaps.sty
\family default
" TeX-ek ikus dezakeen direktorio batean kopiatu behar duzula.
Lehenbiziko argumentua koskatze-tartearen tamainari dagokio; kasu honetan
negatiboa denez, marjinerantz joango litzateke.
Bigarren argumentua hizkiaren altuera da, eta testuaren lerroetan neurtzen
da.
Hirugarren argumentua letra-tipoaren izena da: teorian
\family typewriter
tfm
\family default
fitxategia duen edozerekin ongi moldatu beharko luke (murgildu zaitez \SpecialChar \ldots{}
\family typewriter
/texmf/fonts/tfm
\family default
direktorioan dauden aukerak ikusteko).
Gehien bat
\family typewriter
"yinit"
\family default
atsegin dut, alemaniera luxuzko letra-tipo bat, letra kapitalentzako bereziki
diseinatua.
Laugarren argumentua kokatu beharreko hizkia da (edo hizkiak).
\family typewriter
dropping
\family default
paketeak
\family typewriter
\backslash
bigdrop
\family default
komandoa ekartzen du, eta apur bat sinpleagoa den
\family typewriter
\backslash
dropping
\family default
komandoa ere.
\layout Section
Paragrafoen estandarrak ez diren forma
\layout Standard
Idazlea:
\noun on
Mike Ressler
\layout Standard
\added_space_top bigskip \noindent
\begin_inset ERT
status Inlined
\layout Standard
\backslash
begin{sloppypar}
\end_inset
\layout Standard
\begin_inset ERT
status Collapsed
\layout Standard
\backslash
newdimen
\backslash
varunit
\newline
\backslash
setlength{
\backslash
varunit}{4.5in}
\end_inset
\layout Standard
\noindent
\begin_inset ERT
status Collapsed
\layout Standard
\backslash
parshape 19 0.45
\backslash
varunit 0.332
\backslash
varunit
\newline
0.40
\backslash
varunit 0.300
\backslash
varunit
\newline
0.35
\backslash
varunit 0.293
\backslash
varunit
\newline
0.30
\backslash
varunit 0.300
\backslash
varunit
\newline
0.25
\backslash
varunit 0.317
\backslash
varunit
\newline
0.20
\backslash
varunit 0.342
\backslash
varunit
\newline
0.15
\backslash
varunit 0.373
\backslash
varunit
\newline
0.10
\backslash
varunit 0.410
\backslash
varunit
\newline
0.05
\backslash
varunit 0.453
\backslash
varunit
\newline
0.00
\backslash
varunit 0.500
\backslash
varunit
\newline
0.05
\backslash
varunit 0.453
\backslash
varunit
\newline
0.10
\backslash
varunit 0.410
\backslash
varunit
\newline
0.15
\backslash
varunit 0.373
\backslash
varunit
\newline
0.20
\backslash
varunit 0.342
\backslash
varunit
\newline
0.25
\backslash
varunit 0.317
\backslash
varunit
\newline
0.30
\backslash
varunit 0.300
\backslash
varunit
\newline
0.35
\backslash
varunit 0.293
\backslash
varunit
\newline
0.40
\backslash
varunit 0.300
\backslash
varunit
\newline
0.45
\backslash
varunit 0.332
\backslash
varunit
\newline
\end_inset
Bada garaia paragrafo laukiluzeen tirania bertan behera botatzeko.
Horrelakoetan, TeX soileko
\backslash
parshape komando zoragarriari deitzen zaio.
Ikus dezakezunez, edonolako formak jar daiteke lerro-luzeeren definizio
multzo batekin.
Nahiz eta
\family typewriter
parshape
\family default
komandoa nahiko xumea eta erabilgaitza iruditu, erabiltzaileari burutatu
zaiokeen zenbait egoeretan lagungarri gerta dakioke: letra kapitalak fintzea,
irudi ez-laukien ingurunean testua itzulbiratzea, e.a.
\layout Standard
\added_space_top bigskip
Sintaxia hau da:
\family typewriter
\backslash
parshape lerrokop #1koska #1luzero #21koska #2luzero \SpecialChar \ldots{}
#nkoska #nluzero
\family default
, non
\family typewriter
lerrokop
\family default
paragrafoa osatzen duen lerro kopurua den.
Lerro gutxiago egonez gero, forma moztu egiten da; gehiago egonez gero,
gainezka dauden lerroak definizioko azken lerroaren neurriak hartuko dituzte.
\family typewriter
#nkoska
\family default
sarrerak ezkerreko marjinetik hasita lerroaren koskatze-tamaina zehazten
du, eta
\family typewriter
#nluzero
\family default
sarrerak berriz puntu horretatik hasi eta lerro horrek zenbateko luzera
izango duen.
Forma uneko paragrafoari eragiten dio, eta hurrengo paragrafoetan gauzak
bere laukidun ohituretara itzultzen dira.
\layout Standard
\begin_inset ERT
status Inlined
\layout Standard
\backslash
end{sloppypar}
\end_inset
\layout Section
Laburpena
\layout Standard
Ikusi duzunez, atal honetako adibideek praktikotasunetik gauza apetatsuetaraino
iritsi dira.
Ez dut uste inork azken ataleko forma bitxidun paragraforik beharko duenik,
zeren eta gauzarik garrantzitsuena da TeX eta LaTeX-en egin ditzakezunak
LyX-en ere egiteko gai izango zarela.
TeX konposaketarako ahalmen handiko sistema zoragarria da, eta bere gaitasun
guztia zure eskuetan dago, zeren eta LyX-ek bere atzekaldean erabiltzen
baitu.
Izan LyX-atze zoriontsua!
\the_end