lyx_mirror/lib/doc/gl/Intro.lyx

2164 lines
48 KiB
Plaintext
Raw Normal View History

#LyX 1.5.7svn created this file. For more info see http://www.lyx.org/
\lyxformat 276
\begin_document
\begin_header
\textclass book
\language galician
\inputencoding default
\font_roman default
\font_sans default
\font_typewriter default
\font_default_family default
\font_sc false
\font_osf false
\font_sf_scale 100
\font_tt_scale 100
\graphics default
\paperfontsize default
\spacing single
\papersize default
\use_geometry true
\use_amsmath 0
\use_esint 0
\cite_engine basic
\use_bibtopic false
\paperorientation portrait
\leftmargin 2cm
\topmargin 2cm
\rightmargin 2cm
\bottommargin 2cm
\secnumdepth 2
\tocdepth 2
\paragraph_separation indent
\defskip medskip
\quotes_language english
\papercolumns 1
\papersides 2
\paperpagestyle default
\tracking_changes false
\output_changes false
\author ""
\end_header
\begin_body
\begin_layout Title
Introdución ao LyX
\end_layout
\begin_layout Author
pola equipa de LyX
\begin_inset Foot
status collapsed
\begin_layout Standard
Se quer facer algun comentário ou achou algun erro, agradeceremo-lle no-lo
comunique na lista de correo, en inglés, do proxecto de documentación do
LyX lyx-docs@lists.lyx.org.
\end_layout
\end_inset
\size normal
\newline
tradución: Ramón Flores fa2ramon@usc.es
\end_layout
\begin_layout Standard
\begin_inset LatexCommand tableofcontents
\end_inset
\end_layout
\begin_layout Chapter
A filosofia do LyX
\begin_inset LatexCommand label
name "cha:A-filosofia-do-LyX"
\end_inset
\end_layout
\begin_layout Quote
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
Tio Cosmo, por que lle chaman a isto procesador de texto?
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
\end_layout
\begin_layout Quote
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
É ben sinxelo, Skyler.
Xa tes visto o que os procesadores de comida fan coa comida, non si?
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
\end_layout
\begin_layout Quote
\hfill
--- Jeff MacNelly en
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
Shoe
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
\end_layout
\begin_layout Section
Que é o LyX?
\end_layout
\begin_layout Standard
LyX é un sistema de preparación de documentos, especialmente recomendábel
para elaborar textos técnicos e científicos complexos, con fórmulas, referéncia
s cruzadas, bibliografias, índices, \SpecialChar \ldots{}
En xeral é moi bon para documentos,
de calquer longura, nos que se requeiran as habilidades de procesado usuais:
seccionado e paxinación automáticos, corrección ortográfica, etc.
Alguns exemplos nos cais se usa o LyX poden dar unha boa idea da sua utilidade:
informes, relatórios, teses e tesiñas, cartas comerciais, apontamentos,
discursos, actas de congresos, documentación de software, libros (sobre
PostgreSQL, sensores remotos, cifrado, romances, poesia, e mesmo algun
libro para nenos), artigos científicos, roteiros de teatro e de cinema,
propostas de negócios \SpecialChar \ldots{}
\end_layout
\begin_layout Standard
É tamén posíbel utilizá-lo para escreber cartas persoais, mais ha programas
mais simples para iso.
E desde logo non é a mellor opción para elaborar anúncios, cartaces, ou
panfletos (explicara-se mais adiante o porqué), ainda que con un pouco
de esforzo sexa posíbel facé-los.
\end_layout
\begin_layout Standard
O LyX é un programa que utiliza unha aproximación moderna para a escrita
de documentos por computador, rompendo coa tradición obsoleta baseada na
máquina de escreber.
Foi deseñado para autores que queren un resultado profisional, con rapidez
e con un mínimo de esforzo sen se tornaren especialistas en tipografia.
O traballo tipográfico deixa-se-lle ao computador, de maneira que o autor
pode concentrar-se no contido do que está a escreber, non na forma.
\end_layout
\begin_layout Standard
Parte do inicial desafio de utilizar LyX ven da mudanza de mentalidade que
debe facer o usuário.
Ha algun tempo, todo o que o usuário médio tiña para elaborar documentos
era a máquina de escreber.
Para ultrapasar as limitacións que esta tiña, idearon-se truques que se
espallaron entre os usuários, e que persisten mesmo na era dos computadores,
máquinas estas moito mais potentes que as primeiras.
Subliñar, que é pouco mais do que dixitar o carácter
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
_
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
, tornou-se un xeito de resaltar o texto.
Cumpria coñecer por adiantado o tamaño das colunas, e ir axustando con
tabulacións e espazos, para elaborar unha táboa xeitosa.
O mesmo se aplicaba ás datas nas cartas, axustadas á direita, e en xeral
a calquer texto con xustificación direita.
A hifenación no fin dunha liña requeria ollo clínico e moita perspicácia.
\end_layout
\begin_layout Standard
Por outras palabras, os usuários de máquinas de escreber tiñan que se preocupar
por multitude de pequenos detalles, para obter un resultado satisfactório.
Infelizmente esta mentalidade foi herdada pola maioria dos procesadores
de texto, de maneira que ainda utilizan a tecla de tabulado para engadir
espazos en branco, ou obrigan ao usuário a se preocupar de en que parte
exacta da páxina vai ir algo.
Para resaltar o texto deixan que usuário mude de fonte, tal e como se trocaba
de roda nas máquinas de escreber.
Esta é a filosofia subxacente nun procesador WYSIWYG:
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
What You See Is What You Get
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
(o que vé e o que obtén), que en moitos casos torna-se en
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
What You See Is All You Get
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
(o que vé é todo o que obtén).
\end_layout
\begin_layout Standard
No LyX, a diferenza dun procesador de textos ordinário, o usuário non ten
que se preocupar de como conseguir que un determinado carácter vaia nalgun
lugar determinado, simplesmente di-lle ao LyX que é o que quer facer, e
o programa encarrega-se do resto, seguindo un conxunto de regras chamadas
un
\emph on
estilo
\emph default
.
\begin_inset Foot
status collapsed
\begin_layout Standard
Para ser xustos, cumpre recoñecermos que hoxe en dia os procesadores de
texto incluen algun tipo de follas de estilo con unha filosofia similar,
mais menos potente, ao do LyX, porén na prática apenas son utilizadas.
\end_layout
\end_inset
Vexamos un pequeno exemplo:
\end_layout
\begin_layout Standard
Supoñamos que vai escreber un relatório, que quer iniciar con unha sección
chamada
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
Introdución
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
.
Comeza entón indo ao menu do seu procesador para trocar o tamaño da fonte,
escollendo unha maior da que aparece predefinida para o texto.
A seguir activa o botón de negrito, e despois escrebe,
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
1.\InsetSpace ~
\InsetSpace ~
Introdución
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
.
Obviamente, se mais tarde decidir que esta sección vai mellor noutro lugar,
ou que seria bon inserir unha outra sección antes desta, terá que renumerar
todo, inclusivamente no índice.
\end_layout
\begin_layout Standard
No LyX, vai a lista de estilos, un menu despregueábel que se acha á esquerda
da barra de botóns, selecciona
\family sans
Sección
\family default
, e escrebe
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
Introdución
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
.
\end_layout
\begin_layout Standard
Isto é canto precisa.
Se posteriormente trocar de lugar a sección, ela será renumerada automaticament
e --- en calquer lado.
E se nalgun momento fixo unha referéncia á sección correctamente (inserindo
unha etiqueta), o LyX actualizará automaticamente as referéncias en todo
o documento, sen ter que dixitar un simples número.
\end_layout
\begin_layout Standard
Outro tema importante é o da consisténcia do texto.
Dias despois de escreber o relatório decide incluir unha nova sección,
a Sección\InsetSpace ~
4.
Pon-se a escrebé-la, mais engana-se en canto a fonte que estaba a utilizar
para os títulos da sección, e no canto de empregar unha fonte 18pt en negrito
usa outra de 16pt, polo que o título da Sección\InsetSpace ~
4 vai ir con unha fonte,
semellante mais non igual, á que usou para nas seccións anteriores.
Este problema non existe no LyX, que toma conta de todos eses detalles.
Ao fin e ao cabo, son nesas cousas nas que os computadores son imbatíbeis.
\end_layout
\begin_layout Standard
Outro exemplo, supoña que está a facer unha lista.
Noutro procesador de texto unha lista e apenas unha série de tabuladores
e saltos de liña.
O usuário precisa coñecer, ou decidir, onde colocar a etiqueta para cada
elemento da lista, que tipo de etiqueta debe ser, cantos liñas en branco
inserir entre cada elemento, etc, etc.
Co LyX só ten tomar duas decisións: que tipo de lista é, e que incluir
na lista, só iso.
\end_layout
\begin_layout Standard
Asi que a idea básica por tras do LyX é: especifique o
\emph on
que
\emph default
quer facer, non
\emph on
como
\emph default
facé-lo.
No canto de
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
o que vé é o que obtén
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
, o modelo LyX é
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
o que vé é o que pretende facer
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
(WYSIWYM -
\series bold
\lang english
W
\series default
hat
\series bold
Y
\series default
ou
\series bold
S
\series default
ee
\series bold
I
\series default
s
\series bold
W
\series default
hat
\series bold
Y
\series default
ou
\series bold
M
\series default
ean
\lang galician
).
\end_layout
\begin_layout Standard
Esta é a razón pola que o LyX non é bon para elaborar cartaces e anúncios---nese
caso, o usuário quer especificar exactamente onde vai cada cousa, e non
ha unidades funcionais como parágrafos, seccións, etc.
Isto no significa que no LyX falte algunha función fundamental, simplesmente
que non é a ferramenta certa para o traballo ---- non se usa un martelo
para apertar un parafuso, non si?.
\end_layout
\begin_layout Section
Diferenzas entre o LyX e outros procesadores de texto
\begin_inset OptArg
status collapsed
\begin_layout Standard
LyX e outros procesadores de texto
\end_layout
\end_inset
\begin_inset Foot
status collapsed
\begin_layout Standard
Non, non tentamos iniciar (ou gañar) unha cruzada sobre procesadores de
texto.
Mais consideramos necesário descreber as características do LyX, e unha
das características máis importantes do LyX, WYSIWYM, é un conceito radicalment
e diferente do que ten a maioria da xente sobre o procesamento de texto.
\end_layout
\end_inset
\end_layout
\begin_layout Standard
Eis unha lista de cousas que non encontrará no LyX:
\end_layout
\begin_layout Itemize
A regra do documento
\end_layout
\begin_layout Itemize
Tabuladores
\end_layout
\begin_layout Itemize
Espazos en branco extras (i.e.
ao premer
\family sans
Enter
\family default
ou
\family sans
Space
\family default
duas ou máis veces)
\end_layout
\begin_layout Standard
Os tabuladores e a regra a mostrar a posición das palabras na páxina, non
teñen utilidade no LyX.
É o programa quen se preocupa onde fican os carácteres na páxina, non o
usuário.
Canto aos espazos en branco extras acontece o mesmo; o LyX insere-os cando
é necesário, dependendo do contexto.
Non ser capaz de inserir 2 espazos en branco nunha liña pode resultar irritante
ao princípio, mais terá mais sentido cando comezar a pensar en termos WYSIWYM.
\end_layout
\begin_layout Standard
Vexamos agora algunhas funcións que existen en LyX, mais que son usadas
dun xeito un pouco diferente ao usual:
\end_layout
\begin_layout Itemize
Comandos de identación
\end_layout
\begin_layout Itemize
Quebras de páxina
\end_layout
\begin_layout Itemize
Espazamento entre liñas (i.e.
espazo simples, espazo duplo, etc.)
\end_layout
\begin_layout Itemize
Espazos en branco, horizontais e verticais
\end_layout
\begin_layout Itemize
Fontes e tamaños de fonte
\end_layout
\begin_layout Itemize
Tipos de letra (negrito, itálico, subliñado, etc.)
\end_layout
\begin_layout Standard
Se ben é posíbel utilizar tais funcións no LyX, usualmente o usuário non
precisa delas, xa que o próprio programa se ocupa desas cousas en función
do que estexa a facer.
O tipo de fonte e o seu tamaño son escollidas automaticamente para as nas
diferentes partes do documento.
Os parágrafos son identados en función do contexto; de maneira que para
os diferentes tipos de parágrafos terán-se distintas identacións.
Tamén as quebras de páxina son colocadas automaticamente.
E en xeral, o espazo entre liñas, palabras e parágrafos é variábel, calculado
axeitadamente polo LyX
\begin_inset Foot
status collapsed
\begin_layout Standard
O usuário pode escoller manualmente todos estes parámetros (se ben que para
alguns precise coñecimentos de LaTeX), para todo o documento ou para unha
parte específica.
No
\shape italic
Guia do Usuário
\shape default
pode ver-se como facer.
Porén é recomendábel, cando menos nun princípio, deixar-lle traballar ao
LyX.
\end_layout
\end_inset
.
\end_layout
\begin_layout Standard
Por último, existen algunhas áreas onde, na nosa opinión, o LyX (e o LaTeX)
ultrapasan moitos procesadores de texto:
\end_layout
\begin_layout Itemize
Hifenación
\end_layout
\begin_layout Itemize
Listas de calquer tipo
\end_layout
\begin_layout Itemize
Fórmulas
\end_layout
\begin_layout Itemize
Táboas
\end_layout
\begin_layout Itemize
Referéncias cruzadas
\end_layout
\begin_layout Standard
Certamente a maioria dos procesadores de texto actuais dan manexado símbolos
matemáticos, táboas e hifenación, e alguns están mesmo a evoluir na dirección
do conceito WYSIWYM.
Mais polo momento son novos nestes eidos, entanto que o LyX está baseado
no sistema de preparación de documentos LaTeX.
Sistema que ten décadas de existéncia, e ademais
\emph on
funciona
\emph default
.
\end_layout
\begin_layout Section
Que demo é iso do LaTeX? ( e por que me debe importar?)
\end_layout
\begin_layout Standard
O LaTeX é un sistema de preparación de documentos desenvolvido por Leslie
Lamport en 1985
\begin_inset Foot
status collapsed
\begin_layout Standard
A fonte da que bebe esta sección é o libro
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
\emph on
A Guide to LaTeX2e
\emph default
,
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
de Helmut Kopka e Patrick Daly, que ten unha entrada na bibliografia do
\emph on
Guia do Usuário
\emph default
\SpecialChar \@.
\end_layout
\end_inset
.
Por sua vez, o LaTeX, elaborou-se sobre unha linguaxe tipográfica chamada
TeX, criada por Donald Knuth en 1984.
O que fai o TeX é ler roteiros, ficheiros ASCII con unha secuéncia de instrució
ns, e executar secuencialmente os comandos tipográficos do roteiro.
É un pouquiño máis complicado que unha máquina de escreber, mais non tan
complicado como unha imprensa; porén Knuth modelou moitos dos truques das
artes tipográficas como algoritmos computacionais, incorporando-os ao TeX,
e conseguindo con isto atinxir unha excelente cualidade nos textos impresos.
En todo caso, a saída directa do TeX é un ficheiro no formato coñecido
como
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
device independent
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
(independente do dispositivo
\begin_inset Foot
status collapsed
\begin_layout Standard
dispositivo de impresión, na maior parte dos casos unha impresora.
\end_layout
\end_inset
), ou
\family typewriter
dvi
\family default
para abreviar.
O ficheiro
\family typewriter
dvi
\family default
pode enviar-se directamente a calquer dispositivo que entenda o formato
\family typewriter
dvi
\family default
, ou ben converte-lo noutro formato como PostScript®, PDF, etc.
\end_layout
\begin_layout Standard
Ademais do anterior, o TeX permite a definición de macros polo usuário,
é isto fai do TeX moito máis que un simples motor tipográfico.
A maior parte do usuários de TeX empregan un pacote de macros que Knuth
elaborou para agachar unha boa parte dos detalles tipográficos.
E é neste pacote no que a maioria da xente pensa ao se referir ao TeX.
O usuário comun non emprega o TeX puro e duro, que son comandos tipográficos
sen mais, só os autores de novos pacotes de macros o fan.
É aqui que Leslie Lamport entra en cena, el queria un pacote de macros
pensado no usuário con unha orientación non demasiado tipográfica , unha
série de comandos que compuxera tipograficamente cousas como seccións,
táboas ou fórmulas matemáticas, de forma consistente e uniforme, co mínimo
barullo posíbel.
E asi naceu o LaTeX.
\end_layout
\begin_layout Standard
Entretanto e en paralelo co desenvolvimento e crecimento do LaTeX, outra
xente ia elaborando os seus próprios pacotes de macros para o TeX, uns
para facer diapositivas, outros artigos para algunha revista científica,
etc.
Alguns empregaban o TeX puro, entanto outros comezaban modificando o LaTeX.
Para tentar unificar este sarillo, unha equipa de usuários de LaTeX (incluindo
Lamport, por suposto), comezaron a traballar no LaTeX2e, a versión actual
de LaTeX, durante os anos 80.
Esta nova versión ten comandos que fornecen unha interface máis fácil de
usar para os comandos de criación de macros do TeX , axuda no emprego de
novas fontes, etc.
De facto, o LaTeX é en si mesmo unha linguaxe bastante extensa, e usuários
de todo o mundo teñen contribuído coas suas próprias achegas, estendendo
grandemente o corpo estándar.
\end_layout
\begin_layout Standard
Ha duas vias de estender o LateX, as
\emph on
clases
\emph default
e os
\emph on
estilos
\emph default
.
Unha
\emph on
clase
\emph default
é un conxunto de macros de LaTeX (e TeX) que descreben un tipo novo de
documento, como un libro ou un artigo.
Ha
\emph on
clases
\emph default
para diapositivas, para revistas de matemática e de física \SpecialChar \ldots{}
, mesmo ha moitas
universidades que teñen unha
\emph on
clase
\emph default
própria para as suas teses.
Un
\emph on
estilo
\emph default
a diferenza dunha
\emph on
clase
\emph default
non define un novo tipo de documento, senón un tipo de
\emph on
comportamento
\emph default
diferente que calquer documento pode usar.
Por exemplo, o LyX controla as marxes das páxinas e os espazos entre liñas,
através de dous ficheiros de
\emph on
estilo
\emph default
para LaTeX deseñados con ese propósito.
Ha ficheiros de
\emph on
estilo
\emph default
para un monte de cousas: imprimir etiquetas ou envelopes, mudar o comportamento
da identación, engadir novas fontes, manipular gráficos, deseñar cabezallos
imaxinativos, personalizar bibliografias, mudar a posición e aspeito das
notas de rodapé, táboas e figuras, formatar listas, et cetera.
\end_layout
\begin_layout Standard
Eis un resumo:
\end_layout
\begin_layout List
\labelwidthstring 00.00.0000
TeX: Linguaxe tipográfica na que se poden utilizar macros.
\end_layout
\begin_layout List
\labelwidthstring 00.00.0000
LaTeX: Pacote de macros construído sobre o TeX\SpecialChar \@.
\end_layout
\begin_layout List
\labelwidthstring 00.00.0000
clase: Descrición dun tipo de documento, usando LaTeX\SpecialChar \@.
\end_layout
\begin_layout List
\labelwidthstring 00.00.0000
estilo: Modifica nalgun xeito o comportamento predefinido do LaTeX.
\end_layout
\begin_layout List
\labelwidthstring 00.00.0000
LyX: Procesador de texto WYSIWYM, que emprega o LaTeX, en toda a sua gloria,
para imprimir.
\end_layout
\begin_layout Standard
A idea desta sección é tentar explicar porqué o LyX funciona de forma un
tanto diferente dos outros procesadores de texto.
A razón é simples: o LyX basea-se no LaTeX para compor o texto impreso,
e tal como o LaTeX, o LyX foca-se no contexto da sua escrita --
\emph on
o que
\emph default
está a escreber, deixando ao computador ocupar-se da aparéncia do texto.
\end_layout
\begin_layout Chapter
Navegando pola documentación
\end_layout
\begin_layout Standard
Para facilitar a resposta ás suas perguntas e a descrición de todas as funcións
do LyX, dividiu-se a documentación en vários ficheiros diferentes.
Cada cal con un propósito concreto, que se verá posteriormente.
Mais antes de ollar os outros ficheiros, é preferíbel ler este documento
cuidadosamente xa que contén moita información útil e comentários que poden
lle aforrar algun tempo.
\end_layout
\begin_layout Standard
Ainda que o LyX xa pasou a versión 1.0, parte da documentación pode estar
incompleta ou ultrapasada.
Como o resto do LyX, os manuais son o traballo dun grupo de voluntários
que teñen
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
ocupacións reais
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
, famílias, pratos para lavar, lixo para recoller, etc., etc., etc.
Facemos o posíbel para manter os manuais a ponto, mais nen sempre o conseguimos.
(Se quer axudar a remediar esta situación, asegure-se de ler o capítulo
\begin_inset LatexCommand ref
reference "chp:Contrib"
\end_inset
, alén do restante deste documento.)
\end_layout
\begin_layout Standard
Un outro favor que nos pode facer é avisar-nos se calquer cousa nestes manuais
lle confundir, non estiver claro, ou estiver errado.
Pode contactar cos actuais responsábeis pola documentación enviando un
correo electrónico a
\family typewriter
lyx-docs@lists.lyx.org
\family default
\begin_inset Foot
status open
\begin_layout Standard
[N.
do T.]Pode-se aceder ás listas do proxecto LyX na seguinte
\begin_inset LatexCommand htmlurl
name "páxina"
target "http://www.lyx.org/internet/mailing.php"
\end_inset
.
\end_layout
\end_inset
.
Se lle xurde algunha pergunta sobre o LyX a cal non dá atopado resposta
nos manuais, pode achar axuda na lista de correos de usuários en lyx-user@lists.
lyx.org.
\begin_inset Foot
status collapsed
\begin_layout Standard
[N.
do T.] É posíbel aceder aos arquivos das mensaxes da dita lista na
\begin_inset LatexCommand htmlurl
name "páxina"
target "http://www.mail-archive.com/lyx-users@lists.lyx.org/"
\end_inset
.
\end_layout
\end_inset
\end_layout
\begin_layout Section
O Formato dos Manuais
\end_layout
\begin_layout Standard
Os manuais poden-se ler directamente no LyX, ou imprimi-los e le-los en
papel.
Se está a ler directamente no monitor debe ter en conta que ha algunhas
pequenas diferenzas coa versión impresa.
Primeiro, o título aparece apenas no início do documento e non formatado
separadamente nunha páxina como nalgunhas versións impresas.
O índice e as notas de rodapé non están visíbeis nun princípio.
As notas de rodapé, como esta
\begin_inset Foot
status open
\begin_layout Standard
Esta é unha nota de rodapé
\end_layout
\end_inset
, poden-se ler clicando sobre elas co botón esquerdo do rato.
Canto a táboa de contidos pode ben clicar na caixa cincenta que ha no início
do documento e que di xustamente táboa de contidos, ou clicando no menu
Navegar.
(Probe!)
\end_layout
\begin_layout Standard
No manual impreso as referéncias cruzadas mostran os números correspondentes
ao capítulo, sección, subsección etc., referenciados.
Lendo directamente no LyX porén, as referéncias aparecen nunha caixa cincenta
como esta:
\begin_inset LatexCommand ref
reference "chp:Contrib"
\end_inset
.
(Na versión impresa non se verá a caixa, tan só un número.) Ao clicar nesa
caixa co botón esquerdo do rato abre-se un diálogo que contén todas as
referéncias que ha no documento, neste caso só ha unha referéncia
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
chp:Contrib
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
.
Se no diálogo preme o botón
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
Ir á etiqueta
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
o LyX saltará a etiqueta correspondente á referéncia.
Outra forma de facer o salto é clicando na referéncia co botón direito
do rato.
Pode-se voltar ao lugar de orixe dixitando
\family sans
Crtl-<
\family default
(Que significa
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
\family sans
Crtl-<
\family default
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
? Verá-se mais adiante.)
\end_layout
\begin_layout Standard
Unha vez esclarecidas algunhas diferenzas importantes entre a versión impresa
e a electrónica deste ficheiro, pasamos a falar do formato deste documento.
\end_layout
\begin_layout Standard
Notará que as veces se usan fontes diferentes da padrón, estas mudanzas
de fonte facilitan a leitura ao resaltar unha determinada cadea escrita,
e ademais cada estilo de fonte ten o seu significado:
\end_layout
\begin_layout Itemize
\emph on
Enfatizado
\emph default
usa-se para dar énfase en xeral, argumentos xenéricos, títulos de libros,
nomes de seccións doutros manuais, e notas dos autores;
\end_layout
\begin_layout Itemize
\family typewriter
Fonte\InsetSpace ~
Fixa
\family default
usa-se para programas e nomes de ficheiros, código LaTeX, e códigos e funcións
LyX;
\end_layout
\begin_layout Itemize
\family sans
Sans\InsetSpace ~
Serif
\family default
usa-se para menus, botóns, xanelas suspensas e nomes de teclas;
\end_layout
\begin_layout Itemize
\noun on
Versalete
\noun default
usa-se para nomes próprios.
\end_layout
\begin_layout Standard
Nas combinacións de teclas, ex.
atallos de teclado, usa-se a seguinte convención de prefixo:
\end_layout
\begin_layout Itemize
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
\family sans
C-
\family default
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
ou
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
Crtl-
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
: indica a tecla
\family sans
Control
\family default
;
\end_layout
\begin_layout Itemize
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
\family sans
S-
\family default
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
: indica a tecla
\family sans
Shift
\family default
;
\end_layout
\begin_layout Itemize
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
\family sans
M-
\family default
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
: indica a tecla
\family sans
Meta
\family default
que en moitos teclados será a tecla
\family sans
Alt
\family default
;
\end_layout
\begin_layout Standard
Por outra banda fará-se referéncia tamén ás teclas alfanuméricas, e as non
alfanuméricas:
\end_layout
\begin_layout Itemize
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
\family sans
F1
\family default
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
\SpecialChar \ldots{}
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
\family sans
F12
\family default
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
: son as teclas de función;
\end_layout
\begin_layout Itemize
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
\family sans
Esc
\family default
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
: é a tecla de escape;
\end_layout
\begin_layout Itemize
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
Esquerda
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
,
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
\family sans
Direita
\family default
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
,
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
\family sans
Superior
\family default
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
,
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
\family sans
Inferior
\family default
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
: son as teclas que moven o cursor, e que veñen usualmente denotadas con
unha frecha que aponta para a dirección correspondente;
\end_layout
\begin_layout Itemize
\family sans
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
Insert
\family default
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
,
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
\family sans
Supr
\family default
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
,
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
\family sans
Inicio
\family default
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
,
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
\family sans
Fin
\family default
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
,
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
\family sans
RePág
\family default
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
,
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
\family sans
AvPág
\family default
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
: son as 6 teclas que aparecen normalmente sobre as teclas de
\emph on
cursor
\emph default
.
\end_layout
\begin_layout Itemize
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
\family sans
Return
\family default
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
e
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
\family sans
Enter
\family default
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
: ambas referen-se á mesma tecla, a correspondente ao retorno de carro.
Nalguns teclados esta tecla aparece como
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
Return
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
, noutros como
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
Enter
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
, noutros onde o que aparece é unha frecha en ángulo, e mesmo ha teclados
onde ha duas teclas diferentes.
O LyX trata todo como a mesma tecla, e usará-se
\family sans
Return
\family default
e
\family sans
Enter
\family default
, sen distinción.
\end_layout
\begin_layout Standard
As distintas combinacións de teclas que se usan en LyX son descritas no
capítulo
\begin_inset LatexCommand ref
reference "ch:functions"
\end_inset
,
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
\emph on
Funcións ligábeis
\emph default
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
, do
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
\emph on
Manual de Referéncia
\emph default
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
(o ficheiro
\family typewriter
Reference.lyx
\family default
).
\end_layout
\begin_layout Section
Os manuais
\end_layout
\begin_layout Standard
Na seguinte lista descrebe-se o contido dos manuais aos que se acede desde
a
\family typewriter
A
\bar under
x
\bar default
uda
\family default
:
\end_layout
\begin_layout Description
\emph on
Introdución
\end_layout
\begin_deeper
\begin_layout Standard
Este ficheiro.
\end_layout
\end_deeper
\begin_layout Description
\emph on
Tutorial
\end_layout
\begin_deeper
\begin_layout Standard
Se esta a iniciar-se no LyX, e non coñece LaTeX, debe ler antes que nada
este tutorial.
Se pensa que LaTeX é o material co que se elaboran os preservativos, entón
cumpre-lle reler o capítulo
\begin_inset LatexCommand ref
reference "cha:A-filosofia-do-LyX"
\end_inset
desta
\emph on
Introdución
\emph default
, e despois pasar ao tutorial.
E ben posíbel que despois de ler o
\emph on
Tutorial
\emph default
continue a pensar que LaTeX é algunha substáncia elástica, mais saberá
como usar LyX.
\end_layout
\begin_layout Standard
Se
\emph on
coñece
\emph default
LaTeX, debe tamén ler o
\emph on
Tutorial
\emph default
, mais comezando pola sección
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
\emph on
LyX para usuários de LaTeX
\emph default
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
(unha ollada ao resto da documentación tampouco manca).
\end_layout
\begin_layout Standard
Se en calquer momento non sabe moi ben como facer algo en LyX, probe a ler
o Tutorial antes de mergullar-se en calquer dos outros manuais, é probábel
ser-lle de axuda.
\end_layout
\end_deeper
\begin_layout Description
\emph on
Guia\InsetSpace ~
\series bold
do\InsetSpace ~
Usuário
\series default
\emph default
\end_layout
\begin_deeper
\begin_layout Standard
É a documentación primária.
Tenta cobrir
\emph on
a maioria
\emph default
das operacións básicas e recursos disponíbeis do LyX.
O manual principal asume que o leitor ten alguns coñecimentos de LaTeX
ou que xa leu o
\emph on
Tutorial.
\end_layout
\end_deeper
\begin_layout Description
\emph on
Funcións\InsetSpace ~
Avanzadas
\end_layout
\begin_deeper
\begin_layout Standard
Ampliación do
\emph on
Guia do Usuário
\emph default
.
Documenta como utilizar comandos LaTeX dentro do LyX, formatos adicionais,
e funcións de edición de propósito específico, incluindo alguns dos (estraños
mais elegantes) truques dos mestres de LaTeX.
\end_layout
\end_deeper
\begin_layout Description
\emph on
Personalización
\end_layout
\begin_deeper
\begin_layout Standard
Unha descrición de características avanzadas do LyX, incluindo como personalizar
o comportamento; composición de teclas, internacionalización, e ficheiros
de configuración.
Nen pense e achegar-se a este documento sen ler previamente o
\emph on
Tutorial
\emph default
.
\end_layout
\end_deeper
\begin_layout Description
FAQ
\end_layout
\begin_deeper
\begin_layout Standard
Conxunto ordenado de respostas a perguntas frecuentes sobre o LyX.
\end_layout
\end_deeper
\begin_layout Description
Táboa\InsetSpace ~
de\InsetSpace ~
contidos
\end_layout
\begin_deeper
\begin_layout Standard
Neste documento recollen-se os índices dos seguintes manuais:
\emph on
Introdución, FAQ, Tutorial, Guia de usuário, Funcións avanzadas
\emph default
e
\emph on
Personalización
\emph default
.
\end_layout
\end_deeper
\begin_layout Description
\emph on
Configuración\InsetSpace ~
do\InsetSpace ~
LaTeX
\end_layout
\begin_deeper
\begin_layout Standard
Ao instalar-se o LyX pesquisa no seu sistema, e armacena o que aprendeu
sobre como está configurado o LaTeX no seu computador.
Pode consultar esta información en calquer momento, pero é especialmente
recomendábel se pensa que falta algun pacote de LaTeX.
\end_layout
\end_deeper
\begin_layout Standard
Ademais deste manuais existen outros dous, que se poden achar na directória
de documentación do LyX.
Estes manuais son:
\end_layout
\begin_layout Description
\emph on
Manual\InsetSpace ~
\series bold
de\InsetSpace ~
Referéncia
\series default
\emph default
\end_layout
\begin_deeper
\begin_layout Standard
(
\family typewriter
Reference.lyx
\family default
) Este manual conterá, cando este rematado, unha descrición exaustiva e
detallada das funcións do LyX, mais sen as úteis dicas de uso encontradas
no
\emph on
Guia do Usuário
\emph default
ou noutros manuais.
\end_layout
\end_deeper
\begin_layout Description
Guia\InsetSpace ~
de\InsetSpace ~
estilo
\end_layout
\begin_deeper
\begin_layout Standard
(
\family typewriter
DocStyle.lyx
\family default
) É como seu nome indica o guia de estilo para escreber a documentación
do LyX, ainda que evidentemente tamén serve de inspiración para outro tipo
de documentación.
\end_layout
\end_deeper
\begin_layout Standard
Os manuais fan referéncia uns aos outros, cando é necesário.
Por exemplo, o
\emph on
Guia do Usuário
\emph default
contén
\emph on
algunha
\emph default
información sobre instalación e personalización, mais encamiña ao leitor
ao manual de
\emph on
Personalización
\emph default
para obter mais información.
\end_layout
\begin_layout Standard
Salientamos novamente un ponto importante:
\end_layout
\begin_layout Standard
\begin_inset VSpace 0.51cm
\end_inset
\end_layout
\begin_layout Standard
\align center
Se é novato nisto do LyX lea o
\emph on
Tutorial.
\emph default
Xa!
\end_layout
\begin_layout Standard
\begin_inset VSpace 0.51cm
\end_inset
\end_layout
\begin_layout Standard
Senón pode frustrar-se inecesariamente.
O LyX fai todo o que precisa dun procesador de textos, mais ten un xeito
próprio de o facer.
\end_layout
\begin_layout Subsection
\begin_inset LatexCommand label
name "sub:manuais-traducidos"
\end_inset
As traducións dos manuais
\end_layout
\begin_layout Standard
Os manuais son ficheiros lyx que fican na directória
\family typewriter
\size small
.../share/lyx/doc
\family default
\size default
\begin_inset Foot
status collapsed
\begin_layout Standard
En linux fican normalmente en
\family typewriter
\size small
/usr/share/lyx/doc
\family default
\size default
ou
\family typewriter
\size small
/usr/local/share/lyx/doc.
\family default
En MSWindows en
\family typewriter
C:
\backslash
Archivos de programa
\backslash
LyX
\backslash
Resources
\backslash
doc
\family default
\size default
ou similar.
\end_layout
\end_inset
.
Nesta directória armacenan-se os manuais orixinais en inglés, e as diversas
traducións que existen.
Asi a introdución que está a ler é o ficheiro
\family typewriter
intro.lyx
\family default
, o orixinal é o ficheiro
\family typewriter
intro.lyx
\family default
, e as versións portuguesa, española e francesa son respectivamente
\family typewriter
pt_intro.lyx, es_intro.lyx
\family default
e
\family typewriter
fr_intro.lyx
\family default
.
Se olla na dita directória verá que non todos os manuais están traducidos
a todas as línguas.
Cando falta a tradución dalgun manual, ao aceder a ese manual mediante
o menu de
\family typewriter
A
\bar under
x
\bar default
uda
\family default
aparece o manual orixinal, i.e.
en inglés.
Se preferir lé-lo noutra língua, que teña tradución, non ten mais que abrir
o ficheiro correspondente no menu
\family typewriter
\bar under
F
\bar default
icheiro
\family sans
\SpecialChar \menuseparator
\family typewriter
\bar under
A
\bar default
brir.
\end_layout
\begin_layout Standard
Os manuais traducidos ao galego fan referéncia aos menus en galego, e os
manuais noutras línguas fan loxicamente referéncia aos menus na língua
correspondente.
Polo momento só ha traducidos 2 manuais ao galego, este que está a ler
e o
\emph on
Tutorial
\emph default
, portanto terá que ler os outros manuais noutras línguas.
As veces as traducións dos menus son evidentes ( File, Ficheiro, Fichero,
Fichier, etc), mais en moitos outros casos non é tan fácil, e pode resultar
confuso ler un manual nunha língua, que fai reféncia aos menus nesa língua,
entanto o programa usado usa outra língua, ex.
ler o manual en inglés no LyX cos menus en galego.
Neses casos resulta conveniente poder executar o programa na mesma língua
do manual.
\end_layout
\begin_layout Standard
Pode lanzar o LyX en distintas línguas utilizando a variábel de entorno
axeitada, que dependerá do seu sistema.
As variábeis mais utilizadas son: LANG, LC_ALL, LANGUAGE, KDE_LANG.
Asi para lanzar o programa em inglés dos EUA execute o seguinte comando
nun terminal
\end_layout
\begin_layout Standard
\family typewriter
LANG=en_US lyx
\family default
(ou
\family typewriter
LC_ALL=en_US lyx
\family default
, ou
\family typewriter
KDE_LANG=en_US
\family default
)
\end_layout
\begin_layout Standard
\noindent
e se preferir en francés, use:
\end_layout
\begin_layout Standard
\family typewriter
LANG=fr_FR lyx
\family default
(ou
\family typewriter
LC_ALL=fr_FR lyx
\family default
, ou
\family typewriter
KDE_LANG=fr_FR
\family default
)
\end_layout
\begin_layout Chapter
\begin_inset LatexCommand label
name "chp:Contrib"
\end_inset
Axudando ao proxecto LyX
\end_layout
\begin_layout Section
O programa
\end_layout
\begin_layout Standard
O LyX é un programa bastante grande, escrito maiormente en C++, que non
está libre de erros, sendo sempre ben-vidas as melloras no código fonte.
\end_layout
\begin_layout Subsection
Informando de erros de código
\end_layout
\begin_layout Standard
Ao empregar o LyX pode bater con comportamentos que considere defeituosos.
Pode contribuir a mellorar a cualidade do programa informando deses comportamen
tos.
De entre tais comportamentos defeituosos, os máis perigosos, se ben improbábeis
, son os que levan a que o programa se feche inesperadamente, sen lle pedir
opinión ao usuário.
\color none
Outros defeitos que a equipa do LyX considera importantes son os relacionados
coa interface de usuário; asi son especialmente úteis as indicacións de
partes da interface do LyX que acha confusas ou pouco claras.
\end_layout
\begin_layout Standard
LyX ten un sistema de seguimento de erros, ao cal se pode aceder en
\family typewriter
\begin_inset LatexCommand htmlurl
name "LyX bug tracker"
target "http://bugzilla.lyx.org/"
\end_inset
\family default
.
Antes de avisar de calquer erro deberia consultar o dito sistema, non vaia
ser que xa exista un informe prévio do erro.
No sistema de seguimento de erros, ademais de facer novos informes de erros,
poden-se facer comentários nos informes abertos por calquer outra persoa.
Ademais é posíbel informar dun erro enviando un correo electrónico á lista
de desenvolvimento do proxecto:
\family typewriter
lyx-devel@lists.lyx.org
\family default
.
As mensaxes enviadas a esta lista, como as das outras listas do proxecto,
armacenan-se nun arquivo público ao cal se pode aceder desde o site do
proxecto LyX,
\family typewriter
\begin_inset LatexCommand htmlurl
name "LyX website"
target "http://www.lyx.org/"
\end_inset
\family default
.
\end_layout
\begin_layout Standard
Un bon (útil) informe de erros debe incluir como mínimo a versión de LyX
onde se dá o problema.
Preferindo-se descricións precisas e detalladas, pois canto máis tempo
precisen os desenvolvedores para dar co miolo do problema, menos tempo
teñen para mellorar o programa.
\end_layout
\begin_layout Standard
Mencione o sistema operativo, incluindo a versión, no cal está a traballar,
e as versións das librarias que están instaladas no sistema, e se foren
relevantes ao erro, as versións dos programas externos que usa o LyX.
\end_layout
\begin_layout Standard
Se é un problema de compilación ou configuración, inclua no informe o ficheiro
\family typewriter
config.log
\family default
, e non se esqueza de especificar o compilador, versión incluída, que está
a empregar.
\end_layout
\begin_layout Standard
Se encontra algunha operación, ou conxunto de operación, que leven ao LyX
se fechar sen orde expresa do usuário, agradeceríamos-lle que se tomara
a moléstia de obter un informe automático detallado do problema.
Para isto ten utilizar un executábel depurábel (non-stripped) do LyX.
O executábel que se obtén ao compilar o LyX desde as fontes é por defeito
depurábel, entanto que os que os que veñen cos pacotes binários non permiten
depuración (stripped).
Para obter o informe automático execute o LyX desde o depurador gdb, dixitando
algo asi como:
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
\family typewriter
\size small
gdb /home/usuario/lyx-1.4.x/src/lyx
\family default
\size default
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
e logo
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
\family typewriter
\size small
run
\family default
\size default
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
.
Repita as operacións precisas para que o LyX se colge e volte a gdb.
Dixite
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
\family typewriter
\size small
bt
\family default
\size default
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
para producir o informe automático e inclua-o no seu informe manual sobre
o erro
\begin_inset Foot
status collapsed
\begin_layout Standard
se quer ser exaustivo, use os comandos
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
\family typewriter
info locals
\family default
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
e
\begin_inset Quotes eld
\end_inset
\family typewriter
up
\family default
\begin_inset Quotes erd
\end_inset
para incluir os valores das variábeis locais.
\end_layout
\end_inset
.
Se é reproducíbel, é mais importante unha descrición detallada dun xeito
de reproducir o erro que o informe automático, xa que os desenvolvedores
poden xerar o seu próprio informe.
Porén, se o erro non é facilmente reproducíbel enviar un informe automático
é fundamental, xa que pode ser que sexa o único informe automático con
que contén os desenvolvedores.
\end_layout
\begin_layout Subsection
Mellorando o código
\end_layout
\begin_layout Standard
Se fixo algunha mudanza do código fonte que pensa pudera tornar-se parte
do LyX, porque corrixe algun erro ou introduz algunha funcionalidade, envie-a
como un ficheiro diff (en formato unificado) á lista de desenvolvimento
referida anteriormente, xunto con un breve informe da mudanza (change log)
e unha descrición do que fai o seu parche.
\end_layout
\begin_layout Section
A documentación
\end_layout
\begin_layout Standard
Se ben é certo que a documentación de LyX é extensa, tamén o é que o programa
está a ser desenvolvido constantemente, e cada nova versión engade novas
funcionalidades.
Non é portanto impensábel pensar que algun manual precise melloras.
Esta sección descrebe que facer en caso de achar un erro, ou querer facer
suxestións para mellorar a documentación.
\end_layout
\begin_layout Subsection
Erros nos manuais
\end_layout
\begin_layout Standard
Se acha un problema na documentación envie unha mensaxe, en inglés, á lista
de correos
\family typewriter
lyx-docs@lists.lyx.org
\family default
.
A equipa de documentación fará as correccións necesárias.
\end_layout
\begin_layout Subsection
Xuntar-se á equipa de documentación.
\end_layout
\begin_layout Standard
O proxecto de documentación do LyX, como calquer outra parte do proxecto
LyX, aceita axuda en calquer momento! Se está interesado en contribuir
a el, necesita realizar as seguintes tarefas
\emph on
primeiramente
\emph default
:
\end_layout
\begin_layout Enumerate
Obteña o código fonte de LyX mais recente
\begin_inset Foot
status collapsed
\begin_layout Standard
Os mais aventureiros pode obter a última documentación, contida no módulo
\lang english
\family typewriter
\lang galician
lyxdoc,
\family default
do repositório CVS de LyX, ao cal se pode aceder anonimamente.
\end_layout
\end_inset
, e descompacte-o.
Achará unha directória dentro da árbore principal chamada
\family typewriter
lib/doc/
\family default
.
Dentro da directória ha un ficheiro chamado
\family typewriter
DocStyle.lyx
\family default
.
Lea-o, xa que é a folla de estilo da documentación.
\end_layout
\begin_layout Enumerate
A seguir lea o
\emph on
User's Guide
\emph default
(Guia de usuário) e o
\emph on
Tutorial
\emph default
.
\end_layout
\begin_deeper
\begin_layout Standard
A razón destas leituras é dar-lle ideas.
O
\emph on
Tutorial
\emph default
e o
\emph on
User's Guide
\emph default
serán probabelmente os manuais mais actualizados.
Con unha leitura atenta deles fará-se unha idea do estilo de manuais que
quer facer a equipa de documentación, tanto no que ser refere ao contido
como a sua apresentación.
\end_layout
\end_deeper
\begin_layout Enumerate
Contacte a equipa en:
\end_layout
\begin_deeper
\begin_layout Standard
\family typewriter
lyx-docs@lists.lyx.org
\end_layout
\begin_layout Standard
para debater as mudanzas que pretende introducir, coñecer outras opinións
sobre elas, entrando nun proceso construtivo que permitan unha mellora
consensuada da documentación.
\end_layout
\end_deeper
\begin_layout Standard
As mudanzas que pode suxerir poden ir desde esclarecer alguns treitos do
texto, até modificar a estrutura xeral da documentación.
Calquer mellora é ben recebida.
\end_layout
\begin_layout Subsection
A tradución
\end_layout
\begin_layout Standard
[Nota do T.] Por último pode contribuir axudando na tradución ao galego da
documentación, que polo momento está por traducir na sua maior parte, e
do programa.
Pode por-se en contacto co tradutor, ben no enderezo que aparece no início
do documento, ben no proxecto de tradución ao galego de GNU/Linux,
\family typewriter
\begin_inset LatexCommand htmlurl
name "Proxecto Trasno"
target "http://www.trasno.net"
\end_inset
.
\end_layout
\end_body
\end_document